17 Aralık 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

17 Birinelkânun — 1936 Bedbinane sözleri, acı tenkitleri ân sıralamıya karar verdiğim Sa, ilk intiba olarak iyi şeyler söyli- ğim: Ahadolu, umumi hatları içinde, in acak derecede ilerliyor. Bunu, Mlanbuldan vapura binip de, Kara niz sahilini kat'ederken olsun, indi- kasaba ve köylerde otomobille hut atla seyahat ederken olsun, gö- * çarpıcı bir şekilde hissediyorsunuz" Pakat, böyle bir kanaate varmış ol- için, o Yerleri evvelden de ziya- # İÜ etmiş olmanız lâzımdır. Ben, ay- : yi havaliyi on beş yirmi yıl önce gez- « İİğimden, aradaki farka şaşıyorum. i rkadaşlarımın içinde Anadoluyu hiç ; Brmemiş olanlar var. Bilhassa Zon- Pildakta: — Burasi mı Anadolu?... Eğer heri Yer böyleyse me iyi!.. Zonguldak. * İransızların Cherbourg limanını an- W iyor - diyorlar, Lâkin, elbette, bütün Anadolu Zon- gltildak gibi değildir. £ Zonguldak, ” Yasati seviyesi itibariyle - İstanbul- ; çok yüksektir. Paçaları sıvamış ter cihetçe ilerliyor. Orasmı Kozlu-| Mundan Üzülmez'ine kadar gezdim; Yalnız istihsal bakımdan değ # p ö "3 ilerlemeler olmuştur. l t |, Eğer bu terakki Zonguldağa mün-| asıp. kalsaydı, istisnai bir vaziyet sa-| Yacaktım. Lâkin, meselâ İneboluyu es kiden gayet iyi tanırım. Orada, gene bu mevsimde yirmi gün beklemiş; ya | gezmek meraklısı olduğum İçin, İs tarafı karış karış dolaşmıştım ğ Dağlar, tepeler, hep ezberimdedir. On Şi baş Sene evvel, bu dağlara bir kaz- Wa bile vurulmamıstı. Şimdi, katşı- N bakınca, sıra sıra tarlalar güx i “epıyor. Sonra, işte Ayancık! Bir ke N fabrikası orasmı canlandırıver MİS, Tail ışıl elektrik içinde. Dağla Yada tel üzerinde havai nakliyat ya Mliyor, Şu saatte hemşerisi olduğum Ünye gibi en geri Işılmış bir Karade- tâbi bir Kaza merkezi duğu halde, mahsus bir faaliyet Vİ Weteriyor. Fıtdığın pek elverişli bir olduğunu bütün balk anla- Müşter, Dağlarda harıl harıl ateşler ya kilıyor; kırıklar açılıyor... Diğer ta - i da, frengi mücadelesi, yol yap- Üzere köylü seferberliği... Kısacası: bütün gezdiğim yerlerde #ekisine nazaran büyük bir uyanık- k gördüm. Türkiye, baştan başa bir Ütasağ kımıldanış umran safhasında Bulunuyor. Eski boş itikatlara karşı > mücadele açılmış; ve zihniyet de. Üüğüktüği semeresini vermiştir. . İstanbul gerçi sırf müstehlik bir #hir olmaktan çıkıp müstahsil vazi- girmiştir. Ama, bununla beraber ran, güzelliğini, (hayatiyetini Ybetmiştir. Bunun aksine olarak #veliçi vaziyetiyle şimdikini mukays- * etmek imkânmi bulduğum bütün Anadolu köy ve kasabnlarında, hal yramiyle aksinedir: Münakaşa ka- bi ©tmez bir inkişaf, en kör gözlere 8 çarpıyor. , bunu görünce, İstanbulur "inmesinden doğan tecssürü azalıyor, z a m —— — — ir sürü kurdun ağ- Zindan kurtarılan köylüler k, Sofya (Hususi) — Bulgaristanın Tmanlı kasabasından 'ki genç Bul- bar, avlanmak üzere, Saka: Balkan ne doğru çıkarlarken bir sürü hücumuna uğramışlardır. Bulk lardan Dimof adi: genç, korkusun- bayılmış, arkadaşı Yanko İvanof i teklike karşısında o arkadaşmınkini alarak ellerindeki Iki kama ile kurt- YA ald emiştar. eilak olan Bulgar kuvveti kesilecek a Hazin mukavem:t edemiyeceğini, i e a bağırmağa başlamış ve tam Ni ağzında parçalanınak Üzste w etraftan yetişenler tarafından 74“ * bir halde © kurtarılmıştır. Çok gö Ptir ki, aç kurtlar korkusundan baybp yatan Bulgarın © üzerine basip! Kurtlardan ikisini öldüzmeğe mu-| # Vakıf paralar idaresi lala hayret verecek, koltuklarımızı Ödünç para verme a artı , esaslarını değiştiriyor Evkaf umum müdürlüğüne bağlı vakıf paralar idaresinin yeni esaslar dahilinde ıslahı ve çalışması için tanzim edilen ( talimatnamenin tat- bikine © başlanmıştır. Yeni talimatname, vakıf paralar idaresinin şimdiye kadar esas tuttu- ğu ve çok eski taammüllere daya nan seklini tamamen değiştirmiştir. Yeni şekilde o vakıf paralar idaresi henüz inşaatı ikmal edilmemiş olan binalar için de para vereceği gibi kıy- metli arsalara mukabil de ikrazattı bulunacaktır. Kârgir binalara karşı- İk verilecek ödünc paralar, ahşap binalara verilerek ödünç para esas- larmdan . büsbütün ayrı ve hususi şartlara tâbi tutulacaktır. Ödünç para verme işinde, Bank» muainelelerinde olduğu gibi, vadel»| Zil, İŞCİ kasa ve uzun olmak üzere iki kısma| Yatı bakımından da orada, pek bü-| ayrılmıştır. Bu suretle kısa vadeler) için idareden para alanlar bu işi çok müsait geraitle ve hafif faizle temin edebilçesktir. yi UN in 83 7 R yi 5 E Kiliste kurtuluş Kilis (Hususi) — 7 İlkrânun Kili-| sin düşman esaretinden (kurtulduğu! mutlu gündür. Her sene tugün eşsiz! tezahiratla tes'it edilir. Kilisin Antep müdafaasına yardı - mı büyüktür. Bu cihetten gelen düş- man kuvvetlerini kahraman Külişlilr durdurmuş (ve çok defa bu kuvvet'e-i imha etmişlerdir. Kölis kurbanları için güzel bir ab! de yapılmış ve bunun açılış: ogün cİ- muştur, Şehitlerden Omezanar o belli olanların kemikleri bir sanduka için- Sanayi meşheri Kurulması için sanayi birliği teşebbüse geçti Geçen ay Ankaradı toplanan kü- çük sanatlar (kongresinde görüşülen küçük sanatlar kanunu (projesi ve ak- nan kararlar üzerinde ıktisat vekâleti ehemmiyetle O meşgul olmaktadır. Bu hususta hazırlanan kanun lâyihası ya- kında Büyük Millet Meclisine verile » çektir. Öğtendiğimize göre çıkacak kanun şu esasları ihtiva etmektedir. kanunu Hangi esasları ihtiva ediyor Mili Sanayi birliği bundan bir müddet evvel Ticaret odasının teşeb- büs edip de başaramadığı bir işi yap- maktadır. Ticaret odası, son zaman - larda, bir Sanayi odası da olduğunu hatırlamış ve: bundan sonra odada bir sanayi meşheri de vücüde getirmeğe xa», rar vermişti. o Fakat aradan bu ka- 1 — Çırak, kalfa ve tsta münase- betlerinin tanzimi, 2 — Küçük sanat teşekküllerini yeni baştan ve yeni bir görüşle kurmak. 3 — Fili vaziyette görülen müte- vassıtların ortadan kalkması için koope- ratifler teşkili ve kredi temin etmek. 4 — Bu sanatları teknik vamta'ar- la techiz etmek. $ — Bu sanatların öğrenme ve öğ- retme şartlarını tesbit etmek. 6 — Müâyyen mıntakalarda mu ayyen küçük (sanatları uyandırma ve yapma, 7 — Küçük sanatlar için geniş bi himaye... Berberlerin pazar ruhsatiye harçları Berberlerin de halta tatili yapma sından şonra bir kısım berberler tam olarak verdikleri hafta tatili rubtatna- me harcının Belediyeden geri alınması için (Berberler cemiyetine mürâcaa: etmişlerdir. Cemiyet bu müracaatları tetkik etmektedir. Tavzın 14 İlkkânun tarihli O sayımızda, Maçkada Teşvikiye sebilinde geceleyin bazı kâdmlarla (Oyapılan bir eğlence hakkında zabıta (tahkikatı yapldığı nr yazmıştık. Teşvikiye Su satış me- muru Abdullah Pak gazetemize gön- derdiği bir mektupta bu hüdise ile alâ- kası © olmadığını bildirmektedir dar zaman geçmiş olmasına rağmen bu teşebbüsten hiç bir netice almama - mwştir. Şimdi, sânayi birliği Türkiye sana- yi mamulât ve mevzuatını teşhir edecek böyle bir şehir vücude getirmeğe karar vermiştir. (o Birlik derhal herekete ge çerek bu hususu fabrikalara bildirmiş ve muvafakat cevabı almıştır. Sanayi Birliği yılbaşından itibarca yadinci yerli mallar sergisinir. de hazır kklırma (o başlıyacaktır. Geçen sene pek de muvaffak olunamıyan sergini9 bu sene fevkalâde (olması için sanayi birliği büyük teşebbüslere girişmiş ve Iktisat Vekâletine de müracaat etmiş- tir. Bu seneki sergi İstaabul Sanayi ini değil, Türkiye Sanayiini temsil ede- cektir. iGEÇEN SENE BUGÜN NE OLDUT 'Tramvayiarı 24 kişiden fazin binmemesi kazarlaştırıldı. bayramı kutlularıdı Şehitlerin kemikleri abideye nakledilirken.. i Hezırlanmakla olan |Şimdi de esnaf hayır Küçük sanatlar|cemiyeti kurulmasına de toplanmış Ove bu sanduka halkın omuzları Üstünde abideye kadar tajın- m:ş, oOrada merasimle imahzene kor- muştur. Gece büyük bir fener alayı tertip edilmiştir. Merasime gündüz ve gece bütün Kilişliler köylüler iştirak etmişlerdir. Esnaf o dispanseri kurulamıyor ve civar çalışılıyor Geçen hafta müşterek büroya da- hil esnaf Ocemiyetleri reisi ve ümü- mi kâtiplerinin yaptığı bir toplantıda oda umumi kâtibi de bulunmuş ve ce miyetlerin Oo yardımı mestıesi mevzuu bahis olurken bu sene esnaf cemiyetleri. nin hepsinin bütçesinden cinafa yardım için ayıracakları yüzde 25 vardım ak. çeleriyle bir esnaf dispanseri kurulma - sını teklif etmişti, Esnaf cemiyetleri “bu teklifi uzun böylü tetkik etmiş Ve böyle bir dispan- ser kurulmasına imkân © görmemiştir. Bunun başlıca sebebi her biri ayrı bir te şekkül olan esnaf cemiyetlerinin bürçe- İerinden ayrracakları bir parayı başka bir cemiyetin . âzalarına sarfetmelerine kanunt imkân görülnemesidir. Sours da hesabın Oo büyük görülen yüzde 25 yardım akçesinin hakikatte tahsilâtı tam yapılamıyacağı için büyük bir şev tutmryacağıdır. Bu arada İstanbul esnafı için bir hayir cemiyeti kurulması mevzuubahis olmuştur. Bu teklif daha akla yakın gö- rüldüğünden tek edilmektedir. —— Kuduz tedavi evi Çapadaki kuduz *edavi evinde baz: tadilât ve bu arada tamirat yapılması takirrür (o etmiştir. & Bu işe yakındı başlanacaktır. Iktisat Vekili yarın bir nutuk verecek İktisat vekili Celâl Bayar dün Anka- radan şebrimize gelmiştir. İktsat vekilimiz yarın akşam İstan- bul radyosunda saat 17,30 da bir nutuk söyliyecek ve bu nutkile iktısat ve ta- sarruf haftasını kerstacaktır. Bartında mektepler ve sinema kapatıldı Bartın, 14 — Kaza sıhhat meclisi şehirde grip vak'alarmın çoğaldığını görerek, mektepleri ve sinemayı bir hafta müddetle tatil etmiştir. Bundan başka mecburi olmuyan, toplantılarla müsamerelere de müsade edilmiyecek- Biraz hava değiştiriniz “Yalnız,, imzası ile aldığınız mektupta deniyor ki: (Kocam itimadımı sulistimal etti, sik sik münakaşa etmekteyiz. Evimde; Beçtikieri halde buna tecavüz etmemiş-| başladım, esasen bu yüzden de sihhatım bozuldu. Öyle “dir, zannediyorum ki ayrılık her şeyden iyi bir çarci haldir. © zamandanberi mn. mefret etmeye leyi daha açıkça Çok geç olmadan bana bir şey tavsiye ediniz.) CEVABIMIZ: Biraz hava değiştirmeniz iyi olur, fakat bütün bütün değil, kocanızın iziniyle birkaç ay teb- dilhavaya gidiniz. Sükünet ve salim kafa ile belki mese gözebilirsiniz, Parula Bu sabahki “Kıalay,, da Falih Rıf- Kı Atay'ın makalesinden: “Her aç ekmek, her basta hekim ve ilâç, her yoksul yardım bulabilme. lidir. Eğer bir cemiyet kendi varın- dan ve kazancından bu imkânları te- min edecek hisseyi veremiyorsa, onun sağlam bir ahlâk ve kültür temeli üs- tünde tutunduğuna nasıl inanabili. riz?,, “Çalışma kudreti olmıyan betbahtlı. Zından hepimiz ayrı ayrı mes'ulüz. Bu mes'uliyetimizi bilhassa ağırlaştıran hâdise, Türkiyemizde, ufak büyük her türlü yardımı, derhal, yoksulluk ve ıstırabın imdadıma yetiştirecek mü €sseselerin mevcut olmasıdır. En ge niş mikyasta Kızılay, sonra, umumi. yetle çocuklar, hattâ kitapsız talebe- ler veya issiz kadınlar için kurumla- rımız vardır. Büyük şehirlerde onla- rm yardım davetlerinin çalışmadığı kapı yoktur. — Yine mi iane?.. — Evet yine iane! Yine yardım. Bütün ömrünüzce iane, bittin ömrü. nüzos yardım! Doyumluğunuzdan ar- tabilir bir santiminiz oldukça iane ve yardım! Her aç ekmek, ber hasta ilâş ve hekim, her çocuk &na kucağı ve mektep buluncıya kadar, devletin im- kârlarmı kendi vasıtalarnız ve ka- yır cemiyetleri ile mütemadiyen ge- nişletmek, yaymak ve kuvvetlendir. mek mecbüriyetindesiniz. Niçin bu mecburiyet kelimesini kullanmalı? Ni çin bir vazife, insana vicdan ferahı veren bir zevk, en cazibeli eğlenceler kadar inanılır, sorulur, bulunmazsa yaratılır bir zevk olmamalı? Senelik parolamızı bir daha vere- lim: Her Türk, bir hayır ve yardım cemiyetinin âzası olmalığır.,, ingiliz Kralının hareketi Bu sabahki “Akşam” da “Akşam ct, yanıyor: “Kralın hareketinin siyasi notioele- ri ne olursa olsun, en büyük mânası, krallık tahtından, bizzat kralın şahsi» yeti tarafından İngiliz an'sneperestli- ğine kuvvetli bir darbe vurulmak is- tenmesidir. Kral, eski ve mukaddes sayılan bir âdeti bozmak istedi, mu- vaffak olamadı, fakat, el sürülmez, dil uzatılmaz sanılan an'aneyi hiçe say - mak teşebbüsünde bulundu. İnkılâplar böyle başlar. Pkinci nokta: İngiliz kralı, ayni za- manda ruhani şefdir. Şahsiyeti, adetâ ilâhidir, mukaddestir. Kral Edvard, herhangi bir insan gibi, hissiyatma uydu, ruhaniyet filân dinlemedi, ve İngiltere tarihinde ilk defa olarak, bir kral, tacından feragat ediyor, hem de sevdiği bir kadınla evlenmek gibi beşeri bir sebeple... Bu suretle, İngiltere krallığının kudsiyeti, ruhaniyeti münakaşa mev- zuu oldu. Unutmamalı ki kral, Büyük Britanya imparatorluğunun tek bay- rağı, birlik âmilidir. Evlenme mesele- sinin gazetelerde, sokaklarda, Meclis. te bu kadar münakaşa mevzuu olması krallık kudsiyetini, gökten yere indir- di, Bunun içindir ki bu hâdiseyi - bir kralın tahtından çekilmesi gibi - hu- susi ehemmiyette değil, İngiliz örfün- de bir inkılâp başlangıcı olarak dahı geniş manada izah etmek istiyoruz. Hiç değismiyen İngilterede bile, deği: gen, değişme temayülü gösteren bir zaman karşısındayız: Sosyal bir inkı- lâp başlangıcı... Adanada Seyhanın sedlerini tamire hazırlanılıyor Adanada seylâp felâketinin açtığı yaraların en kısa bir zamanda kapan- masına çalısılmaktadır. Su işleri umum müdiriyle mühendis .lerden mürekkep bir heyet, 22 yerin- den yıkılmış olan setlerin tamiri için tetkiklere başlamışlardır. Hükümetin Çukurova mmtakasmın sulanması için hazırladığı proje son seylâbm verdiği neticeden sonra tadil edilecektir, ma amam maa mt İİ 0 İm am mmm,