18 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

Muhabirimiz Ragıp MEML EKEZT; HABERLERİ Torbahda 154 yaşında | bir ihtiyar var! Torba! adı nereden çılımış? demir ve boya madenleri. Kemal Bey Torbalı hükümet erkânı arasında.. Torbalı, (Hususi) — Bir sabah serinliğinde Tepeköyüne yürüye- rek gittim, Burası Ooldukça bir kasa - ba halindedir. Fakat henüz bir hü kümet dairesi yapılamadığından | kaymakamlık makamı buraya ge- lememektedir. Belediyeye (o uğra- dımsa da kimse yoktu, yalnız kâ- tibini bulabildim. Merkezde dört yüz ev ve(1800) nufus vardır, Kazanın bütün mev- cudu (Dağkızılca) Nahiyesile ye- di köyden ibarettir.Evler hep bah- çeler içinde birer katlıdır. Onun için iii kasaba görülemez ve ağaçlar arasmda kaybolup gi- derler! Ksabanın suyu kireçlidir. De- recesi 18 dir ve umumiyetle kuyu sularıdır. Parası olanlar meşhur | Şaşal suyunu getirtmektedirler. Kazanm sathi mesahası (700) kilometre mürabbaıdır ve bu- ara (inin yarısı çamlıktır ve çamların yüzde otuzu da fıstıklıdır. Halk bu fıstıkları toplayıp kabuğundan çıkardıktan sonra kilosunu 35 ku- | ruştan pazarlarda satmaktadırlar. | İstanbulda ise bu fıstıkların kilosu 150 ye satılmaktadır! Kazanın başlıca mahsulâtı çe- kirdeksiz üzüm, zeytin yağı, pa muk, susam, tütün ve darıdır. Ar- pa, buğday ve yulaf ta çok miktar da yetişir. Buranın arıcılığı da meşhurdur. Mühim miktarda pi- rinç te yetişir. Koyun üzerine de gok muamele yapılır. Nüfus meselesi Kazanın büyüklüğüne göre nü- fusu çok azdır. Vaktile Menderes havzasında bir milyon nüfus var- ken Cellât gölünün yüzünden şim- di pek ziyade azalmıştır. Bir saat- lık mesafede (Metrepolis) hara - beleri vardır. Burada yalnız kale harabeleri ve saray enkazı görül- mektedir, Cellât gölünün bulun - duğu yerde de bir şebir bulundu - ğu rivayet edilmektedir. Çünkü balıkçılar oradan Yunan devrine | ait geniş tuğlalar çıkarmakta imiş | ler... | Golediye işleri Belediye, evvelce 15 bin lira borcu varken elektrik tesisatını da 15000) liraya satm © almasından dolayı borcunu yirmi bin liraya çıkarmış ise de şimdiye kadar bu» : nun büyük bir kısmını ödemiş ve (2000) küsur lira borcu kalmıştır. Eski belediye reisi zamanmda bir takım yolsuzluklar olduğunu söylediler. Güya (1500) liraya iki göz bir helâ yaptırılmış. Fakat bu- | nun (400) liraya yapılacağı son - radan keşfolunmuş! Bu helâ, şim- | di gaz deposu olarak kullanılıyor- muş. Bunun yerine yaptırılmış o- | lan daha büyük dört gözlü belâ (140) liraya çıkmış. Elektrik binası, (3000) liraya yaptırılmış fakat sıvası ve bir çok yerleri de noksan bırakılmıştır. Halbuki mühendisler bu binayı da | (1200) liraya keşfetmişler. Şimdi- ! ki belediye heyeti de tenvirat için ayda dört yüz lira verilmesi: im- kânını (o bulamaymca tesisatı (5000) liraya satın almış ve ayda dört yüz lira masrafla tenviratı İ idareye muvaffak olmuştur. Doğ- ru mu bilmem bu pürüzlü işler mahkemeye intikal eylemiş oldu- ğundan bu bapta bir hüküm ver- mek te doğru değildir. Torbalı ismi Bunun için üç rivayet vardır: | Birisi burada çok torba yapılma» | sındandır. Diğeri de şu: Rahmanlı aşiretile Bali aşireti beraberce ge- zerlerken Rahmanlılar Torbalıda bir kuyu açarak orada oturmuşlar. Bali aşireti ise durmayıp yürümüş ler, Rahmanlılar bunlara kızarak (nereye gidiyorsun dur! Bali) de- mişler ve ondan sonra buranın is- mi Torbalı kalmış! Bir üçüncü ri- vayete gelince, en akla yakın ola | nı da bu olmak gerektir: Buralar hazinei hassaya ait bir çiftlik iken | Murat Bey namında akıllı bir mü- dür halkın davalarını bizzat kendi si görürmüş. Buralar sıtmalık ve bataklık bir yer olduğundan or- man ve ağaç yetiştirmek gayesile bir nizamname yapmış ve hayvan | larin ağaçlara zarar vermemeleri için de ağızlarma birer torba ge- çirilmesini usul ittihaz ettirmiştir ki o usul hâlâ buralarda caridir. Ve Torbalı adı da ondan kalmış- tır, Allâk ve seviye Burada kumar hissedilmiyecek derecelerde azdır, Hırsizlik yok - tur, Fakat cinayetlerin fazlaca ol- duğunu söylüyorlar. Bunlar da, Mersinde Feci bir kaza oldu İ Mersin — Hastane idare me- müru iken ay başmda tekaüde İ sevkedilen Naci Bey, ailesi efradı ile hava almak için iskeleye in - miş ve orada yıkanmak üzere de- İ nize girmiştir. Naci Beyin denizden çıkmadı- İ ğını gören ailesi telâşla çırpmma- ğa başlamış ve derhal zabıtaya haber verilmiştir. Alâkadarlar, zabıta çabuk yetişmiş ise de Naci Beyin iskele demirine takılıp kal: dığını görmüş ve bir arabaya ala- rak hastaneye götürmüştür. Hastanede yapılan: muayene neticesinde maalesef öldüğü anla- İ şılmıştır. Konyada Konya, 17 (A.A.) ile müştereken Turing külbün ter- tip ettiği kadın ve erkekten mü- İrekkep altmış kişilik bir kafile bugün Beyşehire hareket etti. Ya- pılan program mucibince, civarda ilmi tetkikat ve spor eğlenceleri | yapılacaktır. Vali beyin de iştirak ettiği bu seyahat üç gün sürecektir.. Baba katilleri oldular mahküm Kars, — Burada yedi ay evvel bir cinayet olmuş, Çıldır nahiye - sinin Pekreşen köyünde Ağa De- de isminde zengin bir şahıs karı- siyle birlikte öldürülmüştür. Yapılan tahkikat neticesinde maktulün çobanı Ahmedin bu iş- te parmağı olduğundan şüphe e - dilmiş ve Ahmet tevkif edilmişti. Çoban isticvap edilince, Ağa De- denin kendi karısiyle fena müna- sebette bulunduğundan, bir kaç kişinin yardımiyle cinayeti işle - diğini itiraf etmştir, Bu yardımer- lar maktulün oğlu Bala, kardeşi oğlu Hüseyin ve üvey oğlu, yani öldürülen karısının oğlu Ziyaed - ! dindir. Mahkemede Ahmet cürmünü itiraf, diğerleri inkâr etmişlerdir. Muhakeme uzun sürmüş, nihayet karar tebliğ edilmiştir. Maznunların yaşları ve ortada bir de namus meselesi olduğu na- zarı dikkate alınarak Bala beş sene dört ay, diğerleri sekizer se- ne dörder ay hapse mahküm edil- mişlerdir. Bunları cinayete teşvik etmekle maznun, maktulün kay - nazaasından doğuyormuş. Kız ka- çırma vak'aları da oluyormuş. Fa- kat çok defa kızlar oğlanları kaçı- rıyorlarmış. Çünkü kız tarafı bir çok başlık ve masraf istediklerin den kızlar kolay kolay koca bula- mıyor ve “kaçalım da kurtulalım,, diyorlar ve bu suretle evleniyor larmış.. Demir ve boya madenleri Merkeze bir buçuk saat uzakta- ki Hortuma köyünde demir ve bo- ya madenleri vardır. Boya madeni toprak halinde ve muhtelif renk- lerde yağlıca bir maddedir, İzmir- de san'at fabrikalarında kullanı)» maktadır. Demir madeninin ma- balkım cehaleti yüzünden ve mese | hiyeti henüz anlaşılamamıştır. Fa- - Halkevi | | İnegölde yapılan ve | yapılacak işler (Balıkesir vali muavinliğine tayin edilef İnegöl kaymakamı vazifesine başladi I Minegöl, (Hususi) — Balıkesir vali muavinliğine tayin edilen sa- İbik kaymakamımız Ekrem Bey İ yeni vazifesine başlamak üzere, İ memurlar ve halktan bir çok ze | vatın teşyileri arasında kazamız dan ayrılmıştır. Ekrem Bey, işte ciddiyet ve titizliği ile tanınmış | kazamızda görünür eserler bıra - İ kan bir idare adamıdır. Kazamı za geldiği zaman etraftaki ba - taklık ve sazlıkları temizletmek, bazı köylerde görülen hayvan hır- sızlığı ve soygunculuk gibi sıhha - te ve asayişe müteallik işlerle çok tu, danı ve belediye reisi arkadaşları ile el ele vererek tedbirler almıştı. lıklar, uzun mücadeleler sayesin- de kurutulmuş, kaza dahilinde Ekrem Beyin imar işlerine ver- diği ehemmiyet, bilhassa kayde ideğer. İdaresi altında bulunan modern bir Avrupa şehri gelmesi onun bir idealidir. Ka- sabamızdaki çok güzel tesisatı havi elektriğin meydana gelme - sinde Ekrem Bey pek mühim bir âmil olmuştur. Belediye onun bu husustaki yardımlarını unutamaz. Bunun içindir Ki, belediye meclisi, Ekrem Beyi fahri hemşehriliğe kabule karar vermiş ve kendisine bildirmiştir. Sonra, kazamıza bir orta mek - tep kazandıran da gene Ekrem Beydir. Evvelâ bir orta mektep a- çılmasına dair yaptığı teşeb - büslerde muvaffak olunca ikinci sene bir bina yaptırmağa teşebbüs etti ve hiç bir dairenin kasasına yük olmadan münhasıran kaza halkının yardımı ile çok geniş ve kârgir bir mektep yaptırmağa muvaffak oldu. Çalışma zamanlarında dairesin- de iş beklemiş olan Ekrem Beyi ziyaretimde, imar sahasında daha ne gibi işler yapmak istediğini sormuştum. O vakit anlattığı fi- kirlerini şöylece hulâsa edebili - rim: Ahi dağından geçen Bursa — Karaköy şosesi şiddetli kış günle- rinde kapanıyor ve münakâlât ke- siliyor. Bu mahzuru bertaraf et- Burada bir de umumi harpte işlen | miş ve bilâhare kapanmış kömür madeni de vardır. Torbalı arazisi çok verimli ve bahusus pamuk için son dereceler de elverişli olduğu halde dönümü maalesef dört liraya satılmakta- dır! 154 yaşında bir genç! Burada Mardinin köylerinden vardır, Mısır bizde iken Oo zâptiye İ imiş ve Vehabilerin tenkilinde bu lunmuş! Şimdi 154 yaşında oldu- ğu balde 11 yaşında bir çocuğu vardır. İşte Zaro Ağaya bir halef daha, Ragıp Kemal meşgul olmak lüzumunu duymuş- Bunun için jandarma kuman- | Bugün kasaba civarındaki batak- | İlan ve açılmakta bulnan yoluf| tam bir emniyet temin edilmiştir. | haline | Hacı Boz Ağa namında bir adam İ Balıkesir vali muavini i Ekrem Bey cak ve hiç bir zaman kapanmf tehlikesine maruz kalmayacak © ) bitirilmesi lâzımdır. Hükümet binası çok eskimiştif İ ve bugünkü hükümet teşkilâtıni | tamamen toplayamamaktadıf» | Binaânaleyh yeniden yapılmasi için resim ve projeleri hazırlan ” | maktadır. Muhtelif membalar * met binasının bir an evvel yapi" rılmasına bu şirin kazanın şid, İ detle ihtiyacı vardır. Küsabatım tam ortasından gef mesi lâzım gelen Bursa — Kar# köy şosesinin açtırılması, şosenif her iki taraftan kasabaya girer " kaybetmesine nihayet verecektir Memleketin en kati bir spor ** ve idman yurdu tarafından inş8” sına başlanmış havuzunun ikmaline yardım et” mek lâzımdır. Kazanın bazı mahallerindi şoseler zaman zaman su altı kalmak tehlikesi gösterir. Bunu” İ için bazı su mecraların temizlef” İ mesi icap ediyor. | Didinler, bey, mektep binaları Bazılarının inşası üzere bulunan bu mekteple' ders senesi başına kadar ta: Kurşunlu, Hamz8 * Edebey köylerinde yapıl” bitirilememi#! hemen bi lanmasına çalışılacaktır. Ekrem Beyin, burada yap” sını işler yazı bitmiyecektir. Artık bunları, P* lefi Haşim Beye devretmiş bu” nuyor. Kendisine yeni vazifi de muvaffakiyetler dileriz. Hamdi ————— Denizlide Denizli, 17 (A.A.) — - Halle temsil heyeti dün akşam “His metin rolü,, piyesini kalabalık İ balk kütlesi huzurunda muv# kiyetle temsil etmiştir. td Halkevi avcılarmdan 1s lik sekiz kafile, avlanmak Ü hf dün yola çıkmışlardır, Bugü” w kafile avlanarak, toplantı ye” Ki lan Gerzile köyüne gelecek! orada avcılar bayramını deceklerdir. düşündüğü dan para tedarik edilerek hükü “|, ken genişlik ve güzelliğini birde? | eğlence ihtiyaçlarından biri ola” || bulunan yüzmö | maki” İİ