24 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

İKRÂNUN 1934 PAZARTES Yarı - sıyasal Bozulan undlaşma Londra görüşmeleri, herkesin bekle. diği ve söylediği gibi, hiç bir netice ver. meden bitti, Japonya da Washington andlaşmasına bağlı kalmıyacağını her yana bildirdi. Tagiliz başbakanı Mac Donald japan- lar ile amerikaldarın arasını bulmağa pek çok çalıştığı halde, bunun üstesin . den gelemedi. Büyük deniz devletlerinin hiç olmazsa biribirlerin programlarını bitdirmeleri teklifi de, göze girmedi. Ne amerikalılar ne de japonyalılar, ileri sürdükleri prensipler onanmadıkça böy. le bir şeye yanaşmak istemediler. Pren. sipler halbuki onanabilse, ortada dava kalmaz. Şimdi, andlaşmanın bitme tarihi ge- linciye kadar bir devre açılıyor ki genel ökonomik ve genel sıyasal —durumların değişmelerine göre üç büyük devletten her biri diğer ikisinin arasında birçok taksitler yaparak kendi çıkarını ger - çekleştirmeğe bakacaktır. lagiltere, Japonya ile ticaret işlerini konuşurken, deniz silâhlarını iyma ede- cektir, Amerika ile harp borçlarını ko . nuşurken, gene öyle. Japonya, deniz silâhları işinde İngil. tere'yi kendi görüşüne çekmek için mal dumpinginin dalgolariyle ingiliz pazar- larını yalıyacaktır. Amerika'ya karşı, Filipin - Çin tellerini çalacaktır. Bu görüşte, Amerika'nın da kendine göre kurt kapanları ve çelmeleri olduğu şüphesizdir. Her üçü de, kündeden atılamıyacak kadar çevik ve tecrübeli bu üç pehlivan, gemilerin sayısından önce ökonomik he, saplar üzerinde çekişecek ve önce bunu yoluna koymağa çalışacaktır. Zaten, en doğrusu da budur. Londrada da, donanmalara dokunan ea lerin arasında sıyasal görüşler bunların arkasında da ökonomik hesablar yatıyor du. Silâh işi, bütün bu menfaat hesapla- rının en sön Müvazene hesaplarını veri . yordu. Bunun için uyuşulamadı. Buhrana rağmen, ökonomik çekişmelerde her üç devlet de işin sonuna gelmiş değillerdi. Çünkü her birinin, bu gibi çekişmelerde, başka memleketlerle de hosaplaşmaları ve anlaşmaları gerekmekte idi. Londra görüşmelerinin neticesiz kal masında, doğrudan doğruya bir tehlike olduğu ileri sürülemez. Neticenin menfi oluşu, bir bakımdan yalnız, acıklıdır. O da şudur ki, dünyanın üç en büyük de . niz devleti, deniz silâhlarını indireme - diklerinden, devlet bütçelerini zorlamak ta devam edecekler ve öyle umulduğu gi bı, silahlara yatırılacak paraları ökono. milerinin kalkınmasına yatıramıyacak - lerder. Bahranı önleme bakımından, bun dan daha menfi bir netice olamaz. Görüşmelerin böyle bir fena sona melerinin 'k'nci büyük fenalığı da, da göz ile görülebilecek kadar mevcud “silâhlanma yarışı,, nı, deniz si. lâhları bakımından, serbest ilân etmiş olmasıdır. BURHAN BELGE Bir ata sözü der ki: ULUS İÇ DUYUMLAR Türk - Yugoslav îl[y()ll ;uıluşmusı (Başı | inci sayıfada) Yeni afyon mukavelesinin iki tarafı biribirine daha çok iyi bağladığını ehem miyetle söyliyebilirim, Bu mukavele - de şimdiye kadar kilo üzerine yapılan tevzi esası di irilerek morfin mikda. ilmiştir. Sonra afyon satış bo . dellerinin müşterek büro vasıtasiyle iki taraf arasında taksimi de kararlaştırıl- miştır, Bu şekil klering ve kambiyo işlerin- de görülen güçlükleri kaldırmağa yete. cektir. Bunun dışmda olarak Belgrad görüşmelerinde türk, yugoslav inhisar idarelerinin dahili ve harici piyasasında birlik temin edici bazı kararlar da alın. mıştır. Merkez bürosunun tetkik ettiği 148 franklık afyon satış fiatr muvafık bulunmuş ve bunun indirilmemesi kabul edilmiştir. Bu temaslarda şimdiye kadar Ayrı ayrı yapılan içme afyon satışlarının da beraber yapılması ve müşterek büro- nun bu vazifeyi üzerine alması kararlaş tırılmıştır. Yalınız tevzi esasına türk *0ft afyonu girmiyecek ve Türkiyede soft afyon bedelleri merkez bürosu vası- tasiyle fakat cari hesaba kaydedilmeden tabsil olunacaktır. İçme afyona karış. tırılan cins afyonun yüz! ksen altısı Türkiye'nin, yüzde on dördü de Yugos. Tavya'nın olacaktır.,, Ali Sami imzalanan afyon mukave - lesini İktısad Vekiletine vermek üzere öbür gün Ankara'ya gidecektir. rına çe Uzak Şark'a tetkik seyahati Istanbul, 23 (Telefon) — Uzak şar- ka yapılacağını evelce haber verdiğim tetkik seyahati müşterek büro tarafın. dan hazırlanacaktır. Seyahatin henüz belli değildir. zamanı Venizelos'a swikasd muhake- mesine başlandı İstanbul, 23 (Tekfon) — Atina'dan 23 tarihi ile bildiriliyor: Dün Pire ağır ceza ma' kemesinde Bay Venizelos'a ya pılan suikastın faillerinin muhakemesine baz" h Fakat otuz kişiden ibaret olalit jüri heyetinden on altısı gelmediği için muhakeme başka bir güne bırakılmıştır. Pire'de yapılan tedhişin failleri henüz yakalanamamıştır. Yunan Adliye Bakanı ile Girill valisi istifa ettiler İstanbul, 23 (Telefon) — Atina'dan 23 tarihi ile bildiriliyor: di kanı ile Girid umumi val lerdir. Çaldaris kabinesinde yapılacak tadi'lerin bugünyarm yapılacağı söy - Tenmektedir. Neşeli yılbaşı gecesini geçi- ren bütün yıl mesut o ur. Ankara Palas otelinin yeni dekor ar yeni ışıklar 'a salon'arında hazır amış o'du- ğu yılbaşı eğlencelerine iştirak ederseniz ister istemez eğlenir ve bütün yıl mesut olursunuz Kadınlarımız fırka - ya yazılıyorlar Balıkesir, 23 (A.A.) — Vilayet içinde C. H. F. na yazılan kadın.- ları nsayısı on bine yakındır. Ka- dınlarımız aldıkları sıyasal hak- lardan ötürü sevinc içindedir. Kazalardan gelen - duyumlara göre, oralarda C. H. F. na yürek ten bağlılık gösteren büyük - top- lantılar olmaktadır. — Yozgad'da Yozgad, 23 (A.A.) — Kadın. lara sıyasal hak verilmesi üzerine kadınlarımız Halk Fırkasına gir- mekte ikinci seçici ve şehir mec- lisi üyesi olabilmek için şimdiden hazırlanmaktadırlar. Yarın öğle- den sonra kadınlarımız Halkevin- de büyük bir toplantı yapacaklar ve Halkevinin şubelerine yazıla- caklardır. Denizli'de Denizli, 23 (A.A:) — Denizli kadınları C. H. Fırkasına yazıl- maktadırlar. Yazılma için fırka bürolarına gidenlerin sayısı her gün artmaktadır. Yozgad 6 saylay çıkarıyor Yozgad, 23 (A.A.) — Vilaye- tin her yerinde birinci seçiciler a- nıklığı bitmiş defterleri yerlerine asılmıştır. tesbit olunan nüfusa göre vilayet bu devrede 6 saylav çıkaracaktır. Tayyare cemiyetinin müsameresi Tayyare Cemiyeti Ankara şube- si bu akşam ve yarın akşam Yeni Sinemada bir müsamere tertib et- mistir. Müsamerede dikkatle sey- redilecek akrobatik ve bedit dans- ların da yapılacağını öğrendik. Zengin ve eğlenceli bir gece geçi- rilebilmesi için sube büyük gay- retler göstermiştir. Tayyare cemiyetine yardım bi ulusal bir gaye güden bu mü- samereye halkın seve seve koşa- cağı muhakkaktır. Biletler Yeni Sinema ve tayya- re piyango giselerinde satılmak- tadır. Hilâliahmer balosu Hilaliahmer Cemiyeti Ankara Sergi evinde hazırlanmakta olan yılbaşı balosu için, dün, Yenişe- hirdeki merkez binasında, Bayan Makbule Naci'nin başkanlığı al- tında bir toplantı yapılmıştır. Top- lantıda söz alan bayanlarımız he- nüz satılamamış olan balo biletle- rinin satılması işini uzun uzadıya görüşmüşlerdir. Kurultay üyeleri dörtyüzü geçecek İçeri İşler Bakanlığı birkaç tihab dairesi müstesna olmak ü- zere bu intihabta intihab dairele- rinin çıkaracakları saylav adedi- ni tesbit etmiştir. Henüz neticeyi bildirmayen vilayetlerden de ma- lümat gel aman Beşinci Ku- rultayın kaç azası olacağı anlaşı: lacaktır. Bugüne kadar tesbit edi- len vaziyete göre yeni kurultayın eskisine nisbetle 90 ilâ 95 fazla >- zası olacaktır. Bu suretle Beşii Kurultayın üye adedinin (407 ila 412) yi bulacağı umuluyor. .Seçme ve seçi!me işleri Bakanlık ikinci müntehib ve meclisi umumi - intihablarına ka- dınların da iştirakine dair olan yasalar, resmi gazetede çıktığı gün vilayetlere bildirecektir. Bakanlık umumi meclislerin yenilenmesi için de hazırlıklara baslamıştır. Umumi meclis inti- habları saylav seçiminden birkaç gün sonra yapılacak ve yeni ikin- ci müntehibler secime iştirak ede- ceklerdir. İçeri İsleri Bakanlığı saylav se- çimi mazbatalarını bastırarak bü- tün vilayetlere yollamıştır. Tercümanlar kursu başladı Istanbul, 23 (Telefon) — Belediye. nin tercümanlar için bazırladığı kurslar bugün başlamıştır. Kurslara 60 tercü . man gelmektedir. Kurslarda nazari ve ameli dersler verilmektedir. Tarih der - sini bay Mamburi vermektedir. r tiyatrosu artistleri kooperatifi İstanbul, 23 (Telefon) — Şehir ti- yatrosu artistleri kooperatifi, Garden barmm yılbaşı gecesi eğlencelerinde çalış. mağa başlıyacaktır. Üniversitede üç talebe eezalandırıldı İstanbul, 23 (Telefon) — Geçenler- de üniversitede karne yoklaması yüzün den gürültü çıkaran üç talebeye hukuk fakültesi inzıbat meclisi onar ay muvak. kad tard cezası vermiş Fakat bu talebe. lerin evelce hiç ceza görmemeleri dik « kate alınarak cezaları tecil edilmiştir Yunan üniversitelileri geldi İstanbul, 23 (Telefon) — Bugün İs. tanbul'a 60 yunanlı üniversite talebesi gelmi; KAÇAKÇILAR MAHKEMEDE Istanbul, 23 (Telefon) — 34 kişilik kaçakçı grupundan 23 ü sekizinci ihti- sas mahkemesine verilmişlerdir. Önümüzdeki ay içinde verilecek olan temsiller için yaprlan anıklıklardan bir sahne; dün Halkevinde yapılan provalarda foto muhabirimiz tarafından alı- nan bir resim w Krlâ İstanbul rıhtım şirketinin ulusça satın alinmasi (Başı Tancı sayıtada) ki: yabancı sermaye bir yürdün serma, yesine katık olacağından her halde fay. dalıdır. Ökonamik bakımdan cilez olan memleketler bu yabancı sermaye ile per kinleşmişlerdir. Fakat yalnız Türkiye'yi ayırmak lâzımdır. Çünkü Türkiyeye giren sermayeler memleksti ükanomik bakimdan yükselimekten zi- yade sıyasal'Taydalar vereceği düşünce- sile gitmiştir. Büyük bilginin bu görüşü çok yerinde ve çok doğru idi. İstanbul, İzmir rıhtım şirketleri Aydın ve Kasa, ba demiryolları sırf bu düşünceden doğ. muş birer kurum idiler. Buralardaki ya- bancı sermayenin kötü düşüncesi o ka- dar belli ve o kadar açıktı ki insan - ilk bakışta bir çok anıklara - rastlıyabilir. Lozanda sıyasal varlığımızı ve diriliği. mizi kurtardıktan sonra bu kurumların yurdumuzda yaşamaları artık hem çok fazla ve hem de kendileri için de fayda- sızdı. İsmet İnönü hükümetinin sarsıl- bundan mıyan inanlı azimleri karşısında serma. ye sahiplerinin uzun boylu güçlük gös. termiyerek uysal davranmakla, geçemi - şin bütün çirkinliklerini temizlemeğe ka var vermiş olan bir ullsun ileri hamlele- vine saygı göstermelerinden dolayı mem mun olduk. Bu işte Düyunu Umumiye Kasaba demiryolları gibi ulusumuzun yüksek faydalarına çok uygun bir kılıkta çıka . rılmıştır. Bütün menkul ve gayri men « kul mallariyle uluşun satın aldığı bu bü- yük kurum için uluşun yüklendiği bore 370,338 lira obligasyon bedeliyle üç yıl- da - verilmesi gerekli olan - 1.400.000 franklık dividant bedeli ve yüzde yedi buçuk Faizli bonolarla kırk yılda ödene. cek olan 31.580.130 franktan ibaret tir. Yalnız hususi mülkleri arasında yıl. da 150.000 lira getiren Çinili Hanla değerleri yüzbinlerce lira olarak görü - len menkul eşya göz önünde tutulursa uluşun bu mukavelede ulusal kaygular için elde ettiği fayda çok büyük ve de - rindir. Bu büyük ve tarihsal kazançın elde edilmesinde büyük emekleri olan Ali Çetin Kaya ile Şükrü Saraçoğlunun adlarını da saygı ile anmak ulusal bir yüklümdür. Necib Ali KUÇUKA Ankara radyosu Dün akşam Ankara radyosunda ve- rilen konferansların yüksek değerini söylemek gerektir. Ekim ve üründe e- senlik Çeski dille: ziraat ve mahsulat- ta sıhhat) üzerine konuşan Bay Nihad İribol'un bu işlerle uğraşanlara eyi bil. giler vermiş olduğunu sanırız, İkinci söylevi hepimiz, genel bilgi- mizi artırdığı için can kulağile dinle- dik... Acunun teknik gidişini anlatan Bay Rüştü Üzel'in söyledikleri ile e- lektrikin ve ac çok şey öğrendik. Müzik yönünde Necded Remzinin çok yüksek bir varlık gösterdiğini gördük. Necded Remzi Mozarın Ron. dosunu, duyarak çaldı. Bütün rTadyo dinleyicilerinin, Necded Remzinin de- ğerini dün akşam daha eyi sezmiş ol- duklarını sanırız. Bu akşamın - radyo programı şudur: (19.30 dan 21 kadar) Türk dili araştırma kurumu saâti Muzsiki : Corelli La Feli Necded Remzi: keman Ulvi Cemal: piyano Hilâliahmer saati Dans musikisi Musiki: Cösar Franck Prelude, Choral et Fugue Ulvi Cemal; piyano n yarını üzerine pek Haberler Erzurumda fırka kongresi Erzurum, 23 (AA.) — C. H. F. vilayet kongresi toplınll'lım greye bildirilen dilekler üzerinde konuşulduktan sonra yeni idare heyetine bir üye dışta lrılııık ü- zere eski idare heyeti üyeleri se- krer heyeti başkanlığına ü idare i aıkyiîuış:ıın Bıy,Menıd seçilmiş- tir. Hilaliahmer balosu 31 ilkkânun Aakşamı