June 14, 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 15
| 14 Harziran 'SON POSTA Ve)ıip ( Paşa ) Habe—şistanld;ı General Esat Kardeşinin Maceralarını Anlatıyor: Vehip Paşa (en solda) Baltkan har 'binde esir düştüklen sonra esaretle, ortadaki kardeşi Esat Paşa ( Baştaralı (1 inci yüzde) larından ve en son birisci ordu kumandanı — mütekalt — General Esat (Esat Paşa) bu Vehip (Pa- şa) nın büyük kardeşiymiş. Bunu Öğrenince de, derhal bir muharri- rimizi General Esat ile görüşme- ye gönderdiğlimizi tahmin edersi- niz, kanaatindeyiz. Aşağıda, muharririmizin yap- tığı bu alaka uyandırıcı mülakatı okuyacaksınız, ve okuyacağımız Satırlar arasında, akla gelen bir gok suallerin meraklı cevaplarını bulacaksınız: Esat Paşa Anlatıyor: - Hafif yaz rüzgürında dalgala- ma dalgalana islık çalan kurü başak tarlasının oztasındaki yol- dan geçen araba, duvarları yıkık thşap bir evin, boyasız tahta kapısı Öönünde durdu. Arabacı: — İşte, dedi, burası olacak.. Acıbademde başka Esat Paşa duyan küçük bir besleme verdi: — Evet. — Burası. — Telefon #den gareteci siz misiniz yoksa ? AÂAz sonra ben, camlı bir taş- hktaki geniş masanın başında bekleyen — esbak — kumandanla karşı karşıya tdik : — Tabii, dedim, rahatsız edi- Şimin sebebini tahmin buyur- Mmuşsunuzdur. — Hayır, bilâkis, pek merak ediyordum? — Habeş ordularına kuman- dan — olan kardeşinizin — hayatı hakkında malümat ricâ edecek- tim? Mütekait — Gneral gözlerini; küçük havuzun yoszundan yeşer- miş sularına dikti, ve uzunca bir düşünceden sonra cevap verdi — Kardeşimin kumandan olu- şunu ben de sizin gibi gazete- lerde okudum. Kendisinden epey zamandır. mektup alamamıştım. Bu itibarla bu yeni vazifeyi nasıl, ve kimden oldığımı bilemiyorum. Fakat size, onun hayatı hakkında vazife alışmın muhtelif sebeplerini tahmin etmekte biç zorluk çek- Mezsiniz Vehip Paşa Habeşistana gitmiş? Muhatabımdan, bu sebepleri tahmin etmeme yardımı. dokuna- cak noktaları anlatmasını rica ettim. Hatıralarını toplamak için Yörgun zihnini —epey sorladığı uzun süren sükütundan anlaşılan eski kumandan lâkırdıya epey geçmiş bir tarihin hatıralarından başladı: — Enver paşa, Iran özerinden Bağdada büyük bir hareket yap- mak niyetindeydi. O sırada, ben- den on yaş küçük olan karde- şim, Batumda üçüncü ordu ku- mandanıydı. Enver paşa, ona Bağ- dada gidecek büyük — ordunun kumandanlığını teklif etti. Kardeşim: — Ben, Üzerimde ordu ku- mandanı üniformasile Donkişotluk edemem! dedi. Ve Enver Paşanın bu hareketini akıllca saymadığı Için teklif olunan vazifeylreddede- rek Istanbula döndü. Onun umumi karargâh emrinde bulunduğu o sırlatdaydı ki müta- reke imzalandı. Mütarekede Ferit Paşa kab- nesi — ittihatçılara, ve İIngilizler Istanbulda bulunan ordu erkânına diş biliyorlardı. Manastırda Jön Türklerle çalışan kardeşim, koyu bir ittihatçıydı. Bu itibarla Ferit Paşa kabinesinin gözüne batı- yordu. Vehip Paşa Bekirağa Bölüğünde Karsı, Erdeham, ve Batumu Ruslardan döğüşerek alan bir ku- mandan olması itibarile de Ingi- lizlere hoş görünmüyordu. Bu itibarla, Ingilizlerin teşviki, ve Ferit Paşa kabinesinin can ve gönülden rızasile, tevkif olunarak Bekirağa bölüğüne tıkılanlar ara- sına karıştırıldı. Fakat tam o sırada harbiye nazırlığına getirilen Fevzi Paşa (*) nın, Vehibe karşı teveccühü vardi, Onun delâletile kardeşim ser- best bırakıldı. Fakat çok geçmeden boşayan sıkı takibattan, Vehibin yeniden deliğe sokulacağı anlaşı- byordu.! Hattâ bir gece — yarısından sonra ansızın evini basıp şilteleri bile didikleyerek aradılar. Fakat ele geçiremediler. O gece yakayı ele vermeyişini de, — fevkalâde diyebileceğim bir — tesadülfe borçludur.' Zira Vehip; gü — veya bu iş yüzünden ne kadar gecikse, ge ceyi mutlaka evinde geçiren bir adamdı. Akla Gelmez Bir Tesadütf Hattâ çok sevdiği allesini, ateş — hattınm — (200) — metre gerisindeki karargâhlara giderken bile yanından ayırmamıştı. Fakat evinin basıldığı gece, kendisini sabaha kadar kıvrandı- ran ani bir. milde sancısı yüzün- —OT zanbel ösisdiyesi tünen — | Yenihal Binasında Kiraya Verilecek Mevkil Yenibalin üst katındaki odalar denize nazır olup hususi ticarethanelere ver'- lecektir. Tücear komisyoncularla alk- kası yoktur. Yenibalin yine üst katında iki oda denize nazır olup hususi ticarethanele- Dükkânlar: re verilecektir. Tüccar komlsyoncular- la alâkası yoktur. Yenlhalin müzayede mahalline narr kiralanacak tüccar komisyonculara ardiyesiz yazıhaneler. Yenihalin müzayede mahalline nazır kiralanacak ticcar — komisyonculara ardiyesiz yazıhaneler, Yenihalin sağ taraf dıl'ında ardiyesiz yazıhaneler. Yenihalin Karakapısında bir lokanta. Yenihalin Karakapısında kıraathane. Yenihalin denize nazır tarafında kah- vehane, Yenihalin denize nazır tarafında mw- ballebici dükkâm. Numarası — Cinsi — icar — Beherinin — Jhale — Günü — Saati Müddeti "e — tarihl kirası .det Tira 65, 66,67,68, Küçük — Ikişer — 240 21/6/935 Cuma M 69, 70,71,72, odalar. sene. 73, 74 75, 76, Iki oda. İIkişer 360 21/6/935 Cuma H sene 15, 16, Iki Ikişer 420 - 20/6/935 Perşembe 14 büyük sene. yazıhane, 1-14 28 bap İkişer 300 - 20/6/935 Perşembe 14 17 - 30 yazıhane. sene, 31-45 30 bap — İkişer 240 — 21/6/035 Cuma M 46 - 60 yazıhane. sene. 61 Lokanta. Iki sene, 480 20/6/935 Perşembe 14 62 Kıraal- — İki sene. 480 20/6/935 Perşembhe 14 hane 63 kahveha- Iki sene. 1440 - 20/6/935 Perşembe 14 ne, 64 Muballe- İki sene. 480 — 20/6/935 Perşembe 14 bici dük- kânı, Belediye kanununun 15 inci maddesinin 58 incl fıkrası mucibince muhafazası ve satılması sıhhi şart- lara tabi gıda maddelerinin alım ve satımı merkezi halde temerküz ettirilecektir. Kanunun bu maddesine göre Kerestecilerde yaptırılmakta olan merkez halinin inşaatı bitmiş ve Istanbul — dahilinde şimdilik yumurta ile her nevi yaş meyva ve sebzenin toptan alış verişinin Yenihalde yaptırılması kararlaştırık mıştır. Buna binaen burada bulunan yazıhane, oda ve dükkânlar yukarıda yazılı olduğu üzere 2490 No, lu arttırma, eksiltme ve ihale kanunu mucibince aritırmağa çıkarılmıştır. Kira şartnamelerinde yazılı hususi ve umumi hükümleri anlamak Üzere İsteklilerin ihale tarihine kadar şimdiden Hal ve Levazım Müdür- lüklerine uğramaları ve kiralanacak- yerlerin icar müddet'eri ikişer sene olarak tayin edilmiş olduğundan Iki senelik kira bedelinin * 7,5 nisbetinde teminat parasının İş Bankasına yatırılarak alınacak mak- buzlarla ihale günlerinde Dalmi Encümene müracaat eylemeleri ilân olunur. (B.) den İstanbulda kalmıya mecbur olmuş. Midesine Öömründe İlk defa giren bu sancı sayesindedir ki, hürriyetini, hattâ ihtimal hayatını kurtarmış oldu. Va tabli, ertezi gün arandığını haber aldıktan sonra ıl:.. Üık: dara geçerek, bir akraba evin gizlendi. O sırada da, kendisi için gittikçe tehlikeleşen Jstanbuldan kaçmanın çarelerini araştırdı. kalyaya Niçin Kaçmış? Neticede ÂAvrupaya sığınmayı kararlaştırdı. Bir İtalyan pasa- edinerek İtalyaya geçti. Vehip; bayatının en acı ve akla gelmez maceralarından birini Halyaya gidişinden Üç dört ay sonra geçirmiştir. Her kelimesini, mes'uliyetten çekinen korkak bir memurdan fazla düşünerek sarfeden esbak kumandan, konuşmasına meydan bırakmadan havlayan Karabaşı susturup döndükten sonra #öze devam etti: — Vehibin Italyada bulunduğu sıralar, — ittihatçıların en fazla faaliyette bulundukları zamana rastgeliyordu. Onlar, o aralık, Rus pasapor- tüle İlalyaya gölen bir adeüm peşini kolluyorlarmış. Bu adam Türkmüş ve ittihatçıların Napolili bir Italyan taciri olduğu- nu anlamışlar. Fakat kendilerini ele vermesinden çekindikleri için onu da öldürmüşler. | Çok geçmeden, cinayet mey- dana çıkmış, ve uzun araştırma- lardan sonra, ceset te, katiller de ele geçirlimişler. Galiba onlardan birisinin iftirası üzerine, Vehibi de tevkif etmişler. Ve bu hare- ketin elebaşılığile itham ederek, sorgouya bile çekmeye İlzum gör- meden deliğe tıkmışlar! Vehip, hapishanede tam 25 ay yattı, ve eğer hükümetin müdahalesi neticesinde mubakeme edilmeseydi, İtalyan zindanlarında çürüyüp gideceği muhakkaktı... Fakat muhakeme — neticesinde suçsuzluğu tahakkuk etti, ve ser- best bırakıldı... Vehip Paşa Motoliksiz General Esat, ondan sonra, Vehip Paşanın Almanyaya geçti- ğini, ve orada çocuklarını mektebe yerleştirdiğini söyledi: — Sonra, dedi, Köstenceye dönerek bir çeltik fabrikasında / hlssedar oldu. Fakat tam o sırada göğaünde çıkan bir çıbanın te- davisi — için Viyanaya - gitmeye mecbur kaldı ve hisse'erini sata- rak oradan da ayrıldı. Viyanada doktorların sıcak bir memleket tavsiye etmeleri Üzerine Atlaaya döndü ve nihayet - galiba daha sıcak olduğu için - Mısıra geçmeyi tercih etti. Ben, onun son mek- tubunu İskenderiyeden, ve bir yıl kadar evvel aldım. Güldüm: — Şimdi de, acaba havası daha sıcak olduğu için ml Hebe- gistana geçti? Esat Paşa: — Hayır, dedi.... Ve izah etti: — Kardeşim, — son yazdığı mektupta, maddi müzayakadan şikâyet ediyordu. Buradaki (50) dönümlük arsasını epey evvel satmıştı. Yanya'da terk ettiği emlâke mukabil aldığı bonoları da kırdırıp harcamıştı. Ve © ka- dar parasız kalmıştı ki, ben bir sene Önce bile, açlıktan ölmeyi- şine şaşıyordum! İ General Esat, kısa bir teredi dütten sonra ilâve etti : — Vehibin, kendisine çektir. dikleri haksız ceza — yüzünden Italyanlara ne hudutsuz bir kda beslediğini de hesaba katarsanız, Habeş'stana gidişinin ne kadar tabli olduğunu takdir. edersiniz| Zira parasızlık ve kin bir araya gelirse, insanın, Habeş ordususa kumandan değil, mekkâre katımı olmiya bile gön'ü koşar | Hayatındaki Karanlık Noktalar Sözünü tamamlayan muhata« bımdan, Vehip Paşanın memleketç dönmeyişindeki — meçhul — sebebi anlamak İstedim: Biliyorsunuz ki, dedi, ©, bir pasaport alabilmek için Italyatı tabüyetine girmişti. Sonra, hükümel mütareke sıralarınde kaçanların müracaatlarını emretmişti. Bu itibarla o, tabliyetten iskat olunmuş bir firari sayıldı... — Yani müracaat etmedi? Muhatabım bir müddet etrae fına bakındı, sonra: — Canım, dedi, oralarını yası maya ne İlzum var sanki? Aldığınız malümat yetmez mif Muhatabımı beyhude — yere zorlamamak — isteğile — ayrılırkeğ anlayordum ki; — Vebip P: hayatındaki karanlık noktalar birisi de burada başlıyordu. () Şimdi erkâmı harbiycl umumle ye relsi mareşal Fevsi, Selim Tevfik lst. yedinci İcra Dalresindeni Bir borçtan dolayı Uzunçarşıda vancı sokak Yıkıkminaze altında $ No, h dükkünda haciz altına alımağı gerit desteresi, tepsi desteresi vi freoze makinesile salrenin : çık ma zuretile paraya çevrilmesine :â verilmiştir. ve satış ta 206/935 t olan perşembe gönü enat 19 - 14 4 kadar mahallinde satılacağından talip olanların. memuruna müracaat edik mesi ilân olunur. (363)
