17 Eylül 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8
ir 17 EYLUL 19 İM AE ME , ÜN iğ HABERLE Bir kadının karnından 38 kiloluk ur çıktı! Denizli hastanesinde tekâmül—Halk okuma odasına kaç kişi geliyor? — Denizlinin üç nâhiyesi Denizli, (Hususi) — Vilâyet | bunlar münhasıran kitap okumuş - | 2a5* olmuştur. dahiline hastalık girmesine ve onların yaşamasına mikroplarının wpydun vekilinertesi “için ber ne IğZımsa yapılmıştır. Hastalıkların kaldırılmasından ziyade hastalık- Türmi içeri: girmelerine meydan vermemeğe çalışılıyor. Vilâyet sihhat müdürlüğü ve bilhassa vali bey:buna çok ehemmiyet veriyor Vilâyetin her neresinde olursa ol. ! san halkım samimiyetle alâkadar | olacak tesisat vücude getirilmiştir. Memleket hastahanesinin mü- Kemmeliyeti nisbetinde doktorları | da mütehassıs ve hazık. hekimler | dir. Bana hastahanede gösterdik- İeri bir vakaya hayret ettim! Gön- derdiğim O fotoğraftan da belli! olacağı veçhile bir köylü kadının | karnındaki 36 kiloluk kocaman bir | uru doktor Burhanettin Bey çıka- rarak bu kadma hayatını dırmıştır, Vilâyet dahilinde hasta düşen vatandaşların memleket hastaha nesinden vakit ve zamaniyle nâkil edilebilmeleri için 933 senesinde vilâyet bütçesine konulan tahsisat sayesinde bir hasta nakliye otomo- | kazan bili tedarik olunmuştur. Hastaha - nenin halk üzerinde yaptığı iyi te- sirler dolayısiyle o memleket zen- gipleri bu şefkat müessesesiyle a lâkadar olmakta, mühim teberru- larda bulunmaktadırlar. Vilâyet bütçesinden tahsisatla frengi mücadelesi ve ki- nin tevziatı ehemmiyet ve ciddi-| yetle yapılıyor, zührevi hastalık- | lar ve fuhüşla mücadele işleri de | muntazaman takip olunuyor. | Vilâyetin birçok meşguliyetle- ri arasmda hastahanenin en küçük | ihtiyaçları da göz önünde bulun - durulmaktadır. Bu sayede birçok levazım tedarik olunmuş, bu me-| yanda röntgen ultraviyole, diyater | mi, Pantusta, mükemmel bir ütü, | termosifonlu banyo, çamaşırha- | ne, garap, odun ve kömür depo- | | ! verilen su, gusulkane ve otopsi mahalli ve aynca 'da bir bulaşıkhane yaptır muaştır. Hastahanenin içi kâmilen yağlı boya ile boyanmış, duvarla- rba yangın cihazları asılmış, ant- röri, bahçesi tarhlar ve çiçeklerle | cağip,bir hale konulmuştur. Kütüpane ve okuma odası Maarif müdüriyetinin kıymetli yardımiyle her gün terakki eden ! bumüessese şehir parkının bir kö- | şesindedir. Kütüphanede 2765 ki: | tap vardır, üst katı eski yazılı ki» | taplara ayrılmıştır. Burası on s€- ne evel kütüphane şeklinde idare | olunurken üç senedenberi halk ©- | kuma odası yapılmıştır. Gerek es- Yi vali Halit Bey, gerekse (yeni | sali Fuat Bey burası (için bolca| sisat ayırarak (kütüphanenin törakkisine yardımda bulunmuş - lardır. Bu müesseseyi sekiz sene- denberi muvaffakıyetle idare © | Jen musiki muallimlerinden Nabi- | de hanım isminde bilgili ve kibar | bir kadındır. Okuma odasma devam edenler gokter. Buraya memleketimizde sıkan gazeteler, mecmualar ve| e iv. | içindedir. İ topraktan ise de yeni inşaatta bu | oraya Tevfik Bey adında | ilerlemiştir. İ meyveleri ve meşhur bir kasabadır. Tabii man- | zaraları güzeldir. Nahiye müdürü | Nuri Bey, dürüst, çalışkan bir ida: | lardır. Geçen sene kütüphaneye devam eden 35343 kişiden 19372 si gazete, diğerleri kitap okumuş- lardır. Bunlar arasmda 5207 me- mür ve zabit, 1198 hanım muallim, 15362 ve 5073 kız talebe lim erkek talebe vardır. Güney nahiyesi Nahiye merkezlerinden hemen İ hepsinin nüfusları ziyade olduğun i dan belediye teşkilâtları Bunlardan Buldan kazasının Gü- İ ney nahiye merkezinin havası ve suyu güzeldir. Kasaba bir vadi Her ne kadar evleri sekilde evler yapılmasına müsaa - İ de edilmemektedir. Nahiyenin Ke- İ mal B. isminde gayet çalışkan ve nazik bir müdürü yardır. Bu kıy- metli müdür, kasabanın imar ve tanzifalında müessir olmaktadır. İ Nahiyenin belediye reisi de çalış - zamanlarda bir de belediye doktoru tayin edilmiş, ise başlamıştır. 934 senesi bütçesine de bir kabile tahsisatı konmuştur. Kale nahiyesi Tayasa bağlı olan ç bu nahiye merkezi de oldukça büyüktür. Su- kan bir zattır. Son yu ile havası pek lâtiftir kereste ve suvacılık sanatları pek | Nahiye müdürü Ba- ha Bey takdir olunmuş bir genç- tir. Honaz nahiyesi Vilâyet merkezine bağlı olan (Honaz) kasabasının rakımı zi- yade olduğundan burâsı su ve ha- va itibariyle yayla gibidir! Burası bilhassa kirazı ile re adamıdır. Bu zat bilhassa köy yelları ile çok uğraşmaktadır. Nu- ri B. in hizmetleri de vilâyetçe tak- dir edilmiştir. Ragıp Kemal İzmir panayırı dün kapandı İzmir, 16 (A,A.) — Beynelmi - Tel dördüncü İzmir panayırı dün kapanmıştır. Bu münasebetle bir çay ziyafeti verilmiş ve ziyafete vali Kâzım Paşa ile müstahkem mevki kumandanı, belediye reisi, bankalar ve panayıra iştirak eden müesseseler müdürleri, © panayır komitesi, matbuat erkânr ve bazı zevat hazır bulunmuşlardır. Bu panayır üç yüz bin kişi tarafından ziyaret edilmistir. B ozüyükte ilk panayır 23 Eylülde kuruluyor Bozöyük, (Hususi ) — Bu sene ilk defa olarak o memleketimizde bir panayır kurulacaktır. Panayır yirmi üç eylülde açılacak, beş gün devam edecek, hayvan ve ticaret eşyası satışma tahsis olunacaktır. Belediye hariçten ve civardan ge- lecek halk ve esnafın . istirahati icap eden tedbirleri almakta. 4212 erkek mual » | vardır. | Burada | gari Kendi şoförünü ezen otomobil ; | Ticaret odası heyeti kurtul- | du şoförün kulağı kesildi | | Kastamunu, 13 (Hususi) İ Şehremizde feci bir otomobik ka" Şoför Sabahatti - İ nin idare etmekte olduğu bir kap- | İ tkaçtı, ticaret odası azalarını, | | teftiş için “Ağlı pazarı, müştür. Dönüşte, dar bir geçide gelin- | yolun meyilli ve bozuk olması | İ | na götür- | ce, yüzünden makinenin bir tarafa yatmaması için yân çamurluklara İ bir kaç kişi bindirilmiş, fakat bu | sırada makine istop etmiştir. Şo- İ för, olmadığı | için, otomobili, içinde iken işlete- memiş, dışari çıkarak hareket ko- i lunu çevirmeğe başlamıştır, Tam hareket kolunu çevitince makine | bu ani hareket makinenin marşi İ | harekete üzerine şoför, geçmis, makinenin yürü * olmak için ona ö bulunmak meğine mani İ günden mukavemette istemiş, fakat zayıf olan şoför o tomobilin yürümesine mani ola - mamış, makinenin hareket kolu şoförün çaketine takılmış ve onu da sürüklemeğe başlamıştır. Otomobil bir hayli bu şekilde gitmiş ve ileride bir yarın haşma gelmiş durmuş ve içindeki yolcu- | larla beraber devrilmiştir. Kaza- neticesinde $oförün yüzü gözü be- | relenmiş ve kulağının birisi par - çalanmış, fakat içindeki ticaret İ ödası heyetine bir şöy olmamıştır. Şoförün parçala kulağı ha kesilmiştir. Şoförün ha - | yatı tehlikededir. İİ mamak Papas kalesi umumi hapisane olacak Payasta eskiden hapishane ola- | rak senelerce kullanılmış olan çek | muhkem ve adeta kale gibi bir | İ bina vardır. Adliye Vekâleti bu- | rasını yeniden umumi hapishane | şekline sokmak tasavvurunda bu- landuğundan Adanada bulunan | Adliye Vekâleti müfettişlerinde İ Nuri, Adana Cumhuriyet müd - | İ delumumisi Münir, Adana nafra İ baş mühendisi ve hapishane mü - İ düründen mürekkep bir heyet ka- lede, kile civarmda bulunan med- | | resede ve Büyük Kervansarayda İ tetkikat yaparak krokisini ve fo - toğraflarını almışlar, Adanaya | dönmüşlerdir. | Bu fotoğraflar ve krokiler Ad- | liye Vekâletine gönderilecek, ka- | ! | l İ tanede bul edildiği takdirde derhal tami- rata başlanacak, burası kısa bir zaman içinde umumi hapishane İ ittihaz olunacaktır. Bartın gazetesi Bartın arkadaşımız on bir ya - şına girmiştir. Anadolu gazete - leri içinde şeklinin temizliği, düz- günlüğü ve yazılarmm canlılığı ile dikkate çarpan bir arkadaşı - | yeni | mızdır. Bartın gazetesinin İ yaşmı kutlularız. Bir kız kaçırma hadisesi Balıkesir, (Hususi) — Bigadıç nahiyesinin İşıklar Oo köyünden Mehmet,, Kadir ve Ahmet ismin- deüç kişi gece annesiyle bera- ber evine gitmekte olan Gülistan isminde bir kızı zorla köy dışma kaçırmışlar, derdestlerine giden | ihtiyar heyetine karşı da silâh isti- | jelerdir. ü i iandar- ai lerin. ai ape Golç -Paşa Türkiyede Harbiye mektebine ve harbe ait hatıralar... Çeviren: A C » samanın Yazı No,.sı1“ Çünkü Ruslar dağlık a razide az bir kuvvetle uzun müd- det mukavemet edecek bir vazi - yette bulunuyorlardı.» Gölç paşa, Rusların Kafkasyadan Anadolu - | va geçmelerine mâni olmak için Türklerin küçük hücumlarla ikti- fa etmeleri fikrinde bulunuyordu. Golç paşa hususi hareketlerle İ şimali İranm, bilhassa Azerbayca- nın işgal altında bulundurulması nı ve ilerde oradan İrana doğru a- kınlar yapılmasını muvafık bulu- yordu. Golç pağa harbiye nezare- | tinde müşavir bulundukça Türk orduları kumandanlığı bu fikre riayet etmişti. Malüm olduğu ü - zere Enver paşa harbin sonuna doğru Turan ittihadı fik- rine kapılarak bu fikirden vaz- geçmiş ve bu da Türk ordusunun umumi zararını mucip olmuştu. Türk or- | dularınm Suriye ve İrak cephele - tindeki mağlübiyetleri Enver pa- şanm bu yanlış hareketinden ileri gelmişti. Golç paşa Süveyş seferinin de şiddetle aleyhinde İ Birinci sefer o İstanbula geldiği zaman hazırlanmıştı. Ondan son- raki seferin muvaffakıyetle neti - celenmiyeceğini, Süveyş . kanalr - İ nun tehdit edilmesiyle İngilizlerin İ cihan hâkimiyetlerinin yıkılmıya- cağını ve kuvvetli bir.donanmaya istinat etmedikçe o seferin bir ne- tice vermiyeceğini söylediği, hal - Je sözlerini dinlelememişti. Golç paşa İrakta ve İranda “yapılacak hareketlerin taarruzi hareketlerde bulunmasını tasvip ediyordu. Golç paşa teşrinievvel 1915 te Geliboluda bülunduğu esnada En- İ ver paşadan bir telgrafname al: | mıştı. Bu telgrafnamede denili - yordu ki: “İrandaki hârekâtımıza gerek siyasi ve gerekse askeri noktai na- zardan büyük bir ehemmiyet ver- diğimizi biliyorsunuz. Orada bu- lunan Türk ve Alman memurlar | şimdiye Kadar müttehit bir süret- çalışamadıklarından bundan fayda yerine şimdiye kadar zarar te | hâsıl oldu. Şimdi bu meseleyi he- yeti vekilede müzakere ettik ve Türk - Alman hükümetleri tarafından oraya vâsi salâhiyetler le mümessil tayin etmiye karar verdik. Böyle olduğu takdirde 04 râda bulunan sivil ve askeri me - doğrudan sizi murlarla kıt'alarımız doğruya sizin emriniz altırda bu- Tunacaktır. Bu suretle her iki dev- letin siyasi ve askeri harekâtı bir | “den idare edilmiş olacaktir. Ay- | ni zamanda zatrâliniz Hindistana karşı yapılacak müstakbel bir'har bin esaslarını hazırlıyacaksınız. Karargâhmızı, nasıl teşkil etmek ve kimleri yanınıza almak istedi - İ ğinizi lütfen bana bildiriniz.,, Bunun-üzerine Golç paşa fev - İ kalâde; salâhiyetlerle İraka git » mişti. O gitmeden evvel İrak - | * ran vaziyeti şu merkezdeydi: 1915 senesi baharında Almanya, İran - uları ve Afganlıları İngiltere ve Rusya aleyhine kıyam ettirmek ve Türkiye ile beraber “bir - ittifakı müselles aktettirmek için o hava- lide tahrikât yapmıya başlamıştı. Bunun için pek çok paralar sarfe- derek eyvelâ ihtiyatla ve mazarı| İ dikkati celhetmadan: hand 22 bulunuyordu. | - | çip Afganistana kadar uzanan bir İ menzil hatti teşkil eylemişti. | Bu | maksatla birçok Alman siyasi is - I ühbarat zabitleri Alman konsolo- su olarak muhtelif İran şehirleri - ne yerleştirilmişti. Vasmus, Nie - dermayer, Hentig, Süneman, Ki- İ cin ve saire gibi birçok cetir'ü - damların idareleri altında bulu - van seferler büyük müşkülât atla» | tarak İranın içerlerine kadar nü- | foz etmişlerdi. Hatta | Niedermayer hatır ve hayale gel- miyecek zorluklarla çarpıstıktan, Hentig ile | | birçok maceralar geçirdikten son - | va 1915 sonbaharmda Kâbile ka - İ dar ilerlemeye muvaffak olmuş lardı, Bunların maksadı Afganis- atn emrini bu iş için kazanmaktı İran jandârmasın ıslaha memur o- lan İsveçli zabitlerin kısmı azamı | Alman hizmetine girmişti. Hazi - | van 1915 te Tahrana dahil olan İ Alman ataşemiliteri kont Kenitz, o zamana kadar muhterizane ha - | reket eden Alman sefiri preni İ Revsse berakis olarak Alman mu- harriklerinin yardımiyle memle » kette hararetli ve aşikâr bir pro » pağatda yapmıya başlamıştı. Ka- nitz ayni zamanda Tahranda bir darbei hükümet de hazmlamıştı. | Bu darbei hükümet neticesinde sah Kirmanşaha firar edecek ve | bu suretle Türk - Alman nüfuzu * İ nun hâkim olduğu bir mmtakaya (| ilöca eylemiş olacaktı, Fakat sağlam ve sabit bir . idareye isti- nat etmiyordu. Onun için bu İsle- ri idaresi mareşal Gölç paşaya tevdi olunmuştu. Çünkü Türk ve müttehit bir idare altına almıya yalnız o mu - vaffak olabilirdi. Golç paşanm vazifesi iki katlı hem siyasi, hem de askeri idi. Bu vazifesine “daif kendisi tarafından tanzim olunan ve harbiye nezareti tarafmdan ka- bul edilen talimatnamede denili » yordu ki: “İran kuvvetlerinden merkezi devletler ve Türkiye lehine İngi - Tizlere ve Ruslara karşı istifadeyi ve ayni zamanda İranın istikbal- de hürriyetini ve istiklâlini istih - daf'eden teşebbüslerin siyasi ve askeri idaresini bu ânden itiba - ren siz deruhte ediyorsunuz. bütün (o bu teşebbüsler Alman kuvvetlerini Bu işi bütün vüs'atiyle göre- | bilmek, Türkiye devleti kâfi kuv- etlerle İrana dahil olabilecek ve memleketin bir kıyamını kâfi de- İ recede himaye edebilecek bir hale geldikten sonra kabil olacaktır. O'vakte kadar siz bu İran isyas nini hazırlamak ve bir İran ordu: sunu tesis etmek için lâzımgelen ilk teşebbüsleri yapmakla meşgul olacaksınız. Bu maksatla İran hü“ kümetiyle de münasebete girişe * ceksiniz. Şimdilik Van gölünden Basra körfezine kâdar uzanan sahada mevcut Türk kuvvetleri emriniz altında bulunacaktır. Bu kuvvet * bulursa” nezaretine bunu de lefi arttırmak için çare niz, keyfiyeti harbiye bildirmek şartiyle de yapmıya mezunsunuz. Kafkasya hududunda bulunan üçüncü ordu size yardım edecek” tir. Bu baptaki arzularınızı daima
