10 Aralık 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

TIP için çok önemli olan ve hayatın ken- disinden doğduğunu söylediğimiz su tifo, paratifo, kolera ve benzeri bir çok mikrop hastalıklarına sebep ol- duğu gibi bazı parazitlerin de vücu- da yerleşmesıne ve taşınmasına ara- cılık eder. 8Su ile vücuda giren para- zitler arasında zı — infusoire'ları meselâ Balantidium coli, lamblia'" yı, amib'leri sayabiliriz. Bunların bar- sakları tahrişiyle ıshaller, kalın bar- sak iltihapları, kolitler, dizanteriler hattâ karaciğer, akcığer ve beyin ab- seleri husule gelir. Çiğ yenen maddeler S u ıle vücuda gırdıklerını soyledıgı- pa razitlerin hepsi aynı mal nda çiğ yenen maddelerle de vu- cuda taşınabılırler Ayrıca oxyure, ascarid ve taenia echmocoque da çiy yenen maddelerle vucuda gırer (Küi- çük çocukların üçte birinde yure vardır. Barsaklarda tahriş, kalın bar— sak iltihapları, kolikler, sinir bozuk- lukları hattâ baz: dısıt yap r. carid'e gelince 10-15 m u- gibi yuvarlak bir paraz zittir. Evl Çelebi gibi, bazı döviz güveler gıbı seyahatı çok sever. İnsan vücudunda ve dışard bir takım dolambaçlı yol- al olarak insan bar- sagında yerleşir, gelişir. Orada yu- ğimiz bir yavru çıkar. bu yavşak allâme, ne sarıksız bocadır' Ne becerikli seyyandır' Bütün pasa- port ve dovız işlerini ne çabuk ta- mamlar da vücudda nasü baş döndü- rücü bir seyahate çıkar! Nereleri do- laşmaz... Barsaktan karaciğere ge- lir, buradan kana geçer, büyük do- laşıma karışır, kalbe gelir, oradan küçük dolaşımla akcığerlere geçer, akciğerlerden yuka! ava yollarına, - oradan yutma borusuna atlar, tekrar bar: laşır. Bu geçtiği yerler- de çeşıtlı tahrışler ve hastalıklar do- ğurur. Hattâ büyük deveranla beyne kadar gıttıgı gorulmuştur Bütün bu eyahatlere rağm n durağı yıne bars klardır, son bulundugu yer yi- ne maddei gaitadır. Taenia echinocogue'a gelince, bu tenya kopek barsağında yaşar. Ora- a yumurtlar. Yumurtalar çıg mad- delere bulaşır. Bunların yenmesıyle insan barsağına geçer. Bu yumurt dan da gayet açıkgöz, gayet becerık— li bir yavru sıkar, orayı burayı yırta- rak karaciğere ulaşır Orada kendine bir apartman yapmağa başlar. Onun apartmanı da bir keseden ibarettir. Ama bu kese gittikçe büyüyerek in- san için çok zararlı olur. eliyatsız- da tedavi edilemez. Bu keseye Kyste hydatigue denılmek edir. Bazan aynı keselerden akciğerlerde, beyinde de teşekkül edebilir. Dana, sığır ve domuz etleri de bu- 28 Parazit peşinde Ezeli mücadele na benzer tehlikeler arzeder. Hele bunlar salam, sosis, sucuk, pastırma şeklinde çiğ yeniliyorlarsa çok dik- katli olmak lâzımdır. Hattâ o zaman içinden nal çivisi çıkan at etini tercih etmelidir. Bunlardan sucuk, pastırma, salam imâl ederek halka yedirenler büyük bir memleket hizmeti yapıyor- lar demektir. Dana, sığır etleriyle in- sanlara Taenia saginata geçer. Do- muz etleriyle de taenia sollum ve trichine bulaşır. Tatlı su balıkları, midye ve isti- ridye de tehlikelidir. Bunlardan Don- ve denilen ve karaciğerle akciğerler- de yerleşerek bazı hastalıklara sebep olan bir takım parazitler geçer Tedavi B u parazıtlerın kötü tetirlerini gi- ermek için bir çok ilâ dır. T nyayı duşu mek için Fougere mâle kullanılır. Son zamanla! rda A- yazmakta fayda yoktur. Bu kısımları hekimle- rin bilmesi kâfidir. Ancak son Za- manlarda oksiyür ve askarid tedavisi büsbütün yeni bir yola gırmıştır Es- kidenberi taş düşürücü ve kücü müdrir bir madde olarak bılınen Piperazine'in solucan düşürücü (an- telmentik) hassası anlaşılınc lacın oksiyür ve askaride karşı kulla- nılmasına teşebbüs edilmiştir. Pipe- razin ve türevlerinde birleşik olarak bulunan etilen diamin maddesinin de antelmentik tesiri okluğu anlaşılmış- tır. Piperazin gocuklarda 0.10 © gr., erişkinlerde 0.40 gr. dozlarla se- kiz gün verilir. Sekiz gün istirahat- ten sonra tekrar sekiz günlük ikinci bir kür yapılır. Ortalama doz, kilo başına 50-75 mgr. Piperazin hexahy- drate'dır. Gulhane ,Farmakoloji do- — hazırlanmıştır. toksik olmayan ve boyalı madde de ıhtıva etmeyen bu ilâçla yapılan kli- nik deneyler çok parlak neticeler ver- miştir. Adı: Pipezol'dür. Dr. E. E. AKİS, 10 ARALIK,1955