7 Mart 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

, Ve Türk vatanına hizmet edecek fay- 7 Mart 1939 AKŞAM Milli Şefin hitabesi Cümhurreisimiz bugünkü parlak vaziyetimizi ve istikbal hakkındaki düşünceleri anlattı Cümhurreisi İsmet İnönünün dün Üniversitede irad ettikleri nutku aynen dercediyoruz: Hitabeden mühim parçalar Bugünkü medeniyette ası! lâzım olan, muntazam, metoğik çalışmak. «lması vatanın istikbali için (büyük “emeldir. Bizirı ideallerimiz vatan ve millet hizmetinde toplanir. Bilmenizi isterim ki ahlâk ve karakter sağlam olmadıkça cemiyette esaslı bir hizmet gürmeğe irakfin yoktur. Memleketimiz Büyük Millet Meclisinin yeni seçiminin başında göz Yamaştırıcı bir vaziyette bulunuyor. Türk milleti beynelmilel siyasetin ya- rın için beklenmedik kidiseler hazırlaması ihtimali karşısında her türlü nifaklan masun ve müteneffir bir halde, kendine güvenir vaziyettedir. Bilhassa nüfusları çok milletlerin henüz insaniyet idenli için istikrar bulmamış harsi siyasetleri korşısında nüfusları daha az milletlerin başlıca dayanacakları kuvvet, kendi içlerindeki, kendi aralarındaki nifaksız bera- stanbul Üniversitesinin kıymetli Mensupları: İstanbula gelişimde beni muhabbet- le selâmladınız. Bugün de Üniversite- Bin, müesseselerinde yakından gör- düğüm memleket ve millet için fmid. lerle dolu olan çalışmaları, bende iyi intibalar bıraktı. Size teşekkürlerimi Ye takdirlerimi söylemek isterim. Bilirsiniz ki, cumhuriyet, İstanbul Üniversitesinin mükemmel olmasını, rejimin ilk gününden itibaren emel edindi, Muhtelif istikametlerde sami- mi gayretlerden sonra Üniversitenin bugünkü şekli tecessüs etmiştir. İlim seviyesinde ve tedrisat malzemesinde, İstanbul Üniversitemizin kıymetine umumi olarak güvenebiliriz. Cümhu- riyet hükümeti, yeni Ankara Üniver- sitesini tedricen meydana getirirken İstanbul Üniversitesinin eksiklerini de durmadan tamamalamağa o çülşi gaktır. Fakat, asıl mühim olan nokta, Üni. versite mensubu tslebemizin İstikbal için verdiği teminattır, Kız ve erkek Üniversiteli arkadaşlarımız, çalışkan- hkta, idealde, ahlâk ve karakterde, Türkiyenin sağlam istikbaline en İnan dırıcı delil olmak mevklindeğirler, Dikkat ediyor musun, talebemizin meziyetlerinden bahsederken zekâ ve istidatlarından, yani daha ziyade fıt- ri olanlarından, bahsetmedim. Çün- kü, bu meziyetlerin daima bol bol ta- lebemizde mevcud olduğu mulümdur. Bugünkü medeniyette asıl lâzım olan ve bir iki asırdanberi bilhassa fhmal &ttiğimiz temel ve hassa, muntazam, | metodik, yorulmak bilmeden çalışmak kabiliyetidir. Onun için Üniversiteli- lerimizin çalışkanlığı, benim için çök sadır. Hocalardan ve talebelerden bilhassa rica ettiğim nok- | ta budur. Gene talebenin idealist, olması, va» tanın istikbali için büyük temeldir. Bizim ideallerimiz, vatan ve millet hizmetinde toplanır. Her meslekte ye- tişen Üniversiteli için, Türk milletine dalı bir unsur olmak idesli, bütün ça- bışma hayutına hakim olmak lâzımdır. Cümhuriyet, Türk milletine, milli devleti ve yeni cemiyeti temin etti. Bu iki esas İle Türk milleti, insaniyet ailesinde, kıymetli bir varlik vaziye- tâni almıştır. Bu vaziyet, ancak, te- miz idenlle yetişen genç nesillerin karakter kuvvetlerile muhafaza olu. nur, yükselebilir, Sağlam ahlâk ve karakter Bilmenizi isterim ki, alilik ve kâ- râkter sağlam olmadıkça, cemiyette, esaslı bir hizmet görmeğe imkân yok- ur. Cemiyetin kudret ve ehemmiyeti, vasati ahlâk ve karakterinin yüksek kıymetine, her faktörden ziyade bağ- hır. Genç Üniversiteliler, Moraliniz “ve karakteriniz, büyük ürk milletinin yüreğini ümidlerle dol. Huracak güzel örneklerle kendini gös- termektedir. Türkiyenin istikbali Üze- rine teşhis koymak isteyen yabancılar, tahsil çağında bulunan gençlerimizin Bilik ve karakterindeki sağlamlıktan Ders almalıdırlar. İstanbul halkına teşekkür Bu toplantıdan istifade ederek İs- tanbuldaki sayın vatandaşlarıma da İeşekktir etmek istiyorum. Vatandaş- larım, üç dört gündür, muhabbetli Mnuhitlerinde beni bahtiyar etmişler. ir. Bir bakışta sade görünen mevzu- lara temas ederken istifade edebilme mi temin edecek ciddi bir dikkat ve samimiyet göstermişlerdir. Halkımı- Zan her tabakasile memleketin her kö- gesinde doğrudan doğruya aradığım ba temaslar, benim için çok istifadeli, hattâ çok zevkli bir usuldür, Küçük, büyük meselelerin benim Ünümde ortaya dökülmesinde, ve im- kân derecesi üzerinde hayalâta kapıl- tır. Talebenin idealist berlik kudretidir. caklardır. vermiyecek salâbetle olacaktır, hislerile yadedelim. U maksısın, millet dertlerinin açıkça mütalea edilmesinde, halk idaresinin büyük nimetini bulurum. Çok defa, konuşulan şeyler, zeten bilinen şey- lerdir. Bununla bersber, ayni şeyin muhtelif muhitte muhtelif vatandaş lar tarafından o söylenmesinde bile bir istifade vardır. Sonra, bazan hiç umulmayan kö- şelerde, insan, yeni meselelerin vü- cudünden heberdar olur, inanılmı- yack kadar ufâk tedbirler, millet için büyük faydalar temin edecek hizmetlere hrest verir, Bu uzunca esbabı mucibe İle anlatmak istiyo- rum ki, vatandaşlarımia yakından memleket meselelerini görüşmek be- nim için şuurlu bir zevktir. Türk milletinin kudreti Sevgili vatandaşlarım, Şimdi, İstanbul Üniversitesinden bütün vatandaşlarıma bitsb ediyo- rum, Memleketimizin, Büyük Millet Meclisinin yeni seçiminin başında haiz olduğu kıymet ve kudret, göz kamaştıracak bir vaziyette bulunu- yor. Türk milleti, her türlü nifak tesirlerinden uzak ve salim bir bir- lik ve beraberlik havası içinde ken- ömi göstermektedir. İnsaniyetin ge- erdiği buhran içinde birçok milletler, utuktaki hâdiselere, bilhassa kendi içlerindeki nifak ve zaaftan dolayı, ıtırapla bakıyorlar. Türk milleti, beynelmilel siyasetin yarın için bek- lenmedik hâdiseler hazırlaması ihti. mali karşısında, her türlü nifaktan masun ve müteneffir bir halde, ken- dine güvenir vaziyettedir. Milletler için en büyük kuvvet, her silâhtan keskin, her kudretien üstün en büyük kuvvet, kendi evlâtları ara- sındaki birlik kuvvetidir. Bilhassa, nüfusları çok milletlerin henüz insa- niyet ideali için istikrar bulmamış hırs siyasetleri karşısında, nüfusları daha az milletlerin başlıca dayana» cakları kuvvet, kendi içlerindeki, kendi aralarındaki nifaksız beraber. lik kudretidir, Memleketimizin hali, bu bakımdan çok kuvvetli ve çok ü- midlidir. Kırk elli senenin türlü nifaklarını, türlü tecrübesizliklerini ve felâketle- rini okumuş ve içinde yaşayarak ge- çirmiş olgun bir siyaset neslimiz var Gelecek intihaplardaki snebus namzedleri Halkevlerinin ve Partinin dört senelik faaliyeti esnasında kendi kendilerini kolaylıkla göstermiş ola- Milletin murakabesi, idare üzerinde hakiki ve fiili olmadıkça ve böyle olduğuna milletçe kanaat edinmedikçe halk idaresi vardır denilemez. Onun için Büyük Millet Meclisinin vazife ifa etmesi en ufak bir tereddüde mahal Bugün istikrar hulmuş bir mili varlıktan ve feyizli inkılâplarla teşek. kül etmiş yeni cemiyetin emniyet ve huzurundan bahsedebilmemiz on beş senelik Atatürk idaresinin müsbet neticesi olarak mümkün olmaktadır. Atatürkün ebedi adını hep beraber yüreklerimizden taşan sevgi ve tazim Halk idaresinin en nazik torafı anarşiye ve zora meydan vermemesini tanzim edebilmektir. Bu hastalıklara karşı yetişmiş vatan evlâtlarmın kâ- fi derecede olgun ve yurd düşünür olmalarile mukavemet edilebilir. J ki, yeni yetişen nesillerimizi, siyase- tin zehirlerinden koruyarak, onlara, Türkiyeye uygun olan en İyi siyasi munşeretin hem örneğini hem terbi- yesini vermek mevkiindedir. Gerek matbuatımızda ve gerek si- yaset adamlarımızda gördüğüm hal ve mesleğin, istikbal için çok ümiğ verici olduğunu vwatandaşlarımın ö- nünde zikretmek, benim için hakiki bir zevk, samimi bir sevinçtir. Cümburiyet Hall ia Aziz vatandeşlarım, bütün evlâtlarını kucüklayan bir si- yasi aile haline gelmiştir. Vatandaşlar, Büyük Partinin teş- kilktı içinde, her türlü tizmet ve in- kişaf imkânını bulmaktadırlar. Par. tinin bu mahiyeti, istikbalde deha ziyade kendini gösterecektir. Evvelâ, Halkevlerinde, memleketin içtimai ve kültürel sahalarında, memlekete hizmet etmek için istidadlı vatandaş- lardan geniş mikyasta hizmet istiye. ceğiz. Sonra, Parti (teşkilâtında, memleketin siyasi terbiyesi ve inkişa. fi için, vatandaşlarımız, geniş hizmet, sahaları bulacaklardır. Diyebilirim iki, gelecek intihaplar. | daki mebus namzedleri, Halkevleri nin ve Partinin dört senelik fastiyeti esnasında kendi kendilerini kolaylık. la göstermiş olacaklardırı. Vatandaşlarım bilirler ki, bir siya- si partinin yüksek idaresi tarafından, müntehiplere, namzed gösterilmesi tabii bir şeydir. Bizim snanemiz de böyledir, Bununla beraber, namzed. lerin halkla temasını daha ziyade ar- tıracağız ve riyaset divanının takdi. ri ile Parti teşkilâtının takdirini da- ha yakından birbirile temasa getire. cek usulleri şimdiden tecrübe ve te- Aziz vatandaşlarım, Halkçı bir idarenin bütün yüksek ve ileri tekâmülleri, siyasi hayatımız. da mütemadiyen tahakkuk ettirile cektir. Milletin murakabesi, idare ü- zerinde hakiki ve fill olmadıkça ve böyle olduğuna milletçe kanaat edin- medikçe, halk idaresi “wardır denile. MN dersi veriliyordu. İnönü burada de desr notlarını tedikik etti, Bundan &onra Tıp fakültesinin fiz- yoloji enstitüsünü gezdi. Talebe ders- te idi. Profesör Sadi Irmak ders veri. li Şef rektörlük yanımdaki büyük aa. lona geçti: Burada bütün üniversite profesörleri toplanmışlandı. Cümhurrelsi profesörlere iltifat et. ti. Bu sırada Üniversite rektörü ile Üniversite hakkında konuştu. İnönü Üniversite gençliğinin intizamından bahsetti, İnönü sordu: — Sömestr tatilleri bitti değil mi? — Evet sömestr tatilleri bitti... Bun. dan sonra hiç tatilimiz yak... — İmtihanlar ne zamandır? — Mayısta... — Vasati olarak her sene ne kadar talebe geliyor. — Vasati olarak giren talebenin miktarı 5000 i bulur, — Ders vaziyeti nasıl? ai Şef Üniversiteyi ziyaret Balkonda İnönünün arkasında vali, İstanbul kumandanı general Halis Bi, yordu. Bu dersten çıktıktan sonra mi-| yıktay bulunuyorlardı. İnönü hitabesine başladı. Hitabenin her cümlesini gençlik şiddetle alkışlı. . Düzen alkış dakikalarca sürüyor. lu. Aynen neşrettiğimiz nutuk (MUM Şefin hitabesi) bittikten sonra İnönü balkondan salona oradan da rektörlük odasına geçti. Öğleden sonra Silivri — Tıpta gezdiğiniz dersahaneyi an.| “8 dslga dalga yaklaşan gençlik küt- cak bu sene yaptırdık. Buna rağmen gene talebeye kâfi gelmiyor... Bilhas- $a 'Tıp fakültesi çok kalabalıktır. Bundan sonra İsmet İnönü saatine baktı. Hitabelerini saat tam 11 de irad etmek istiyorlardı. Daha onbire 10 da. mez, Onun için, Büyük Millet Meclisi. nin vazife ifa etmesi en ufak bir te. reddüde mahal vermiyecek salâbetle olacaktır. Büyük Milet, Meclisi, mil. etin dahili ve harici bütün emniyet. Jerinin hakikaten kudretli ve uyanık teminatı olacaktır. atta, başlıca mesned ve kudret ol. muşlarder. “Geçmiş Miret Meclislerini, milletimiz ve tarihimiz hürmetle ir, Bizim Büyük Millet Meclisinin ye. ni intihabı vesilesile onun vasıfların. dan ve vazifelerinden yeniden bahset. memizin sebebi, ona millet hayatın. da yeni bir tekâmül temin ettirmek içindir. Atatürkün ebedi adı > Şüphe yoktur ki, bugün istikrar bulmuş bir milli varlıktan ve feyizli inkılâplarla teşekkül etmiş yeni ce. miyetin emniyet ve huzurundan bah. sedebilmemiz, on beş senelik Atatürk idaresinin müsbet neticesi olarak mümkün olmaktadır, Atatürkün ebedi adını hep beraber yürekleri. mizden taşan sevgi ve tazim hislerile yadedelim. Onun tatırasına karşı sa, — Varol. — Sağ al... Besleri yükseliyordu. İnönü otomo- bilind bindikten sonra da pencereden gençlere elile selâmlar yolluyordu. i göklere kadar bir daha çınlasın. Halk idaresinin en nazik