1 Şubat 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

$ Sayta SON POSTA _ ğ i> Şubat - f Hergün Şyıimli m. : E Çinli sözü — Kâğld ÇOk yukSBk Hitlerin nutku hariçle * Fena tesir yapacaktır Ekrem Uşaklıgğil —f ir Fransız muharririnin iki üç sene evvel Almanyada yapılan bir halk nümayişine tahsis etmiş olduğu | satırları hatırlıyorum. Bütün şehir do- Banmıştır ve bütün şehir ayaktadır, Hit- ler de açık bir otamobilde, milyonlarca kişinin arasında yapya'nız, sızdır. yor, halk kütlesinin içinde, halk kütlesi ile çevrelenerek yaya yürüyor, kendisini ihata eden sadece halkın — muhabbeti, dostluğu, ittihadı değil, sonsuz aşkıdır. Fransız muharririnin bu sahneyi- tas- vir ettiği günden sonra iki üç sene geçti. Halktan şefine yükselen sonsuz aşk seli buügün de ayni ittifakla ayni şiddeti mu-| hafaza ediyor mu? Harb zamanında kar- şılklı gazete iddialarına inanmamakta kendimi haklı bulurum, fakat dün akşam bir noktaya dikkat ettim: 30 İkincikânun Almanyada — nasyonal sosyalizm kurulduğu gündür. —Alman - lar her sene bu tarihin yıldönümünü küt- kulamaya haftalarca evvel hazırlanırlar, programını yaparlar, ve o günü hakiki bir bayram sayar'ar, Hitlerin söyliyeceği yıllık söylevi dört gözle beklerler. Bu defa bayram hazırlığı gene aynen yapılmıştı. Fakat bu arada Hitlerin mu- fad nutkunu ahvali hazıra dolayısil2 söy- lemiyeceği, hattâ şenlikte de hazır bulun- miyacağı ilân edilmişti. Buna rağmen gece saat dokuza doğru Hit'erin Sporpa- lasa gittiğini ve mutad nutkunu söyledi- ğini işittik. Harbb içinde bir devlet reisinin ihtiyatlı bulunmak mecburiyeti teslim edilse dahi bu. gözden kaçmıyacak bir noktadır. Bü- tün cihana dinletilen nutkun mahiyetine gelince, sanıyoruz ki, bütün dünya ayni hükmü vermekte ittihad edecektir. * Radyo Her Hitleri nutkunu sık sık ke- sen alkışları nasyonal sosyalizmin — Al- manyada herkesi sarhoş ettidi — zaferli gün'erde olduğu kadar şiddetli bir uğul- tu içinde getirdi. Buna rağıten iç mem- lekette yaptığı tesirin derecesi, şümulü, derinliği hakkında kat'i bir hüküm veri- Jemez. Sporpalasta toplanan vüz bin kişi de olsa bütün Almanya değildir, beş ay süren sıkımtılı, endişeli günlerden sonra ' karanlık bir istikbal önünde A[mav—vamnı Hitlere karşı ilk gün'erde beslediği iti- madı aynen muhafaza ettiğini sövlemek güçtür, aksini isbat etmek ise imkânsız- | dır, bu bakımdan esasen iç memleket için söylenmiş olan nutkun Alman küt-. Jesi üzerinde yapmış olabileceği tesiri -kat'iyetle tayin edemiyeceğiz, buna mu-| kabil dünya efkârı üzerinde menfi bir tesir yapacağını tereddüd etmeden söyli- yebiliriz. * muhafaza- | Hitler bir aralık otomobilinden de îni-ş İ cessüm | | | yalnız bir defa bulabilirsin. Vurmak her vakit elindedir, fakat dinlemek fırsatını Kırılan kalb tandir edilebilir, fakat bir defa çatlamış va- zoya benzer, daima özürlü kalır, | | Gazetede gördüğü | Resmin sahibi kızla ( Evlenen adam Londralının bi- |ri gazetede gördü- : 'ğ*ü bu resme vu - /|rularak, derhal k- zm adresini ara - | miş, bulmuş, ha- ya'inde saçını, göz lerinin rengini te - | ettirerek yağlı boya bir res- mini yapmış ve | resirmle birlikte genç kızımn evine giderek onunla ev- lenmeğe talib ol - muştur. Netice tahmin edeceğiniz gibi, İngiliz deli - kanlısının lehinde tecelli etmiştir. Güldüren ve ağ'atan makine Bir Amerikan fizik profesörü çok mü- him bir makine icad eylemiştir. Bu ma- kine iki nevi dalga neşreylemektedir. Bi- ri ağlatan dalga, diğeri de güldüren dal- ga.. bu dalgeların tesirleri altında bulu- nanlar icabıma göre ya gülmekten kırıla- caklar, ya ağlamaktan katılacaklardır. Bu keşif bilhassa tiyatrolarda tesirini ; Hergün bir fıkra Yirmi sene dayanan iskarpin «O kadın» piyesinin temsil edildiği Tepebaşı tiyatrosyunda piyes bitmiş, seyirciler dağılmışlardı. Kapı önünde bir erkek durmuştu. Oradan geçen bir başka erkek, kapı önünde bekliyeni tanımıştı. — Burada ne bekliyorsun? — Hani piyeste bir dadı var ya, onu bekliyorum. — Anladım, Şaziye; neye bekli - yorsun? — Birinci perde ile ikinci perde a- rasında tam yirmi sene geçiyor, Yir- mi senede dadı ihtiyarlıyor, fakat ayağındaki iskarpin eskimiyor, İs - karpini nereden aldığını sorup öğre - neceğim. Ben karıma şimdiye kadar nereden iskarpin aldımsa, altı aydan fazla dayanan olmadı. N 4 Amır.kada ista'istk hastalığı Amerikada istatistik merakı müthiş bir salgın halindedir. Her şey hakkında istatistikler tutulmaktadır. Şimdi de bir istatistik meraklısı dok- tor bütün otel'ere binlerce nüsha ölarak -|gösterecektir. Bilfarz bir.komedi temsili çya) varakaları göndermiştir. Bu varaka- Alman devlet reisinin söylevi fâl'îl'l.!mw bir köşeye yerleştirilen makine Jar otellere gelen müşterilere dağıtılacak itham ve tehdid olarak üç kısma ayrıl- güldürücü şua neşreder etmez, piyes ber- ve cevablar doktora bildirilecektir. Tarih faslında Almanyanın Versay muahedesi ile uğradığı haksızlıkların hi- | kâyesini işitiyoruz. itham - faslında de- mokrasi âleminin Almanyavı sözde par- çalamaya matuf emellerinin sayıldığını duyuyoruz, tehdid faslında ise Almanya- nın başta müstemlekeler olmak Üüzere bütün hak'arını tamamen alacağını, alın- | caya kadar çarpışacağını ve bunun için de tamamen hazırlanmış bulunduğunu dinliyoruz. Fakat Avusturyayı ayni dil ve ayni kandan olduğu için bir kenara bırakalım, Çeko-Slovakyanın, Lehistanın hiç bahsi geçmemiştir. Bütün dünya ga- zetelerinde kapanan — üniversitelerden, mektebsiz kalan şehirlerden, üsera kam- pma yollanan binlerde Tmmürevverden bahsedilirken nutukta beşeriyetin vicda- nını tatmin edecek tek kelime söylenme- miştir. Almanva Çeko-Slovakvanın sade- ce Alman ırkile mesküön kısımlarını isti- yardu. Fakat bütün Çeka-Slovakvayı a- dı, Lehistanda sadece Alman arkı ile meskün olan Danzigle Koridordan bir geçid hakkı talebindevdi, halbuki Lehis- tanın yarısını aldı, yarısını da müttefiki- ne verdi. Harbin ilk haftalarında Slovakyanın şetikTâline Mmut'ak olarak riayet edilece- : Çekyada tamamen muhtar bir hükü- npt yapılacağı, Lehistanın sırf Leh un- 1 ile meskün kısımlarında da müsta- eni bir Leh hükümeti kurulacağı Ki Y iddfa zsrfı" da vâdler tamamen unutulmuş, Al- edilmisti. Aradan - geçen müddet lecektir. Dram temsilinde de aksi hâsıl olacaktır. Bakalım bu makine hakikaten söylen- diği gibi çıkacak mı man devlet reisinin son nutkunda da ba- his büsbütün mesküt geçilmiştir. Almanyanın menfaati <hayat sahası» tabirinin icad edildiği gün bütün dünya- ida başlamış olan şüpheyi uyutmak, hak- sızlıkları tamir ederek makul bir sulhe yol hazırlamak olacaktı. Halbuki Her Hitler son nutku ile tamamen aksi bir yol tuttu., Nutkun tehdid kısmına gelince, biz harbin yapılabileceği sahayı elân bula- mryanlardanız, fakat yaşayan görür, bu dakika için söyliyeceğimiz söz, Alman devlet reisinin söylevinin dünya efkârın- da menfi bir tesir yapacağıdır. Ekrem Uşaklıgğil |bad bir şey bile olsa halk durmadan l“'[ Çok garib olan bu sual varakası muh- teviyatı şudur: 1 — Geceleri uyanır mısınız? 2 — Ne vakit? 3 — Ne için? 4 — Rüya görür müsünüz? 5 — Rüyalarınızı hatırlar mısınız? 6 — Yastığınız yüksek mi, alçak mı- dır? ? — Sağ tarafa mı yatarsınız. Sol ta- rafa mı?... 8 — Yastıklarınız sert mi Yumuşak mı? Hangisini tercih edersiniz? 9 — Şilteleriniz nasıldır? 10 — Hazmı taamdan evvel mi, sonra mı yatarsınız? ; 11 — Gece yataktan kalktığınız vakit ne yaparsınız?... Doktor bu cevablar üÜzerine Amerika- lıların ahvali umumiyeleri hakkında u- mumt bir hüküm verecekmiş!... Çar Aleksandrın Kullandığı bir Bilârdo masası Oymalı, kakma- l1 bir ayağını gör- Ş * düğünüz bu bilâr- — do masası tarihi bir kıymeti haiz - W dir. Üçüncü Na - polyon tarafından Rusya Çarı ikinci Aleksandra, 1885 de taç giyme me - #t Tasiminde hediye Masa şimdi, Lon - drada bilârdo mü- zesinin antika eş - yalar kısmında bulunmaktadır. Bisikletin hâkim olduğu memleket Avrupada bisiklet başlıca iki mem- lekette mühim bir mevki işgal eyle- mektedir. Bunlardan biri Holanda, di- ğeri Danimarkadır. Son zamanlarda Danimarka Holandayı geride bırakmış- tır. Danimarkanın payitahtı olan « Ko. penhağrın nüfus miktarı 3.700.000 dir. Bu halkın 2.600.000 nin bisikleti vardır. Hergün işlerine bununla gidip gelmektedirler. Meşhur bir şair bulaşıkçılık arıyor Bundan 17 sene evvel şöhretin en yük- sek tabakalarında bulunurken, birdenbi- re ortalıktan kaybolan İngiliz - Amerikan kırması şair Carlinin, Nevyorkta bulun- duğu ve kendisine bulaşıkçılık veya bek- çilik gibi bir iş aradığı anlaşılmıştır. Şair Carlin, 40 sandık tutan kitabları- nın ardiye parası olarak ambar sahibine 270 lira borçlanmıştır. İncinen bir ayak tarihe geçti Geçenlerde Fransa tarihinde ilk defa müdafaa binasında toplanmıştır. Buna sebeb de Daladyenin bir sukut neticesi a- yağını incitmiş olmasıdır. İSTER Alman devlet reisinin dilile de: ğini, söylediler. L , İNAN, Muharib devletler karşı karşıya hareketsiz durmaktan hemen ayni gün içinde bıkmışa benziyorlar. Yekdiğerile sözleşmiş gibi Fransız hükümet reisinin dilile: — Mutlak harbin daha ziyade gecikmiyeceğini. — Hazırlığın bittiğini, meyva toplama zamanının geldi- İSTER suale cevab veren peşin akçe telâkki yoruz, fakat ey okuyucu sen: İSTER İNAN, İSTER INANMA! Fakat nerede, nasıl, Aşılamıyan müstahkem hatlar, raklar, harbin bugünkü sah İNANMA! hangi vasıtayla? Tabif bilen yoktur. de yoktur. Bu vaziyetlere biz her sözü fiatlarla satılıyor İhtikâr komisyonu kâğıd ve muka ihtikârına dair yapılan şikâyet ve ihi ları, tetkik etmiş ve tahkikatı genişli meğe karar vermiştir. Kornizyon mi'li tısadı koruma kanunu hükümlerine ıt hâsıl etmiş ve nizamnamelerin gelmes intizaren faaliyetine devamı lüzur | * / görmüştür. Haber aldığımıza göre piyasada ell '|rinde kâğıd bulunan birkaç firma evı ce 80 lira tutarındaki bir kâğıd partis 460 lira gibi altı misli bir fark üzerinc satmaktadırlar. Bu firmalar fatura ve memekte ve alıcılar da işlerinin kaln ması için şikâyet edememekte ve bin: tice fiatlar normal gibi görünürken yi ide 600 yükselmiş bulunmaktadır. Yeni kanundaki cezai ahkâmın şidd şimdiye kadar stoklarını saklayıp küç | partiler halinde ve şeklen normal şart dahilinde satış yapanların faaliyetleri zerinde her halde müessir olacaktır. Peynir fiatları yükseldi Son günlerde peynir fiatları yüksel meğe başlamış ve bu yükseliş teneke 100-125 kuruşa baliğ olmuştur. Kaş peynirleri fiatları da ayni şekilde ari maktadır. Haber aldığımıza göre gerek şehri mizdeki buzhanelerde ve gerekse Uzu köprü, Lüleburgaz, Edirne buzhaneleri de külliyetli miktarda peynir stokla bulunmasına rağmen bu yükseklik y& ni yıl peynir imalâtı için henüz bir h zırlığa geçilmemiş olmasından ileri ge mektedir. Peynir imalâthane sahibleri her ser bu mevsimlerde koyun sahiblerine avar vererek konturat yapmakta oldukla halde bu sene henüz bu şekilde faaliyet geçmemişlerdir. Maamafih Ziraat Bankası müstahsili durumunu gözönünde tütarak hayva sahiblerine hayvan başına 50 kuruş vans vermiştir. Diğer taraftan önümüzdeki istihsa mevsimine kadar ihtiyacı — karşılıyaca; teneke ithal edilmediği takdirde bir te neke buhranı ile karşı'aşması ihtimalin den de bahsedilmektedir. Arpa ihracı menedildi Dahili istihlâki karşılamak bakımın dan görülen lüzum üzerine arpa ihra catı menedilmiştir. Bu vaziyet derhal fia lara tesir etmiş, altı kuruş on parayı kadar yükselen dökme arpa, beş kuru otuz paraya düşmüştür. & Amerika ordusunun Teslihi için yeni Tahsis t istenai Vaşington 31 (A.A.) — Erkânıharbiy reisi General Marchall, 940 milyon do larlık askeri tahsisdt istemiştir. Bunül 400 milyonu hava ordusu için, 309 mil yonu sahil muhafaza teşkilâtınım arttı rılması için, 240 milyonu da kara ordu suna asri techizat temin etmek içindir. Almanlar Pragda Mazariğin hususi kalem müdürünü tevk f ettiler Budapeşte 31 (A.A.) — — Üj Nemzede gazetesi yazıyor: Alman polisi Prağda eski cümhurreis Masaryk'in hususi kalem müdürü dokta Sehaphal'i tevkif etmiştir. Sehaphal T! yaşındadır. Alman polisi bu ihtiyarın Çek muhale fet azası tarafından tesis edilen gizli bi teşekkülle münasebette bulunduğundaı şüphelenmektedir. TAKVİM etmemenin daha doğru olduğuna inanı- ŞUBAT Rumi sene ı Arabi sene 1385 1858 İkincikânun Resmi sene K:ı 19 1940 86 PERŞEMBE GÜNEŞ 15 . İMSAK s 1D1 Zilhicce D T 18 5 | 80 Ö PP Pel ba Öğle İkindi Akşarn Yatsı s. |p.'s. |p.|s. |p. (ş, |p. EB..|12 |27 f:5 (o7|:7 |Stf Vö7 V. | ? fos)| » Peslu |— : V3