10 Haziran 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3
10 MHaziran 189384 Benim görüşüm : Dünkü müessif yangının ilhamı Dün, İstanbulun bir ahşap ma- halle parçası daha yandı. Eğer it- faiyemiz fennileşmemiş, iyi ta-| lim görmemiş olsaydı, ateş geniş- liyebilir, bir çok hemşehrilerimizi daha, sokak — ortalarında, — evsiz barksız, seril sefil bırakabilirdi. Her yangından sonra yazılması mutat olan ezberlenmiş edebiyatı, burada, temcit pilâvı gibi tekrar- lamayayım, Elbette felâkete uğrayanların elemlerine iştirak ederiz.. Buyü ıelulıden sonra, İstan- bullunun gözü yılarak, lhşıp bina ya rağbet ettiğini söylerler, Bir mi' mar ise, bu tahta inşaat iptilâsını, bana, başka türlü izah etti: — Camiler, medreseler, çeşme- ler, vakıflar, ecdadımız — tarafın- dan, gayet sağlam, asırlarca — de- vam edecek bir tarzda — yapılmış. Fakat, evlerimizin ömrü ancak bir iki insan nesli kadardır. Bunun se- bebi, herşeyden evel dinidir... Ya- ni, dünyaya ait olan ebniyeyi, ec- pek fani yapmış; ancak ken- dini ve haydi haydi oğullarını dü- o Hususi bir otomobil Çırağan sarayıı şünmüş.. Sevap getirecekleri ise, kâgir, sağlam bina ettirmiş, —Bunu, dini felsefe ile nasıl izah edebilirsiniz? -dedim.- Hiristiyan- “lığın da beden faniliği ve ruh ba- kası hakkındaki noktai nazarı İs- Tâmiyetinkinden farklı değildir. Halbukâ, bir Cenevizli katolik, bir Kiyefli ortodoks yalnız mabedini değil, ikametgâhını da Kurunu vüstadan bugüne kadar dayana- cak bir sağlamlıkta yaptırmıştır. L Fakat, onlarda, derebeylık din şahsiyetine ıılıpıııı.ı Bııde i se, Osmanlı hanedanı, kendinden başka sivrilmiş hanedana göz yu- mamamış... Hele İstanbul şehrinin sekenesi, bugün varsam yarın yo- ğum zihniyetinde yetişmiş... Öyle- ya; Sivrilirsen Padişah kafanı ke- siyor, konağın ihtişamlı — olursa yeniçeriler tarafından yağma edi- llyoı'. Yahut, —bir irade, bir ta- — haydi bakalım imparatorlu İluı uzak bir semtinde memuriye- te veya sürgüne... Böylelikle, —İs- tanbullu, dünyevi işlerin süreklili- ğine bir türlü inanamamış.., Bakı- nız, Bağdatlı da, bem Müslüman, hem yarı yarıya Türk olduğu hal- de, evini kâgir ve sağlam yapmış-.. Biz ise, Ayasofya,Sultanahmet, Sü Teymaniye gibi taştan şaheserler etrafında, âdeta ahşap binalarla çıdn'îılr kurmuşuz!.. Dırıx da mütefekkir olduğu an- laşılan mimar arkadaşımın söyle- dikleri, yabana atılacak gibi de- ğil... Temenni edelim ki, Kurunu vüstat derebeylik ailesi zihniyeti yerine, Türkiyelide, bir içtimai zihniyet bâsıl olsun, bundan sonra ki binalarını, çerden çöpten yap: masın.. Müstakbel nesilleri de dü- şünsün... Doğrusu, Meşhur camile- rin etrafına kıriminti ahşap evler zaten yakışmıyor; hamdolsun, hü- kümet te bunları menetti. Geri kalan tahta evleri bir ta - rafından, zaman zaman bastıran yangınlar mahvederken, diğer ta- raftan da, salgın halindeki apart- man inşaatı helâk ediyor. Herkes, birbirine sormaktadır: — Yahu, İstanbulun nüfusu, mütareke senelerinde bir —buçuk (Va-Na) — Deramı B icide — ğ onun de bir askeri çiğnedi Kazayı yapan Sait paşa zade Vehbi beydir, otomobil altında kalarak ölen de lnegollu Bekir oğlu Osman Ef. Evelki akşam üzeri saat yirmi sularında Ortaköyden Beşiktaşa gelen bir otomobil, Çırağan sa- rayı önünde bir askere çarpmış, çarpişm şiddetiyle kaldırıma fır- hbyan askerin ağzından kan gel- meğe başlamış ve kazaya — uğrı- yan zavallı, biraz sonra ölmüş- tür. Ölen, İnegöllü Bekir oğlu Os- man efendidir. Kendisine çırpın' otomobil, “Buik,, markalı hııııı'ı si bir otomobildir. Kullanan da Sait Paşa zade Vehbi Bey... Sait Paşa zade Vehbi. Bey, geçen sene bir otomobil yarışın- daki kupa meselesinden dolayı yarışta — birinci gelen — Samiye Maarifte bugün bir toplantı var Orta tedrisat umum — müdürü Hasan Âli Beyin reisliği altında üniversite profesörleri ve lise mü- dürlerinin iştirakiyle bir toplan - tı yapılacaktır. Toplantıda gele- cek ders senesi başından itibaren tatbik edilecek ders müfredat proğramı tesbit edilecektir. ——aağin ği Porkiftkancdeki asulistlnıal|— Vazifelerini sulistimal etmek suçiyle maznun tevkifhane müdür vekili Aziz Beyle — sergardiyan Tahsin gardiyan Talha, Ali baba , Ahmet Nuri, Halil Efendiler hak- kmdaki tahkikat bitmiş evrak iş- tintak hâkimliğine verilmiştir. slüğeeliki Bombacıların muhakemesı. Bomba taşımak ve cürüm tas- ni etmek, suçlariyle maznun İbra- him, Cevat Beylerle arkadaşları -| nın muhakemesine dün uçuncu cezada devam edilmiş, iddia ma - kamı maznunların tecziyesini iste- miştir. Muhakeme müdafaalar yapılmak üzere başka güne bıra - kılmıştır , —i Beşinci hukuk da taşındı Alayköşkünde bulunan beşinci hukuk mahkemesi de dün yeni postahane binasına taşınmıştır . İcra daireleri de yakında taşma - caklardır. nTi Imtihanlar Üniversitede imtihanlara de - vam ediliyor. Hukuk fakültesin - de şifahi imtihanlar başlanmıştır . Birinci smıfta günde 30 talebe imtihan ediliyor. di Kaçak kumaşlar Dün Selânikten gelen Roman- Taksimdeki ya vapurunda yolcu Ömer Efendi- nin üzerinde bir kilo, — Feride ve Ayşe hanımların üzerinde üç kilo kaçak ipekli kumaş bulunmuştur. Aramayı yapanlar gümrük muha- faza ve muayene memurlarıdır . Suçlular mahkemeye verilmişler - dir. Gt a ti L ERRE a Tevkif edilen Sait Pııı zlde Vehbi B. Burhan Cahit Hanım — aleyhine Sultanahmet — birinci sulh ceza mahkemesinde dava açan zattır. Vaka üzerine, polis ve müd- dei umumilik, hemen tahkikata başlamış, Vehbi Bey, — Beşiktaş| sulh ceza mahkemesine götürül-| müş, hakim tarafından sorguya çekilerek, tevkif edilmiştir. Hakkında tevkif müzekkeresi kesilen Vehbi Bey, dün akşam ü- zeri müddeiumumiliğe getirilmiş, oradan iki jandarma refakatinde olarak b:r't:_l_ı! oı;o_mgbjline bin- | -i KD ölümle tehdit Eyüpte Gümüş suyunda Kutu- cu sokağında beş numarada otu - ran Sezai Efendiyi bir para mele-| #inden dolayı ölümle tehdit eden Arap Yuşar yakalanmıştı r. pencereden düştü Cihangir yokuşunda 23 numa - ralı evde oturan elektrik müfettişi Tevfik Beyin kızı 9 yaşlarındaki | Suzan çocuk pencereden düşerek ağırca yaralanmışlır. Şakalaşırken Bir şakadan sonra Asma altın- da seyyar satıcı Gaziyi fena hal- de döven İsmail ve Hacı yaka - lanmışlardır. - Elbise hırsızı | Dün gece saat yirmi ikide Orta. köy tütün deposu gece — bekçisi Nazmi Efendinin bir takım elbise- sini çalan Sırrı yakalanmıştır. Sular azalıyor Bir müddettenberi devam eden sıcakların ve kuraklığın tesiriyle | bentlerdeki su azalmıştır. Şehrin| muhtelif yerlerindeki temizlik iş- lerinde kullanılan suların sonba - hardan evvel bitmemesi için teda- rikli sarfedilecektir. Zaslleğıme apartmanlar Belediyenin Taksim meydanın - daki binalara ait şerefiye resmini arttırması üzerine mal sahipleri Şürayı Devlete müracaat etmişler-| di. Şürayı Devlet, bu mesele hak-| kında tahriri emlâk komisyonu - nun noktai nazarını sormuştur. miş ve tevkifhaneye gitmiş, dün geceyi orada geçirmiştir. Müddeiumumilikçe bugün tah kikat dosyasının istintak dairesi- ne verilmesi muhtemeldir. Vehbi Bey, kendisinin — ted- birsizlik, ve dikkatsizlik, seyrü- sefer nizamına riayetsizlik gös- termediğini, bir tramvayın ar- kasından birdenbire cadde jizeri- ne çıkan askerin, otomobil ö-! nünden geçmeğe — davrandığını, | onu çiğnememek için manevra yaptığını iddia etmiştir. Çarpmanın, otomobilin — ça- murluğu ile olduğu ıoyleıuııultew dir. Tahkikat, bugün derin z leştirilecektir. İ SKSK TEYMGDNNA evKE UN SNY Y YöLADEYLEYSARTU Ka hev e BurE YaP L AReN İzmir - kasaba demir yolu İzmir — Kasaba demiryolları şirketi umumi heyeti dün Galata - daki merkezinde — toplanmıştır. Toplantıya riyaset eden şirket meclisi idare âzasından M. Buis- yer hükümetimizle şirket mürah - hasları arasımda aktedilecek hat - tın mübayaası meselesini mevzuu bahsetmiştir. Heyeti umumiye bu mukavele- yi ittifakla tasvip ederek dağıl - mıştır. Şirket işletme hakkını ha - iz bulunduğu İzmir — Afyon ve Manisa — Soma — Bandırma hat- larını da 162.468.000 — Fransız frangına hükümete devretmiştir. Ka şeRe Muhariplerin teşekkürü Geçenlerde şehrimize — gelen İngiliz muharipleri, — İstanbulda gördükleri hüsnü kabulden ve sa - mimi karşılanmadan çok memnun olmuşlar ve Türkharp — malülleri cemiyetine bir teşekkür mektubu göndermişlerdir. ——— Ucuz ayakkabılar Beykoz fabrikasında — halk ve köylü için ucuz ayakkabı tipleri hazırlanmıştır. Fabrika bu - tipler| üzerine imalâta başlamıştır. — Fi- atları iki lirayı geçmiyecektir. vekellkrm d Filistin limanlarına sefer | Türk vapurları tarafından ya - kında Filistin limanlarına seferler yapılacaktır. Kudüş konsolosu - muz bu hususta tetkikat yapmış ve aldığı neticeleri bildirmiştir . —— Moskovaya döndüler Kayseri fabrikasının — tesisine ait işler hakkında İktısat Vekâleti “ile görüşmek üzere Ankaraya git- miş olan Sovyet heyeti işini bitir - miş Moskovaya dönmüştür . ği gnlkrr Vekâletten soruldu Ticaret odası husust mekteple- rin odaya kaydi lâzım gelip gel « mediğini dün İktisat Vekâletin - den sormuştur. Macaristanda Vitez - teşkilâtı —Baş tarafı 1 inci saytadam dın l'ıyılııtinî ispat etmesi ve harp mıdalyonlırımn her hangi bir rüt- besine sahip bulunması şarttır, (Vitezi Rend) in başında harp zamanında İtalyan donanmasına karşı cok büyük bir muvaffakıyet ve şahsi kahramanlığını göstermiş olan Macar Naibi Krah Amiral Horthy Mikloş bulunmaktadır. (Viteri Rend) in gayesi, millt gayelerin ve duyguların muhafa«- za edilmesine ve bu gayeler için çalışmış olan âzalarına da bazı haklar verilmesidir. Burada âzala ra, yani (Vit&zi' lere, yiğitlere ka- nun mucibince emlâk verilir ve bu emlâkin Vitezler tarafından mu- hafaza edilir, satılamaz ve miras bırakılırsa yalnız — (Vitözi Rend) istek ve usullerine uygun olan ço- cuklarına, yalnız bir tek erkek ço- çuğuna, miraş bıraklabilir. Yiğit- ler sırıfının takriben otuz bin âza- sı vardır. Azaları arasına dört se- | neden beri, ilk defa, büyük bir meruimle Macar Naibi Kıralı Hor thy Mikloş tarafından 1783 zat (Vit&z) — yiğit kılındı. ugün yiğit kılımanların 95 21 | zabit ve 9o 79 u neferdir. Macaristanın bütün ileri gelen şahsiyetlerinin hazır bulunduğu mersimde — çok eski ve pek çok muhteşem alayı görmek kabil oldu. Macar milli marşı çalın dıktan sonra Naibi Kıral Horthy Mikloş tahtına oturdu. Katolik ve kalvinist askeri papasları birer kı- sa tapış söylediler. Bilâhara fan- fan sesleri arasında Naibi Kıral Horthy Mikloş Hz. karşıdaki ça- dıra gitti ve orada irat ettiği nut- kunda (Vit&z) lerin güzel — milli vazifelerinden bahsetti. ' »» Yeni yiğitlerin isimleri okun- duktan sonra (Vitöz) ler başbuğu (Vit&z) ler kalkanına 'kılıcı ile üç defa vurdu ve şunları söyledir *Atalarımızdan (Hadur) —ordu- lar beyi demektir— denilen haki- ki Tanrıya saygı verilsin. !,, Hemen 1783 kahraman yiğit bu. antı bir ağızdan tekrarladılar. Bu çok ciddi ve güzel dakikada büyük meydanda bulunan on bin- lerce halk ayağa kalktı ve anttan başka hiç bir ses işitilmedi. Ant verildikten sonra yeni (Vi- töz) ler birer birer Horthy Mikloş un önüne gittiler ve çadırım mer- divenine diz çöktüler. Naibi Kral yiğitlerin omuzuna kılıcını uzata- rak onları yiğit kıldı, Ne güzel bir manzara! Kıpkır- mızt büyük çadır içinde yeşil kor - donlu mavi amiral elbisesi ve bem beyaz askeri elbiseler, çadırın iki yanlarında sarı ayakkabılar, kır- mızı elbiseler, beyaz kepenekleri, altın ve gümüş renklerile parlayan miğfer giyinmiş uzun boylu bekçi askerler ellerinde uzun kollu gü- müş baltalar.Çadır önünde sırasını bekliyenler, yüksek — memuriyette olan zevat, zabitler ve çiftçiler, çiler., Halk, aralarında harpte ya- rarlık gösterenler, bir kolunu, bir bir iri bacağını, gözünü cenk mey- danlarında bırakmış olanlar, Sıra sıra geliyorlar,'Naibi Kral önün- de diz çökerek (Vitöz) liğe kabul ediliyorlar. Hepsinin gözlerinde yvatanperverliğin ateşi pırlıyoı', yüreklerinde vefakârlık ve yilih- I lik... Güzel ve yükselten merasim Na- ı ibi Kral önünde askerlerin, yeni yiğitlerin eski muhariplerin, genç ıl (levent) lerin ve izcilerin resmi î geçidi ile bitmiştir. Vögh Jenö l Ha
