August 20, 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11
20 Ağustos SON POSTA Sayfa 1 Dokuzuncu İzmir Füarı bugün merasimle açılıyor (Baştaraf, 9 uncu sayfada) İylinin son terakki hamlelerini bura - kasında, bir çok hayvanat kolleksiyon. !da buluyoruz. Dikiş ve hesab maki - larını muhafaza eden hayvanat bah - çeleri mevcuttur. Bu rahat yolun üze. rinde 100 edım kadar ilerleyince sol tarafta Fransa ve İtalya devlet pav » yonlar: sağ tarafta sun'i göl, kır gazi - noşu, serği sarayı, Almanya pavyonu, açıkhava tiyatrosu ve atış poligonu, gözlerimizi okşuyor. Lozan antresinden içeri girilince gâ- yet geniş bir asfalt yol, cidden san'at- Kârane hazırlanmış çiçek tarlaları ve bu zengin bahçenin arkasında büyük bir havuzla fuarın büyük gazinosu ile karşılaşıyoruz. Yolun sağ tarafında E- tibank pavyonu, müstatil şeklinde bü. yük bir havuz, Türkiye ziraat müze « &i, inkilâb müzesi, sağlık müzesi, pa - Tesüt kulesi ve biraz ileride Manisa Vilâyeti pavyonu, Romenyr pavyo - nu, Sümerbank pavyonu ile karşılaşı. yoruz. Sümerbank pavyonu hizasında dünkü, bugünkü ve yarınki İzmir mü. zesi gevkimizi tamamlıyor. Lozan kapısının s0) tarafında ince bir yol bizi fuarın cennet kadar cazib bir koruluğuna çıkarır. Bu yolun yanıba- $ında Vakıflar pavyonu, İş Bankası Pavyonu, reasürans pavyonu, İnhisar» lar pavyonu vardır. Bu ana yolun ar - kasında muhtelif san'at ve sanayi mü. €sseselerin gayet büyük pavyonları, atraksiyon yerleri yer almıştır. Pavyonlar arasında Seneerdenberi fuarımıza karşı bü. yük alâka gösteren dost Sovyetler Bir liği hükümeti bu sene de İzmir fua « rına geniş ölçüde iştirak etmiş bulun « maktadır. Gayet geniş bir pavyonda teshir yapan Sovyet hükümeti, güzel Pavyonlarmda bilhassa kültürel hare. ketlere, san'at cereyanlarına, filmcilik ve fotoğrafçılık sanayiine, ağır sana -| Yie, makine ve mensucat sanayiine 20- Dis ölçüde yerler ayırmıştır. Sovyetler Birliğindeki bütün terakki hamleleri, havacılık öleminde elde edilen başarı. lar burada gösterilmektedir. Fransa Gümhüriyeli, ilk olarak bu 8ene fuarımıza iştirak ederken büyük ve esaslı bir pavyon inşa ettirmek su. retile alâkasını ispat etmiştir. İyi dost. luk bağlarile bağlı bulunduğumuz kar deş Cümhuriyetin meydana getirdi » Bİ pavyon, mâna #tibarile devlet pav- Yyonlarının en mükemmelidir. Fransa pavyonunun Ön cephesinde Fransa Cümhüriyetinin sembolü ve (R.F.) harflerile Fransa Cümhuriyeti kavdi vardır. Pavyondan içeri girilince Fransa hürriyet abidesi, abidenin önünde An karada inşa edilecek Atatürk ebidesi Ve heykelinin mâketi mevcuddur. Pav Yonda Fransız endüstrisi hakkında ka barima tablolar, Fransanm hava se - ferleri reklâmları, ilim âleminde Fran 8a, Fransız tezyinat eserleri, kültürel hereketleri, Pastör müessesesinin hiz- Mmetleri, Fransada ağır sanâyi hareket İeri, Fransız o güzel san'atlar kösesl, Fransada turizm, 13 üncü Lui'nin el - Yozsile yazdığı mektublar, Fransa in- kilibma nid mektublar ve kongre ka- Yarları vardır. İtalya pavyonu Fransız pavyonundan daha büyük Olan İtalya pavyonu, gayet san'atkâ - Tâne hazırlanmıştır. İtalya pavyonun. daki turizm köşesi gayet cazibdir. 942 enternasyonal fuarına ziyaret » Şileri davet eden kısım pek mükem - Meldir. Pavyonun önünde Roma, Na « Poli, Milâno battında çalıştırılan elek trikli trenin 1.15 mikyasındaki mode. U gayet iyi düşünülmüştür. Burada u- İsk bir dekovil hattı inşa edilerek bu İren modeli çalıştırılacaktır. Ayni pav Yonda İtalyanın bize satmak İstediği lie Yer enay iyi yerle Alman pavyonu İYİ iktisadi münasebetler tesis evle diğimiz Almanya (bu sene fuarımıza İştirak ederken, tamamen ticari | bir tilmiyetle hareket etmiştir. Sergi sa. Yayının (A) parselini tamamen kaplı - Yan bu pavyon bir sanay! meşheridir. Ve Almanyanın bize satmak istediği “Va nümumelerile doludur. Almanyada radyo, otomobil sana - heleri, elektro « gramofon, motosik - let, elektrik malzemesi, otomatik te - lefon cihazları, elektrikli torna maki - neleri, elektrik saatleri, otomatik film makineleri, sütten (okaymak çıkaran makineler, rauhtelif renkli cam mad - deleri, hafif ve sun'i madenler ve cam eşy ciye eşyası, kehribar işlemeleri gözle. ri okşuyor. Fuarda teşhir edilen keh - ribarların kıymeti 600.000 Türk lira. sıdır. , Sergi sarayı Sergi sarsyını gezerken insan ken - isini muvaffak bir eserin önünde his. sedilen gururu duyuyor. Sergi sara - yının iç kısmında İzmirin turistik ha. yatına aid tablolar insanı cezbediyor. Sergi sarayının içinde 160 kadar mü. essese teşhir ve satış yapacaktır. Ser. gi saraynın önündeki bütün vitrin - Jer yalnız teşh're alddir ve dekoras » yonu fuar korp'tesinde hazırlanmış »- tır. R Romanya ve Pdlonvp vavyonlarını da gezdikten sonra. diğer fuar mües seselerini rezebiliriz. Diğer milesseseler 2500 kişiyi isfiab edecek olan açık hava tiyatrosu, eski Roma tarzında am #i teatrları hatırlatıyor. 'Türk mühen. dislerinin bir saheseri olan bu tiyatro büyük fedakârlıklarla meydana geti - rilmiştir. Burada İstanbul sehir tiyat. rosu tarafından 15 gün devam eden tem siller verilecek, bilâhare de bir ecne. bi trupu tarafından verilecek revülere tahsis olunacaktır. Dünkü, bücünkü ve yarınki İzmir pâvvonu İzmirin tarfhini oavdmlatan vesikalar ve ta'yolarla süslenmiştir. Kanalı atış voligonu atıcı gençliğin bü vük bir #Htiyacına cevab vermektedir. Yer altmda inşa edilen atraksiyon ver Teri bir nevi mağaraya benzemekte . dir. Bu mafarava girenlerden İşaretli kapıdan çıkmasa behsenlere fuar komitesi 25 er lira mükâfat verecek - tir. 939 fuarı bütün müesseseleri ve mü zelerile üstün bir çehre taşımaktadır. Bir milyondan fazla ziyaretçi fuarın her köşesinde istifade edilecek husüsi- yetler bulacaklardır. Fusra aid muhtelif rakamlar İzmir enternasyonal fuarının bütün hazırlıkları ikmal edilmiş ve büyük entreler, fuarın açılacağı saate kadar kapanmıştır. Fuarda teşhir edilepek maddelerin vasati kıymeti 44.674.688 lira olarak takdir olunmuştur. Tesçil ettirilen si. gorta kıymetleri 4 milyon liradan faz. ladır. Teşhir yapan Türk ve ecnebi fir malarının sayısı 2974 dür. Teşhir edi. len zirai ve sınai ve diğer madde ve eşya şubelerinin sayısı 81 grup içinde 367 dir. Fuarda, inşaatın ve bütün hazırlık. ların devamı müddetince, günler he - sabile çalıştırılan mimar, mühendis, fen memuru, dekoratör, ustabaşısı, in- şaat ve dekorasyon amelesi, elektrik memurları, bilümum işçiler, bahçıvan ve bahçe mütehass)(arınpı sayısı 84623 dür. Devletin, fuar komitesinin, hususi müesseselerin, ecnebi devlet - lerin ve eshasın fuar için umum mas. rafı vasati İ2 milyon liraya yakm - dır. Fuarı vasati bir milyon ziyaretçi » nin göreceği tahmin olunmaktadır. Devlet demir ve denizyollan ile Ha. vavollarının ve şehir dışmda çalışan nakil vasıtalarının muhammen ciro - ları 3 milyon lira tahmin olunuyor. İhracat tacirlerinin alacakları iş si- parişleri hariç cimak üzere, İzmir şeh ri halkının eline gececek para 3 ve - ya 6 milyon lira tahmin edilebilir. Adnan Bilket Türkiyenin en uzun adami fuarda İzmir — Fuarda teşhir edi- Jecek olan Türkiyenir en uzun boylu «. damı dün akşım trenle Bilecikten bura- ya gelmiştir. Bilecik köylerinden birinde oturan bu genç, henüz 17 yaşındadır ve boyu iki metre kırk santimdir, , sun'i camdan kırılmaz zücca «| BUHRAN (Baştarafı 1 inci sayfada) Koridordan bahsetmekte ve Alman ta. teblerini ileri sürmektedir. İtalyan gazeteleri ise, Alman noktai nazarına kuvvet vermektedirisr. Maaha. za, yarı resmi «Relazione Diplomatika» elân anlaşma ümidinın mevcuâ olduğunu yazmaktadır. Hududlar kapatıldı Berlin 19 (A.A.) — Polonya, Bohem- iya ve Moravya hududiarını dün kapa - mıştır. Hitler'in Mussolini'ye mektubu Paris 19 — Ekeelâior, şu haberi ver - mektedir: Gayet emin bir membadan öğrendiği » İmize göre, Mâcar hariciye nazırı Csaky, Hitlerin bir mektubunu hâmit bulunu - yordu ve bu mektubu dün Mussliniye vermiştir. Hitler mektubunda, Danzigi Nüremberg mutkünden evvel Almanyaya ilhak arzusunda olduğunu bir kere daha teyid eylemiştir. Gerginlik son haddini buldu Londra 19 (A.A., — Bu sabahki İn - giliz gazetelerinin müşahedesine göre, Alman - Polonya gerginliği yakında bir karar verilmesini icab ettirecek dereceyi bulmuştur. Matbuat, Polonyanın Alman fütuhat hırsının kurbanı olduğunu Yaz. makta ve Verşova hükümetinin göster - diği mükemmei Hidali medih ve sena et- mektedir. Alman matbuatının Polonya aleyhin - deki mütezavıd ücumlarını kaydeder gazeteler, İngiliz . Rus müzakereleri hak- kında bazı sabırszlıklar göstermektedir Roma ne diyor? Roma 19 (A.A.) — Sıyasi İtalyan me- hafilinde, Polonyadaki Almanların müş. kül vaziyetine ve Palonyanın harb ha - zırliklarına işaret edilmekte ve dünya sulhünün Varsova hükümetince gösteri » Tecek iz'ana bağlı bulunduğu beyan olun- maktadır. Vaziyet ciddi nin geniş dipinmatık faaliyeti hakkında tefsirlerde bulunan salâhiyettar Fransız mahfellerinde şöyle denilmektedir. <İngiltere ile Fransa nerede vukubu - lursa” bulsun her yön! darbeye şiddetle mukabele etmeğe azmetmişlerdir. Vazi. yed elddidir. Aşağıdukı hâdiseler Len - dra ile Parisin son derece mütevakkız balunmelarını istilzam eylemektedir. İ Kont Seaky'nin Almanva ve İtalya se- yahati, Mussotininin İla'yan ordusunun şeflerile görüşmesi, Almanyadaki ser askeri hareketler, Alman O matbuatının Polonyaya karşı hücumlarının gittikçe şiddetlenmesi.» Almanya harbi göze alacak m? Londra 19 (A.A.) — Times gazetesi - nin Berlin muhabiri bildiriyor: İngiltere ile Fransa tarafından ittihaz edilen tarzı hareketin buranın en yük - ! sek mahfellerinde tam manasile anlaşıl-|. dığı görülüyor. Fakat bu anlama key» fiyeti «çok geç: addedilebilecek bir $a- atte vukubuldu. Filvaki buranın resmi mahfellerinde hâsıl olan kanaate göre Almanyanın şeref ve haysiyeti bir anlaş. mıya varmak üzere her hangi bir feda - kârlıkta bulunmağa müsa'd değildir... İyi haber alan Alman mahfellerine mensub bir zat diyor ki: «Şimdi rücu etmektense harbi göze a. lacağız.» Danzig'de müzakereler Varşova 19 (Hususi) — Milletler Ce - miyetinin Danzig mümessili Burkhard, Milli Sef (Baştarafı 1 inci sayfada) lern. sormuş, bunlarla yakından alâka dar olmuştur. General Kâzım Dirik Milli Şefe köy mektebleri hakkında mufassal izahat ver miş, bilâhare hayvan nesli ıslah istasyo- nu ve yeni yapılan köy mektebi gezilmiş. tir, det ederek trenlerinde istirahate çekil » mişlerdir. .Cümhurreisi 18,30 da otomobille Kırk. İarelinde vir gezinti yapmıştır. dolduran halkın şiddeti: alkışları, can » evlerini görmek arzusunu göslerdi ve: — Bu evlerden birini görelim, dedi. Başvekil cevab verdi: — Hangisini emir buyurursanız! * İnönü yol üzerinde ikinci evi seçtiler. Bu ev Rusçuklu Yunus isminde birine aiddi. Ev sahibieri Reisicümhuru Kapı » larında görünce dünyanın en büyük saa- detine kavuşmuş bir insanın heyecanı dan tezahüratn arasında Camiikebir mas| hallesine geldi. Ozomobilden inerek biri nü yollardan ayrılmıyan, kendilerine müddet şehrin panoramasını seyrettik -| mütehassir halkın tezahüratı ten sonra biraz ileride bulunan göşmen | 19,20 de trenleri, kendim yerim. z Reisicümhur suallerine devam ettiler: — Ziraat yapmıyor musun? — Daha ben taria alamadım Paşam, — Kaç nüfussun? —İki,, — Çocuğun olmadı mı? — Olmadı Paşam, olmuyor. Kabahat Mili Şef 15,30 da tekrar istasyona av. | bende mi, onda mı bilmem. İsmet İnönü Yunusun bacanağı Ah » mede teveccüh ederek sordular: — Senin çocuğun yok mu? — Vardı amma Paşam, üçü de öldü. Belediye parkı ve askeri hastane ci «| Biri Tunada boğuldu, diğerini kocaya varmı dolaşan İsmet İnönü meydanları! verdik öldü. Başvekil İtewicümhura göçmen işleri hakkında malümat verdikten sonra İnö- arasında avdet buyurdular, Reisicümhur & ihtimal yarın İstan- bula hareket edecekleri Nusret Safa Coşkun Köylerde tetkikler Kırklareli 19 (A.A.) — Reisicümhuru- muz Büyük Şef dün İnece köyündeki tet, kiklerinden çok memnun kalmıştır. Git tikçe büyüyen ve yeni yapılarile süsle « nen bu canlı ve kalabalık köye ge « içinde ne yapacakların, büyük »Misatir. | ice Mili Şef otomubillerinden insrek lerini nasıl karşılıyacaklarım bilemedi “| kendilerini karştiıyan İncelilerin hatırını ler, i sormuş ve çocuklar, sevinmek suretile il « Küçük, fakat temiz iki odacıktan MÜ-| sifatta bulunmuştur. Mil4 Şef bu köyün rekkeb evi gezen Milli Şef Yunus İle| şefah ve ierah eserlerini takdir ederek şöyle konuştular: — Buraya ne kadar oldu geleli? — Beş sene oldu. — Yalnız im oturuyorsun? — Bacanağım ile beraber. — Nerelisin? Rusçukluyum Paşam, — Ne vakit çıktın Rusçuktan? — Beş sene oluyor! — Hemen buraya m: yerleştin? — Hayır efendim, buraya geleli iki se ine oluyor. Bundan evvel kirada oturur. Paris 19 (A.A.) — Mihvez devletleri «| gum, — Ne iş yaparsın? — Debağlık ve çarıkçılık işlerim Pa. şam, o - — İşinizi düzeltiniz mi? — Çok şükür, hamdolsun. — Kazancın nasıl? — Allah bin bereket versin! Bu sırada Başvekil sordu: — Rusçuk mu iyı, burası mi? — Elbette burasi iyi.. köylüye meyva fidanlıklarınız var rmdır diye sormuşlardır. Başöğretmen ve tarımbaşı sekiz de « karlık meyva fidanlığını ve yirmi de » karlık ta on binlerie kavak ve dut, a « kasya yetiştiren kollektif fidanlığı ve dört senedenberi büyümüş beş bin ka - vağı göstermişlerdir. Milli Şefin memnuniyetleri Beş sınıflı okulu, tavuk istasyonu, a- şım durağı, selektörü, mandıra, sağlık ko ruyucusu, fenni nalbandı. okuma odası ve radyosu olan bu birinci köyün çalışma, larından ve ileri hareketlerinden büyük haz duyan Milli Şef halka memnuniyet ve İltifatlarım bildirerek İnceden sü - rekli alkışlar arasında ayrılmışlardır. Milli Şef Kırklareli havalisinde hüdayi nabit olarak bulunan yaban eriği ağaç - larını gelecek sere istiva eriğine aşı'a - ması ve aşı kalemlerinin Edirne ziraat bahçesinden verilmesini emrettiklerin Kumandanım| den Cümhurretsimizin bu direktifleri yok, çorbacun yok. Kendim kazanır,|derhal tatbik sahasına konulacaktır. İstanbulda mefruz hava taarruzu dün yapıldı (Baştarafı 5 inci sayfada) Vilâyetin tebliği Dün yapan birinci tşyyare deneme taarruzu hakkırıda vilâyetın tebliği: Ordumuzun Trakyada yapmakta ol - duğu manevralar münasebetile İstanbula icra edilmesi kararlaştırılmış olan tay yare taarruzlarından birincisi 19 Ağus » tos 1939 Cumürtesi günü yapılmıştır. A - larm emri İstanbul hava müdafaa kamu. tanlığından &aat 9,35 de vilâyet havaya karşı korunma âmirine bildirilmiş ve a. larmın hötamı 10,45 de ilân olunmuştur. Tatbikat büyük bir intizamla cereyen etmiş halkımızın ilân edilen tevsiye ve tedbirlere ciddiyetle, basiretle riayet et. tikleri görülmüştür. Halkın câdde ve s0 kakları, nakil vamtalarını terkederek, hu Danzig âyân meclisi reis Grayser ve Po. | sust korunma yerlerine veya umumi tığı. lonyanın Danzig komiseri Chodaki, bu -| naklara iltica etmekteki telâşsız ve vaku. gün müşterek bir toplantı yaparak Dan.|rane şitabı takdire şayandır. İtfaiye, gaz temizleme, ilk sıhhi yar. | /İr- bazı değişiklikler yapılması hakkında gö-| dım ve cankısrtarma ve teknik onarma e- kiplerinin faaliyetleri plân dairesinde velzin meydanlara iüntehi olan kısımla - Ana yayasında yapılması derp'ş sdilen | memnuniyeti mucib bir şekilde cereyan rında top.uluz görülmüştür ki bu hare değişikliklere müteallik müzakereler a . | etmiştir. Hava denem” taarruzu ilk defa Xet ©siz değildir. zigin ana yaşasile gümrük teşkilâtında rüşmüşlerdir. kamete uğramıştır. Zile Halkevi gençleri Tokatta Tokat (Hususi) — Başta çalışkan kay- makamları Nami Ünal olduğu halde Zi le kazası Halkevine mensub gençler bir temsil vermek üzere şehrimize gelmiş - ler ve (Ana) adındaki piyesi temsil et- mişlerdir. e Gençler Oçok muvaf . fak olmuşlardır. Temsili müteakib gün -| kın ve nakil vasıtasarının derhal olduk. yapılmakta obmasına rağmen tashihi müs mesi lâzımdır. Bu suretle caddelerden 'w faiye ve yardım ekiplerinin geçmesine mü manaat edilmemiş ve tayyarelerden ko- runulmuş olur. 2 — Atlı nakil vasıtalarında hayvan- lar arabalardan çözülecek ve evvelce neş, rolünan umumi emirde izah edildiği tarzda sağlam bir yere bağlanacaktır. 3 — Tayysreler çekildikten sonra da iperitle gazlenmiş sahalar ve inhidama yüz tutmuş binalar bulunacağından böy- le tehlike işareti ile tahdid edilmiş yer « lere girmiyerex buralardan uzaklaşmak 4 — Dükkân ve mağazaların bombe parçalarının tesirierin? karşı muhafaza için kepenklerinin indirilmesi faydalıdır. 5 — Haliç köprüleri tayyare taarruz « arma büyük hedef teşkil edeceklerinden halkın bu xöprülerde birikmesi tehi'ke, 6 — Tecessüs saikasile bazı caddele- 7 — Evvelce neşredilen umumi emrin telzim hareketler ve kusurlar ancak bir | birinci maddesinde manevralar münase, kaç yerde ve küçük mikyasta vaki o! -/betile yapılacık denemö taarruzu için muştur. İkinci bir tecrübede bunların da | harb halinin 15 Ağustos 1939 gününden vukubulmıyacağı tabiidir. Bunun için a-| başlıyacağı ve bitmesi ayrıca ilân oluna. şağıdaki hususları dikka; edilmelidir: cağı bildirilmiş olduğundan bu ilân ya - İkinci tecrübede dikkat edilmesi /Pilimcıya kadar halkımızın ikinci bir tay. ii gele noktalar yare hücumuna intizar etmesi lâzım ge, 1 — Alarm işareti verilir verilmez bat. (l”* Bu hataların ikinci tayyare taarruzu düz de birçok münevver halk kötlesi hu-/ arı yerde durmayıp, tayyareler gelinci - denemesinde tekerrür etmemesi halkı - zuru ile cidden muvaffak bir konser ve. rerek şehrimizden ayrılmışlardır. ye kadar geçecek kısa zamandan istifade | mızın yüksek kabiliyetinden ve ıntizam» ile sığınâklara ve tenna yerlere çekil - | severliğinden bekienmektedir.»
