24 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

—— u.3.038 TA Gündelik gazete Başmuharriri Ahmet Emin Yalman Tan'ın hedefi: Haberde, fikirde, erşeyde temiz, düri samimi *İmak, kariin gazetesi olmaya çalışmaktır. Balkan harıtası Bugünlerde Sofyada coğrafya ve “tiografya âlimlerinin bir kongresi toplanmıştır. Bu münasebetle Bula tistan hükümeti yeni bir pul da çıkar. müşter, 'Taymis gazetesi bunu vesile ede tek yazdığı bir makalede diyor ki: “Etnografya, Balkanlarda çok rağ- bet gören bir bilgi sahasıdır. Bundan €vvel, Balkanlarda harita neşretmek Merakı vardı, Balkanlılar, boya! Süslü haritalarla, ırk münasebetleri- Din şaşırtıcı inceliklerini bütün âleme anlatmağa çalışıyorlardı. Fakat dün- Ya şaşkınlıktan kurtulamıyordu. Çün Kii haritalardaki renkler, haritayı ya- Pan memlekete göre değişiyordu. Balkan harbinden evvel muhtelif Balkan hükümetleri tarafından yapı- lan haritalarda muayyen bir sahanın ahalisi, Ulah, Pomak, Gheg veya Bul Kurca konuşur Rum diye gösterili- Yordu. Halbuki bunların hangisinin doğru olduğuna merak edip, oralar- ds dolaşma seyyahlar, sahanm büs- bütün gayri meskün olduğunu hay- Tetle görmüşlerdir. Balkanlarm etnografya haritasını e İle Yunanistan arasmdaki 2- mübadelesi basltleştirmiştir. Ro- Manya ve Bulgaristandaki Türklerin Türkiyeye akım da basitliğe doğrü Yeni yollar açmaktadır. Türkçenin harfleris yazılması ve Türk ha- Htaharında, anlamadığımız Arapça, Müslü, çizgiler ve işaretler Yerine bil- imiz harirerin kaim olması basit- Mİ temin etmistir. Yalniz haritacıların başmdaki bir Peli ğa mütemadiyen değişen Balkan $*hie ösirnlerinin arkasından koşmak- br. Biz İngilizler böyle değişikliklere Alişmadığımız için buna bir türlü alı- Mamıyoruz. Eski bildiğimiz Rogusay'ı şimdi nik ismi altında tanıyacağız. | yıllık Spalatoy'ya Split diyece- Komotene denilince eski tanıdı Miz Gümülcüne kastedildiğini anla- Dedönğaç yerine de Aleksan- İropolus #emini kullanacağız. Beş 8 Mrdanberi tanıdığımız İstanbul ismi de Konstantinopl adını sümiştir. Son günlerde de İngiliz Kralihın zi) Yareti münasebetile Yuzoslavlar Ad-, "yatik üzerinde Tilashnitza körfezine (Kiwi Sekizinci Edvar) körfezi adi- WU vermişlerdir. , Taymis, bu son değişikliğe İngiliz Ye isimlerin bu kadar değişmesinin Sok şaşırtıcı bir şey olduğunu tekrar “iyor, Meselâ Taymise göre, Balkan Üvince senelerce müddet hatıra, bir) köğesinde Yenipazar sancağı, baska Mir tarafımda bir Şarki Rumeli eya- ti selen bir harita gelirdi. Halbuki Sn senelerde bu haritadaki renkler Bekadlar değişiklikler geçirmiştir. aaa Bayındırlık işleri genel 4 namesi üç kara, 28 Üümmisi muhabirimie- ) — 1928 yılında icra vekilleri he ie kararile mer'iyete konulmuş o- hafıa işleri gersiti fenniyesi,, ye '* “Bayındırlık isleri Genel şartna- 1, nin mer'iyete konulması, icra İ6r heyeti kararı Icabatından 0- el Nafın Vekâleti tarafından vi- re bildirilmiştir. Keşif raporlarında aranacak X şartlar akarı, 23 (Hususi muhabirimiz. hi, — Nafıa vekâleti, vilâyetlere Mahal bir tamimle, bundan sonra he, ilen Yapılan keşiflere ait rapor- dig, Sok sarih ve mazbut olmasinı İsin Pmiştik, Raporlara; keşfe gidilen t ayy hiyetinin, keşif tarihinin, keş- Kişi en Makamın, keşif yapanlar, Bazi, Mevzuuna ait ve ikaların, Tu tip, aziYetin, fenni mütaleayı mu- lerin ve keşiften çıkan meti- Nintile seviniyor, fakat haritaların | * Yeni inşa edilen göçmen Trakyada turizm Medeniyet âbideleriyle süslü Trakya güzelleşiyor Trakyada üzerinde durulan belli- büşli işlerden birisi de yol ve turizm işidir. Biribirini tamamliyan ve yek- diğeriyle sıkı sıkıya alâkalı bulunan bu memleket meselelerinin ön plânda başarılmasma çalışılmaktadır. Bil hassa, Türk medeniyetinin bütün hat ler, dikkatli gözleri kendisine çeke- İbilecek kadar yüksek birer kiymet- tir. Trakyada muhtelif ge zerken bütün - idâre “âihirlerinin ve halkımızın bu güzel ve kıymetli eser. İk rin muhafazası yolunda çalıştıkla- rini gördüm. Edirnede turizm meselesi üzerinde Dâssan davranan ve eski eserleri koruma işinde bütün bir titizlikle didinen genç elemanlar, kendilerin - den beklenilen vazifeleri muvaffakı- yetle yapmaktadırlar, z vi. ger Yol meselesi “ONüfü vekâleti “Trakyanin Hümik vaziyetini nazarı itibara alarak epey müddettenberi asfalt yol bayli para #arfetmiş ve emek miştir. Edirnenin turistik değeri gö" zönünde tutulduğu için İstanbul - E dirne yolunuz beton asfalt inşaatmın ayrıca bir ehemmiyeti vardır. Edirne İstanbul beton asfalte yolu inşaatı gin 2 milyon lira ayrılmıştır. Bu yol, bügün Çorluya kadar gitmiş ve hat tâ bir miktar daha geçmiştir. Yolun İstanbul hududu içindeki 65 kilömet- relik kısmı, yani Silivri < İstanbul yo- lu bitmek üzeredir. Önümüzdeki ilk- İ baharda daha 12 kilometrelik bir kt- sit yapılacak ve bu suretle 77 kilo- metrelik yol inşaatı tamamlanmış o. lacaktır. ÖY? haziraninda Lülebürgaza | ulaşacak olân bu böton ssfalte Bal. n yolu, gelecek “yıllarda da devlet. eliyle Edime ve Balkan hüdudüna doğru uzanacaktır. Kalkınma hare - | ketinde en küvvetli bir âmil saytla- bilecek olan yolun bir şahdamarı gibi Trakyanın içinden . göçmesi ve Bal kan hududuna dâyanması, tabiatiyle, Eâirnenin en ileri derecede bir turist şehri olmasını kendiliğinden icap ei- tirecektir, Büylik Balkan yolunun Lülebutyaz - Edirne kismi bugün geçilebilir bir haldedir, Diğer kısmın ikmalinden sonra beton asfalta çevrilecek Olan bu parça üzerinde çalışılacaktır. Türizm işleri Balkan yolunun hududa dayanma- siyle memleketimizi beynelmilel oto- Miyey,Fahaten Yazılması emredil. larını ifade eden Edirnedeki şâheser- | inşaata |, vers); “İdaha arttıracaktır. Malkara, Balabancık, Asatobasındak mobilizm'in iktisadi faydalarından mahrum öden mühim sebeplerden bi- ri daha ortadan kalkmış olacaktır. Balkan yolundan sonra yapılacak o- lan İstanbul - Ankara, Ankara - Pa- yas ve Pi upa, Asya ve Afrika smdaki turistik hüsusiyetini Menileki turistik ihtiyacı hlikümetimiz tara- fından nazarı dikkate almış ve bu yolların inşasi işi yeni yol proğra- mma konulmuştur. Orta Avrupadan Tuna yoluyla Ka- radeniz İlmanlarma gelen #iyaretçile rin İzmir panayırma gitmelerini teş- vik için Turing ve Otomobil külübü, a» centeleri vasıtasiyle icap eden propa- gandayı yaptırmıştır. Edirhede İs- tanbula bağlı olarak yeniden bir Tu- ring ve otomobil klübij - şubesi açıl- mıştır. Ayrıca Edirnenin tarihi gü « zelliğini tesbit etmek ve herkese ta- nıtmak için eski eserleri sevenler kurumu kurulmuştur. Kurum büyük bir faaliyete geçmiş ve eserlerini ver- meye başlamıştır. Edirnedeki tarihi esetler Bugün Avrupanın kapısı olan Edir ne, İstanbula 317 kilometrelik bir tren yoluyla bağlıdır. Bu yolun 278 kilometreden “Bdirne civarinda 04 üncü kilometredeki Neorestiya iatas- yonuna kadar olan kısmı, Yunariista, Da âit olan araziden geçer. 314 üncü kilometrede tren, Karaağaç istasyo- nunda ayrılan bir kolla tiç kilomet: re sonra şehir İstasyonuna varır, İkinei Murattan sonra Fatih Meh. Biga Çampazarı ve Azatobaşındaki çocullar medi? 1451 de hükümdar olarak fs- tanbul surların: yıkmak icin tonla. yemek masası (başında TAN evlerinden bir kaçı - | aliyeti görillmüş, birçok saraylar yap| İ | i göçmen çocuklarından bir grup ri içinde hazırlattırdığı tarihi Edir -| e, Türk medeniyetinin en kıymetli | eserleriyle doludur, Meselâ; İstan- bulun zaptından sonra 29 mayıs 1453 te Edirne payitaht olmaktan çıktığı halde gene genis bir imar fa- tırılmıştır. Bu sarayların en güzeli| olan Kumkasrı Fatih tarafmdan in - $m ettirilmiş ve şehzade Cemle anne- $inin ikametine tahsis olunmuştur O zamanlar, Edirne en parlak d fini Avcı Sultan Mehmet zamanında, (1645 - 1685) senelerinde yaşamış tır. Edirnede eski Bizana eserleri hiç kalmamıştır, denilebilir. Hattâ eski © İdirne kalesinin duvar çizgilerini ta yin etmek mümkün değildir. Mevcut leserler tamamen Türk eserleridir | Bunların en mühimlerini esmiler, köprülerle medrese ve dariiaşifa gibi müesseseler teşkil etmektedir. Haki sarayların andak temel enkazı görül. mektedir. Köprüler Köprülerin en güzeli İkinci Mab- mut zamanında yaptırılan Yeniköp- rüdür. Kâirnenin buradan çok hey » betli bir görünüşü vardır. Bu köprü ile gehir arasındaki eski köprü 1016 da Ekmekçi Ahmet paşa tarafindan yaptırılmıştır. Edirnede Türklerin | inşa ettiği ilk köprü, Saraçhane köp: rüsüdür, Mihal gazi köprüsü Bizans- har zamanından kalmadır. Civarin - da 63ki bir Kasr harabesi Vardir, Camiler Şehrin en mühim abideleri camile- ridir, Bunların en başında Sultanse- im camii gelir, Mimar Sinanın 84 şında iken inşasına başladığı Sültan Selim camii, sanat değeri çok yük- sek bir eserdir ve Mimar Sinanın us talığı zamanında ve devamlı gayreti | sayesinde 6 senede yapılmıştır (Hic- Fİ 976 - 982). Sultan Selim camii, ha- | kiktten yalnız Türk sanatının: değil, | insan dehasının da bir şaheseridir ve zarafeti, heybeti, minarelerinin tena- İiyesine haber w Danışıklı döğüşler "Taksimde yapılan itfa ti çok güzel olmuş. Eski devirlerdeki itfaiye teşkilâtı, tulumbacılar göste- tilmiş ve bugünkü niodern itfaiyemiz mukayese yapılmış... ğine göre İğne atsan yere düşmüyormus. Suadyom o kadar ka- labalıkmu; Ben maalesef bu genliklerde bulu- ramadım, Bir arkadaştan naklen din edim. Arkadaşım dedi ki: — Ah, keşki gidip Sonra İlâve etti “— Düşün bir kere #tadyomda yangin çıkmış. Derhal Beyoğlu itfa- rilmiş. Ve itfa ratle gelmiş Ye yangını söndürr Tabii danışıklı döğüşiklü ama olsun! O, bunu söyler söylemez başka birisi atıl — Birader, dedi. Bu Taksim stad- yomunun huyundan mı suyundan) mı bilmem. Fakat bugünlerde orada hep danışıklı döğüş oluyor... Güldüm... | Ve dün Taksim stadyomunda kolu | kırık Kara Alinin Dinarlı ile güreş mesine baktıktan sonra bu söze hak men | görseydin., Erbain İstanbulun kırk gün kırk gecesi geçiyor, Kırk gün kırk gece bizce| meçhul değildir. 5 “Erbain” i hiç işitmediniz mi? Hax | ni k meşhur soğuklar olur. iste | ona “Erbain” yani kırk gün kirk ge. ce derler. Onun için İstanbullular, | bü kirk gün kırk gecenin ne olduğu- | nü eskidenberi çok rana bilirler... Bunu bir yenilik sanmayın... Tulumbacılar Kirk gün kirk gece hakkında bir Tren seferlerinin : Aydın, (Hususi Muhabirimiz bil-/ diriyor) — Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya geçen yıl Aydina geldiği zaman parti ve uray alanlarınm ara- sında demiryol üstünde 20 metre| genişliğinde betonarme bir köprü yaptırmayı vadetmişlerdir. Köprü nün yapısına iki gündenberi başlan-| ortasındaki Beyazıt camli çok kıy - metli sanat abideleridir. 'Tunca kiyr- larında vücuda getirilmiş olan darü- lâceze, hastane, tip medresesi, İma- tet, form, çift hamam, değirmen ve ahırlar da eski Türk medeniyetinin mahiyetini anlatacak derecede değer li eserleridir, Muradiye camii, FAir- nenin güzel ve bilhassa çinileri iiba rile kıymettar bir camildir. Trakya klavuzu 'Tarihi abideleriyle zenginliği ar. tn Trakyamız için bir kılavuz hazır- anmıştır. Trakya kılavuzu adini t& #übü ve inşasımdaki' sadeliği * bakı - mından dünya üzerinde eşsiz bir ma- kettir, Şıyan bu eser, Türk Tarih kurumu - nün tasvibine arzedilmiştir. Yakında eski eserleri sevenler kurumu **“5. Musa Çelebi zamanında inşasına | fından tab ve neşrolunacaktır. Edir. | N Bilginizi yoklayınız Sorular 5 25 kuruş büyüklüğünde munta- zam kesilmiş bir küğt, üstüvane #a- yilabilir mi? 8 — Dişi geyik ve kit avlanabilir? 8 — Dil inkilâbının akademik he- defi nedir? 5 — Son hâdiselerden evvel Fills- tinde Arap - Yahudi ihtilâfı ve kanlı kıyam ne zamas olmuştur? ruları he va- Dünkü soruların cevapları E -Ağuslesböceği niçin öter? C — Öten dişisidir. Kendisine eş arar, $ — Aynaya bakımcn neremizi gö- rürüz? C — Aynada baktığımız yeri gö- rürüz, 8 — En güzel venkler hangi hay- vanın üzerindedir? C — En güzel renkler yılanm tze- rindedir. 5 — Gül niçin dikenlidir? © — Bülbülün konmaması için. AI İL Lİ sürü ileri geri lâf edildi. Festival böy, le mi olur? dediler. Hani şehirde bir haraket? Hani akin akın seyyah sü- rükliyecek eğleneeler?... Fakat bu tenkitleri yapanlar, itfa» iye genliklerini gördükleri zaman ne kadar yanıldıklarını anladılar. Hele eski tulumbacılık devrini yaşatan sahneler, şimdiye kadar emsali görül memiş bir rağbet kazandı. Fakat ne yazık ki, festivalde yal yiz tulumbacılık rağbet kazandı! ——.. Aydında yeni bir köprü aksamaması için inşaat geceleri yapılacak Nafa Vekili Ali Çetinkaya, göçen sene Aydında yaptığı gezide Mendres köprüsü yatağında tetkikat yapıyor mıştır. Trenlerin geliş gidişine sek- te vermemek üzere st geceleri sürmektedir. Köprü bitince Aydın çok güzel bir alan kazanacaktır, Saym bakan bundan başka Aydın suyunun istasyona kadar 7 kilomet- re uzunluğunda borularını da Devlet Demiryollarından verdirmi: — - gelerinden, belediyelerinden, Kültür bakanlığından ve vakıflar umum di- rektörlüğünden mali yardım ve mü- zaheret görmektedir. “Trakya umumi müfettişliği bütün eserlerin fotoğrafilerini aldırmış ve Turing ve otomobil! klübü şubesi na. muna İstanbulda bastirmiya başla muştır. Bu fotoğrafilerin yapılması artık gün olmuştur. Trakya kalkınmasını idare eden ellerle onu herkese tanılmıya çalışan ve bu uğurda birkaç cepheden büyük enerji sarfedenlere şükran börcunu tekrarlamak lâzımdır, kü sağlata bir yurtseverlikten hız alan bu işa « damları, bir taraftan köylüsünü ye « tiştirdikleri Trakyayı songinleştiri - yor, diğer taraftan esasen kendisin- | başlanılan Uç Şerefeli camii ve Tun İne ve 'Trakyanın bütün abideleri « ca suyu kenarında 2 ci Beyazıt tara- | ni tasnif eden ve etiketlerini koyan fından yaptırılan bir sira binaların! bu kurum, Dört vilayetin hususi büt- iii iki de meveut ölan güzellikleri ihya edi- yorlar, Tâtir VERENE A