28 Mayıs 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

28 Mayıs 1936 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

mz 4 (Başı 1 incide) zurum hattı vardır. Bu hat 940 sene sinde bitecektir. Fakat Erzurumdan da inşaata başlarıldığı için bir bu.- çuk sene kadar müddeti kısalttik. Yani 1,5 sene evvel bu inşaat bitmiş olacaktır. Malatya iltisak hattıda 93T mali senesinde bitecektir. Bunu da proje dahilinde kısaltıyoruz ve bu Suretle 937 de bitecek olan bu kısım bu mali sene bitmiş olacaktır. Şu halde Diyarıbekir - Ankara hat tı ile, Malatya, Sivas, Kayseri, Anka- Ta ve ayni zamanda da Samsun İsti- kametinde olarak Diyarıbekiri İstan bula 200 kilometre kadar yaklaştır - mış olacağız. Erzurumdan hafriyata ve tesviye ye başlanmıştır. Orun kanun lâyiha- | #mı da bitirmek Üzereyiz. 1987 sene- sinde Divriğe varacak, 38 de de Er- zincana, Erzincana ağustos veya ey- | Yülde varacağımıza göre Erzurum- dan da ayni tarihte tesviyei türabiye ve köprüler filân da bitmiş olacaktır. Yalnız oraya vardığımız vakit ferşi- yat Erzincandan itibaren Erzuruma devam edeceği için ray ferşiyatı ka- lacak. Erzuruma kadar ne kadar faz la yapılsa ray döşenmesi günde bir buçuk kilometreden fazla yapılamıya .cağma göre 38 senesinin müsait ay- larını ferşiyatla geçireceğiz. 38 sene ini armda ve 39 senesi vakit Erzuruma gir- miş bulunacağız. Bu taraftaki şimen difer vaziyetimiz budur. Diğer taraftan Antalyaya yapıl - makta olan hattımızın Burdura ka- dar inşaxmm devem etmekte oldu- günü biliyorsunuz. Dün aldığımız bir telgrafta Burdura lokomotifin girdi- ği bildirilmektedir. Burdura 26 kilo- metrelik bir kısım kalmıştı. Bitiril - miştir. Yakında resmi küşadmı yapa cağız. Antalyaya kadar olan kısım için fevkalâde tahsisat verilmek #u- retile İnşasma devam edeceğiz. Mut- lak surette devam edilecektir. Bunu resmen bu kürsüden hükümet namı- na söyliyebilirim. Bazı kafası dar in sanların, acaba burada kalacak mı gibi düşüncelerini işitiyoruz. Böyle bir şey yoktur. Tabiatile devam ede- | cektir. (Bravo sesleri), Hudutlara kadar şimendifer Diyarıbekirden, “-Elâzizden şarka doğru ve cenuba doğru giden hatla- rimızın yapılmasına devam edeceğiz. Bir arkadaşım geçen gün şimendi - ferler memleket için hayırlı olduğun- dan bahsettiler. Şimendiferler ma - lümu Âliniz yükselmek ezminde olan| bir milletin ilk vazifesi olarak yapaca | ğı şeylerdir. Onun için memleketin! hudutlarnma kadar olan şimendifer ihtiyacımı tatmin etmek hükümetin esas vazifelerinden biridir. Onun i - çin yapılan iş fazla değildir. Bu esas vazifesi sırasında yapılması mübrem olan şeylerdir. Diyarıbekirden, Elâ - zizden öte tarafa yapmak istediğimiz hatlar için, iki İsveç gruplarının mü racaatı vardır. Bunlarla hali mlza- keredeyiz. Topyekün olarak Diyarı- bekirden cenup hudutlarına kadar bu istikamette ayni hatla bir nokta- dan ayrılmak üzere iki hat, ayni za- manda Zonguldaktan Ereğliye kadar olan kısım Ereğli limaniyle, Trabzon limanları ve dalgakıranları yapmak Üzere hali müzakeredeyiz. Müzakere ler oldukça inkişaf etmektedir. Ümit ediyoruz ki, ya bü suretle veyahut di | ğer suretle mübrem olduğu nisbette | bu hatları inşa etmeye ve limanları da yapmaya devam edeceğiz. Bunun için bütçemizde ayrıca bir para gör- mezsiniz. Fakat herhalde bu, devam edilecek bir iştir. Köprü inşası 1935 senesinde 21 köprü ihale et- tik. Kâgir ve demir köprü olmak tize- re bu sene de bu inşaata devam ede- cek şekilde bütçemizde tahsisat gö- receksiniz, Bu köprüleri srasiyle okumak is- terim: Samsun - Bafra köprüsü, biliyor. sunuz ki, bu öteden ii mühimdir. | Fakat ilme; iu, Bunu yapıyo - ruz Bu, 250 ei tulünde memleke tin en mühim köprülerinden birisi o- lacaktır. Ayakları çıkmıştı, inşasma devam edilmektedir. Sakarya köprüsü, Kocaeli vilâyetin dedir. Buna da devam edeceğiz. Üç ayaklı, göz 35 metre tulüindedir. Baf ra köprüsü yedi ayaklı 260 metre tu- Iinde her gözü 35 metreliktir. Tlizizde Keban köprüsü, bu Frrat ndedir. Sanat itibarile yapmak- ığumuz köprülerin en ehemmi- , Bu köprü 62.5 metre tulün dedir. Sahilin iki tarafma konacak- l w ta oldu; tır. Malatyaya Yenikale (Kırklar - Binde İgneci, Ankarada Ovaçayı, Ko- caelide Yalakdere, Boluda Atlar, Ma latyada İliç ve Kemah, Ankarada Çu buk, Tokatta Fazlı, Bursada Hasan- TAN | Karadere, ve Hanifedere, Gazlantep- | diyoruz. Uzunyaylada bir sulama me te Aferin, Balıkesirde Karadere, Balı | selesi var. Çayır için oraya yardım re, Balıkesirde Karıncadere köprüle- ri yapılmaktadır. Şose yolu inşası sinden tediye edilecektir. Trakya yollarından İstanbul - B - dirae yolu, İstanbul Vilâyet hudu » ve Muratlı - Büyükkarıştıran 14 km. Hk yolun ihale bedeli 1.800.000 lira- dır. Bunun bir milyonunu 935 bütçe sinden ve 800 binini de 938 senesin- de ödeyeceğiz. İnşaatma devam edil- na müntehi olacağı için asfalt ol, yapılmaktadır. Esası makadam recedea asfalt konacaktır. Trabzon - İran transit yolu da Er- zurum ve Ağrı vilâyetinde olmak üze re iki kısım yol ihale edilmiştir. Be- deli 231,500 lira olup bunun 131,000 küsur lirası 936 da ödenerektir. İn- şasına devam ediyoruz. Ankarada baraja bir yol yapıyo - ruz. Ankaranın ihtiyacı için lüzumlu bir yoldur. Bunu da orta derecede as falt yapıyoruz. Bu inşaat 936 sene- sinde 107 bin lira masrafla ikmal e- dilecektir. İnşaatma devam edilmek- tedir. Vilâyetlerin ihtiyacı için 50 elindir ısmarladık. Otuzu geldi, tevsi ediyo- ruz. 20 daha geldiği vakit tevzi ede- esğiz. Silindir için bazı arkadaşlar mü racaat ediyor, mümkün olduğu ka - dar, para buldukça en son sistem si- lindirlerden yedek bulundurmağa ça- Uşacağız. İran #ransit yolu Trabzondan İran hududuna kadar olan transit yolu inşasına devam ede ceğizi, Geçen sene Gümüşhane vilâ- yetinde ihale edilen kısımlar ikmal edilmekle beraber Erzurum ve Ağrı vlâyetlerine düşen kısmı bir mik - darı da ihale etmiştik. Bundan son ra fevkalâde olarak alacağımız tah- sizatla İrana kadar olan kısmı yapa- cağız. Bu 1956 senesi projemize da- hildir. Şimdi topyekün olarak 936 senesi bütçemizde yol ve köprüler için bir parasmm yüzde 15 lerinden de bir milyon lira tahmin ediyoruz. Yüzde 15 lerden fazla kalan para olursa söy lediğim hizmetlerden başka 36 sene- sinde yeniden köprü ve ufak tefek yolların tamiratına sarfedeceğiz. Bir noktayı heyet muhteremenize arzetmeden geçmiyeceğim. da yapmak üzere olduğumuz yoldan maada genel kurmay başkanlığı biz- den 350 kilometre yol daha istemek- tedir, Bu yollarm yapılması ise 5 mil yon liraya mütevakkıftır. Tabii arzet tiğim gibi tahsisatımızm müsaadesi nisbetinde hizmet yapacağız, daha fazlasını yapamıyacağız. Bunu yol ka nununun tadili hakkmdaki noktai na zar ve prensipimize delil olmak Üzere söylemeği bir vazife addediyorum. Dördüncü müfettişlik mıntakasm- da bu seneden itibaren bir fasliyete başlanmak üzeredir. Orada yapıla - cak İmar işleri yol, köprü ve saire - nin kâmilen Nafla Vekâleti tarafın. dan yapılması esası kabul edilmiş - tir. Her sene bir milyon 350 bin lira sarfedilmek Üzere Üç senede eski Dersim mmtakasımdaki yol ve köp- rüleri yapacağız. Bu da ayrıca mü- fettişik mıntakasına ait tahsisat ara .sındadır, Şose ve köprüler hakkında- ki maruzatım bundan ibarettir. Su işleri Su işleri hakkında müzakeratta bu lunacağım, Ve bir arkadaşımızda Samsun havalisindeki bataklıklardan bahsetti, Bunun hakkmda ne yapabi leceğimizi izah edeceğim. Bütçemiz- de 120 bin lira (görüyorsunuz) bir para vardır. Su İşlerinde vaziyetimiz sekiz mıntakaya ayrılmıştır. Bu se- kiz nimtakanm ufak tefek bazı müb rem işleri için lüzum görülen yardım ları temin etmek için kabul edilmiş bir paradır. Ondan başka Çorluda as ker ve muhacir ihtiyacı için çok müb rem olan bir su ihtiyacı vardır. Bu - sunda zevk duymuş, menfaat hisset takip suretile yapacağız. Onlarda #mda Nazilli tarafmda Bürhaniye kanalına smai imalât için yardım & milyon 28 bin lira göreceksiniz. Yol | | kesirde Yayaköy, Edirnede Sazlıde - | edeceğiz. Buna mümasil daha birkaç ufak müracaatlar vardır. Bunlara da yar- Bunlarm inşaatına da devam ede- |dım yapmak niyetinde: Şimdi elimizde iki büyük su işi var dır: Birisi küçük menderes havzasi- nm temizlenmesi ve Cellâd gölünün |, 1985 senesinde 2.380,00 lira bedel| kurutulması işi, diğeri de Nilüfer su- İle ihale yapılmıştır. Bunun 1.230.000 | yu ve onun temizlenmesi işidir. Bun- lirası 1985 bütçesinden tediye edil - İlara 936 senesinde de devam edece - miştir. 1.500.000 lirası da 986 bütçe- İğiz. Evvelâ birini söyliyeyim. Kü- çük Menderes suyu üç bu- çuk milyon liralık bir teşeb- dundan Lkleburgaza kadar 80 km. | yüsür. Celiâd gölünün kurutulması ve Küçük menderes kanalınm açılma s1 işi, bu, o havaliyi feyezan suretiy le tahrip ettiği gibi ayni zamanda has talık ve saire gibi âfetlerle halk Üze- rinde de tahribat yapmaktadır. Şim mektedir. Bu yol Avrupa muvasalası İdiye kadar 19 kilometre tulünde ka TAK İnal açıldığı gibi sınai işler için icap &- 9058 İden ler de hazırlanmıştır. Bu olarak yapılıyorsa da üzerine kâfi de |uç Ligne İsi işten ameli olarak ne kazanıyoruz, netice nedir? Evvelâ Cellâd gölünün kurutulmasiy le $ bin hektar arazi, diğer bataklık- ların kurtulmasiyle 12 bin hektar a- razi ve 50 bin hektar arazi de Men- deres ovasının feyozanlardan kurta- rılmasiyle kazanmış oluyoruz ki ce- man 500 bin dönümlük araziyi kur- tarmış oluyoruz. Bu arazinin çok fe- yizli ve mahsuldar olduğunu o taraf arkadaşlarım yakmdan bilirler. Bursa ovasının ıslah, ameliyatına devam edeceğimizi söyledim. Bu da iki milyon 700 bin liralık birsiştir. Biz bunu geçen sene yaptığımız bir kanunda izah ederken söylemiştim. Yüzde 20 eksiğine durduruldu. İşte o yüzde 20 den yeniden nâtamam kal maması İçin 550 bin liralık bir para- yı Bursa ovasınm eksiklerine sarfe deceğiz. Burada da 2500 hektarlık arazi kurutuldu. 20 köyün halkı sıt- malı idi, Bataklıklarm kurutulması dolayısile sıtmadan kurtarıldı. Tabii bunda sıhhat vekâletinin teşkilâtı da beraber çalışmıştır. Bataklıkların ku rutulması suretiyle işte bu 20 köy ve 20 bin hektarlık Bursa ovası kurtarıl dı. Şimdi birtakım dereler taş, çakıl, filân yuvarlamaktadır. Onlar önü- ne geçmek üzere projeler yapıldı. Yakında ihalesini yaparak buna de - vam edeceğiz. Bunlar geçen senenin müvazene kanunun ve hesâplarma Cetât Bayarın izahatı sat Vekili Milli Ekonominin ana hatlarını mecliste anlattı İkti Ankara, 27 A.A, — Ekonomi Baka nı Celâl Bayar bütçe müzakeresi münasebetiyle söz almişolan ha- tiplerin ekserisinin şeker işine te mas ettiklerini kaydederek, hüküme tin şeker sanayini dahilf bir politi- ka olarak elde tutmakta bulunduğu- nu söylemiş ve demiştir ki: “ Şekeri ucuzlatma işini de ehem- miyetli bir iş olarak ele almıştık, Hilkümet fedakârlık etti, Fabrika- lar fedakârlık etti. Yalnız pancar eken müstahsilleri bu fedakârlığı davet etmedik. Onları serbest br raktık. Şekerin, bu fiyat tenzili sa- yesinde İstihlâki yüzde 39 nisbetin- de artmıştır.,, Ekonomi Bakanı şeker fiyatlarmı indiren kanunun ana hatlarına kısa- ca temas ederek, “Hükümet iki sene müddetle hariçten şeker İthal ede- cektir. Hariçten şeker (ithaline se bep olan keyfiyet de, devlet hazine- kaybetmemesi gibi basit bir sebep- ten doğmuştur. O iki senenin biri geçmiştir. Önümüzdeki sene de, yine o karar mucibince (hariçten şeker gelecektir. Ondan sonra fabrikalar normal kapasitelerile | çelışacaklar- dır. Ve memlekette pancar zürrai da fazla istihsal yapmak suretiyle men faatlarımın korunması için kendile- rine daha fazla ekim kontenjanı veri lecektir. Görülüyor ki mesele basit- tir. Bu mevzu üzerindeki İzahatma de vam eden Celâl Bayar şeker fabri- kalarmın bir amme müessesesi Ol- mayıp birer menfaat (müessesi ol- nunla onu da temin edeceğiz. Sonra | duklarmı işaret ederek gekerin yal burada bize her taraftan bilhassa | 912 gıda itibariyle ehemmiyeti ve Garp vilâyetlerinden sulama husu . | memlekette herkesin bunu istihlâki noktai nazarmdan dahili bir mesele miş olan köylerden, nahiyelerden ve | olarak ele alındığını ve bükümetin md kaza ve vilâyetlerden müracaat | bu itibarla çok olan geker müsteh- vâki olmaktadır. Biz bunları yalnız | liklerinin menfaatını gözeterek (ge devlet parasiyle değil, kendilerini de | ker fiyatını indirmiş bulunduğunu çalıştırarak onlara yardım prensipini | söylemiş ve demiştir ki: — Bundan sonra da indirmek im- memnun oluyorlar. Biz de az çok ve- | kânları hasıl oldukça bunda zerre rifemizi yapmış oluyoruz. Bunlar ara | kadar tereddüt etmiyerek müstehlik lerin menfaatımı gözetecektir. Bakan, şeker fabrikalarının ku “dwrmerinden bırısı olacağından Ber - dahildir. Belki bu bütçede bunları sa rahaten göremiyeceğiz. Diğer senele re de sari olmak ilezre bir milyon li- ralık tahsisatı fevkalâde olarak ve- rildiği takdirde: Vanda Şamram su- yu (300,000 lira), Malatyada Der- me karisir (17,000 lira), Malatyada Sultan suyunun Sürgü suyuna teptili mecrası (30,000 lira), Adanada Sey- han ve Ceyhan mahmuzları (5000 1i- ra) Çarşamba ve Terme bataklıkları nın bir kısmı 150,000 lira, Uzunyay- la sulama işinin mütebakisi 30.000 li ra, Tarsusta Berdan barajı 130,000 lira, Büyük Menderesete Tiribey ova #mın sulanması 27,500 lira, Büyük Mendereste Atçe ovasmın sulanması 8,000 lira, Harsumdu kanalı temdidi ve imalâtı smalyesi 65,000 lira, Bur- sada Orhanelinin sulanması 13,000 lira, işlerimiz vardır. Iğdırda mevcut Serdaribat bara- Jmdari bir tünel ile su alınmasina alt #van etütleri yaptık. İnşaatın Rüslar tarafmdan yapılmasını tetkik için bir Rus mühendisi bend mahalline gitmiştir. Bir de yapı işlerimiz var - dır, Bu, biz Nafia vekâletine geçtik- ten sonra iltizam ettiğimiz bir iştir. Fakat şunu itiraf etmeliyim ki, ol - |dukça ağır yük altında bulunuyoruz. Bütün vekiletlerin ve devlet müe2s6- #elerinin mürakabe etmek, İngalarma azçok adam tahsis etmek mesele olu yor. Fakat bunu da mümkün olduğu kadar yetiştirmekteyiz. Merkezde 1/180,000 liralık kadar bir işin mürakabe ve nezaretini te « min ettik. Vilâyetlerde iki milyon 822 bin liralık iş yapılmaktadır. Bunlarm projelerini yaptık, fen memurlarımız. vasıtasiyle mürakabesini temin et - mekteyiz. Ayni zamanda hükümetin en ziyade bu ise alâkadar olmasın, bu işi bir elden çıkarmak isteyişimi- zin sebebi, Nafla Vekâdetinin mesul bir makam olduğunu nazarı dikkate alarak yeni devlet idaresinde binala- Fm sistemlerinin azçok bir olmasını temin etmeğe çalışmaktır Buna müm kün olduğu kadar çalışıyoruz. Vilâ- yetlerde hükümet binaları bir sistem dir. Kazalarda ve nahiyelerde de mümkün olduğu kadar binaların bir olmasına doğru gidiyoruz. Tedricen bunu tekemmül ettireceğiz. Bu milna sebetle de, şu noktayı arzedeyim; ma Yümu âliniz bir memleketin mimari tarzı o memleket tarihinin. en canlı ruluşlariyle halka yaratmış olduğu refah ve servet derecesinin ehem- miyetini ve şeker istihlâki arttıkça bugün hesapsız açıldıkları ileri sü- rülen fabrikalara ilâveten bir çok fabrikalar daha acılmasma zarüret hasıl olacağını kydeden ekonomi Ba kanı mevcut fabrikaların © istihsal | kudretleri ve fabrikaların zürra ile olan münasebetleri etrafında izahat İ veretek, geçen yıl Uşak mmtakasın- İda pancar İstihsalâtmın noksan ol- ması yüzlnden fazla masrafa sebe- biyet vermemek için Uşak fabrika- smini işletilmediğini ve müstahsili zarara uğratmıyarak pancarlarınm | Eskişehir fabrikasmda işlenilmiş ol duğunu söylemiştir. Emin Sazak (Eskişehir), sigorta iş lerinden bahsederek bu işin tam mâ- nasile devletçilik sistemimizin el ko- yacağı bir iş olacağını tebarüz ettir- miş, devletin bu işi İnhisar idaresi gibi idare edebileceğini, bu sayede zi- raf sigortaya da imkân bulunmuş ola, cağmı söylemiştir. Berç Türker (Afyon), türizm teşki. lâtma temas ederek bu iş için, büt çeye konulan tahsisatm azlığma işa- ret etmiş, başka fasıllardan tasarruf etmek suretile bu fasıldaki tahsisa- tın arttırılmasını istemiştir. Afyon mebusu, bundan başka turizm teşki- lâtı yapılırken kambiyo meselesinin de nazarı itibara alınması lâzmgele ceği noktasında misaller göstererek ısrar etmiştir. Celâl Bayar, tekrar kürsüye gele- rek türizm hakkmda ileriye sürlilen İnuniyet şemesi gösterdiler. Kendile- | Leri elektrik şirketinin 1925 sene- kes kendi zevkine göre bina yaptığı takdirde milli bir mefküre olarak han gisinin tarihe kalacağını tayin ede- mezsiniz. (alkışlar). Bu münasebetle umum! beyanat sırasında Hüsnü arkadaşımızın su - larmi islahi Için buğday koruma ka- nunundan hâsıl olan paradan yardım edilmesini ileri sürdüğünü hatırlıyo- rum. Hakikaten memlekette sulama me selesine ehemmiyet ve kıymet veril- me zamanmm geldiği kanaatindeyiz Her yerde boşa akan suların müm - kün olduğu okadar mazarratından halkı ve araziyi masun bir hale koy mak ayni zamanda bunlardan istifa- de etmek. Tabif modem bir hayata girmeğe başlıyan bir memleket için bu işin esas vazifelerinden olması kanaatindeyim. Hükümet bunu müd riktir. Hükümet mümkün olduğu kadar bu yolda gitmeye çalışmakta- dır, Bugün bütçenin umumi vazi » yeti bu kadar imkân vermektedir. Hüsnü arkadaşımıza teşekkür ede - tim. Hakikaten çok canlı bir nokta- ya temas etmişlerdir. Kannatlarına tamamiyle iştirak ediyorum. İmtiyazlı şirketler Arkadaşımız, Türker imtiyazlı gir ketlerden bahsettiler, Onların üzerin | de çalıştığımızdan dolayı bize mem rine teşekkür ederim. Benim kanaa- tıma göre kendi ifadelerini teyidein söylemek isterim, İmtiyazlı şirketler meselesi, memleket istikbaline kavuş tuktan, Lozan muahedesiyle istiklâ- lini temin ettikten sonra - temamen, hâlledilmesi lâzım gelen bir pürüz vaziyetindedir. Ecnebi sermayesinin aleyhinde olmadığımızı, her hangi bir ecnebi sermayesinin memleketi- mizde iş yapmasına bir itirazımız olmadığmı ve çok görmiyeceğimizi söyledik. Fakat yine evvelce söyle- diğimi teyiden söyliyeyim (ki hak- lar menfaatlar mukabilinde olmak lâzım gelir. Eski idareden kalmış olan bu şirketleri bu hak prensipi- ne bir türlü inandıramıyoruz, huzu- runuzda açık olarak bunu söylemeği de vazife addediyorum. Vaktiyle bel ki Iktisadi ve ticari maksatlarla gel- mig olan bu sermayeler, ayni zaman da eski zamanm siyasi kokularını hir #ieli bilal elimle geli Vağlfik ve menfaat esası Üzerinde müca- deleye ve anlaşmaya devam ediyo- rüz ve edeceğiz. (Bravo sesleri), Size kısaca bir misalini gösterece- im, Bundan ibret alabilirsiniz. İs- sinde hasrlâtı 2 milyon 717 bin lira iken 1985 senesinde 5 milyon küsür liradır. Halli lâzım gelen bir suiistimal Şirketlerde halli lâzım gelen bir sui istimal devam etmektedir, İstikrazla- rıni artırmak, her hangi bir işi müm- kün olduğu kadar istikraz şekline koymaktır. Çünkü yüzde 8 faiz alr- yor. Onu peşinen çekiyorlar. On - dan sonra kendi faiz ve « dividant - 1 için büyük bir kısmın ayırıyor. Bütün bunlardan sonra da mütemadiyen vekâlete tarifelerin 82- Uuğmdan şikâyet ediyorlar. En hafif şekilde de olsa komisyonlarımızın yaptığı bir tarifeye şirketin muhak - kak aksini iddia etmesi esastır. Tari- felerin azlığından ve snireden bahset mek ve şikâyet eylemek suretiyle de- vam ediyorlar, Görüyoruz ki, bu ka- bil şikâyetleri kendilerine prensip ittihaz etmişlerdir. En hakir vaziye- te bir komisyonun tenzil ettiği tari- fenin bile şirket aksini iddia etmek - tedir. Evvelâ bu vaziyetin islâhı va- zifesi karşısında bulunduğumuzu İ- fade etmek isterim. Amme işlerinden şirketlerin aldıkları paranm teferrii- atı vardır, fakat tafsilini lüzumsuz addederim, Şark Demiryolları müzakeresi Doktor Fatma Memik (Edirne) — Şark demiryollarile cereyan eden müzakere hakkında sayın bakanımı: | zın bizi tenvir etmesini rica ediyorum. 'Nafin vekili Ali Çetinkaya (Afyon Karahisar), bugünün mevzuu ara - mütaleslara cevap vermiş ve ezcümle demiştir ki: “«.— 'Türism meselesi, hakikâter nemleketin heyeti »mumiyesine şa nil'bir tedbir eg - suretile anca' hak olunabilir. Bu in nan bir kanun lâyihasmı hü) yakmda yüksek meclise arzedecek - hallolunmasına imkân yoktur. Mem - lekete türist celbetmeğe ve onlardan intifa etmeğe çaltşacağız.,, fiktısat Vekilinin beyanatmın son kısmını, elimize geç geldiği için ya- rısmı koyacağız.) em 28-5-96 se eclis orduya inan ve selâmını bildirdi raftan işletme irtiyazı da kendileri" ne verilmiş. Tarihi uzundur, 03 har * binden evvel yaplan birtakım hatla” vardır. Balkan harbinden önce yapi Up bilâhara Bulgarların eline geçi ve Balkan harbiyle suküt eden hat * lar vardır. Nihayetünnihaye yaln Istanbul - Edirne kısmı elimizde kak miştir, Bu hattın işleme vaziyeti, şir” kete, milikiyeti tamamen devlete #ft tir. Bunda münakaşamız yoktur. Bu nu, oşlar da kabul ediyorlar. Şimdi işletme esası şudur. Istanbul” dan Edirneye kadar olan 300 kilomet roluk hat asgari 25 milyon lira ki metindedir ve İşletme sermayesi olâ” rak bunların koyduğu para da 5, 5 buçuk, nihayet € milyon lira kıym& tindedir. Şirket öyle bir mukavele yapmış ki, evvelâ 1923 senesinde r* adapsiyon esasma göre bir mukavel€ yapmak şeklinde Iki maddelik bir 49 imza etmiştir. Malâmu âliniz bu be$ esasen Avusturyalılarmdır. Sonralari aksiyonların Fransızlar ellerinden Aİ mışlar ve readapsiyon mukavelesi © sası Üzerine Fransızların eline göğ mesi kabul edilmiştir. 1929 senesinde burada Cümhuriyet devrinde bir mü: kavele imzalanmıştır. Bu mukaveleyf göre şirket Cümhuriyet idaresinin # line geçtiğinden itibaren devlete bor$ tu olduğu bir hesabın neticesini tedi” ve edecektir. Bu da 8 buçuk milyof frank kadar bir şeydir. Fakat yapıla mukavelede kilometre tazmi ge rine bir İntizar hesabı diye bir mad* de kabul edilmistir. Bu intizar hestd sirketin koyduğu sermave senede bil mem nekadar para getirmiyecek olUf sa st tarafı bilâhara ödenmek Üz8 re İntizar hesabına alınacak denilmi$ tir, Halbuki birinel, iline! senelerde? itibaren intizar hesabma bir takım p8 ralar girme'te baslamış ve safi hâsis tınm 4 te birini devlete vermeği bif madde ile tespit etmiş oldağu halde ondan da on para vermemektedi” Şimdi hem on para vermez, hem â€, beş altı milyon lira sermaye ile 25 yon liralık bir hattı işletir. Neticed8 de intizar hesaplarında toplanan p#” rayı kayden muhafaza etmek yolun tutmaktadır. Vaktiyle bu maddelef nasılsa konmuş. simdi mücadelemi” bunun tzerindedir. İntizar hesabi! karşılamak üzere istediği tarifeyi KA bul edeceğiz, o da bu tarife ile bi” pe haptaralıımı, Helbaş dieneri nu kapatmanın imkfnı yoktur. Bf (Arkası $ İnelde) TAN ABONE VE İLAN ŞARTLARI: Sigortalı, Sigortasız la e İlân için İlâncılik Şirketlerine mü” edilmelidir. racaat » Küçük ilânlar doğrudan doğruy” r. iğaremince almabili Küçük ilânların 5 satırlığı bir def” 1k 30 kuruştur. $ satırdan fazlar satır başına 5 kuruş almır, Bir dan fazla İçin yeklindan 96 10 kurüf indirilir. Memleket harısma sigortalı aborf yazılmaz. OLUM Cümhuriyet Halk Partisi j kazası başkanı ve Baro ikinci çebi avukat Bay Mekki Hikmet ii ğin biraderi ve yüksek ticaret ve sat mektebi muailimlerinden BaY 7 ki Mazlum Alaybek'in kayın bi Iş Bankası daire müdürü Bay EF” | Hikmet Gelenbeğ irtihal eylemiş”. Cenazesi yarın saat on buç Cerrahpaşa hastanesinden p rak Bakırköyünde aile mak! defnedilecektir. Lari Aİ MN et NN Bugün matinelerden itibar” MELEK Sinemasında 2 film birden | - ANNA KARENİN Beyoğ!” ısrarı Üzerine ve ikinci davetimizde sonra müzakereyi kabul ettiler, ya - kında geleceklerdir. Şark demiryolları meselesi şudur: Vaktiyle yapılan istikrazlarla birta- knn şimendüferler yaptırılmış, An - cak 'istikrazı tekeffül eden ecnebi şirket ayni zamanda şimendüfer yap. mağı da üzerine almış,. Bu iş Abdülâ ziz zamanmda başlamıstır. Diğer ts. Greta Garbo - v Frederic Marc ?-BULUNMIYAN AD? Yaz fiyatları: 20-25-35 kuru$ Hamış : Melek ve İpek #İ9G. malarınm kuponlar keşii ii kazananların ea oi k üzere Mel Me a araoratlkra MM |

Bu sayıdan diğer sayfalar: