October 13, 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

m A gm m Yep de İd — iCMAL | MÜEYYIDELER NASIL TATBİK EDİLECEK ? Uluslar kurumu asamblesi ili müs- İ tenkif reye karşı elli küsur reyle İtal. Ya hakkında misakan on altmcı mad- desinde tasrih edilen müeyyidelerin tatbikma karar verdi. Fakat bu karar ile iş bitmiş olmuyor. Bilikis karar, devletleri arsrlusal münasebetlerin binlerce yıllık tarihinde bir misline tesadüf edilmedik bir vaziyet karşı: tında bırakıyor. On altncr maddede tayin edlien müeyyideler, mali münasebetlerin ke- silmesi ve mütecaviz devlete silâh satılmaması gibi hafif tedbirlerden başlıyarak abluka ve harbe kadar gi- diyor. Bunların hangisine kadar Yü- ? İtalyaya karşı müeyyidelerin tatbiki meselesi kemiren olmıya başladı" İt gündenberi İngiltere ile Pransa 2- yin bir ihtilâf tebarüz ea > | eryidelesin bilamda en von hadde | kadar gidilmesine taraftardır. Diğer | taraftan Fransa bu noktada itidal | #ötterilmesini iltizam ediyor. Fran- “zlar, harbe müraceati kabul etme- mekle kalmıyorlar. Ekonomik mücy- Müririn harbe sebebiyet Pe larından da kaçmılmasını ist lar. Uluslar Kurumunun müeyyideler üzerinde çalışması, bu iki noktainaza | ei telif etmek noktasında toplanmcak- | tr, Filhakika kolay bir iş de değildir. a İngiltere ve Fransa, serpe harpten kaçınmak noktasında an- inerler — vebu noktada her devlet de kendilerile beraberdir — İtalyaya karşı harp ilânı derecesinde Ağır gelecek bir müeyyidenin tatbi- kı, nihayet bir harp çıkarabilir. Öyle siddetli ekonomik tedbirler vardır ki, inden ayrılamaz. Mese- lâ İtalyayr abluka altna almak, İtal. Yanım Doğu Afrika ile muvasalasını kiösmek. Bunlardan birincisi İtalyayı açlıktan öldürmek, ikincisi, İtalyanın Doğu Afrikadaki teşebbüsünü bir fa- : : col yide tatbik edilmediğinden tatbik | nun hükmü vardır. Misaktan anlaşı. lan şudur ki her devlet müeyyidele- Fin tatbilnda i tebaasından liyet ne dereceye kadar götürülecek? Mesel İtalyaya kömür satılmaması alındığı farzedilsin. İtalya ge- milerine doğrudan doğruya kömür sa- tlmasını yasak etmek, müeyyidelere iştirak eden devletin vazifesi olacak» tır. Ancak bir Yunan vapuru gelir de götüreceğim diye kömür satı- Şalır ve İtalyaya götürürse, buna kim mâni olacak? İngiliz 'donanma- * mâni olmıya çalışırsa, İtalyayı ab- tekn altıma almış olacak demektir, Halbuki ablukanm bir münyyide ola- vak tatbiki mevevubahs değildir. Ge- #mi sahibinin mensup olduğu devlet “fatile Yunmnistanı me ? yoksa kömürün mahreci olan rem- İeleeti mi? | a yam | balerin Devletler hu- Kulu ilminin yeni bir karşı —AŞE Tacikistanda Deprem Oldu 50 ölü ve 300 de yaralı var Moskova, IZ A.A, — Taci - kistanda Tevilelora bölgesinde €vvelki gün şiddetli bir deprem olmuştur. Elli ölü ve 300 den fazla yaralı vardır. Telefon ve telgraf hatları bozulmuş ve Han gan ırmağı üstündeki köprüler yıkılmıştır. Hükümet, halka yar için, para, elbise, ilâç ve ay- Mİ zamanda doktor yollamıştır. Bosnada deprem Belgrad, 12 A.A. — Dün ge- <e Bosna'nın Kuzey bölgesinde Benaluka'da zorlu bir yer depremi duyulmuştur. 5,8, 10 ilkteşrin tarihlerinde de daha ha Bİ depremler kaydedilmiştir. rülen zarar önemsiz ve sade maddidir, Yunanistanda Sansör Kondilis Hükümeti Halka Bir Beyanname Neşretti Atina, 12 (Ozel) — Hükümetin ayrışık gazeteleri kapatmıyacağı teb- liğ olunmuştur. Başbakan Kondiliş ise bu meselenin gazetelerin yeni du- ruma karşı kullanacakları siyasaya bağlı olduğunu söylemiştir. Başbakan " lık müsteşarı Inarkurüu bugünden İtibaren faaliyete geçecek olen san- sürün idaresini ele aacağı zannedil. mektedir. Halka beyanname Atina, 17 A.A. — Hükümet ahali- e hitaben şu bildiriği neşretmiştir: ”-Uluslar Asamblesinin itimat teyi- ni kazandıktan sonra ulusun idaresi- ni ele aldık. İktidara — geçtiğimiz Şu sırada acı tecrübeldr geçiren memle- ket birçok tehlikelere maruz kalmış ve kalmaktadır. Hükümetin vazifesi, Krallığın avdeti için geneloya “âra- yi umumiyeye” müracaat etmektir. Bu dönüş, memleketin siyasal ha- yatının tanzimi için kat'i bir şarttır. Ümit ediyoruz ki,krallığın yeniden te €ssüsü her nevi siyasal gayri tabiilik- lere kat'i surette nihayet verecek uzun ve tabii bir siyasal hayatın başlangıcı olacak, her partiye mensup bü- tün Yunanlıları intizam altına alacak ve hükümete müzaheretlerini temin edecektir. Diliyoruz ki, Kral İkinci Jorj bütün Yunanlıların şefkatli bir Dabası ve hâmisi , siyasal partilerin bitaraf bir hakemi olsun... Bu vazifemizden geyri, hükümeti. miz memleketin kalkınmasını hedefle. yen kanunların tatbiki: dahi iş edin miştir. Alınacak tedbirler şunlardır: i — Belediyelerin merkezilikten çi karılması ve idari ıw'ahatı. 2 — Vergilerin daha insafla taksi- mini temin edecek yeni bir vergi teminin tatbiki ve memleketin müda- faa kuvvetlerinin yeniden tanzimine elverişli gelir temini ve daha rem sel ek bi Seninlere Sağra mu saceret temayüllerini önleyecek ted- birler almak. 4 — Memurların sayısını azaltmak ve münevver sınıf arasındaki işsizle- re iş bulmak üzere tedbirler almak; $ — Adaletin kalkınması, mülki, ce sai muhakeme usulünün islah: için enerjik hareket, 5 — Ulusal terbiye ve genel kül tür programının kat'i surette yeniden tanzimi. 7 — Memleketin müdafaa kuvvet lerine ait ihtiyaçlara âcele çare bul » k. mak, B — Ordu, bahriye ve hava kuvvet lerinin tamamile yeniden teşkilâtlan- dırılması, 9 — Bütün Yunanlılara iş ve yar- dım temin eden bir içtimai politika takibi ve mubacirlere ait mücasesele- rin ikmali ve modern bir sağlık prog- ramının tatbiki... 10 — Büyük bir münakalât plânı ve bir istihsal programı tatbik etmek için vasıtalar aramak, Hükümet, yukardaki tedbirlerin sür atle tatbik edilmesini temin için hu- susi komi: teşkil etmek fikrin. dedir. Son iki yıl içinde çiftçi halkın vaziyetinde bir iyilik görüldüğü hal- de, nüfusun devamlı bir surette art- ması ve İstihsalin azalması ihtimali, eğer son on yıl içinde iyi idare edil- miş olsaydı “çok mes'ut bir du- rumda bulunacağı şüphesiz ola k lışkan ve Lr milleti Blza ya sokabilir. Hükümetin daha İyi bir istikbalin esaslarını kurmak için Eler ylusun- dan aradığı şey, itlmadi ve küçük bir mühlettir, Bir 1935 ilkteşrini İ0 uncu günü. nün, bütün Elenlerin hakikaten pede- rane bir hükümetin İdaresi altında ku racakları birlikler, Elen milletinin ye ni bir yaratıcı devre girmesine tarih olmasını temenni ve ümit ediyoruz? Beyanname Ceneral Konâilis ile Bakan'arın imzaları taştmaktadır. Hükümet Uluslar kurulunda Yuna- nistan baş delegeliğinde çalışmayı ka- bul etmiş olan M. Maksimosa teşek- kürlerini bildirmiştir. Çaldarisin fikri Atina, IZ A.A, Vradini gazetesinin haberver- diğine göre, Çaldaris, kendi dostlarına, krallığın iadesi hu- susunda çalışmaları gerektiğini bildirmiştir. Çaldaris, yakmda Yunanistan iki büyük şehrin- de söylevler verecektir Çıkarılan ana yasada, krallık kanedanı üyelerinin tekrardan Yunan tebaalığına gireceklerini ve bütün resmi işlerde, cümhur. İuk rejiminin yerine Yunan kral- lığı teriminin kullanılacağını emretmektedir. General Kondilis, kral vekilli- ğini ifa etmekle beraber, şimdi- ye kadar eski cumbhurluk başka- nınm oturduğu kral sarayında oturmak istememiştir Kondilis, harp zamanında si. lâh arkadaşlığı ettiği yiğit Grit ahalisine candan selâmlarını yollamıştır. : Kral ne diyor Londra, 12 A. A. — Yunan elçisi, o Yunan (Kurultayın, krallığı yeniden kurmak kararı nı Yunan kralına bildirmiştir. Bundan, çok duygulanan kral, en kutsal dileğinin, Yunanistan. da tam bir birlik ve her türlü iyilik görmek olduğunu söyle. miştir, Kral genoyun sonuna ka dar Lonılrada kalacaktır. Zaimisi ziyaret Atina, 12 (Ozel) — Kondilis, Teo- dakiz ve Mavromihalis'den mürekkep hir heyet hükümet namına Cümurbaş kanı Zaimisi ziyaret ederek Parlâmen tonun Cümuriyet rejimini ilga ederek krallığı ilân ettiğini resmen bildirmiş ve kendisinin şimdiye kadar ifa ettiği hizmete teşekkür etmiştir. o Zai. mis bu heyete rejim değiştirilmesi hakkındaki fikirlerini anlatarak nok- tainazarının yapılanlara z:t olduğunu söylemiştir. Girit halkına telgraf Atina, 12 (Ozel) — Kral naibi Ge- mersi Kondilisi memlekette birliğin teessüsü için krallığı kuran hüküme- ön tatbik edeceği programa müşkü - lât çıkarmaktan geri durmaları hak- kında Girit ahalisine telgrafla bir be- yanname göndermiştir. Siyasal çe- venler bü telgrafın Girit ahalisinin re im değişikliği Üzerine çıkarmaları tah min edilebilen ağı ikiazn önüne geçilmek için göndörmüs iduğu ka maatindedirler, Zaimis'in düşünceleri Atina, 12 (Özel) — Başbakan ilis Dış Bakan: Teodokis ve Mü nakalât Bakanı Mavromihalis dün trilmesi. hakkında , parlâmentonun verdiği kararı resmen' kendisine teb- liğ etmişlerdir. Zalmis bu değişiklik hakkındaki noktai nazarını bu heye- te anlatmıştır. Zâimisin düşündükle- ri yayılanlara zitter. Deniz Bakanlığı Atina, 12 (Özel) — Amiral Dus- manis Deniz Bakanlığını kabul etme- miş olduğundan Başbakan Kondilis bu Bakanlığı da deruhte etmiştir. A- miralin Bakanlığı kabul etmesi için ikna edileceği zannedilmektedir. Ayrışık gazeteler İngilir garnizonu kumandanı General Çolakoğlu'nun dördüncü üye olarak ihtilâl komitesi. ne iltihak ettiğini yazıyorlar. Hükü- met gazeteleri ise ihtilâl komitesi ar- tek dağılmış olduğu için bu haberin aslı olmadığını bildiriyorlar. Birinci ordu kumandanlığı Atina, 12 (Ozel) — Birinci kolordu kumandanlığına General Demestikas tayin edilmiştir. Ihtiyat haline konu- lan kara, döniz ve hava kuvvetleri ör- fi idare devam ettiği müddetçe kala- caklardır. —— e — Avusturyada krallık cereyanı Viyana, 12 A.A. — Krallık partisi organı, Der Oesterrei - cher gazetesi, tahta namzet bü- lunan Ottode Habsburg'un, ken disine onursal (fahri) hemşeri- lik tevcih etmiş olan bazı uray- lara (belediyelere) gönderdiği cevapları neşretmektedir. Otto de Habsburg, bu cevap: larda bugünkü müşkül devre de, ülkesinin mukadderatını ida- re için nefsini vakfetmeğe hazır olduğunu, fakat Avusturya - Macaristan imparatorluğunun yerine geçen bazı hükümetle - rin, bu projeyi tatbik etmekten kendisini menettiklerini bildir * mektedir, Amerikada grevler Hustan(Amerika), 12 A.A.— Yeni Orland liman amelesi ile Meksika körfezi Florida ve Ala- bama limanlarındaki amelelerin grevi başlamıştır. Greve sebep deniz amelesi sendikasının ta - nınmamasıdır. Zaimisi ziyaret ederek tejimin değiş- | | — GRANDÜK'ÜN HATIRALARI Çevi: ren: M. Rasim ÖZGEN Ikimizin de Yüreğimiz Titriyordu, Imparator Canlı Adımlarla Geldi Ve... e Ebeveynimiz' arasında pek hara - retli bir muhavcre cereyan ettiğini derhal an'adık, Annemin yüzü, kır - mızı damarlı bir mermere benziyordu ve babam, annemin önünde pek ender yaptığı bir şeyi yapıyordu. Uzun bir siyah İrenk cigarası içiyordu. Babam, ceketinin çok yüksek ya- kasında daima taşıdığı, bu kendisine Garbi Kalkasyanın fethine mal olan, Sen Jorj nişanını çekerek: — Dinleyiniz, çocuklarım; Sen - Petersburga varmadan size söyliye » ceklerim var. Sarayda ilk akşam ye- meğini yiyeceğiniz saman yeni Rus İmparatoriçesini tanımıya hazırlan - mış bulunmanız Mizmdir, dedi. kiki Rus imparatoriçesi öleli, henüz on aydır, dedi. Babam, sesini yükseltti: — Sözümü bitirmeme müsaade etmenizi rica ederim. Biz hepimiz, imparatorumuzun sadık tebaasıyız. Onun kararlarını tenkit etmeye hiç- birimizin hâkkı yoktur. Bir Grandük, basit bir asker kadar itaatle, onun emirlerini telâkkiye mecburdur. Ço- cuklarım, Oo İmparator (o amcanızın, Prenses Dolgorukiyi terviç etmek l0tlunda bulunduğunu izah etmeğe başlamıştım. Ona, Prenses Yuryevs. kaya unvanını ihsan buyurmuştu, O, bu unvanı, İmparatoriçe Marya Fe- odorovna için sarayda tutulan ma- tem müddeti geçinceye kadar muha- faza edecektir. Matemden sohra, Prenses Yuryevskaya, Rusya imöara Grandükün son resimlerinden biri toriçelik taciyle tetviç edilecektir. Fakat, siz şimdiden onun elini öpme- ye, teşrifatça tesbit edilmiş olan di- ğer merasime tâbi olmuya mecbursu- nuz, Amcanızın bu ikinci izdivaçtan üç çocuğu olmuştur; Bir oğlan, iki 2 eN nazik olunuz. anem, hiddetini #en: yı ederek: ilm eki — Biraz ileriye bile zannediyorum, dedi, Biz, çocuklar, biribirimize balermı. yorduk. Ben o anda, Sen Petersbürg- da son ikametimizde, güzel bir ma- damn küçük çocuklariyle işgal etti- Bi kışlık sarayın bir büyük apartıma- nma yaklaşmamıza mümanaat olun duğunu hatırladım. Br zn olmasına rağmen ber Yi ince eleyen karı . denbire sordu: Ge kak duz Acazadelerimiz kaç yaşında- Bu sual babamın hoşuna gitmemek beraber cevap erdi y — Oğlan yedi yaşında : kızların bi- altısında, diğeri dördünde... Serj şöyle başladı: — Nasıl mümkün olabiliyor. Fakat babam elini kaldırdı: > Bu kadarı kâfi, Vagonunuza dönebilirsiniz. Seyahatimizin mütebaki kısmını kışlık sarayın esrarını münakaşa et- mekle gecirdik. Biz, babamızın, hiç süphesiz bata ettiğini, imparatorun Prenses Yur- yevskayı on aydan daha çok evvel geçtiğinizi le ri tezviç ettiğini aramızda tesbit ettik. | Fakat onun, ayni'ramanda iki karı- st olmak ldzımdı. Annemin ıstırabı- nın hakiki sebebi ancak çok son- yaları anlıyabildim; 0, bizim ahlâkı- mizt İfsat etmemek endişesiyle süküt etmişti. kalman kadari meş'um (metres) esinin i i dikkat edilmiş eee girmemesine Aile yemeği Ertesi pazar gecesi, Prenses Yur- yevskaya ile karşılaşmak için impa- ratorluk hanedanı azaları, keşlrk sa- rayın sofrası etrafında toplandıkları | vakit, üzerinden ciddiyet akan büyük teşrilatçının sesi bile hissolunacak derecede sıkıntılı idi. Fildişi kabzalı bastonu İle salonun parkesine üç de- fa vurarak: — Haşmetlü imparator ve iffetlü Prensea Yuryevskaya! Dediği zaman sesinde endişe titri- Biaerhede ikinci Nikola ile ikinci bir yordu. Annem, başımı öteki tarafa çevir. di. Veliaht o Grandük Aleksandr Aleksandroviçin zevcesi Grandüşes Marya Feodorovna gözlerini iğdi İmparator, canh adımlarla girdi; çok cazibeli bir genç kadın koluna a- gelmişti, Babamı, şen bir ladı. Sonra, veliahdi tavırla selim- in iri endaminı Zecri Tebirlen Vilhelmin görü istihfafkâr bir bakışla sürdü. Kar- deşinin (babamızı) sadakatine iti. madı vardı; fakat diğerinin vaziye- tinden emin değildi. Prenses Yuryevskayâ, grandükle rin ve grandüşeslerin resmi selâmla- rına zarif bir tarzda mukabele etti ve geçip müteveffa imparatoriçenin sandalyesine oturdu. (Arkası var) meşhur o mülâkatından Müşkülât Ekonomik Tedbir Konuşulurken Başlıyacak Londra, 12 A. A. İngilir gazetele- ri, Uluslar Sosyetesi irtibat ve telif komitesinin, dün Habeşistan aleyhi- ne konan ambârgonun kaldır'dması suretiyle ilk pratik zecri tedbiri almış olmasından dolayı memnuniyetlerini bildirmektedi Daily Telegraph diyor ki: “Asıl güçlükler, biraz sonra, eko- nomik komisyonun İtalya'ya yapılan ürün ihracatını menetmek istediği zaman çıkacaktır, Fakat, İngiliz de- İegelerinin ısrarı üzerine bu mesele. nin konuşulması çok gecikmiyecek- tir. Sovyet Rusya bu konuşmalar $i- rasında büyük bir rol oynıyacak gibi gözükmektedir. Çünkü İtalyan gemi- leri şimdiye kadar bütün petrol ihti» yaçlarını ve manganez İtbalâtnm yüzde altmışını Sovyet Rusya'dan yapmaktadırlar. Moskova, ihtimal, dış teciminin göreceği zararlar için tazminat İşini ileri sürecektir. Ro- manyanın da bu noktai nazarı takib edeceği » sanılmaktadır. İtalyaya, krom, mikel, işenmiş kauçuk ve saire gibi ham maddeler veren mem- leketler de her halde söz alacaklar” dir. Bu işte Roosevel'in tuttuğu yolun takib ölünarak İtalyan malla rının ve İtalyan gemilerinin boykot edilecrği sanılmaktadır. Cenevrede #lmacak kararlar, kanun mahiyetin- | de değildir ve nihayet hükümetlere yapılacak tavsiyelerden ibarettir, Bu- nun için tedbirlerin derhal tatbikma başlanabileceği bekleriemez. Ambargo kararı Cenevre, 12. A, A, — Ambar- go kararının kabulü, müstenkif kâlan Macaristan belki müstes. na olmak üzere bütün devletle- rin 16 ıncı maddeden çıkan bu ilk tedbirden kaçınmıyacakları- nı gösterir. Finansal zecri ted. birlerin tatbiki usulü — ki bu. nu bugün hususi komite tatbik edecektir — çok . müşkülâş çi. kartmıyacaktır. Ancak ekono- mik zecri tedbirlerin tetkiki çok sık: olması muhtemeldir. Bu hü» Susta şunu kaydetmek lâzı, ki, askeri mütehassısların işe karışmasına büyük bir ehemmi- yet verilmemelidir. hai olarak ambargoya tâbi tutu- lacak silâh ve cephanelerin liste- si hakkında salâhiyettar müta- Icalarda bulunacaklardır. Jâponya ve zecri tedbirler Tokio, 12. A. A. — Rengo Ajansına göre, : diplomatik çe- venler, Japon Hükümetinin İtalyaya karşı ekonomik tedbir- ler tatbiki için yapılacak siyasal elbirliğine katılmağa mecbur olmadığı fikrindedirler. Bunlar ni- | Siyasal faaliyetler Londra, 12. A, A. — Dün bü. tün gün diplomatik faaliyetle geçmiştir. Sir Hoare, sırasile Fransız, Şili ve Amerika büyük b elçilerini kabul etmiştir. Amerikanın muhariplere ihracatı Nevyork. 12. A. A, — Harp edenlerle tecimsel ilgilerin ke- silmesi hakkındaki cereyan da- ha da genişliyecek olursa, Ame- rika Hükümetinin harp eden ülkelere yapılacak her türlü ih- racatı filen durdurmak için ol- dukça kuvvetli bir manevi taz. yik yapılması ihtimali vardır. ingiliz Kızılhaçının Ha- beşistana yardımları Londra, 12, A. A. — İngiltere Kızılhaç Cemiyetinin ileri ge İ enleri, Habeşistanda bir “yara- | klara bakım servifi” kurmak İ için halkın cömertliğine baş vur muşlardır. Aloisi'nin konferansı Nevyork, 12 A.A. — Aloisi Romadan Amerikaya radyo ile bir konferans vermesi için yeni. den bir telgraf almıştır. İngiliz postalarının tavassutu olmak - sızın bu konferansın Amerikaya verilmesi için her şey yapılacak tur. Habeş deleğesinin bir söylei ve İngilizler Londra, I2 A.A. — Daily Ex- presse gazetesinin bildirdiğine göre, İngiliz posta idaresi, Ce - nevredeki Habeş delegesi Hava- riat'ın bir söylevini Amerika is. tasyonlarına vermek için resmi Rugby telsiz telgraf istasyonu- na müsaade etmiştir, Perşembe günü Aloi rilmiyen bu misâadenin bugün Havariat'a verilmesi çok şayanı dikkat gözükmektedir. Habeş ordusu için kumaş Londra, 12 A.A, — Morning st gazetesinin Mançesterden bildirdiğine göre, Lancashire pa muklu fabrikaları, Habeş ordu - su üniformalar sekiz milvon yardalık kumaş siparişi almış - | tar. bu sipariş, iki bin işçiye üç ay iş temin edecek büvüklüle- dir. Ve kıymeti, 250 bin İngliz lirasıdır. Son aylar içinde Habeş ortu» su hesabına daha birçok önemli kumaş teslimatı yapılmıştır.