15 Ekim 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

tehlikeli sa (Baştarafı 1 inci sayfada) nuniyeti mucip bir surette halledile veği ümidinde bulunduğunu ilâve etmiş- tir. Bazı membalardan alınan haberlere gö- re, Hitler Çek - Sovyet askeri paktınını feshedilmesini de hariciye nazırı Şval - kovskyden taleb etmiştir. Şvalkovsky, bu akşam Praga dönmüş * tür. Hitler eski Macar Başvekili ile de görüştü Hitler, Çek hariciye nazırile - yaptığı görüşmeyi mütcakib, saat 19 de, tayyare ile Münihe gelmiş olan eski Macar baş - vekili Daranyiyi kabul etmiştir. Daran - yinin yanında Macaristanım Berlin elçisi de bulunuyordu. İki devlet adamı arasında cereyan eden mühim görüşme üç saatten.fazla sürmüş- tür. Görüşmelere, hariciye nazırı fon Şı- bentrop ve Hitlerin yaveri Brükner de iş- tirak etmişlerdir. Macaristanda yeni sınıflar silâh altına alındı Peşte 14 (Hususi) — Dün gece, h_heır murahhaslarının Komarnodan dönüşle - rini müteakib bir kabine toplanfısı yapıl- mıştır. (';:ınlc yarısından sonra saat Üçe kadar devam eden bu toplantıda, Çek - Macar müzakerelerinin inkıtamdan mütevellid Vaziyet görüşülmüş ve alımması icab eden tedbirler kararlaştırılmıştır. Bu tedbirler cümlesinden olarak bazı yeni sınıflar silâh altına alınmış ve Çek - Macar hududuna takviye kuvvetleri gön- derilmiştir, Kabine, bugün de bir toplantı yapmış- tır. Daha evvel başvekil İmredi nalb a - miral Hörti tarafından kabul edilmiş ve vaziyet hakkında malümat vermiştir. Çekler de hududa asker gönderdiler Diğer taraftan Çeklerin de Macar hu « dudunda askerf tahşidat yaptıkları anla - gılmıştır. Prag 14 (Hususi) — Çek - Macar hudu- dunda büyük bir faaliyet gösteren Macar | tedhişcileri, bugün Çek arâzisine gire - rek bazı hâdiseler çıkarmışlardır. Çek askerleri tedhişcileri kuşatarak, 300 kişiyi tevkif etmişlerdir. Mevkuflar arasında, halen mahpus bulunan Macar nasyonal - sosyalistlerin şefi Salasinin bir kardeşi de vardır. Macar hududunda hldiıel;ı ; Budapeşte 14 (A.A.) — Macar - Karpa! hududu:ed’an gelen haberler, bu budud - da ahali ile Çek asker ve jandarması ara- sında ciddi hâdiseler mkmı;::a:ış; îfh kaynağından gelen mal yi : me)kı:ığiix. Borgegıznsz şehri .ıskerl bir kamp manzarası arzetmektedir. Bu şehir- de ve civarında mühim jandarma müf - rezeleri ve bir kaç alay mevcuddur. Beregszasz, Munkacz, Uzhorod ve ikin- ti derecede ehemmiyeti haiz diğer b_ııı Mmevkilerde Macar ve Ükren halk nü - Mayişler yapmışlardır. Ve bir hc, Macar süngü ile yaralanmıştır. Mutkaez'de, Bo’; Tegszasz'de ve diğer bazi mevkilerde ör! idare Dân edilmiştir Bu hafta başların - danberi bu son şehir mitralyözleriz geV - rilidir. Halk gönüllü müfrezeleri te; ğ etmiş ve gizli silâhlar ortaya çıkmışlır. suretle ki, son iki gece zarfında Karpat Ukranyasının bazı yerlerinde hâdiseler vü ku bulmuştur, İsyan... Macar ajansı, bu hâdiseler Çek ınık_ım' ları tarafından ehemmiyetsiz gibi göste- Tilmekte ise de tank ve zırhlı otomobille- Tin müdahalesinin bu iddiayi Çek - Macar ihtilâfı |istemişlerdir. Bu rakamın 430 bini -|Skbwvak, 40 bini Yahudi ve 650 bini ni kaydederek «Mültecilerin raporları Ukranya Karpatlarında isyan vukuunu kaydetmektedir. diyor. İtilâfın esası Komarno 14 (AA.) Slovakya Başvekil muavini Durcanski gazeteci- lere yaptığı beyanatta, Çekoslavakya heyeti murahhasasının Macarlarla ya- pilan müzakerelerde her milliyetin kendi mukadderatına hâkim olması & Sasına istinad eylediğini söylemiş ve makta: Gdemiştir ki: Macar heyetile aramızda ihtilâf baş- hea şu noktada çıkmıştır: Müzakere - lere esas olarak 1910 - tahriri nüfusu Mu, yoksa 1930 tahriri nüfusu mu ele ahnacaktir? Macarlar Siovakyadan 11.270 kilo - metre toprakla 1 milyon 120 bin kişi|mi fhaya girdi Macardır, n Keza Macarlar Rütenyadan 1980 ki - İometre murabbar toprakla 218 bin kiş: istemişlerdir k£ bunun yalnız 96 bini Macardır, Çekoslovakya ise Macaristana Slo - vakyadan 5574 kilometre murabbaı ve 44 bini Slovak olmak üzere 378 bin ki- şi ve Rütenyadan da 17 bin Macarın meskün bulunduğu 210 kilometre mu- râbbat toprak vermek telifinde bulun- muştur. Çekoslovakyanın — teklifi mucibince Çekoslovakyada 350 bin Macar kal - makta ve buna mukabil Macaristana da takriben 350 bin Slovak geçmekte- dir. Ayni zamanda Çekoslovakya müte - kabiliyet esası dahilinde Macar ekalli- yetine bütün etnik hukukları garanti etmek teklifinde bulunmuştur. Yugoslayya teşebbüste bulundu Londra 14 (Hususi) — İvening Stan « tard gazetesinin İstihbaratına göre Yu- goslavya ve Romanya hükümetleri, Macaristanın Çekoeslovak - toprakları hakkındaki metalibatına iyi bir na - zarla akmaktadırlar. y Yugoslavya, Peşte hükümeti nezdin- de gayriresmi teşebbüsatta bulunarak, bir Macar - Leh müşterek hududu vü - cüde getirecek şekilde Çekoslovakya - nın parçalanmasıma mümanaat edece- ğini bildirmiştir. Belgrad hükümeti, bu kararını Ber- lin ve Romaya da bildirerek, Macaris - tan üzerine nüfuz etmelerini istemiş - tir. Almanyanın, Yugoslav noktai na- zarına temayül ettiği, İtalyanın ise tam aksi bir temayül! beslemekte - olduğu anlaşılmaktadır. Müşterek Diğer taraftan Romanya ve Yugos - lavyanın müştereken Peştede bir te - şebbüs yapmış oldukları da haber ve- rilmektedir. Bu iki devlet, Macaristana fazla ileri gitmemeği tavsiye etmiş ve aksi takdirde askeri müdahalede bu - Tunacaklarını açıkça anlatmışlardır. Macar - Leh hududunun birleşme - sine şiddetle muhalefet eden Romanya hükümeti, başlıca üç sebeb ileri sür - mektedir: Silâh ve mühimmatını Çek fabrikalarından tedarik ettiği Çekoslo- vakya ile hemhudud olmak, Alman - yaya #hracatını Çekoslovak demiryol- ları vasstasile yapmak ve Macarista - mon, ileride Romanyadan yapması muh- temel olan arazi talebinin şimdiden ö- nüne geçmek. Macarların Romada teşebbüsleri Roma 14 (Hususi) — Peşteden su- reti hususiyede gönderilmiş olan Ma- car Hariciye Nezareti müsteşarı Kont Şaki, bugün Mussolini ve Kont Ciano tarafından kabul edilmiştir. Kont Şaki, İtalyanın Macar taleb - lerine müzaheret etmesini istemiştir. Lehistanda alâka Varşova 13 (ALA.) — Polonya mat- buatının bütün alskası Komarno mü- zakereleri üzerinde toplanmaktadır, Polonya - Macar müşterek hududu şkil | meselesinde ısrar eden Gazete Polska, şimdiye kadar Südetler mrntakasında bulunan en güzide Çek fırkalarının Macar hududlarında tahşid edilmekte olduğunu yazıyor. Yenj ana yasa Prag 14 (ALA.) — Ana yasa vaziye- tini tedkike memur komisyon, Reisi - cumhurun istifa etmesi ve bir takım arazi geri verilmiş olması, sebebinden, mümkün olduğu kadar çabuk bir ze - manda, yeni bir ana yasa ile yeni bir seçim statüsü vücude getirmek lüzu- muna kani bulunmaktadır. . Pragda Yahudi aleyhtarlığı Prag 13 (AA.) — Alman ajansı bil- diriyor: da Yahudilere ihtarda bulun - z onlarınkinden daha kuv- İ mhw,pemuğlmlu de - vetlidir V;num iğkmizl! müm - yar kündür.? — Demektedir. 300 Macar tedhişçisi esir edildi Preg 14 (AA.) — Uzhomddan ros- gelen haberlere gö- Bi M —SON POSTA Naziler Alsasda faaliyete geçtiler (Baştarafı 1 inci sayfada) için, Almanyada açıktan açığa para top- lanmaktadır. —Teberrüde bulunanlaraı, Strasburg katedralinin resmini taşıyan bir makbuz verilmektedir, Alsas - Lorende Fransız aleyhdarı fan- liyeti teşvik etmek üzere, geniş tahsisat ayrılmış olduğu söylenmektedir. Bu ha- (Baştarafı 1 inci sayfada) Bugün, Japon tayyareleri büyük faa - lllyıt göstererek Kanton - Hankeu demir- yolunu bombardıman etmişlerdir. Alınan malümata göre, Japon ihraç ha- Japonlar yeni bir ihraç hareketi daha yapıyorlar İ Yangtsenin cenub kıyısı üzerinde bü; ! bir muyaffakiyet daha kazanmışlardır. — Kürkiangin tenubünda şiddetli bir muha — rebeden sonra, Çin kıtaatı stratejik müs him bir nokta olan Mahulin istasyonunu! yalide, Nazi taraftarlarının başlıca faa -| reketinin ilk hedefi Kanton » Hankeu de-| işgal etmiştir. liyeti şimdilik Yahudilere müteveccih - tir. Bu faaliyetin önüne geçmek için, Fran- sız makamları henüz hiç bir ted- bir almamışlardır. Alsas - Lorendeki muh tariyetçiler ve Alman taraftarları ser - bestçe hareket etmektedirler, Bu hareketin başında bulunanlar ara - sında en ileri gelen şahsiyet, Fransız meb'usan meclisi âzasından Rossedir. Bu zat, Alsasın <Henlayn» i sayılmaktadır. Diğer Fransız aleyhtarı şefler arasında Karl Roos, Almanyada satılmasına mü - sande edilen yegâne Alsas gazetesinin muharriri Paul Schall, Alsas - Lorenin son Alman valisinin oğlu Rene Haus bu- hunmaktadırlar, Bütün bu zevat, 1927 senesinde kurul « muş olan ve almanca Landespartei (çiftçi partisi) ismini taşıyan partiye mensub - durlar. Alsas Nazilerinin şefliğine namzed olan diğer bir şahıs da, Bickler isminde 4 yaşında bir avukattır. Azlen Alman olan bu avukat mahalli egençlik teşkilâtı» nın Peisidir. Bu teşkilâtın âzaları yarı askeri bir staj görmekte ve birbirlerin! Hitlervari selâmlamaktadırlar. Teşkilât — âzalarının ermri yevmisi de hür millet manasına ge- len «Frei Volk» dur. Alsaslı muhtariyetçilerin şefi meb'us Rosse, Strasburgda intişar eden haftalık gazetesinde şu satırları yazmışlır. «— Fransanın 1914 senesinde bize vâ- dettiği ve yirmi senedenberi başkaları için Milletler Cemiyetinde terviç etmek- te olduğu hürriyeti bize de vermesini is - tiyoruz. Biz,esaslı demokratik hakları taleb e - diyoruz. Milletimizin ve İisanımızın ta - nınmasını, modern esaslara dayanan kül- türel ıslahatın yapılmasını ve bir eko - nomik mıntakanın tesisini İstiyoruz. Bu ekonomik mıntakanın mürmessili, bilü - mum beynelmilel ekanomik konforans- larda hazır bulunmalıdır. Bu taleblerimizin ehemmiyeti, sırf ma- halli mahiyette değildir. Defterdarlıkta | garib bir hâdise (Baş tarafı 1 tnci sayfamızda) turan Remziyenin oğlu yedi yaşında Ce - seden lâldir. Celâl dün Defterdarlık binası ö- nünde dolaşarak aşıracak bir şeyler arar- ken birdenbire gözüne Defteröarlığın a- çık bulunan pencerelerinden birisi ve önündeki kâğıdlar ilişmiştir. Bu kâğıdlardan bir mikdar aşırıp bakka- Ja satmak İstiyen Celâl, pencerenin önün- de kimse bulunmamasından istifade ede- vek demirlere sarılıp pencereye çıkmış ve kâğıdları karıştırmağa başlamıştır. O- dada vazifeleri başında bulunan memur- Tar koca koca defterlerle dosyaların ken- di kendilerine kımıldanmakta oldukları- ni görerek telâşlanmışlardır. Nihayet pencereye yaklaşan bir memur bu mari- feti küçük bir çocuğun yaptığını görünce arkadaşlarını vaziyetten haberdar etmiş- tir. Bu sırada koltuğu altına bir hayli muameleli evrak sıkıştıran Celâl de pen- cereden atlıyarak kaçımağa başlamış İse de hademeler tarafından yakalanmıştır. Dün zabıta tarafından isticvab edilen küçük hırsız suçunu inkâr etmiş: — Ben bir şey yapmadım efendim, ba- na iftira ediyorlar! demiştir. Celâlin annesi Remziyenin evinde dün zabıta tarafından bir arama yapılmış ise de hırsızlık malı olmasından şüphe edi - Tecek bir şey bulunamamıştır. Zabıta tah- kikata devam etmektedir. ——— —a —— re, Çekoslovak askeri kıt'aları ve jan- darmaları, Karpatlaraltı Rusyasında Sevlijus mıntakası ormanlarında, Ma- caristandan gelen 300 — kişilik silâhlı bir Macar tedhişçi grupunu muhasara ve esir etmiştir. Esirlerin ekserisi, mü- nevverdir ve bepsi, Macar ilhakçı te- miryolu münakalesini kesmektir. Japon hava kuvvetleri on dört aydanberi binden fazla hava hücumu yaptığı halde bu he- defi istihsale muvaffak olamamıştır, Hankeuda hüküm süren infial, ihraç hareketini gözlerile görenlerin muvasa - latından sonra son dereceyi bulmuştur. Hankeu marşandiz garı kapanmıştır. 15 teşrinievvelde Yangtse'nin cenub kıyı « sına yeni Japon kıtaatının çıkarılması beklenmektedir. Diğer bazı haberlerde, mühim mikdar. da Japon ticaret gemisinin tahşid edildiği bildiriliyor. Çin tayyarelerinin fanliyoti | Hankov 14 (A.A.) — Çin hava kuvvet- |leri çarşamba ve perşembe günleri mü - kerrer uçuşlar yaparak Bias körfezine çı- kan ve Kanton istikametinde ilerlemeğe çalışan Japon kuvvetlerini baombardıman etmiştir. Bir Japon nakliya yemisine bir kaç bomba isabet etmiştir, Çin askert makamatının tahminine gö- re, cenubi Çine çıkarılan Japon kuvvet- lerinin mecmuu şimdilik beş bin kişiyi geçmemektledir. Binaenaleyh bu kuvvet- lerin ciddi bir ileri hareketinde buluna - bilmeleri için takviye kıtaatı almaları lâ-| zımdır ki bunun için de daha bir kaç gün geçecektir. Çinliler Hong-Kongun şimali şarkisine ve şimaline alelâcele mühim kuvyetler sevketmişlerdir. Buralardaki dağlık ara- zide müdafaa tertibatı alınacaktır. Keza bizzat Hankoav şehrinde de bir muhasara ihtimali derpiş edilerek müdafaa tertibatı alınmaktadır. Çinlilerin bir muvaffakiyeti Hankeu 13 (A.A.) — Dün Çin kıtaatı Viyanada katolik mektebhleri kapatıldı Viyana 14 (Hususi) — Umumi vali Bürkel, dün gece yaptığı bir beyanat - ta, katolik kilisesile devlet arasında ya- pılmakta olan bütün müzakerelere ni- hayet verilmiş olduğunu, henüz açık bulunan katolik mektebinin kapatıl - dığını söylemiş ve Şuşnigin serbest bi- rakılması için katolik papazları tara- fından bundan böyle yapılacak olan bütün — müracastlerin — reddodileceğini bildirmiştir. Bürkel, Viyana halkını katolik kili- davet etmiş ve bu ki- Hiselerin birer Nazi aleyhtarı ocağı ol- duklarını ilâve eylemiştir. Yahudilere karşı Viyana 14 (Hususi) — Bu akşam Nazi gençleri Yahudilere karşı yeni bir nümayiş terlib etmişlerdir. Bir Yahudi hahamı ve diğer bir çok Yahudiler yaralanmışlardır. Nümayişçiler, içinde âyın yapılmak- ta olan bir sinagonun pencerelerini de kurmışlardır. Cevad Açıkalın Hataya dönüyor Ankara 14 (Hususi) — Şehrimizde bulunan Hatay mümessilimiz orta el- çi Cevad Açıkalın, yakında Hataya dö- necektir. ” Üniversite doçentleri konferanslar verecekler Ankara 14 (Hususi) — Cumhuriyet Halk Partisinin geçen kış Ankara ve İstanbul Halkevlerinde Üniversite do- çentlerine verdirdiği konferanslara bu kış İzmir, Adana ve Konya Halkevle- rinde devam olunacaktır. Bir İngiliz - Alman hava paktı mı? Londra 14 (A.A.) — Evening Standard gazetesi, Almanyanın bir hava paktı için İngiltere ile müzakere teşebbüsünde bu- Bir piyade müfrezesile 400 kamyon ver furgondan müteşekkil olan bir Japon köw lu pusuya düşürülmüş ve 800 Japon esim edilerek gerisi imha edilmiştir, Çin kıt'a| ları, mühim mikdarda malzeme ele göçime Çan-Kay-Şek'in beyannamesi Yi Hankov 14 (ALA.) — Çin cumhuriyeti « nin 27 nci yıldönümü münasebetile mile lete hitaben neşretmiş olduğu bir beyan « — namede başkumandan Çan-Kay-Şek, Çi-. nin enerjik mukavemetinin Çinin tetik ve teshir edilemiyeceğinin en beliği bir — delili olduğunu beyan etmiştir. İngilterede hassasiyet Londra 13 (A.A.) — İngiliz matbuatı — Japon kıtaatının tenubi Çinde İngiliz Hong-Kong müstemlekestinin yanıbaşına — olmasını günün en mühim hâs — disesi olarak telâkki etmektedir, Daily Telegraph gazetesi ihraç edilen Japon kuvvetlerini 80 bin kişi tahmin etx mektedir. : Güzeteler müttefikan hükümetin na « — zarı dikkatini Hang-Kongun âkıbeti Ü « zerine colbediyorlar, A İngiliz - Japon görüşmeleri 'Tokyo 14 ÇA.A.) — Domei ajansı bil « — diriyör: * Nişinişi gazetesinin neşrettiği bir ha « — bere göre, Prens Konoye İngiliz - Japoz münasebetlerinin sıklaştırılması ve Vd memleket arasında muallâkta bulunan meselelerin ve ezcümle İngilterenin Çine deki menfaatlerinin himayesi meselesi « nin halli bahsinde hariciye nazırı general — Ugaki ile İngiliz büyük elçisi arasında gö — Füşmelere yeniden başlanmasını — tasvili eylemiştir. * Gölcükte modern bir — tersane kuruluyor Ankara 14 (Hususi) — Harb ve TMuavin gemilerimizin tam ol memleketimizde — yapılabilmesi için Gölkcükte esaslı ve modern bir tersana- vücude getirilmek üzere lâzım gelen projeler hazırlanmıştır. Tersanenin kır sım kısım ihalesi yapılacaktır., j Rumen Milli Müdafaa Nazırı istifa etti Bükreş 14 (AA.) — Milli Müdaf: Nazırı General Argesanu ile ayni Ne- zaret müsteşarı General Glaç, henüz malt_'m olmıyan esbabdan dolayı istiE.w etmişlerdir. * İyi malümat almakta olan mehafil, bu istifaların memleketin teslihatında- ki inkişafım derin bir tedkike tâbi tus tulması için nazırlar arasında akde « dilmiş olan konferanslar serisinin hiti mile müterafik olduğunu kayde şa « yan görmektedirler, Bu istifaların kas — binede daha geniş tadilâta yol açmas sına ihtimal verilmemeklttedir. Yeni Müdafaa Nazırı hafta nihayetinden ev« vel tayin edilecektir. ğ Bükreş 14 (ALA.) — XMllt Müdafası Nazırlığına General Nikola ve bugün ihdas olunan SiNihlanma Nes zaretine de General Jakobici tayin o « — lunmuş ve yeni nazırlar bugün Kraj huzurunda yemin etmiştir. İngiliz - İtalyan müzakereleri Ç Roma 14 (ALA.) — Lord Perth Kont Ciano, bu akşam yeni bir görü mede daha bulunmuşlardır. e Yapı kooperatifi Ankara 14 (Hususi) — Bahçeli evler yapı kooperatifinin ortakları arasında a« yın 23 ünde kur'a çekilerek herkesin belli olacaktır. D ÇA KI Efgan Kralının yıldönümü Ankara 14 (Hususi) — Efgan kralının — şekküllerine mensubdur. Bunların a- | lunduğunu yazıyor. İyi malümat* alan İn-| yıldönümü münasebetile yarın akşam — rasında Macar nasyonal sosyalist par- tisi şefi Szalassinin oğlu da vardır. giliz mahfellerinde bu hususta malümat yoktur, Efgan büyük elçiliğinde bir süvare ve « rileceki