3 Eylül 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

SAYISI KURUŞ Ka SAYI : 896 S — Telefon: Başmuharrir: 20827 — İdare Müdürü: 23300 İstanbul Nıım—ııııyı ıı.. |BUGUNHARB K B En Sou Telgrafları Ve Hıbulen Veren Alqıııı Gızctesı EYLÜL 1939 Sahib ve Başmuharriri: ETEM Izzı:'ı' BENİCE ARARI ALINACAK Mi? Almanyanın Harekâtı Durdurmamış Olması Ültimatoma Sarih Bir Red Cevabı Telakki Edilmektedir Londra İle Parıs in He Her Hususda Mutabık Kaldıkları Beyan Ediliyor Lorinra, 3 (KHususi) — Ayam Kamarası bugün öğleye doğru yine fevkulâde olerak Öğle Uzerı Bitti Son Dakikaya Kadar Hitlerin Ültimatoma Cevab Vermediği, Polonyada Muharebelerin. — Gittikçe Şıddetlendığı Haber Verilmektedir Dün vaziyette şöyle bir değişik- / İk hasıl olmuştur. Danzigin Al - Tunyaya ilhakı ilân edildikten ve | luvımu Polonyaya karşı dört Üepheden taarruza geçtiklen sonra, Muasolini İngiltere ve Pransaya Büracaatla tavassut teklifinde bu- ha. Bu teklif üzerine İngiliz kabi - Desi dün geceyarısı sonra top- larak vaziyeti müzakere etmiş- " Avam kamarası bugün bir da- toplanarak, Başvekili dinliyecek hükümetin verdiği karara ıtlıla a1 edecektir. İngilterenin noktai nazarı şü - Gür: İngiltere, Danzigin ilhakını Kat'iyyen tanımaz. Tehdid altında Tüzakere yapılamaz. Binaenaleyh İmanyanın Polonya topraklarına Tiren ordularını derhal geri çek - ü Yüzımdır. Mutavassıt rolünü gören Mus- Kliniye bugün verilecek cevabın Mmahiyette olacağı anlaşılmak- hir, Ancak Almanyanın oku yay- Üa çıkardığı içni, nasıl geri döne- Tei de ayrı bir mesele teşkil et Tektedir. Parlâmentonun dünkü toplantı- finda, Başvekli Çemberlayn Le - an muhakkak anuzafler ola- ğını, Lehlilerin Mareşal Pilsu İlki'den hürriyetlerini ve ist İllerini nasıl koruyabilecekle - "ini pek iyi öğrendiklerini söyle - Tilştir, — Başvekilin bu sözleri de lterenin vaziyetini kat'i surette | * etmeğe kâfidir. Avam kama- nn dünkü toplantısında mu - ülefet partisi azası hükümete şid- Üttle hücum ederek, Almanyayır * limatam verilecek yerde, niçin | hal harekete geçilmediğini vx-ı Büşlardır. Alman tayyarelerinin dün bir Varşovanın büyük £. Avam Kamarasında Muhalefet Liderleri Dakika Kaybetmeden Harekete Geçilmesini İstediler | Çemberlayn sulh mu veya harb mi olacağını bugün öğle üzeri be- yan edebileceğini söylemiştir. İTALYANIN SULli TAVASSUTU| Hitler, Mussolini tarafından gamp) letlerine yapmak istediği teklif| projesini tetkik etmiştir. Bu tek- life göre Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Po - lonya murahhaslarından müteşek- kil bir konferans akdini istemek- tedir. Mussolini, çok defa bombardıman ettiği binalarından milli tiyatro Bir Alman bataryası mevzide İngiltere ise bugünkü vaziyet dahilinde Almanya ile herhangi bir müzakereye girişmek mümkün| olamıyacağını daha evvelden ilân ettiğine göre, sutunun n çok kuvv İ Son dakika: da bile İngilterenin büyük barb ihtimallerinin önünü almak De mümkünse yapmağa na şüphe edilmemektedir. İTALYANIN BİTARAFLIĞI için Paris ve Londra gazeteleri İtal- yanın bitaraflığının Fransa ile İn-, giltenrenin Almanyaya karşı mu- hasamata başlamalarına bir mâni teşkil edemiyeceğini yazıyorlar. Diğer müşahidler, İtalyanın da- ha şimdiden mihver siyasetini he- nüz terketmiş olduğuna kail bu - Brüksol 3 (ALA.) — Belga ajan- sınin Berlinden aldığı bir habere göre Almanyanın harb meydanın- akib hiçbir şey söylenmemiş ise de bugün beyanatta bulunulacağı Londra 3 (AA.)— Dün gece aktedilen kabine içtimarm müte- zarnmedilmektedir. Paris 3 (A.A.) — Polonya sefa- rethanesi tebliğ ediyor: Radyo Czestochowa şehrinin a- da seri bir netice almağa çalıştığı ler, pek yakında büyük | Malüm olduğu veçhile parlâ - mento bugün öğle üzeri toplana - rak İngiliz - Leh itilâfı mucibince İngilterenin ittihaz edeceği tarzı hareket hakkında Çemberlaynin dirilmiştir. Katoliklerin ziyaretgâhı olan ve içinde meşhur siyah meryom resmi| toplanacak ve Başvekil, Musolini' tarafından vâki tavassut teklifi üzerine, İngiliz Hükümetinin vermiş oldağu kararı bildirecektir. Dün gecedeaberi Londra ile Paris arasında sıkı muhabereler cereyan ettiği ve her iki hükümetin her hususta mutabık kaldığı beyan edilmektedir. Siyasi mahfellerde hâkim olan kanaate göre İngiliz meclis toplantısından sonra Almanyaya harb ilân etmesi bir emrivaki telâkki gedir. Almanyaya verilen Ültimatoma hâlâ cevab verilmemiş ve harekâtın durdurulmamış olması sarih bir red mahiyetinde görülmekte ve bugünün son karar günü olduğu tasrih edilmektedir. n İngiltere ve Fransanım, bugünkü EN SON DAKIKA Büyük Bir Muharebe 'Olacağı Zannediliyor bir muharebe olacağını zannet - mektedirler, Hitler Henüz Cevabını Bildirmedi vâdettiği beyanatı dinliyecektir. Hitler, benüz cevabını Lond- raya bildirmemiştir. Bir Leh Şehri Alevler içinde nastır bir ve iki eylülde birkaç kere bombardıman edilmiştir. Şehirde hiçbir askeri hodef yok- Müussolininin tavas- | iz kalması ihtimab şacağı- Tunmamakta ve İtalyanın yapmış rakmış olduğunu ilâve etmektedir- ler, POLONYAYA NASIL YARDIM EDİLECEK? Askeri mehafil harb ilânı girinde Fransız ve İngiliz ordu - sunun Sieğgfried hattını zorlıya - cakları mülâhazasındadır. Holan- da ve Belçikadan — Almanyaya | sarkmak ihtimali karşısında Al - | manların kanalları boşalimak su- | retile bu memleketleri su altında birakmak — dedbirlerini aldıkları söylenmektedir. İngiliz ve Fran - stz donanmalarının deniz Alman- lara karşı kahir faikiyeti şüphe- gizdir. Yalnız bütün hedef Almar-| ların 65 tane olduğu — zannedilen (Devamı 6 ımtı sahifede) tak - Şehrimizdeki İsviçre Tebaası Gidiyor 'Bu Sabah Gelen Trenler Bir Çok Vatandaşlarımızı Getirdiler (Yazısı 6 ımcı sahifede) Jevler içinde yanmakta olduğu bil- [ğğer Telg bulunan 16 ıncı asırdan kalma ma-| tur. raflar 6ıncı Sahifemizdedir. | Dua ve Hurra Sesleri Radyoda bu sabahtanberi bütün) dünya kiliselerinin sulh lehinde daa kılıklı feryadlarile, Alman as- | *anoğl olduğu beyanatla bir açıkkapı bi- | y ei L Y A A gesleri du- | Marken bir muharri: yulmuştür. Alman radyoları dün ve bugün, ardı arkadası kesilmeyen askert marşlar ve kalabalık koro heyetlerince süylenen milli marş- lardan başka kayda değer hiç bir şey vermemiştir. Dikkat! Kulağımıza şehir içinden İna- mılmaz haberler çalınıyor. Şehri- mizdeki bazı Almanlar Beyoğlun- da, bilhassa Tünel çivarında, sa- hibleri ecnebi - bazı lokanta ÇERÇEVE Olan Oldu Kalemimi (K) harfinin üzerinden geçirdiğim şu saniyede, binlerce in- , gözlerini bir daha açmamak üzere bu fani dünya çerçevesine yu- benlik davasına kalkışması ne kadar çirkin, fakdir ediyorum amına, düzen ve örtbas politikasına karşı daima mazlüm ve müdafaasız olan fikir İzzet ve haysiyeti namına bu çirkin- liğe razı oluyorum: 17 mart 1939 tarihinden başlıyarak beş buçuk ay evvelindenberi, | hem de 1939 yılının sonbaharında kaydile haber verdiğim savaş, şek- | linc ve zamanıma varıncıya kadar aynen patlak verdi. Hâdiseler beni, | imtihan suallerini evvelden haber almış bir çocuk derecesinde teyid etti. Gaibden haber vermek san'atı değil, göz sahasında kürler gibi | dolaşmamak gayreti. ve | meyhanelerde toplanıp nümayiş | yapıyormuş. Hep beraber ayağa kalkıp Hayl Hitler! diye haykır- mak, bir ağızdan marş söylemek, şunu bunu istiskal elmek ve saire.. Efendiler. Türkiyedesiniz! Nezake meşhur Türk evinde, ve misofirperverliğile size bu ki dar serbest hareket etmek iznil kim verdi?. Bu hareket, bu ökçeli ayaklarınızı kadar uzatmak ve bizi evde yok farzet- büurnumuza mektir. Dikkat !!! . Olan oldu, hâdiselerin sa deposu patlatıldı, seyredelim —bundan böyle akışı! Bundan böyle hâdiseler © sür'atle akacak ki, fikir bile ar- kalarından kolaylıkla yetişemiyecek. Zaten elveda fikir, muhakeme, | tahlil, terkib, inşa ve mimari devrine! Emir, kumanda, çığlık, ihtar, hamle ve karar mevsimine girdik. Alman orduları Lehistan topraklarında bütün dünyaya karşı res- men harekete geçti. Beklenen ilk aksülâmel İngiltere ye Pransanın bir ağızdan Almanyaya harb açması değil miydi? Böyle bir anda Al - manları geri çekilmiye davet eden bir ültümatom, bence mürl bir hayret ve garib bir nezaket merakı. Şato taarruza uğruyor ve şato çahibi kont, beyaz eldivenlerini el- lerine geçirmiş, eşkiya reisine nezaket ihtarlarile uğraşıyor. Bu hay- Tet ve nezaket bir derece daha ileriye giderse, Hitler'e açıkca Danzigi ve Koridoru teslim etmeğe kadar vçarmaz mı?, Bu takdirde elbetteki Alman orduları memnuniyetle geriye çarkeder, başta mızika, baklı olarak dünya fatihi edasile Alman yaya döner ve artık hakiki hedefleri düşürmek için fırsat kollar, Bence demokrasilerin bu son namus ve haysiyet kozunu kaybetme- sine imkân yok. Ben bugünkü 3 eylâl 1939 pazar günü akşamı umum? harbin oçılacağına kaniim. Yoksa bazı milletlerin pılıpırtıyı toplayıp bu dünya yüzünden Merih istikametinde hicretini icab ettiren emsal- siz bir hacalet günü doğacaktır. Bende olan dlmuşlur. NECİB FAZIL KISAKÜREK