25 Mayıs 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

kalkınmasına bir taş ilâve” edecekti. Anlaşma, Karabük fabrikalarının kapasitesini 750 bin tona yükseltmeye matuf program cerçeves. ıçıııde yapıl- etmekle büyük bir hata işlemişti. De- miri “döviz” ile getirilen binalar ktur- makla Kalkınma devam ettirilemez- di. Demir, kömlüir ve çimentoyu bizzat istihsal etmeden Kalkınmaya giriş- mek., eğreti elbiseyle düğüne gitmek- ten pek farklı değildi. Bu sebebledır ki 2.80'den satılan dolar büyük ölçü- de israf edilmişti. Geç te olsa, bu du- ruma bir son vermeye gayret göster- mek isabetli bir hareketti. Bununla beraber istikbal icin bir hedef olarak çizilen 750 bin ton, diğer memleketle- e nazaran gayet ehemmiyetsiz bir rakkamdı. İleri bir memleket olarak sayılmasına imkân bulunmayan İs- panyanın bile çelik istihsali bu rak- kat kok olmaksızın da çelik ıstıhsql edilemezdi. Aynı zamanda kok istih- sali arttırılamazsa, haddehaneler &- henkli bir şekilde geliştirilemezse, misalini çok gördüğümüz israflardan bir yenisine daha şahit olmamızın da ihtimal dahilinde olduğu unutulma- malıdır. İsrail Smai kalkınma î srailin ilk yüksek fırını bundan bir- İ k 5 e açıldı ve şimdi İsrailde bulunan demir rini işlemeye başladı. Bu hâdise İsrail sanayiinin geliş- Mmesinde bir dönüm noktası demekti. cevhe- istihsaline yö- sanayi kumaş, yiyecek, çeşitli eşya istihsali ile uğra- şıiyor otomobil, huz dolabı, elektrik malzemesi gibi şeylerin montajı ile meşgul oluyordu. Sanayideki bu değişme temayülîl salleri xittikçe ihracata yönelmek- dilmiştir. Bugün kapasitesinin çok al- tında çalışan bu tesisin ilerde petrol borularından akıtılacak petrol saye- sinde tam kapasite ile çalışacağı u- mulmaktadır. Böylece İsrail ekonomi- AKİS, 25 MAYIS 1951 sinin önüne yeni bir imkân açılmak- adır. Çünkü rafinerinin yakınına Iı rail kimya sanayii için ger ham maddeleri sağlıyacak tesısler de kurulacaktır. Petrolden çıkarılacak bu tali maddeler bugün icin ithal yo- lu ile sağlanmaktadır. İsrail ekonomisi gıttikce gelışmek- edir. Fakat — gelişme hıizinin yılda — düşmüş ) tedir. 1956 da istihsal sadece yüz- de 24 idi. Sınai istihsalde görülen bu yavaşlamanın çeşitli sebebleri vat- dır. Bir kere hatırlanacak nokta mut- lak rakkamlarla nisbi rakkaınlar ara- sındaki farktır. Sanayiıleşmenin ilk yıllarında yüzde yüz bir. artnıa.. daha sonraki yılların yüzde yirmi beş art- masından mutlek rakkaııı olarak da- ha küçük olacaktır. İsrail endüstrisini ihracata yönelt- mek için çok gayret sarfedilmiştir. Fakat hâlâ bu endiülstri iç piyasa için istihsalde bulunmaktadır. piyasa 1955 sonundan beri durumdadır. Birçok mamullere olan talep Aazalmıştır. Bu da büyümeyi yavaşlatan sebeblerden biridir. Üstelik 1955 yılında müstahsillerin Ümit ettikleri talep hacmi gerçekleş- memiştir. Gene 1956 da İsrail sanayii maki- neleşmenin azami noktasına -hiç ol- mazsa bazı sahalarda- ulaşmış bulu- nuyordu. Sanayi işçileri sayısında istihsal artış nisbetinden daha az bir artına görülüyordu. İstihsal yüzde 7-9 ni- betinde Artmışken sanayi işçileri nis- beti yüzde 1-2 kadar artmıştı. Mera- kı çeken nokta istihsal artmasının se- bebi işçilerin prodüktivitesinin art- masından mı yoksa makineleşmeden İKTİSADİ VE MALİ SAHADA mi ileri geldiği idi. Buna doğru bir ce.- vap vermek mümkün değildi. Fakat İs rail endüatrileşmesi başladığı zaman işgücü temini oldukça çetin bir mea2- le olarak görülliyordu. Çünkü sanayi- de çalışacak işçiler ceşitli memleket- rden göc etmiş kimselerdi. Teknik bılgılen yoktu. Hatta makine ve sı- nai istihsal hakkında hiçbir şey bil- medikleri muhakkaktı. Ama görüldü ki bu işçiler oldukça hızlı bir şekil- de kendilerini şartlara uyduruyorlar ve prodüktiviteleri devamlı olarak artıyordu. Sanayi işcilerinin Ücretleri 1956 da yüzde 14 arttı. Bununla beraber bu reel bır artış değildi. Çünkü genel fiat seviyesinde de yllikselme varldı. Ücretlerdeki reel artış ancak yüzde 5-7 arasındaydı. İşçilerin ödedikleri ağır vergiler de hesaba katıldığı tak- dirde bu yüzde daha da düşüyor, 2-3 e kadar iniyordu. Memleketin tabil kaynaklarını ge- liştirmek bakımından son derece e- hemmiyetli olan bazı fabrikaların fi- zindeki Klmyevl Maddeler fabrikası için böyle olm Sınai yatırımları hukümetm tesbit ettiği bazı kriterlere göre değerlen- dirilmektedir. Bu kriterler ithalâtı a- zaltacak veya ihracatı arttıracak sa- nayii teşvik etmektedir. Hükümet, kuruluş yerlen bakımın- dan da bazı fabrikaları teşvik etmeği uygun bulmaktadır. İşgücünün kolay- ca temin edilebileceği bölgelerde ku- rulacak fabrikalar teşvik edilmekle- dir Bu sayede yeni kurulmuş küçük bir devlet dar imkânlara rağmen ta- hakkuk ettirilen bir kalkınmanın ilk meyvalarını toplamakta ve yeni yatı- rımlara hazırlanmaktadır. İsrailde bir kimya sanayii tesisi Kısa zamanda büyük kalkınma