18 Ocak 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11
MESELELER: Kelime ve ıstılahlarımıza |Başveki arık istikrar verebiliriz (Baştarafı 1 inci say lemen ber ve r Jada) itabı Yu Ancak akta & Ne ayastık» b. Bu i TB hanımma, kendisinden Melerden birçoğunun ash törlüyordum. Bir ist in ve ağı ari Hayretle Korkarım, bu - n iddia e- “rl ee “Sİ İtmmmda gk Yal Mey, amanda ik kalde tesbit eden - Her şet devrinin “Türkçüleri olmus İtgiğ, kelime bizimdir! Za - Su kelimelere, kullanma ve ko #hengini verir. Junmaktadır. maliye» irkeetesen Babalarımız « mekteblerde ulmamıştır. Bi kullanma dilimize zaruri dan fbarettir. Gece var - & si arabi, farisi terkibler U bahse biras ne DE çe * na kları dem yi Mere TUR, (bu anam da temas P, ne de leyi kelimesine ih - mobilde bir tspritsine ma eden esine sadık kalarak da - se Büyük intlibçi 61) me- müfrit tas va i be imi İstedikleri gibi tecrübe Birakemıstır. işin h zırlanm a ii Btiyacımız o - bircok kelimeleri yeni - ais türkçedir, Kâtib ir, müsteşar türk - ald darhklarımızı A - kadar yanlış ise, A - net * Dİ eo ullanarak, y yane. LA eri ii ire adil miyara EM Maide YE kun kullanma dinde yaşı - hi de Kö parçasında |t Dergi bu tec -| ve yenilerine vücud verir. Yaşıyan dü, hiç içinde dondurulamaz. Kelimelerde nkü konuşma ve kulların! atini yapmak demektir. Mek- r. We mekteb dışında ber klişeleri, ya rakabiliriz bu terkibi edebi bels var? Fakat eğer kasd» € vw da diye bı a ama İFakat bumun için de «ndslets, ecinayei | külleri ti iz, den Ara mak ba d6 in eni inde vey9 mek başkadır. Nishat «ye; si için vaziy İceda nisbet şekillerinin ne olduğunu İyoraz Hatta b i kelimeleri: ie yapıyoruz. Fakat, meselâ, ilmi, hayati, e debi, fikri, tahit gibi kilşelerin şekillerini de şt. eğe muvaffak olamıyor ni gramerimiz türkçe (nisbet çeki tesbit Fakat bugün konuşma ve lanma diline geçen bu eski şekilleri de müs- tesnalar olarak kaydederiz. Bununla onlara şüphesiz ebedi hayat temin etmiş olmayız Yaşıyan dil, mütemadi ietihalesinde, on - ları da İster tasfiye eder, İster elmez. Arabi ve Parisi okuyan bizim nesiller İçin, fasıl musikisine olan kulak itiyadı gi- bi, ağımızda bir terkib itiyadı kalıp gide - : süphe ye ki devri öl ; ırken gene tasfiye tec- şekilleri yeniden Kr pin eder: türkçe Yeni gramer Y sinin bize dırmış olduğu dn görülecektir. $ — Sosyoloji mi, içtimaiyat mı? toti mi, ruhi ? Matematik mi ma? da, bilmiyorum ne diyo at şu türkce «e— Bilik» tarzında biten bir hh mı? Palkoloji yerine bazı Psfko - 'endimiz icin öç türlü ıstılah tasavvur 6- Medrsso Kültür kaynaklarına daya Üniversite kültür kaynsklarına daya nan, hiçbir kültür kaynağına dayanmıyan mil astılâhlar! Türkçüler burada Kst'i bir kara Çünkü medrese yalnız yaşamakt D nunun tefekkür körsüleri - Felsefe müderrisi, Türklere Pelsefe müderrisi, Türklerle debi nan, mislardı. ndi ne de hâkimi beraber bütün mi fmmet dili olarak vermek istiyen n aslı araben olduğunu ca 481, Türk - ne etmekle beraber, yalnız ilmi ahvalirruh yer'ne ruhiyar şeklini orlar, bu su - retle oruhiyatçı ve ruhiyatglık taş - riflerinin yapılmasına oİmkin veriyorlardı Reslite yerine şeniyet ve ideal yerine mef - kürs bü devr'n yadigirlarıdır. kat o diğer taraftan Pzikoloçya çeki ırlar, olmuştur. Geribeir ki bunlar #diler, Üniversite ıstı - hı slmaklı beraber. arabi tarife en Esbi- tercih ediyorlardı: Patkoloeyat çin! Artık bu .anmışi devri e nihayet bulmuştur «Cen « bik. itratı İse hiç bir yerde mu- vaffak olmamıştır: Macar teerğbesi buna İşahiddir. Fakat burada da-dikkat edilecek bir nokta var: Barı esk! ıstılahlar konuşma ve Kullan- ma diline yerleşmiştir: Mantık gibi, tarih gibi, felsefe gibi... Acaba smantık» kelime- sini dojik» e değistirmeğe mutlaka Jü - zwn var m? Yahad birini konuşma ve kullanma kelimesi, elferini ilim wtılahı 6 - larak ayrı ayrı muhafa debilir miyiz? Nihavet bu dn Üstünde urun boylu müna- kasa edilecek bir dava değildir. Bire bilhassa mekteb kilablarını bu - günkü intikal sarsıntısından kurtarmak, ha are pekar Jiklerle, pek uzun İzaman mkânları ti mamdır, gsartinr olgundur. Dilimizi en karı ık gibi gördüğümüz bu devir, hakikatte o- hövle uzun bir istikrar için her & olduğu devirdir. ilah Jügat - ax olanlar, bü leri Üzerinde aha doğra aştırmalarına, ein istikrar verme a rinin ım: Dil er neşrine, G ald iş, her türlü münakaşalara re serbestlik vermek için, ve İle - akademi halinde taazruy edinceye tinde katmak, ve lügaf, 18- e gramer işi Maarif Vekili- inin Kendi ne bırakılmak lâzım - dır. DU Gemiy , çok, pek çok hayır bir teşebbüs olmuştur. Bu cemiyetin yar - dımından ve bugün. ne yarın, ne hiç bir tılah kamusu l aynıdır. Türk -| SON POSTa lin spor işlerimiz için gösterdiği hedef (Baştarafı 1 inci sayfada) Şüphe etmiyorum ki, gendi direk- törlük bu vazifesini bütün memleket gençliğine şamil ve seyyan ifa edecektir. Ve gene şüphe etmiyo - nin ifade etti - (Baştarafı 1 inci sayfada) *İlstiyen İİ tir. O bım ve bir arkadaşımız va oğrudan d yeni Vekil arkada kikatmı yaparak lâzım gele beyanalından sonra, rağmen, mevzu üzerinde söz lmadığından ruznameye geçild Bu celsenin ruznamesinde Ebedi yaptırılacak anıt - U dâu. Müz İlk söz olarak Parti komisyonunu arriri kürsüye geldi ve i kik gösterecektir v gençliğimiz iirle hizmetler a mazhariyetinizi temenni eder ve k ebrik ederim.» sbakamın beysnatından sonra Be den Terbiyesi Genel Direk ü Cemil Tahir Taner işe başla - tarihten (itiba İl olduğu aşağıdaki mev- karşılıyaca ve komisyonun anıt-kabir için teklif ett ği yerden başka yerler hakkında be İnatta bulundular ve müteadö verdiler. Söz alan hatibler, münales! nı bitirdikten sonra, verilen tekliflerden evvelâ eski B, M. Meclisi binssının bu- İ — Umum! vaziyet hakkında bölge - lerden istenilen malümat, — Mütehassıs zevat arasmda yapı - lan anket, — Altı ay faaliyet programı, — Kış slorlart için yapılan muvak- kat ve müstacel yardımlar, Londra 17 (Hususi) — Dün Çer zaptetmiş olan Franko kuvvetleri, bugün de Barselon yolunda ileri hareketlerine devam eğerek dört şehir daha işgal et - miş ve sınai mühim bir merkez olen İgualada şehrine 16 kilometre yaklaş - mışlardır. yı kları ec olarak An - rakem kursları, MİLAN ikli k hakem kursları Frankocuların ikinci bir kolu da şi k malden eyni istikamete doğru ilerlem, var köylerde yapılan tetkik - enel direktörlük tarafınd an beden terbiyesi neşr ve spor e başla ada 3 benin çok şiddetli olacağı tahmin edilmektedir. rlanacak talimat ve nizamnameler.| >8€ Keke z İmii in irler alma! ei verin istişare heyetine verdi-| «o yaşında'kadar bütün eli ayağı Bu izahattan sonra istişare heyeti - — — e miri beni öd nin Mİİ Şef Cümhürrelei İsmet fnğ | £rİNİn ikmalinde çalıştırılmakıadır ıklarının arzı tek.) Franko kuvvetlerinin, Barselondan va. kabul edilerek Carsamba | Sati “0 kilometre uzakta bulundukları bil 10 da ve gene Türk Hava | örilmektedir. Bu gece, şehrin kenar ma. de toplanmak | hailelerinden top sesleri işitiliyordu. toplantıya son verilmiştir. Msneviyaunın yüksek olduğu bildiri » İ (A A)İlen Barselon halkı, son ferdine varıncı- ya kadar şehri müdafaaya hazırlanmak - italya Hariciye Nazırı /“* Belgrada gitti (Baştarafı 1 inci sayfada) tib edilen av pa pılacak muh, 1 ecir — Kanunun tatbikatına müteallik İ Kurumu genel merk “ümhuriyetçilerin taarruzu | Madrd Y7 — Cümhuriyetçi kıtaat, Bs- tramadureden başka Endülüste yni bir 5 taarruz icra etmişlerdir. Bu kıtart, Gra- ne iştirak etmek Ü-| natanın şimali garbisine 0 kilometre e bu akşam Belgrada hareket etmiş-| mesafede kâin Tozar mın nda Fran kistlerin hatlarını yarmışlardır. | Bu ziyareti mevzuu bahseden «Po -| Bu yeni taarruzdan maksad, Katalon - polo ö'İtalya» gazetesi, Kont Ciano'nun| ya cephesindeki tazyiki azaltmaktadır. 1 la bir Y la emme ve ii Belgradda bir Yuposlavya - Macaris -| yaykümeteilerin Bayvekili Fransaya tan anlaşmasına zemin hazırlıyacağın ! inte N Yİ mı gitti? yazmaktadır. Bu anlaşma, Romanya çin de acık olacaktır. k Londra 1? (A.A) — Dal Sa BE Anlaşmanın tahakk Me ,İ z*tesinin zannettiğine . gi agve şmanın tahakkuku için Maca -İ çi. dün «Gizli bir vazife, ile Bar avya ile Romanyaya z selondan bareket etmiştir. Mumailey | mütez arazi taleblerinden , RE İ vazseçecek Buna mukabil Belgrad) dü öğleden sonra Pirene hududunu geç- “e | tiği söylenmektedir. ve Bükreş hükümetleri de, kendi top - raklarında yaşıyan Macar ekalliyetinin Herald, şu malümatı ilâve etmek. vaziyetini ıslah edeceklerdir. tir. t Yugoslav gazetelerinin neşriyatı Belgrad 17 (A A.) — Samouprsva gaxetesi, «İtalya - Yugoslavya dostlu - #us ve «Kont Cisno'nun ziyareti» baş- lıkları altında bir makale neşretmiş - tir. Bu makalede ( ezcümle İtalya ile Yugoslavya arasmda hiç bir ihtilâf mevcud olmadığı ve İtalya ile Yupos- Fransız gazetelerinin neşriyatı İlay birbirine karşı muarız mevki *İ Paris 17 (AA) — Gaz ine. sokâcak hiç bir sebeb bulunmadı -İ hemen İspanyol meselesine kasredilm. ğı beyan edilmektedir. olan Milletler Cemiyetinin ilk celsesin- amam den bahsediyorlar. zaman mahrum kalamayız Nitekim, yarın ç ve her yaman Türk diline ald işler için ça -| Ordrc gözetesi hükümetçi askerle uşanlar, onun mesaisini dalma tükenmez | kahramanlıklarından bahsederek diyor İbir yardım Kaynağı olarak kullanacaklardır.| ki: Bu suretle, Dİ Cemiyetinin Der türlü tet - «Halen İspanyada bizim Pirene h hi d de dahı korum - kik hürriyetin! a iyi vay on —İ e maeğa, yalnız İspanyanın istiklâl de- ruz. Meselâ Alatürk kılavasa busust bir be- i : yete havale etmişti, ğu, Fransanm. istiklâl de çarpışmakta - F.R. ATAYİdır.> makta 'se de cümhuriyetçi İsps vekilinin Parise giderek Fransı num açılması ve cümhuriyet ordusunun shih ve cephane ifası suretile takviye edilmesi lehinde son bir teşebbüste bu - lunacağı zanmedilmektedir. wetle tahkim edilmiş bir| dır. 18-| tu “| | wer hemen Parti Grupunda dün General Kâzım Özalpın istifası işi g örüşüldü takrir reye kondu We olarak anıtın Kale fe mı istiyon takrir 79 « İlunduğu yere İ kabul e! ye müte gel sek © ve Milli Müdafaa Vekâletingi Pusu emekli Geni yüksek tasdika usi) — Yeni | a ekili General Naci T sabah (bu sabah) vazifesine başlıya © ia Frankocular Barselona 40 kilometre mesafede! Ayni gazeteye Pertinax oCenevredei İb | Fa maksadı Akdeniz ve Airikağş şimdiki vaziyeti kendi lehine değiştir « olduğunu ği helde, İspam da i ve muazzam harb malzemesinde müteşekkil olmak Üzere dört yabancı fg ka harbetmektedir. Bı nihayet vermek olmalıdır.» , «Mantıka meydan okuyuş» baş nda Popula're gazetesindeki ma kalesinde diyar ki: «İtalyan ordusu İspanyada harbediyong go da bütün şiddetile devamı | hakemeyi. maneviyatı ve ndalet fikrini İsyana sevke! olur mu? Bu lebilir, ne de müsamaha. fazla devam edemez; Bu hal daha İngiliz gazetelerinin neşriyatı Londra 17 (A A.) — İngiliz gazeteleriş Frankist taarruz muvaffak'yetlerini ve İspanyanın istikbali meselesini, bu , ilk plânda mevzu . İstisnasız bütün gek arının kahir fazlalığı na Teğmen, yeise düşmeden mücadeleye lâ, m eden cümhuriyetçilerin cesaret ve kahramanlığına hayranlıklarım açık süs rette i?har etmektedir, Fakat gözeteler « de, ayni zamanda, endişeler de baş göze termiştir. | Bartlett, «News Chronlele> gaze tsinda İba .İdiyor k — Bizzat Fransa dahi Çomberlayna İspanyanın mülki tamamiyetine hürmel kkındeki teminatı şüpheli görmekle « dir, lere ve Mussoliniye bu dereca borçlu olan Frankonun, ne kadar arzu © der Alman ve İt m nüfuzun « kurtarabileceği sanılma « Alman gazetelerinin neşriyatı Berlin 17 (A.A) — Alman gâzetele - rinin Akdeniz ve İspanya m ) iler: sürdükleri fik sı şudur: Frankonun tam zaferi ile İspanyol me dilmedikçe, srinde le erin hül mesele sine hiç bir hal çaresi derpiş olunamaz. Bö sAlmanya ve İt, nun zaferini tefikt en Zeitung diş eden e strateji veyahud ar: lâbazaları değildir, fakat Almany İtalya, İspanyadan. kendi manları olan bolşevizm miş bulunmaktadırlar.; a ve düş kovmağa azmel- mansı
