27 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— nı. Pm mama BUGÜN; Avrupa Sulhü Bakımından Konsey Ömer Rıza DOĞRUL Mieter Cemiyeti Konseyi, z dün 100 üncü toplantısına Ağladı ve her şeyden evvel ruzna- ayi hazırladı. Ruzname bir hay , Jüklüdür. Fakat anlaşılan bu de- aki toplantının bütün ehemmiyeti *öiltere ve Fransa Hariciye Na- ye arının görüşmelerinde ve Av- ii deyi sulh vaziyetini incelemele- eml Avrupa sulhü namına ye- > ei Ümit verecek hiçbir alâmet mediğini söylemek, hata teş- *tmiyeceği muhakkaktır. Fakat biry iselerin aksülâmellerinden , akım ümit izlerinin sezildiği Tia Sarpmaktadır. Bunların bi - li Sİ Japonyanın Avrupaya ve TUpa menfaatlerine karşı aldı- Vaziyettir. Siyasi mahfillerden San haberlere göre bu vaziyet Al baran düşündürmiye başlamış Me ve bu düşünce hayırlı Sulh alâmeti sayılıyor. A le Almanyayı düşündüren Avrupada büküm süren tılıklar, bilhassa Avrupanın to- Ğİ ve demokrasi namı altında blok halinde görünmesidir. tinkâi bu vaziyet, Japonyanm Sak Şarkta istediği gibi hareket he ve Avrupa devletlerinin Menİanilerine lakayt davranmasına di P olmaktadır. Şayet Avrupa la, leri kendilerini derleyip top- Ve Avrupa sulhünü koruyan bir tutarların Uzak Şarkta karşı- ikları tehlike de, hiç olmazsa, tini kaybeder. Bamına hayırlı bir alâmet Sayılan ikinci bir nokta eski Bel- dün, Başvekili M. Van Zeeland'ın daki nlaşılan Avrupa devletleri- nm iktisadi vaziyeti hakkın- dn Tüâpordur. Raporda her şey- 1 fazla beynelmilel normal tica- Şe OYLAMA MEAN tesiri ların tebariiz ettirilmekte ve bun- tedir, Yararları apüçık gösterilmek. » Bu da Avrupa devletlerini sadi barış lehinde düşünmiye IP edecek mahiyette görülü- kıp, “© Pu suretle umumi barış ba- Yor, an bir ümit daha kazanılı- D İfer alâmetler daha mahdut biri, 4, iF mahiyettedir. Bunların tan, Kilteredeki mali ve iktisadi te, silin, hükümetin,Almanya ile Den; mali münasebetlerini yenile- e Yolunu araması için yaptık mey çebbüstür. İngiltere hükü - bu mahafili hoşnut etmek için alar yapmak lüzumunu his BiR Yür veba yolda şalişiyot” N yda başka İtalyanın İngilte - Mese bütün münasebetlerini ve Üy İelerini tetkik etmek istediği ley rülmekte, ve İtalyanın bu Hlmygj, ssrar ile takip ettiği anla ba şi e a, Bazı siyasi mahifller, taraf arasında şümullü bir de Uşmanın, kapısı açıldığı takdir- esaslı hir anlaşmıya varmanın olacağını iddia etmektedir ra lehinde sayılan bu iki â&- en nihayet Almanya bi Garbi Avrupada ye- E İLİLÂF zemini bulmak busu Mü, ler, Mi a Fransanın, sı ğ gö oktai nazarlarının değiyt- Palma mahiyette bir âmil sa- Yatın, yin yüzüncü toplantısı Si Vislerg, bilhassa bu meselelerin ke Verin, > Börüşüleceği ve bu âmil - asliygz vet tahkik edileceği an- » te Vb bu görüşmelerin ne neti- cal ği Ve sulhü takviye ede - Cağ, gi, “00 bulunup bulunamıya- ta Ma toplantısından son- acaktır, l Aaa ER TT NSİLTERE, PA al R SEN *ddedilen Bir Teklif lar kong AA) — Tredünyon- helmijgj esinin genel konseyi, bey- Bare lar federasyonu ile bir big, İrliği arasında daha sıkı demişiz *<SİSİ Jehindeki projeyi red HARİCİ ROMANYA: Seçim İçin Tedbirler Kararlaştı Bükreş, 26 (A.A) —'Dün aksam e, önümüzdeki seçim n ve nizamın temini hususunda aşağıdaki tedbirleri ka rarlaştırmıştır: 1 — Tanınmış bütün partiler, ka- nunlar çerçevesi içinde propaganda- hürriyetine sahip olacaklardır. 2 — Seçim dairelerinde yabancı eşha$, hiçbir siyasi faaliyette buluna mıyacaklardır. 3 — Memurlar, siyasi tezahürlere iştirak etmiyeceklerdi 4 — Yarı askeri mahiyetteki teşek küller memnudur ve bu husustaki ka nunlar, bütün şiddetile tatbik oluna- caktır. 5-—— Nizamın ve yukarıdaki karar- ların tam olarak tatbiki için mahalli jandarma kıtalarını takviye etmek üzere lüzumu kadar asker harekete geçirilecektir. Liberaller Arasında Belgrad, 28 (A.A.) — Vreme ga- zetesine göre, Romanyada liberal fır Kası içinde bir takım tahrikât yapıl makta olduğu ve hattâ B, Tataresco ile B. Bratiano'nun taraftarları ara sında bir htilâf zuhür etmiş bulun duğu bildirilmektedir. AMERİKA: Japonyaya Boykot Kararına Aleyhtar Miami, 26 (A,A.) — Amerikan iş konfederasyonu icra komitesi, bura da yaptığı toplantıda, Ingiltere, Fran sa, İsviçre, İsveç, Sovyetler Birliği ve Holanda gruplarınm Jüpon aleyi o A Jakı Wi olmak teklifini vet eylemiş, fakat ayni zamanda “Japonyanm gayri me deni bir surette ve sebepsiz olarak yaptığı tecavüz harbini,, takbih ede rek federasyonun geçen konferansın da kabul edilen Japon aleyhtarı boy kotaj sistemini tatbika hâzır okluğu nu bildirmiştir. Çok Garip Bir Sema Hâdisesi Paris, 26 (A.A.) — Dün akşam Avrupanın şimal mıntakasında, kırk senedenberi görülmem'ş semavi bir hâdise müşahede edilmiştir, Güneşin batmasından sonra semanın aydmlan dığı görülmüş, cenubişerkiden gelen kırmızımtrak muazzam bir alâimise ma meydana çıkmış ve bunu porta. kal rengi, beyaz ve nihayet yeşil zi. yalar takip etmiştir. Birçok yerlerde “halk semada bir yangin manzarasi veren ziyalardan ürkmüş ve ziya kayboluncaya kadar heyecan devam etmiştir. Hidise İngiltere, Holânda, Belçika İsviçre, Avusturya, Portekiz ve Şi. mali Italyadan görülmüştür. “BİR ŞAYİA MÜNASEBETİLE Fransada gizli silâh depoları suçlularından Tenaille FRANSA: Bir İnfilâk On Üç Kişi Öldürdü Paris, 26 (A-A.) — Villejuif bele- diye lâboratuvarında vuku bulan bir infilâk neticesinde on üç kişi ölmüş- tür. Lâboratuvarda C, S. A R. mese- lesi dolayısile yapılan araştırmalar esnasında ele geçirilen bombalar tet kik edilmekte idi. İnfilâk iki kilometre mesafeden işitilmiştir. Cicardaki evlerin cam- ları kırılmıştır. Komünistler ve Sağcılar Paris, 26 (A.A) De Kerillis, Epoöue gazetesinde Humanitö'nin bir yazısına telmih ederek diyor ki: “Fransız nasyonalistlerile komü- nistler arasında tek bir temas nok- tası vardır. O da, müşterek Alman düşmanlığı... Iş Ihülâfları İçin Paris, 26 (A-A.) — Hükümet iş an- laşmazlıklarının halli hakkındaki ka nun projesini parlâmenloya vermiş- tir. Devlet bakanı Frossard, perşem- be günü, alâkadar öncümen huzu- runda bu kanun projesinin esas pren sipleri hakkında geniş izahat verecek tir. Selânikte radyo İstasyonları kurmak üzere bir Alman firmaşile anlaşmıştır. * Avustaryanm Hitlerei şeflerinden Dr, Tavs tevkif edilmiştir; * Meşhur Paris sergisi yıkılmıya başlanmıştır, Ankaz 25 tona bulacak ur, * Alman — Leh ademi tecavüz mi sakının yıldönümü münasebetile Var tova gazeteleri hararetli dostluk meş riyatı yapıyorlar, * Irak Kralı, Mısır Krulma evlen me hediyesi-olarak kıymetli bir kılıç hediye edecektir. rarreerereerererreree * Ingiltere ile Kalya arasmda gele $ cek halta ticaret müzakeresi başlıya KISA HABERLER j 1 erin HABERLER | İSPANYA: Hükümet Kuvvetleri Teruel Harbinde Bir Zafer Daha Londra, 26*(Radyo) — Ispanyada p——————— Teruel muharebelerine dair ' buraya gelen son haberlere göre, hükümet kuvvetleri Teruelin şimali garbinde yetmiş kilometre kadar ilerlemiş ve asileri şiddetle kovalamıştır, Cümhu riyetçilerin taarruzu Singra mınta- kasında Cataloyud . Terael boyunca devam etmiş ve mühim bir tepe iş- gal olunmuştur. Bu mmtakanm ark ve garbindeki kollar Lahayanın ilk| evlerine kadar varmışlar ve Sıngraya | | sokulmıya muvaffak olmuşlardır. Barselonanın neşrettiği son resmi tebliğ şudur: “Teruel cephesinde tayyarelerimi. xn yardımile düşmena taarruz ettik ve 1080 rakımlı tepe ile Casa de ia Olla'yı zaptettik. On beş tayyaremiz bir Frankist patlayıcı maddeler tepo suna 7500 kilo mecmu sikletinde bom balar atmışlar ve depoyu berhava et mişlerdir. Tervel cephesinde beş cümhuriyet | avcı tayyaresi ile altı Frankist bam. bardrman tayyaresi arasında bir ha. va muharebesi cereyan etmiş ve düş man tayyarelerinden ikisi düşürül. müştür., ; Salamanga hükümeti Teruelde son /| püskürttüğünü, | Cümhuriyetçilerin yüzlerce ölü bırak | taarruzların hepsini tığını bildirmektedir. Madrit cephesinde Cümhuriyetçi - ler, şehrin şiimai garbinde üç tepe İş. ga) ve derhal bu tepeleri tahkim et. mişlerdir, Bu sayede eilmburiyet ba taryaları Azinolda - Bellehle - Ca- rilna yoluna hâkim olmuştur Bugün hükümetin 15 tayyaresi Va. tedala istasy ve di lunu şid. detle bombardıman Asilerin tayynreleri dün Barselo- nayı bombardıman etmiş ve şiddetli mukabil ateşle karşılanmıştır, Sükü. met süratle tesslis etmiştir. Cebellittarıktan bildirilliğine göre bir Ingiliz muhribi, asiler tarafından tevkifi istenilen bir Ingiliz gemisini kurtarmış ve gemi yoluna devam et. miştir. Asilere Göre Balamanka, 28 (A.A) — Yarı resmi Bir kaynaktan verilen malömata göre, Teruel muharebesi şiddetini muhafaza #tmektedir. Hükümetçilerin mukavemeti kırılmış ve milliyetperverler bir miktar ilerlemişterdir. Bu malömata bakılırsa, hükümetçiler pek az mukabil taarrürda bulunüyorlar. Kirk gün süren mücade» lede, milliyet; everler beş bin esir almış- lardır. Bunların aralarında zabitler de vardır. 250 hükümet tayyarsal yere dü- görülmüştür. Hükümetçilerin zaylatı 80 bin kişidir. Hükümetçiler bugün ancak 1200 kilometre uzunluğunda bir sahile maliktirler ve harp gemileri de manavra yapamıyor! (Franco kaynağından gelen bu tel graftaki malümatın pek: mübalâgalı * Yünan hükümeti, Atina, Korfu ve Jemanasazaaaamanarrrenz BİR RESİM: Istanbulda çıkan bazı gazeteler, dün, radyo haberi olarak, Portekize sir bir isyan şaylası neşrettiler. Bu haber, henüiz teyit edilmiş değildir. Şayiaya £ mişler, asd yin münasel öre, Portekizde Franeo'cu İspanyaya sleyhtar olanlar İsyan et. ler üzerine gönderilen askerler de onlara iltihak etmiş. Bu şa- hetile Portekiz ordusuna dair bir resim nesredivoruz. Rurüin olduğuna hükmedilebilir)) Kazandı SÜVEYŞTE: | Askeri Hazırlıklara 12 Milyon | Sterlin Harcanacak —— Kahire, 26 (A.A) — Sü- veyş kanalı mıntakasında Mı- sır hükümeti tarafından İn giliz ordusu için yapılacak kışlaların ve diğer askeri in- şaatın masrafı, 12 milyon İn- giliz lirasına baliğ olacak ve bu arada Süveyş mıntakasın- da altı tane de tayyare karar- gâhı yapılacaktır. . Londra, 26 (A.A) ter ajansının resmen öğrendi- | ğine göre, Mısırdaki zırhlı oto- mehil miktarı kâfi görülmedi ginden pek yakında oraya bir tank taburunun gönderilme- snle karar verilmiştir. FİLİSTİN: Bir Yahudi Devleti İsteniyor Kudüs, 26 (A.A.) — Siyonist lide ri Ben Gorion dün Londrayn gitmiş- tir, Gelecek bafta da lider Weizmarn kendisini takip edecektir. İki lider Filistinde bir Yahudi devletinin der hal tesisi için enerji ile çalışmak is- tiyorlar. Bunun sebebi yalmz Filis- tinde her gün biraz daha gerginle- şen vaziyet değil, Styonistlerle sade- ce kendilerine Filistinde milli bir yuvanın teminat altına alınmasını isteyen diğer Yahudiler arasında git tikçe şiddetle cereyan eden müna- kaşalardır. Kudüs, 26 (Havas) Maverayı Ürdün Emiri Abdullah dün akşam Kudüse gelmiş ve fevkalâde komise- rin misafiri olarak Kudüste kalmış- tır. —— 5... ” Üniversitelilerimiz Tetkik Seyahatinde Budapeşte, 26 (A.A) — Profesör B. Muhlisin riyasetinde İstanbul Ü- niversitesi talebesinden 36 kişilik bir heyet, bir hafta Macaristanda tetkik seyahati yaparak bir çok kültür mü- esseselerini gezmişlerdir. Portekizde diktatörlük htküm sürmektedir. Resimde, bir askeri müfre. zehin geçitr esmini görüyoruz. İsyan şayialarından sonra tek bir telgraf Lizbon, 26 (A.A.) —Şarap mahzenle Bir ölü. birkac yaralı vardır. çıkan ihtilâf, jandarma ile köylü arasında müsademe ile me emi 3 FEK Yenicami Kemeri | (Yazan: B. Felek) ' Eminönü açılıyor. Hep öğrendik ki, Köprüden bakınca Mısır çarşısının Yenicamiye bitişik olan kapısını gö- işiz. O halde Balıkpazarının balıkçılar köşesine kadar olan kısmı gidiyor, demek. Doğrusu bir Çin pa- zarına benziyen © mübarek yer böy- le bir temizlik olmazsa pek ortadan kalkacağa benzemiyor. Gerçi orada» ki ticarethaneler, arka taraftaki han (larda bulunan yazıhaneler biraz te- İİ dirgin olacaklar amma tabii şimdi. den tedbirlerini almış olsalar gerek- tir. Ben esasen bugünkü yazımda Ba- lıkpazarından o bahsedecek değilim, Beni Eminönü meydanının açılması İsözü oraya sürükledi. Maksat şu Dolaşan rivayetler arasında mey- İdan açılırken Yenicami kemerinin de yıktırılacağı söyleniyor. Gerçi bundan sonra mahfel kapı- sından atla girip camiye çıkacak hün kâr kalmadı amma, içerisinin ne ne- fis bir eser olduğunu bildiğimiz mah- felin bindiği kemerin yıktırılması - Matbuat Kanununca cürüm teşkil etmesin diye dahn fazla söylemiyo- rum - pek ayıp olur. Belki: — E, bu kemer böyle orta yerde sipsivri duracak mı? diyenler vardır. Evet, bu kemer de tarihi kıymeti haiz olan her kemer, kapı, duvar, çeşme gibi caminin yanıbaşında du- rursa kıyamet mi kopar? Parise gidenleriniz - gitmiyen de kalmadı ya - görmüştür. ik bulvarın ortasında duran (Sen Marten), (Sen Deni) kapıları es- ki Paris surlarının kapılarıdır. Onlar için de: — Ne diye bu kemerler böyle sip- sivri ortada duruyor! Denebilir, Lâ- kin kimse aldırmaz. Londrada (Mermer Kemer) denen bu çeşit kapılardan bir tanesi şehrin en kalabalık ve maruf caddelerinin İbirinin orta yerindedir. Bizde de E- İminönü meydanında böyle bir kemer bulunursa (modern) âbidelerin aksi. ne olarak hiç olmazsa meydanın bi- raz simetrisini bozar da ona başka bir güzellik, ayrı bir zevk verir. Onun için, Türk mimarisi içinde tezyin sanati bakımından bir şahe- ser olan caminin bu kısmına ilişilmes mesini alâkadarlardan cidden rica &- deriz. Günah olur vallahi? Fransada Kanlı Bir Rezalet Siniri Vergi Borçlusu Bir Aile | Jandarmaları oOÖldürdü Aile de Mahvoldu Le Mans-Fransa, 26 (A.A) — “Ta Fleche,, civarında bir köy evinin feci gartlar İçinde muhasarası o havalide heyecan uyandırmıştır. Geçende ölen çiftçi Cormel'in ailesi, müteveffanm vermemiş olduğu vergileri tahsii et. mek üzere tahsildarın yaklaştığ nı gö rünce çiftlik binasnm kapılarını ve pencerelerini sıkıca kapamıştır, Tah sildar, polis çağırmış ve polis te bir çilingire kapıyı açmasını söylemiştir. Fukat o aralık içeriden tüfekle ateş e dilmiş ve çilingir derhai ölmüştür. O zaman jandarmalar evi muhasara et mişlerdir. Evdekiler teslim olur gibi yapmışlar ise de kendilerine yaklaşan jandarma zabit vekilini öldürdükten sonra yine eye kapanmışlardır. Polis eve ateş vermek mecburiyetinde kal. mıştır, Birdenbire Cormel'in oğulla- rmdâan biri meydana çıkış ise de e ve nezaret edon jandarmanın tüfeği ateş almadığndan silâhım: kullanama mış ve çiftçinin oğlu kaçmıya muvaf, fak olmuştur. Fakat Jandarmalar Cormel'in diğer oğlu ile, esvapları ve ançları eteşler içinde firar eden çift Si çinin karısmı öldürmüşlerdir. o—— Hava Tehlkesi İçin Şarkikarahisar 26 (A.A.) — Halke- vinde hava tehlikesine karşı korun- ma çarelerini öğreten ir kurs açılmış- tır. Hükümet doktoru Mehmet Bara Halkevinde toplanan şehirli ve köylü büyük bir kalabalık önünde hava teh likesinden korunma çareleri ve çe - şitli zehirli gazler hakkında alâka ile takib edilen bir konferansı vermistir.