25 Haziran 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2
Sahife 2 Beşaretli haberler! “Buhran içinde bulunan İzmir kalkınıyor İzmir muhabirimiz bildiriyor: Bu sene iktisadi mıntakada, Tütün, Üzüm ve Zeytin pek mebzuldür. Tütünlerimiz, 926-927 928 senelerinde hastalıklı yetiş- tiği ve kumpanyaların rağbet göstermemesile, para elmemiş ve bu yüzden bir çok tütün züraı tütüncülüğü terk etmek mecbu- riyetinde kalmışlardı. Sukuta saik ise, na ehil el- lerin, Tütün yetiştirmesi ve hü- kümetin satışlarda — tedbir alma- ması ve binnetice Tütün inhisa- rının düşkün fiatlerle piyasa küşat etmesinden ileri gelmiştir. Bu vaziyet tam üç sene devam etmiş ve ancak geçen sene pi- yasaya arz edilen temiz mal, piyasayı biraz doğrultabilmiştir. Bu sene mahsul mebzul, her türlü hastalıktan azâde ve bütün manasiyle tütüncülük — evsafını haız kimseler tarafından yetişti- rilmiştir. Mahsulün idrak zamanı hulul ettiğine nazaran da, hasta- lık korkusu kalmamıştır. Ancak müstahsil ve memleket namına Tütün inhisarına bazı tavsiyeler de bulunmak zaruridir. 1 — Piyasanın küşadında ihti- yatlı davranmak ve kumpanya- ları kuşkulandırmamak. 2 — Mübayaatta kırtasiyecili- ği terk ederek zürraı uzun mera- sime tâbi tutmamak. 8 — Azami fedakârlık göste- rerek kumpanyalara rakip olmak. 4 — Evvelâ şimendifer gü- zergâhına uzak mahallerden mü- bayaat yapılarak, bu gibi mahal lerde fiatların sukutuna meydan vermemek. 5 — Mübayaatı müteakip zür- ra'a hakkı tediye edilmek. 6 — Muhtekir komisyoncula- rın igfalkâr hareketleri hükümet- çe menedilmek. Gibi fatdeli tedbirlerin ittihazı satışlar üzerinde matlup tesiri lcra eder. Üzüm mahsulümüz Memleketimizin başlıca ser- vetlerinden birinin de Üzüm oldu- ğu cümlece malümdur. Bu kıy- metli mahsulümüz de, Tütünün kaldığı akibete maruz kalmıştı. Hatta, 929 senesinde de kendisini toplayamamış, yağmur afeti gibi ilâhi felâketlere duçar - olarak mahvolup gitmişti. Üzüm için bütün ümitler bu se- neye bağlıdır. Hali hazır vazi- yet te, rekolte ve hastalık itibarile çok iyidir. Yağmur gibi afetlere oğramazsa bu seneki ihracatın memleket için en mühim kârları temin edeceği şüphesizdir. Üzü- mün satışı hakkında bir şey söy- lenemez. İzmir Ticaret ve Sanayi Odası denebilir ki Türkiyenin nu- müne odasıdır, Zeytin buhranı İktisadi mıntakanın her tara- fını bürüyen bu kıymetli mahsu lümüz, 929 senesi gayesine kadar piyasadaki mevkiini muhafaza etmiş, bu sene ümit edilmeyecek derecede tenezzüle Mmaruz kal- mıştır : Bunun sebebübikmetine gelince : Toptancı bazı muhtekirlerin, buhrandan istifade ederek yok bahasına mübayaa ettiklerinden mali depo eder k birdenbire pi- yasaya arz etmeleri ve 929 seneri de, İspanya ve İtalyanın dünya piyasasına fazla miktarda sevki- Zülar, & Hindistanda İyeni şekil —— — Meclis binasında | Elastiki büny;asi olan bir kabine teşkil edecekler!.. içtima yaptılar Kahire 23 (A.A) — Meb'usan meclisinde her türlü içtimaı me- netmiş olan yeni hükümetin bu kararına rağmen 100 kadar meb'usan ve âyan âzâsı parla- mentoyu muhafazaye memur po- lis kuvvetlerile vuku bulan bir musademeden sonra parlamenlo sarayına girmişler ve bir içtima akdetmişlerdir. Bu içtima 25 da- kika devam etmiştir. Nahas paşa hazır bulunanlardan meşrutiyeti muhafaza edeceklerine yemin etmelerini talep etmiştir. Bir müd- det sonra sükün ve intizamı iade etmek ve başka meb'usların parlamento sarayına girmele ri- nme mani olmak için diğer polis kıtaatı saray önüne gelmiştir. Feci kaza (Ankara 21, (A. A.) — Bu ! gün Bileden eyvel sast ö end- delerinde Anafartalar caddesin- de Kınacı zade apartmanının it- tisalinde yeni yapılmakta — olan | bir apartman yıkılmiştır. Enkaz altında kaldığı tahmin edilen 4 ameleden biri yaralı ve üçü ölü olarak çıkartılmıştır. Başka za- yiat olup olmadığı devam et- mekte olan hafriyat neticesinde anlaşılacaktır. Meseleye müddi umumilik vaz'iyet etmiş ve usta başı tevkif edilmiştir. Ticaret kongrası İzmir 24, (Hu. Mu) — İzmir ticaret ve sanayi odasının bu seneye ait kongrası bu gün açıl- mıştır. Gazi hazretlerine kongre- nip tazimatını arz için bir telgraf çekilmesine karar verilmiş ve encümenler intihap edilmimiştir. Çankırı maarif müdürü Ankara ( Hu. Mu ) — Münhal bulunan Çankırı Marif müdürlü- ğüne Kütahya ilk tedrisat mü- Ffettişlerinden Fadıl bey tayin edilmiştir . Efendileri ne diyor Londra 23 ( A.A ) — Mısırın siyasi vaziyetini tetkike hasret- miş olduğu makalede Taymis gazetesi âyan ve mebusan mec- lislerinin muzaharetine istinat et- meyen bir hükümetin şimdiki iktisadi ve mali müşkülleri hal- letmeğe muvaffak olmasının muh- temel olmadığını yazmaktadır. Yeni hühümetin — meşrutiyetin himayesini temin etmek maksa- dile kral Fuat ile Nahas paşa arasında cereyan etmekte olan müzakeratın — neticetine intizar etmesi muhtemeldir. İtalya ile harp mi? Roma 24 (A.A) — Âli mek- tepler talebesini bir içtimaında M. Turatinin Fransa ile İtalya arasında harp çıkmasının zaruri olduğunu söylediğine dalr ecnebi memleketlerde ortaya çıkan ha- berler kat'i surette tekzip edil- ——— ——— —— ——— yatlarıdır. Mamafih bu sene de piyasamızda esaslı hareketler başlamıştır. Rekolte geçen sene- kine yakındır. Vaziyete nazaran geçen seneler gibi bu senede va- ziyetini muhafaza edeceği Ümit edilmektedir. SiyamBilin Londra, 238 (A.A.) — Simon | komisyonunun nihai raporu müt tefikan Hindistan'ın federasyon esasına istinaden tensikini ve vasi mikyasta meşrutı islahat icrasını tavsiye etmektediır. Ra- porda münderiç teklifler eyalet- lerin muhtariyetini, eyalet teşril meclislerine karşı tamamen mesul eyalet kabineleri ihdasını ihtiva | etmektedir. İntihap hakkı ehalinin yüzde yirmisine teşmil edilmek su- | retile bu meclistlerdeki temsil nisbeti arttırılacaktır. Merkezi hükümetin bünyesi daha ziyade elâstiki olacak fakat, idara mec- lisi henüz merkezi teşrli meclis- | lere karşı kabul tutulmıyacaktır. Merkezdeki fedral teşril büyük meclislerin azasi nisbi temsil | prensibine tevfikan eyalet teş- rii — meclisi — azaları den intihap olunacaktır. Fransızlar | < oyomşa Birden bire karar- larını degiştirdiler Paris 24 (A.A) — Eko de pari gazetesinin aldığı bir habere göre Fransa hükümeti, İtalya ile Fran- | sa arasındaki muallâk meseleler, bilhassa Tunus'ta ve Bingazi'nin cenubundakt hudut mıntakasında bulunan İtelyan'ların hukuki vazi- yeti halledilmeden Fransız-İtalyan deniz kuvvetleri meselesinin mü- ğ[nkırulnc tekrar başlamamağa | karar vermiştir. ü * Bu ne iş? ( Birinci sahifeden devam ) Ömer Haydar bitap bir halde tevkifhaneye ve ağır su- rette hastalândığı için hapishanel umumi hastahanesine gönderil miştir. Hastahanede günden güne fenalaşan Ömerin vücudu şişmiş |Tevkifhaneden firar mu-. ayağı kangıran olmuştur. Kan- gıran ameliyatı yapılamıyan Ömer nihayet dün ölmüştür. Ömer, ölüm döşeğine yatma- dan evvel bir istida yazdırarak başından geçeni mübdelumumiye bildirmiştir. Hadise nöbetçi müddeiumu- misi Rağıp beye tefhim edilmiş Ragıp bey facıanın tahkikına başlamıştır. Aymi zamanda tabibi adli Enver bey; cesette gördü- ğü Arâzı bir raporla tesbit etmiş- tir. Ceset elyevm morgta bulun- maktadır. Morg bugün yahut yarın kat'ı raporunu verecektir. Ölüm hâdisesine sebebiyet veren Jjandarmalar hakkında müddelumumilikçe tevkif kararı verilmesi beklenmektedir. Nakil ettiğimiz hâdise hakkında şimdi- lik hiç bir mutalâa dermeyan et- miyoruz. Faclayı — adliyemizin tahkikatına terkediyoruz. ——cereri eee —— Yalova plajları bu cuma açılıyor Önümüzdeki cuma günü Ya- lovadaki — pilajların — açılması tekarrür etmiştir. Küçük meeclisin azası 260 dan 280 büyük meclisin azası da 14 | ten 20 ye iblâğ edildcektir. Si- mon raporu, Birmanya'ın hemen şimdiden Hindistanda tefrik edi- lmesini talep etmektedir. Hindi- stan her ikisi de memuru olan — velii şimali garbi hududunun mndafa- asına memur başkumandanın doğrudan doğruya hakimiyetleri altında bulunacaktır. Ordunun Hintlileştirilmesine devam edilecektir. Rapor İngi- liz Hidistani ile yerli devletler- den mürekkep bir fedarasyonun ihtasıne doğru bir hatve olmak üzere umuma müteallik — bü- tön meseleler hakkında kendi- inparatorluk umumi ile sile istişare edilecek bir Hint | ittihadı meclisinin teşkilini teklif | eylemektedir. —komğe. Ankarada dünta- hliye edildi Ankara, 24 (A.A) — Bu gün ağırceza mahkemesinde Şeyh Saidin oğlu Salahaddin ve arka- daşlarının muhakemesine devam edilmiştir. Mahkeme, maznunlar- dan esbak Bayezit meb'usu Şev- ket beyin gayri mevkuf olarak muhakemesine) ve başka sebeple mevkufiyeti yoksa — tahliyesine karar - vermiştir. Muhakeme, 8 temmuza bırakılmıştır. —- aa aa Vali teftişte! Vali Muhiddin B. dün sabah Beykoza gitmiş, akşam üzeri av- d“t etmiştir. Muhiddin B. yapılan yolları teftiş etmiş ve bir an evvel ikmal edilmesi için mütaahhide emir vermiştir. —.. hakemesi Dün birinci cezada tevkifha- neden firar eden Ahmet bin Hüseyinin muhakemesi tur. Bu muhakemede gardiyan- lar ve Jandarma baş çavuşu Meh- met Ali ef, ile beraber 238 maz- nun bazır. bulunmuştur. Şahit- lerden Rıza ve gardiyen Nurl e- fendi bulunmadığından muhake- me diğer bir güne telik edilmiştir. Bir kaza savuşturuldu Beyoğlunda mimar sokağında 19-15 numaralı madam — Anjel sucuk fabrikasında, sucuk ma- kinesinin — amonyak — borusu patlamıştır. Makinede çalışan makinist Macar tebaasından Yülyof tara- | fından tedabiri lâzıma ittihaz edilerek büyük bir kazaya mey- dan vermeden makine durdurul- Muştur. Şevket bey. olmüş- | 26 Haztren T Darülfünunda ve- hamet zail olmadı | | Birinci sahifeden devam | Bir takım usulsüz hareketler" le bu dedi koduya sebep olanların bulunmasını görüp işittikçe dil- ! hun olmaktayız. Bundan dolayı | “Kabahat Darülfünun eminin- | deymiş; Maarif vekâleti kanunsuz i$ş yopmamış., Diye düşünmeğe artık kendimizi salâhiyettar gör- miyoruz. Kadri Raşit Pş. ne diyor Kadri Raşit Paşa ise bütün bu hâdiseyi bir gençlik hareketi ola- rak tavsif ettiğini ve kendi na- zarında meselenin halledilmiş bu- lunduğunu söylemiş ve: Bu meselede hangi tarafın kabahatı olduğu hakkında 10- rulan bir süale şu cevabı. ver- miştir : — Neş'et Ömer bey ufak tefek zaaflar göstermiş, vekâleti memnun etmek için bazı eskiden kalma itiyatlara tebiyetle hare- ket etmiştir. Dediğim gibi bun- da gerek vekil beyin, gerek ba- zı arkadaşların da bir parça genç- lik harekâtı vaziyetin husulüne sebebiyet verdi. Mamafih ben | hepsinin hüsnü niyetine kanlim. Rasim Ali B. in mektubu Dün Doktor RasimÂli B. den şu mektubu aldık: Yarın gazetesi tahrir he'eti müdürlüğüne * Salı günü intişar eden 24 haziran 1930 tarih 4427 numaralı Vakit gazetesinin Svetüncü sütu- nlarında “ Mektubumda yazılan- ların hepsi doğrudur. Hatta Da- | rülfünunu yıkarım cümlesi de doğrudur. Neşet Ömer bey yine israr ederse o zaman verilecek cevabımız vardır , . cümlesinden mada bana matuf beyanat tara- fımdan vaki olmamıştır. Binaen- aleyh “ Cürüm ve ona müteallik af ve ceza , kelimelerile ifade ve beyanatta bulunmacım. Tıp Faköltesi meclisinde geçen hu- susata ait hiç bir suretle hiç bir gazeteye beyanatta bulunmağa selâhiyettar bulunmadığımı ve | Tıp Fakültesince bir tebliğ neşre- dildiğini söyledim. Bundan baş- ka bana atfen hiç bir şey yaz- mağa mezun bulunmadıklarının ve bana atfen neşriyat yapıldığı takdirde tekzip edeceğimi ayrı- | ca ilâve etmekliğime rağmen vaki neşriyatın muhterem gaze- tenizle tashih edilmek üzere Işbu | mektubumun neşrini rica ederim efendim. Tıp Fekültesi Muallimlerinden Dr. Rasim Âli Maarif vekili geliyor! Alınan bir habere göre Ma- arif vekili Cemal Hüsnü B. ya- rın Ankaradan şehrimize gele- cektir. Karmanyolacılık Ayvansarayda Atik Mustafa paşa caddesinde deyirmen soka- ğında oturan Acem Ali ağanın önüne, aynı mahalde aturan Laz Ali ile iki arkadaşı, çıkmışlardır. Loz Ali ile arkadaşları acem Ali ağayı bir temiz dövdükten sonra karmanyola suretile, bir brovnik tabancasile beş İirasını gaspetmişlerdir. Mütekaidin, itam ve eramil Ticarethanemizin tasfiyesi münasebetile mütekaidin ve İlamı eramile mahsus olarak haziranın 25 inden itibaren on gün müddetle esasen tenzilâtli fiatlar üze- rinde kasada yüzde on iskonto edilecektir. ERTUĞRUL MAĞAZASI MÜDÜRİYETİ A
