14 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

14 Haziran 1938 AKŞAMDAN AKŞAMA: Gelecek nesillerin tenkidine uğrıyacağız Uzun müddet İngilterede bulunmuş bir bayan anlattı: — Londrada bir kız ahbabım, beni oturduğu pansiyona davet et. Bir- likte gittik. Başında beyaz bone, sır- anda göğüslük, bir genç kız kapıyı aç- ti. Hürmetle bizi karşılıyan bu hizmet- çiye, arkadaşım, mukabil bir hürmet göstererek: «Nasılsınız, prenses?» diye hatır sordu. Yalnız kalınca: «Alay mi «ettin?» dedim. «Hayır! Sahici prenses- tiril» «Galiba Beyaz Ruslardan?» — «Halisüddem İngiliz!» — «Babası 1f- lâs mı etmiş?» — «Milyarderi» — *Ha!... Anladım... Ailesile inada kalk- Muş da çalışıyor! Orijinal bir şahsi- yeti» — «Gene bilemedin: Gayet uslu akıllı, klâsik terbiyeli bir tazedir!... Bu- Tada sanat öğreniyoruz...» Oradan ge- çen diğer bir kıza hitaple: «Düşes! Bi- 8 birer soğuk limonata yapar misi- ız?» deyince, işin büsbütün alay ol- duğuna hükmettim. Meğer yanılmı- $ım! Biraz sonra, herşeyi öğrendim: Burası hem mektep, hem hayır mües- $esesi imiş, Mutfağında da, sofra hiz- metinde de, famdöşambrlığında da hep Tondranın en yüksek ailelerinden kız- lar çalışırlarmış. Bunların ebeveyni müesseseye bir miktar para verirler- miş, Birinci maksad: İlerde hizmet- kârlara hükmedecek olan evlâğlarının bütün hizmet inceliklerine vakıf olma- $i; ikinci maksad da: İş arıyan fakir Ye namuskâr kızlara bir sığınak temin €dilmesi imiş... Arkadaşım da, burada, kendi kendini kurtarıncaya kadar ba- Tnıyormuş... ... Yunanistanda tedkikat yapan mu- harririmiz bay Hilâli de garp komşu- muzda buna yakın teşkilât olduğunu anlatıyordu: Büyük şehirlerde iş ara- mağa gelen kızların tuzaklara düşme- meleri, fenalıklara kapılmamalari için içtimai teşkilât meydana getirilmiş... mi Birçok yeniliklere başlarken esefle başımızı sallıyoruz: a — Bütün diğer medeni memleketler bunları bizden yarım Asır, hattâ bir Asır evvel yapmışlar... Bizse daha şim- di başlıyoruz... Niçin ecdad daha ev- vel düşünmemiş de bunları hep bize bırakmış? Her mükellefiyet sırt mızda! İşte ilerde bizim nesil hakkımda da €rlâdlarımız - mesleki teşekkülleri ya- Tatmadığımız için yükseltecekleri ten- kidlerden maada - şu gibi itirazlarda bulunacaktır: 1 — Babalarımız, annelerimiz uyu- muş... Bizlere hiç pratik bilgi verme- mişler... 2 — Dünyanın her yerinde bin bir türlü maksada hâdim hayır müessese- eri var; halbuki bu cemiyetlerden he- men hiç biri bizde kurulmamış! En yaya olduğumuz şeylerde bun- lardır desem yanılmam: Nakdi olanlar nakidierile, vakti olan- lar vakitlerile hizmet etmek ve bu hiz- met esnasında kendileri de (Londra asilzade kızları gibi) müstefid olmak üzere hayır cemiyetleri kurmağa, bun- ları her yerde tamim etmeğe, herkesin İştirak edeceği şekilde moda haline Betirmeğe mecburuz! Zamanı beyhude yere fevtemeden Yeni Valide hanı Proje bazı tadillerle yeni bir han yaplırmağaı karar verdiğini, fakat inşaat ruhsatiyesi et- rafında Belediyece tereddüd edildiği- ğini yazmışlık. Yapılacak hanın projesi bazı tadil- lerle kabul edilmiştir. Proje İstanbul Evkaf müdürlüğünden Evkaf umum müdürlüğüne gönderilmiştir. Yeni Valide hanının inşa edileceği caddede B. Prostun nâzım plânına göre binalar portüklü olacağından yeni Valide hanıda portüklü yani zemin katı caddenin yaya kaldırımı- ni teşkil etmek üzere inşa edilecektir. Evkaf müdürlüğü yeni binanın pro- jesini tasvib ettikten sonra ruhsati. yesi Belediyece verilecektir. Eminönünde istimlâk işi Eminönünde Karakaş ve Eminönü binalarından başka yedi binanın da- ha istimlâk bedeli etrafında sahiple- rile Belediye arasında anlaşma yapıl mıştır. Bu binaların sahipleri Bele- diyenin koyduğu fiati kabul etmişler- dir. Bunların istimlâk muamelesi bi- tince Karakaş ve Eminönü hanla- rından sonra bunlar da derhal yıktı- rlacaklardır. dır. Eşya için ayrı bir çıkış yeri yapılması düşünülüyor Sirkeci şimendifer istasyonunda açı- Tacak meydanın inşasına başlanması için mevcud ihtilâfların biran evvel halli bekleniyor. Çalgılı gazinonun yı- kılması hakkındaki temyiz kararı ge- lir gelmez işe başlanacaktır. Diğer taraftan meydan plânında da küçük tadilât yapılacağı anlaşılmak- tadır. Devlet demiryolları dokuzuncu işletme müdürlüğü meydan açılırken modem bir şimendifer istasyonunun mühim ihtiyaçlarını göz önünde tutmuş ve Ankaraya bazı teklifler yap- mıştır. Sirkeci istasyonunda yolcularla eş- yalar ayni yerden ve müştereken çık- maktadır. Bunun önüne geçmek için, meydan açılırken yıkılacak olan bina- lardan çalgılı gazinonun giriş - çıkiş holü haline getirilmesi düşünülmüş. tür. Dokuzuncu işletme müdürlüğü- nün teklifi üzerine Nafıa vekâletinden bir mühendis gelmiş ve mahallinde tedkikler yaparak Ankaraya dönmüş- tür. Giriş - holü bagajlara tahsis edi- lecek, yolcular ayrı yollardan çıkacak- lardır. Üsküdarda Kısıklıda oturan on iki yaşlarında Adnan, Beşiktaşta oturan on bir yaşında Mehmed dut toplamak üzere çıktıkları ağaçlardan düşmüşler, tehlikeli surette yaralan- mışlardır. Her iki çocuk da hastaneye | yatırımışlardır. Bay Karilerimizin fikri Vapurların hareket ve mü- vasalatı ilân edilmelidir Denizyolları evvelce muntaza- men vapurlarmın hareket ve ms- vasalat günlerini güzetelerle ilân ederlerdi. Benim gibi sık sık 58- yahat edenler de, bu sayede hiç müşkülât çekmeden ve bir yere sormadan gazetede okur seyaha- timizi ona göre hazırlardık. Hal- buki şimdi gazetelerde ilân gör- mediğimiz gibi telefonla hattâ bizzat müracaat ederek acenle- lerine sorduğumuz zaman bile hangi vapurun hangi gün ve saab te kalkacağın öğrenemiyoruz. Memurlar cevab vermekte tered- did ediyorlar. Denizyollarının her şeyde inti- zam olduğu gibi, ne olur, vapur- larının seferlerini de gazetelerle üân hususunda intizam gösteril se... Biz seyahatle alâkadar olan- lar da her gün okuduğumuz ga zetelerde görüp hareketimizi ona göre hazırlasak; kimseyi de ne telefonla ne de başka bir suretle rahatsız etmesek... Havlu işçileri Bay Albere aid Samatya havlu fab- rikasından dün matbaamıza muhte- lif işçiler müracaat ederek 80 kişi ça- Jışan bu fabrikadan 25 amelenin bir- den işsiz bırakıldığını söylemişlerdir. İşçiler diyorlar ki: — Bizim grev yapmamız kanunen yasak olduğu gibi, partonun da lâikavt yapması aynen yasaktır, Hal buki aramızda mevcut ihtilâfn İş kanununa göre hallini istediğimiz için, bay Alber bizi işsiz bırakmıştır. Piyasada mikladrı kâfi iplik olmams- sını ileri sürüyor, fakat ipliğin ne Za- man bulunacağını ve bizim ne z&- man işe ahnacağımızı da vazıh ola- rak bildirmiyor. Bizler İş bürosuna haber verdik. Hakkımızı matbuat ile de talep ediyoruz. Şüpheli bir ölüm Fenerde oluran Fatma adında bir kadın dün hastalanmış ve evinde öl müştür. Tahkikata el koyan zabıta işi müddelumumiliğe bildirmiştir. Fatma- nın ailesi zabıtaya ve adliyeye yap- tıkları müracaatte bir eczaçı çırağının. Fatmaya morfin aşısı yaptığını ve ka- dının bu yüzden öldüğünü iddia et- mişlerdir. Adliye doktoru B. Enver Karan cesedi muayene etmiş ve ölümü şüpheli gördüğünden otopsi yapılmak üzere cesed morga kaldırılmıştır. Fat- mannı ölümü etrafında müddeiumu- milik tahkikata devam ediyor. İzmir Enternasyonal Fuarı gok yeniliklerin doğduğu yerdir. Mutlaka iştirâk ve ziyaret ediniz. Milyonlarca müş- teri, mallarınızı bekliyor. 20 Ağustos 20 Eyi Amca çalgılı bahçede! Rİ 5 — Asfalt yollar Iki senelik bir program hazırlandı Bu sene yapılacak asialt yolların yazmıştık. Bu yollar İş bankası yanından postane, Ankara, Babıâl!, caddeleri Yerebatan - Nuruosmaniye caddesi, Sirkeci - Emin- ünü, Reşadiye caddeleri, Sultanhama- mı, Fincancılar yokuşundan Mercan kapısına kadar, Uzunçarşı - Beyamd meydanı, Beyoğlu tarafında Tozkopa- ran - Şişhane, Aynalıçeşme, Hamalba- şı, Tarlabaşı caddesi, Ayaspaşa - Gü- müşsuyu caddesi, Galata yolcu salonu- Kıhçal! paşa camisi ve Kuledibi cad- desidir. Bu yollar iki sene içinde inşa edile- cektir. Evvelâ İstanbul tarafında An- atle tekrar Türk tabiiyetine alınmala- rını ve ana vatana avdetlerine müsa- ade edilmesini rica etmişlerdir. Sarhoşluk yüzünden Kâğıthane dönüşünde kanli bir kavga çıktı Pazar günü sabahı erkenden eğlen- mek için Kâğıdhaneye giden bir aile, bu eğlentiyi, dönüşte kanlı bir perde ile kapatmıştır. Mifhat ve Mustafa isimlerinde İki aile reisi beraberce görüşerek pazar günü maaile bir Kâğıdhane gezintisi yapmıya karar vermişlerdir. Mithat, karısı, Mustafa, karısı ve akrabalarından Rıza, Mehmed Ali, Sabri ve Hüseyini alarak Kâğıdha- neye gitmişler ve dere boyunda bir kenara oturarak evlerinden götür- dükleri yiyecekleri yiyip içmişlerdir. Bu meyanda başlıyan rakı faslı, ak- şama kadar kiloları bulmuş ve geç vakıt bütün âsab bozuk bir halde dönüş yoluna koyulmuşlardır. Silâhtarağa ve Bahariye cadde sinden Eyübe gelmekte olan iki aile efradı, yolda birbirlerine yan bakmak gibi hiç olmıyacak bir sebebden kavgaya tutuşmuşlar ve kısa bir za- manda bu kavgayı ilerletmişlerdir. Erkekler sarhoş olduğu cihetle her- kes eline geçen bıçak, sopa ve emsali e birbirine girmişler ve on dakika kadar süren vuruşmanın ancak polis müdahalesile önü alınabilmiştir. Neticede Mithat, Mustafa ve Rıza- nin yaralı oldukları görülmüş, bun- lar tedavi altına alınmış, diğer aile efradı da sorguya çekilmişlerdir. Mehmed Ali, Sabri ve Hüseyin Eyüp Eğlence teşkilâtı İstanbulun suyu, havası kadar meşhur bir şeyi daha vardır; Eğlence» sizliği.. Tatil günlerinde, yazın; pa zar sabahları evlerde konuşulur: — Acaba bugün nereye gitsek? Sonra hesablar başlar. Adaya gidil se liç kişi için şu kadar masraf. Sw Şöyle 3 - 4 kişilik bir aile için, kın lara uzanıp şöyle biraz eğlenceli bir ya sallıya içeri girebilirsiniz. Üçüncü kuponla ister bir tiyatroya, ister için- de varyeteler, dans numaraları, mü- kemmel cazband olan eğlenceli bir yerde para vermeden oturabilirsiniz. Ve evinize dönersiniz. Yani bir pazarı bir dolarla mükemmel sürette geçir. menin imkânı vardır. Bu ucuz eğlence halk için olduğu kadar sinemalar, tiyatrolar, eğlence yerleri ve nakil vasıtaları şirketlesi için de çok istifadelidir. «Ucuz eğlen- ce teşkilâtı na bir çok sinemalar, ti. yatrolar, eğlence yerleri ve nakil va- Sıtaları şirketleri dahildir. Biletler eğ- lence teşkilâtının şubelerinden alınır, Nakil vasıtaları şirketleri, sinema, ti- yatro, eğlence yerlerinin idarecileri her pazar günü halktan topladıkları kuponları «eğlence teşkilâtına» götü rürler, hisselerini alırlar, Eğlence yer« eri her kupondan 25 sent, yani bizim paramızla 32 - 33 kuruş alırlar, nakil .. Halbuki bu senenin bütün faa-