14 Aralık 1939 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 10
50 İTALYADA 15ve Bıncı Mikel Angelo'dan bir eser Gotik devrinde heykeltraşi daha geniş bir saha kâzanmışdı. Bilhas- sa Senkonstanda bunu görmek mümkündür. Başlıca gaye mezar- ları ve mihrapları süslemek oldu. Mamafih âbidelerini, yatyem çeş- melerini, tribonlari, stalları ihmal etmediler. Hemen her tarafda en tabii mahsullerle en hakiki ifadeler arandı. Her yüksek şeye karşı olan ve İtalyan'lara mahsus bir tandansı müteakip san'at bu de- virde hakikatden uzaklaşarak en küçük ve en manâsız hususiyetle- re kadar indi. Uzun zamandanberi İtalyan gan'atının mümeyyiz ikametgâhı olan Toskana diğer İtalyan mın- tıkalarının başına geçdi. Eserlerinde eski devrin tesirle- rini yeni teşebbüslere karıştıran en şayanı dikkat heykeltraş Ya- kopo Della Gnercia oldu ki, Della Fentâ'den unvan aldı, Başlıca eserleri Luegues Kate Dralının Bogrestiasının bir mihrabı ile Po- lonya'd& Sen Pitronyo kilisesinin kapısının oymalı süsleri idi. Biya Narı Kampo meydanın- SERVETİFÜNUN HEYKEL daki çeşme heykeli de böyledir ki, pek mükemmel yapılmışdır. Floransa'lı büyük (heykeltraş Loreno Güyerici 1378,-1455 bu devrin ilk heykeltraşlarından biri olmakla beraber daha büyük ehemmiyeti haizdir. En meşhur eseri Floransa'lı Rotisteronun şark kapıları ki, Mikel Anj'ın çok hay- retini celbetmişdir. Mikel Anj ilk heyesan anında bu tertip kapıla- rın pek mükemmel olduğunu söy- lemişdir. Buna benzeyen eserlerle pek uzun zaman için plâstik san'atlar kabartma üslübunun zaferini temin etmişdir. Daha evvelce 1403:1424 de bu artist daha basit fakat mü- kemmel eşerler yapmışdır. Bundan sonra 1200-1448 Luca Della Robia gelir ki, bu artistin başlıca meşguliyeti pişmiş toprak- dan figürler yapmakdı. Ekseriya eserlerinde mavi zemin kullanarak üzerini beyaza boyardı. Daha genç- liğinde yaptığı bronzdan, mermer- den eserler zamanının en büyük eserlerile mukayese edilebilir. Ku- cağında Hazreti Isa'yı tutan Haz- reti Meryemin melekler ve evli- yalarla çevrilmiş tasviri pek çok defa kopya edilmişdir. Bundan başka bu artistin bir çok eserleri- ni Toskana kiliselerinde ve PFlo- ransa'daki müzede görüyoruz. Floransa'lı üçüncü artist Do- matella idi. Pek sıkı olarak tabiatı taklit ettiğinden pek büyük şöhret kazandı. Şarkı söyleyen ve dans eden çocukları tasvir eden kabart- ma Tesimler yaptı ki, şimdi Bar- cöllö müzesindedir. Gençlik ve kudret havası dağıtan figürleri en iyileridir. Misal olarak Sen Car- co'da Sen Mikel kilisesindeki tas- virleri söyleyebiliriz. Sen Antonyo kilisesinin mihrabının kabartma resimlerini bu san'atkâr yapmışdır. Bu kilisenin tam karşısında General Duattoneleto'nun atlı bir heykeli bulunuyorki, asrı hazır No. 7260—375 ASIRLARDA: SANATI san'atının bu cinsden verilen ilk mahsülüdür, (1453) Bu devrin imtidadınca Floransa heykeltıraşını san'at eserlerinde o kadar yüksek oldu ki, bütün ar- tistler İtalya'nın her tarafına ya- yıldılar, Bilhassa Şimali İtalya'da pek mahir heykeltıraşlar ortaya çıktı. Misal olarak Bar'alomco'yı göste- rebiliriz ki, kurunu vustanın idealit- re edilmiş üslübile onuncu asrın ha- kikatleşmiş islubunu karışdırmış- dır. On altıncı asırda Floransa yine bir imtiyaza mazhar oldu. Leonardi de Vinci bu zamanda Miylâno dere beylerinden Pran- Donatello'nun “Şt. George,u
