24 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON BEŞİNCİ YIL. No: 4820, Dördüncü KENDİLERİNE BAKSINLAR! Yeni Türkiye, Yakın - Doğu'da yepyeni bir düzen demektir. Bu topraklar, ancak bizim günleri- mizde, barış ve durluk yüzü göl müştür. Bulanık su avcıları, Ak- deniz'in bu kıyrlarına, ancak bi- zim günlerimizde uğramaz oldu- lar. Şimdiye kadar iç ve dış güven. liğimiz hiç bir sarsıntı geçirme- miştir. 1935 yılına yeni rejimi, her bakımdan, daha sağlamış ola. rak giriyoruz. Geleceğini, duru ve aydın gören pek sayılı ülkelerde- nız, Ancak bir takım politika ve bor- sa oyuncularının, başka türlü bir Türkiye görmek kuruntusundan kurtulamamış olduklarını da son gelen Avrupa gazetelerinden an. lıyoruz. Bu gazetelere bakarsanız, Türkiye'nin içeri ve dışarı işleri bugün yarm karışmak üzeredir!: İsmet İnönü kabinesi çekilecek- tir. Ordumuz sınır boylarına yığıl- maktadır. Dördüncü Kurultay, İsmet İnö- nü kabinesine sarsılmaz inancını sunarak dağılıyor. -Atatürk'le o- nun sıyasasına ulus bağlılığının ne kadar derin olduğunu, beşin- ci Kurultayın ilk toplantısında gö- receğiz. Biz büyük başımızla o- nun devrim arkadaşının arkasın- da, bütün amaclarımıza ulaşınca- ya kadar, sıra bozmaksızın, yü- rüyüp gideceğiz. Anadolu Ajansı seferberlik de- nenmesi üzerine çıkan duyumla- rında doğrusu ne olduğunu bildi miştir. Ne sınır, ne de sinirlerimiz. de hiç bir bozukluk — olmadığını öğrenmek, bizi ı_evgenler kadar sevmiyenlerin de işine yarar, A. çık ve özden olan barış sıyasamı- zın başlıca güvenci, ordumuzdur: onun, bu sıyasamızı her yanımdan koruyabilecek, bir gücte -olduğu. nu bilmekliğimizdir. Yakın - doğu'nun türk parça- sında, kargaşalık düşkünlerini eğ. lendirecek hiç bir değişiklik ol. mıyacaktır. Bizim bir dileğimiz varsa, Avrupa ülkelerinden b'f' çoğunun, iç ve dış sryasalarına bı zim kadar düzen vererek, bütün gönüllerden yarına güvensizlik acısmı gidermeleridir. Savaş so- nundanberi, kara bulu(lı.r, batı illerindeki yıldızsız gecenin bağ- rından kopup geliyor: durup du- rurken, üstümüze kötülük yoran- lar, Avrupa'yı, içine gömülmüş ı_ıl- duğu karanlıktan sıyırmağa uğ- raşsalar daha eyi olur. Falih Rıfkı ATAY — ——— Türk - Yugoslav afyon anlaşması Istanbul, 23 (Telefor) — Belgrad'a türk - yugoslav afyon mukavelenamesi- » — hi tetkike giden heyet bu sabah İstanbu la geldi. Heyete başkanlık eden uyuştu. Yucu maddeler inhisarı müdürü Bay Ali Sarmni Belgrad'ta yapılan işler - üzerine Hanları söyle — Belgrad'teki görüşmelerde eski ni hömen tainamen değiştiren yeni &iyon mukavelesi yaptık. 1937 senesine kadar müteber olacak olan bu yeni mu kavele sene başından * itibaren tatbik #dilecek ve iki tarafca reddedilmediği takdi-Jo 1937 senesinden sonra da daha ü sene uzanabilecektir. (Sonu 3 üncü sayrfada) Adımız, andanızdır. 24. İLKKÂNUN 1934 PAZARTESİ Bugün gazetemiz 12 sayıfardır Kurultay dün son toplantısını yaptı Dünkü toplantıda kurultay, birçok yasalar arasında, bir de, İstanbul rıhtım, dok ve antrepoları şirketinin uluaşa maledilmesi yasasını çıkardı, - Kurultay dün biri Refet (Bursa) nın diğeri de Başkan Kâzım Özalp'ın baş. kanlıklarında olmak üzere biribiri ar- dınca iki toplantı yapmıştır. Kurultay bu toplantıdarında gündeli- #inde bulunan kanunları onayladıktan başka gelen evrak arasında bulunan bü. tün kanunları da gündeliğine alarak üzerlerinde görüşmüş ve onamıştır. Kurultayın böylece bugün onamış ol- Kurunay'ın dünkü tariki toplantısına Teislik eden başkan Közım Özalp duğu 24 kanun arasında İstanbul - rıh- tım, dok ve antrepo türk anonim şirke. tinin mallariyle imtiyaz haklarının satın alınması için hükümetle şirket arasın - da bu ayın 18 inde imza edilen anlaşma- mın tasdikine ve bu suretle hükümete ge çen işlerin maliye bakanlığınca idaresi için salâhiyet veren kanun lâyihaları ile 1934 yilı genel denkleşmesine giren da. irelerin bazılarının bütçelerinden 114 bin liranın indirilerek bunun 78 bin lira sının gene bu bütçelerin başka fasılları- na konulması ve 36 bin lirasının da ge- ne açılan bazı fasıllara feykalâde tahsi. sat olarak verilmesi, Türkiye — Yuna- nistan arasındaki ikamet, ticaret ve sey- risefain anlaşmasına cekli anlaşma ile ika tebaasınm istekleri için hükü. metimizle birleşik Amerika devletleri hükümeti arasında yapılan anlaşmala - ——— Bay Yevtiç'le Başbakanı- mız ve Bay T. R. Aras arasında Bay Yevtiç'in Yugoslavya Baş- bakanlığını ve Dışarı İşler yBıkanh— ğını üzerine alması ve işe başlama- sı dolayısile kendisiyle Başbakan İsmet İnönü ve Dışarr İşler Baka- nı Tevfik Rüştü Aras arasında a- şağıdaki tel yazıları çekilmiştir: Başbakan İsmet İnönü Ankara Bakanlar heyeti Başkanlığını üstüme aldığım şu sırada sizi se. lamlamayı ve şahsi merbutiyetimi ve iki memleketin samimi dostlu- ğguna olan tam itimadımı bildirme- ği tatlı bir vazife telakki ediyo- rum. Yevtiç Bakanlar Heyeti Başkanı Bay Yevtiç Belgrad İktidar mevkünin size tevdi o0- lunması suretiyle dost mamlclf_el | tarafından yüksek şahsınıza gös- (Sonu 2 inci sayıfada) rın tasdiklerine aid kanun lâyihaları var dır. Dünkü toplantıda Türkiye veya ya - bancı bir memlekette çıkan matbuaların dağıtılması ve Türkiye'ye sokulmasıı bakanlar heyetince yasak edilebileceği, dağılan matbuaların bakanlar heyetin . den tez elden karar alınmak üzere iç ba. kanının emriyle karardan önce toplamı- labileceği, sokulması ve dağıtılması menolunmuş malbuaları bilerek Ti yeye sokan ve dağıtanların 50 liradan 300 liraya kadar ağır para cezasına çar- pılacağı hakkında matbuat kanununun SI inci mddesinde yapılan değişikliğe aid kanun da onanmış ve Devlet Şüra - sında açık bulunan üyeliklerin ü yapılarak devlet şurası genel kâtibliğine gümrükler umum müdürü Bay Cemil, üyeliklere de valilerden Bay Mustafa Arif ve Muammer seçilmişlerdir. Akay idaresinin Kadıköy ve Haydar paşa yolcuları için köprüye yaptıracağı bitişik iskelelere yapılacak masrafların yarısına İstanbul bolediyesinin iştiraki. me müsaade veren kanun da dün kurul. tayca onanan kanunlardan biri olmuş * tur, Bu kanunun maddelerine göre be - lediyenin bu masrafa iştiraki 125 bin li. rayı geçmiyecek ve izkeleler üzerine ya. pılacak kira yerlerimin bakımı — Akay'a, geliri de belediyeye aid olacaktır. Rıhtım Şirketinin ulusça satın alın? ması dolayısiyle Bayındırlık bakanı Bay Ali Çetin Kaya bu işin tarihi safhalarını anlatmıştır. Bayındırlık bakanımız ku - rultay üyelerinin — sürekli alkışlariyle karşılanan söylevinde demiştir ki: — İstanbul —Rıhtim — şirketinin satın — alınması — meselesi — sona cer - di. Onun mukavelesini bir kanunla kurültayımıza sunayoruz, Bunun geç - mişi ve hali hakkında ufak bir hulâsa yapmak istiyorum. Bu rıhtım şirketi imtiyazı 1306 — 1890 yıllarında verilmiştir. 80 - 85 yıl müddetle imtiyaz verilmiştir. İmtiyazın mahiyot ve vecaibi de; İstanbul ve Ga- lata tarafında rıhtımlar yapmak, iki köprü arasında gene rıhtımlar yapmak, antrepolar yapmak, rıhtım işlerine aid gereken teshilâtı da temin etmekti. Halbuki bu şirketin üzerine aldığı işler yapılamamıştır. Yalnız İstanbul Galata tarafında bir kasım rıhtım yapılmış, an. trepoları yapılamamıştır. Bilhassa — iki köprü arasında bir şey yapılmamıştır ve bunu sıyasal tesirlerle, o zamanın sıyasa sına göre geri bıraktırmışlardır. Zamanı. mıza yani Lozan muahedesinin akdi ta. rihlerine kadar bu suretle devam etmiş olan imtiyazlı rıhtım şirketi Cümhuri - yet devrinde bir readaptasyon muamele- #i görmüştür. Yani yeni şartlara göre muamcle yapılmıştır. Tarifelerine 9, 3 zammedebilmek imkânı verilmiştir. Şir- ket ise diğer bir takım şirketlere güya verilmiş tarife olan zam nisbetinin 9, 6 yapılmasını istemişdi. Halbuki yurdun Dün son toplantısını yapan dördüncü kurultay ökonomik vaziyeti değişmiş olduğuna göre şirketin artık © tarihten sonra tari. fesine zammetmek suretiyle bir şey yap- mak imkânı yoktu ve bu, bir haylı za - man devam ettikten sonra Cumhuriyet bükümeti 1928 de şirketin ve rıhtımın vaziyetini yeniden tetkik etti ve satın alabilmek imkânını araştırdı. Şirketin birçok vecaibini yapmadığı tesbit edildi. Nihayet eski devirden kalma bit meşse. le şirketle hükümet arasında bir anla . samamazlığa sebeb oldu. Liman dahili- Istanbul rrhtim, dok ve antrpoları şir- ketinin uluşa maledilmesinden ötürü güzel bir söylev veren Bayındırlık Bakanı Bay Ali Çetinkaya ne giren vapurlardan da gene - rihtıma çıkamayanlardan - vergi almak mesele si. Bundan dolayı nihayet vaziyeti, bü . kümet bir daha tetkik etti ve bu rıhtım imitiyazını şirketten almağa karar ver: di. Bu bir haylı zaman karşılıklı müna. kaşayı muciboldu. Bir iki yıl içerisinde ve nihayet şirketin tarifesine 96 3 zam. ma mukabil şirketin de altı antrepo yap masını - karşılıklı kabul etti. - Halbuki şirket dört danesini yaptı ikisini yap - madı. Beşinciyi yapmakta iken yeniden tarifeye zam istedi hasılı bu suretle cüm huriyet devrinde hükümetle şirket ara- sında safha safha anlaşamamazlıklar de vam etmiştir. Nihayet şirkete imtiyazı. ni satması teklif edildi ve şirket te (Sonu 4 üncü sayıfada) öğyemi ea ea anbul rıhtım şir- ketinin ulusça satın alınması Dün son toplantısını yapan Büyük Meclis, en tarihsal kararlarından birini daha vererek kapandı. Kocalmış impara torluk son yüzyıl içinde bir taraftan her gün biraz daha batarken bir taraftan da kurnaz emperyalist dünyası bu batışı kıvraltarak kendine düşen büyük payı bir dakika önce kapmağa çalışıyordu. Batmakta olan bu uluşu “hasta adam, diye anıyarlar ve anun malımda daha zi. yüde Hak vühibi olmak için bir az daha yerleşmeği kazanç biliyorlardı. Kapitü. lasyonlar uluşun sıyasal eregini önce kırmiş ve onu çok zayıflatmıştı. Bu su- vetle verilen imtiyazlarsa onun ökono - mik ve mali di i zehirliyordu. Ya. bancı uluşların bu süretle — çalışmaları ölmeğe yüz tutmuş ve kendisinden fay. da alınması umut edilen başka şark mem Teketleri hakkında yapılan sistemli kolo- nizasyon politikasının bir ölçü içinde anıklanmış bir biçiminden başka bir şey değildi. Koloni biçimini haklı gören baş ka uluşlar için bu suretle yürüyüş bel « ki doğrudur. Fakat taçlılar idaresinin bir ulusu öldürecek kertede korkunç olan bu imtiyazları vermeğe hakkı yok. tu. Taçlılar idaresinin tarih önünde sor- guya çekileceği yörlerden birisi de bu- dur. Son zamanların büyük ökonomi bil ginlerinden “Şarljit,, ökomomik işlerde yabancı sermayelerden anlatırken diyor (Sonu 3 üncü sayıl'sda) Japon büyük elçisinin dünkü veda ziyafeti Memleketimizden ayrılmakta o- lan japon Büyük Elçisi dün Ana- dolu Kulübünde bir veda ziyafeti vermiştir. Yemekte, Başbakan İsmet İnö- nü ile Dışarı, İçeri ve Ökonomi İş- leri Bakanları ve Gümrük İnhisar- lar Bakanı, Dışarı İşleri Bakanlı- ğının ileri gelenleri ve şehrimizde bulunan Büyük Elçi ve maslahat- güzarlar bulunmuştur.