26 Nisan 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

AKİS, 26 AKİS in Yazı Müsabakası Demokratik Rejim içinde Yaşamağa Azimli Milletler Ne Şekilde Hareket Etmelidirler? "Demokratık rejim içinde yaşa- mağa azimli milletler ne şekil- de hareket etmelidir?" — sualinden önce, azimli olan mılletlerın tarih- lerini incelemek vi rif du- rumlarına bir goz atmak herhalde faydalı bir iş olur. Bir millet düşü- ki yüzde seni okur yazar degıldır. Geriye kalmş olan de yirmiler, be yüksek kultıır- den mahrum ise o mılletın önüne gerilmiş olan mamalardan atlama- smhakkkkıg Şu halde yapılacak iş, müm kun oldugu kadar vatandaşları okur yazar hale ge- tirmek, bilâha demokrasinin ne demek oldugıınu, faydalarını, basın yoluyla, konferanslar tertip etmek suretıyle, memleketin en üc- ra köşelerine yayılıp broşürler da- ğıtmak suretiyle, ilim adamları toplayıp fikirlerini almak ve bu fikirleri de vatandaşlara duyura- rak harekete geçilebilir Ondan sonradır ki demokratik rejim için- de yaşamaya azımlı Ur millet hali- ne gelinmiş olunur. Bu rejimin başında bulunan 1li- derler, çok defalar halktan aldık- ları cesaret ve itimadı istismardan kaçınmayıp, rejimi soysuzlaştırma yoluna saparlar. öyle liderlere karşı, kollanılacak en kuvvetli si- lâh halkın oylarıdır. Kişiler, oyla- rını namusları değerinde tuttukla- rı müddetçe, Hükümet başında bu- lunanların, pek rahat uyuyamaya- cakları aşikardır. Halkı aldatıp, parlak vaadlerle işbaşına geldikten sonra parti nüfuzu, askeri kuvvet, iktisat, serbest tıcaret, üniversite sadece tek şahsın emrinde olursa ve tek şahıs tarafından kontrol e- dilirse, müsavat diye ortada birşey kalmaz. Ve buna muhalefet edebi- lecekler de ya susturulup ya da yok edilirse, o zaman bu rejimin adına totaliter rejim denir. Halbu- ki, demokrasinin asıl kuvveti ida- re edenlerin kendi keyiflerine de- ğil, idare edilenlerin men- faat ve — dileklerine — tabi — ol- masındadır. Dmokrasiyle idare e- dilecek hükümetler politika yahut hatır gönül düşüncelerine kanıldı- lar mı, Milli ruha karşı en büyük bir günah işlemiş olurlar. O zaman: Gözleri bağlı, yüzü azametli elin- de, yalnız Hak için harekete geç- meye hazır bir kılıç tutmak sure- -iyle adaleti tasvir eden o eski a- dalet perisi nerede kalır? Vah bu NİSAN 1958 XLİTI adaleti tanımıyan Hükümetlere! Bunlar ya yıkılır ya ölür. a diyebiliriz ki, Demokra kurul. blmesı ıçın, mel harçlarını karacak olanların, cehaletten kurtulm okur yazar kişiler olması ıcabe er. Kale nin etrafı da Hür basın, Hakim temi- natı, Üniversite muhtarıyetı, çıft meclisten teşekkül eden * surlarla çevrilecek olursa yıkılmayacak de- recede kuvvetli bir demokratik re- jim kurulmuş olur. Bi de madal- yonun ters taraf ma bakalım ki, bu- rada demokratik rejime hazırlanan milletlerin ne kadar uyanık olma- larının icabetti ıgını im. Hal- kın, özlediği rejim içinde Adalet, Hürriyet, Vicdan kanaati arayaca- ğı muhakkaktır. Fakat bunlar, po- litika gammazlarımn ışbaş ge- linceye kadar halka vermiş olduk ları yemden başka bir şey olm:; Kısa sı kalesını V4 artık Adalet yerine dısıplın Hurrıyet yerıne otorite, vicdan ve kanaat yerine de itaat Müsabaka Şartları 1 — AKİS'in bu seneki yan kagıdın bir in rulacak bir ç jüri tarafından incele ek, uygun görülen AKİ te neşredılecekt r. 4 zıların neşrine 1 Tem- muz 1957 de başlanacak ve 30 Nisan 1958 den sonra gelen yazı- müsabaka dışında bırakılacak 5 — AKİS'te neşredilen yazılar Mayısı lıaşında toplanacak tarafından ecmuası, yatı servisi 2 * adresine postalanması la— Rauf ÇETİN kaimdir. Aşağıya doğru: Em Yukarıya doğru: Gözü kapalı Ita- at! Muhalefet: Ayaklanma' Ten- kit: Hıyanet!... demektir. İşte bu ahval karşısında yapı- cak iş: Aldatıldığını anlayan hal- kın, kuvvetli bir muhalefet kur- masıdır. Milletler, çok defa Hür- riyetin, bir İdeal, Demokrasinin, bir prensip. Parlementarizmin de bir usul oldııgıınıı tefrik edemez- er. Ve içinden çıkılmaz bir gir- daba düşmüş olurlar. Meselâ, İn- tere Parlamenter ve Lıberal bir devlettır Lâkin asası kıs- emokratiktir,. Saltanat ve Lordla Kamarası tabiatları icabı Parlamentarizme muhaliftirler. - Böyle olmakla beraber, bölüm, bölüm, ayrılmış şekilleri ıle demok- raber korkunç bir merkezıyetçılıkle totalıter devletın şahısl. day: nan ıstıptadı dır Deme olu— aristokrat olan Ingılterede ılerı bir demokra- si, öbür yandan eşitlik prensibine dayanan korkunç bir diktatörlük.. Demokratik rejim içinde yaşa- maya azimli milletlerin — fertleri, ayrı ayrı üzerlerine duşen vazifele- ri yaptıkta da, bu dâvaya inan- mış, gonu vermış fedak r vatan çocukları! mücahitlerin, — bası mensuplarının her zaman yanla rın- da ve hizmetlerindedir. Mahkeme koridorlarında olsun, hapishane koşel rinde olsun onları yalnız bırakma Vefa ve kadırşı— krat bır rejimde y maya azımlı fertlerin önde mezıyet ve hasletleridir. cemiyetlerde ihmâl et- mek, unutulmak diye birş yok- tur. Bu karakterde olan insan- ların muvaffakiyet hakları olmaz mı? Şekilden ziyade —bir — millette fert be fert anlaşılmış bir demok- rasi ancak başarılmış sayılabilir. Ve çancak — böyle r — millet, böyle bir ideal sağ- lam adımlarla ılerleyebılır Bir ideali ancak ideal yürü- tebilir. Oysa ki, ıdealsızler ha Ko— un sürüsüne dalan bir kurt mi- sâli ancak kendi ihtiyaçlarından başka birşey yap . Demok- rasi beşeri kultıırle eşıttır Tanrı- sallığa varan Hürriyet gibi.