12 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

12 Mart 1938 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Nasıl doğdu 7?- Nasıl yaşadı? - Nasıl battı ? i Karaman kazası da isyana işti - #tmişti. Nihayet âsiler, Sulta- de ele geçirerek isyana Mami bir şekil vermişlerdi. Asiler, büyük bir zafer kazandık ima emin olarak, artık ber taraf- | S Ünilliyötperver) lerle Ankaraya it memurlar aleyhinde İcra- i Mta. hattâ, Ankaranın üzerine yü- si için hazırlıklara girişmiş Hile bütün bu vaziyet, ya - “ bir rüya gibi, çabuk geçmiş- ve Kütahyadan, An- kiradan, Adana cephesinden yeti - dağılmışlardı. Delibaş İle ileri gelenler de, (Ma- ve ER) tarikile Mersin muntakası- kaçtılar; Fransız cephesine U- Ven ederek canlarını kurtarmışları en dikkate şayan ©- İber bir vapura binerek doğruca tana geldi. Ve Galata rihtı- Manda, Zeynelâbidin Efendinin Bönderdiği fırka adamlarile bazı yerleri tarafından » istikbal &- Delibaş; uğradığı muvaffakıyet- MİK ve inhizamdan dolayı müte- Mind. O gece, fırkanın umumi üerezinde Zeynelâbidin Efendi konuşurlarken, bu muvaffaki- Yü in sebeplerini birer bi- İzah etmiş; fakat bütün bunla- Konya halkının ken- va müzaheret etmediğinden şi ederek: ğ i ii i j # j : i : İ | i i YE il i (3 H ii : i hi : iii mer Yattar, * Delibaş, bu isyanda mu- a olabilmek için bol paraya Mesele “lara, bi Paraya dayanınca, fırka- Kara Görünmek gelmişti. Çün Hürriyet ve İtilâf Fırka- i halk arasında son de lüştüğü için fırkanın vari- bir hayli eksilmişti. Damat Mh afanın (tahsisatı mesture) tal, , Stifade edebilmek te şu a- © Yay, gemkün değildi. Zira, (Kü- İnzibatiyep nin teakili bu va — IKINCI KISIM — raların hemen hemen hepsini silip süpürüvermişti. İsyan taraftarları, bilyasıta İngi lizlere müracaat ederek bir mik- tar para istemişlerdi. İngilizler bu teklife gülüvermişler: — Artık, dolandırıldığımız ye- ter. Bundan sonra, bu gibi işler için on para bile sarfetmek niye- tinde değiliz. Demekle iktifa etmişlerdi. Delibaş taraftarları, İngilizler- den bu mukabeleyi görünce; hiç müteessir olmamışlar: — Hele bir de Fransızlara baş vuralım, Demişlerdi. Ve araya bir takım vasıtalar koyarak, (Fransızlarla müzakereye girişmişlerdi Ke yurtlarında İsyan çikar mak.. kendi canından ve kendi kanından olan insanları bo- Zarlatmak için düşman kapıların- dan para toplamıya çalışmak, hiç Şüphesiz ki emsalsiz bir şenaatti. Fakat, gözlerini fırkacılığın inat ve ihtirası bürümüş olanlar buna ehemmiyet vermek şu tarafa dur- sun; bilâkis bu hareketlerini; — Memleketi (gâvur İttihatçı- Tar) m elinden kurtaracağız. Diye, milletin istiklâli uğrunda kan döken ve can verenlere iftira etmektelerdi. Bu müzakereler uzadıkça, Deli- baş ile arkadaşları da İstanbulda sürüm sürüm sürünmektelerdi. Bu adamlar kaçarlarken & yanlarına fazla para alamadıkları için, ke merlerinde bulunan beşon altın bir iki gün zarfında Sirkeci otelle- rinde sarfedivermişlerdi. Fırka ka salarının kendi emirlerine mühey ya olduğunu zannederek, neticeyi düşünmemişlerdi. Halbuki, gerek fırkadan ve gerek başka makam- lardan hiçbir muavenet göremeyin ce, vaziyetlerinin sefalete doğru sürüklendiğini anlamışlar; oteller. den çekilerek; Salkımsöğütte, (E- bussuut caddesi) ne sapan köşede- ki binanın bir odasını tutarak ora- ya yerleşmişlerdi. Seccadelerini yerlere yaymışlar, heybetlerini yas tık yapmışlar; burada süfli bir ha- yat içinde, düşmanlardan para ko- pararak yeniden isyan çikarmak için memleketlerine avdeti bekle- mektelerdi. Bu intizar, bir hayli zaman de vam etmişti. Ve bu müddet zarfın- da da bu fesat unsurları artık se- faletin son haddine gelmişlerdi. Ve nihayet, Zeynelâbidin Efendinin son (Himmet ve gayreti) ile yine Mer- sine gitmişler. oradan da gizlice, Konya ovasına doğru ilerlemişler; tekrar isyan hareketine teşebbüs eylemişlerdi. . Artık bu mıntakada çok uyanık bulunan 'BüyüK Millet Meclisi hü- kümeti, derhal bu teşebbüse de bir darbe indirmiş.. Delibaş bu sefer de yakasını milli hükümetin pen- gesinden kurtarabilmişti. Fakat.. o kadar masum Türkün beyhude yere kanlarını döken ve dökülmelerine sebebiyet veren bü adamı, Allah affetmemişti. Bu fi- Tar esnasında, bir gece bizzat ken- di adamları tarafından, kafası ke- silmek suretile öldürülerek, lâyik olduğu acı cezayı çekmişti. Hürriyet ve İtilâf | fırkası men- supları asıl feci oyunlarını, garp cephesinin gerisinde oynamışlar - &; . Orağa askerler arasında propa- ganda yaparak cahil efradı firara teşvik etmek ve bilhassa, ilk mü- dafaa cephelerinde yer alan (Efe) leri biribirine düşürmek için ne mümkünse yapmışlardı. Denizlide çıkan kanlı vaka, bu fesat unsurunun gizliden gizlive Yâzan : Ziya Şakir Delibaş, Nihayet Kafası Kesilerek Oldürüldü Yaptığı tezvirlerin en feci eserle - rinden başka bir şey değildi, Ayni hâdisenin zuhürüna (Muğla) dada ramak kalmış iken, bazı hamiyetli hükümet memurlarının vâziyeti güzellikle idare etmeleri sayesin- de, büyük bir felâketin önüne ge- çilmişti. Bursaya d girdiği gün, © büyük felâketten zerre kadar mü- teessir olmıyan bazı itilâfçılar da derhal harekete gelmişlerdi. Hat- tâ bunlardan (Kocabaş) ve saire gi- bir birtakım adamlar, iç Anadolu- ya çekilmek için yola çıkan bazı milliyetperverleri yolda tevkif & derek bir para mukabilinde düş- mana satmak teşebbüsüne bile gi- Tişmişlerdi. Anadoluda çıkarmak istedikleri umumi İsyanın her hareketinin, mil Mi darbeler altında ezilmesine rağ- men, bu fırkanın bazı mensupları dalma muntakim bir unsur halinde yaşamışlar.. milletin istiklâli uğ- runda, Başkumandanından, en son neferine kadar - canla başla çalışan milli ordunun fedakârlığın dan en küçük bir ibret ve intibah dersi almıya lüzum görmemişler- & (Devamı var) Soğuktan ellerin, ayaklarla bir- likte, titremesi mevsimi artık geç- miş olsa bile, korku ve heyecan her mevsimde İnsanın ellerini titrete- bilir, Vaktiyle bizim gençliğimize heyecan vermiş olan dram aktörü Manakyanı görmüş olabilecek yaş- taysanız onun böyle heyecandan cl titremesi taklidini nekadar güzel yaptığını elbette hatırlarsınız. Yorgunluk ta bazılarının ellerini ütretir. Ağırca bir yük uzunca bir müddet kaldırıldıktan sonra bıra- kılınca eller titremiye başlar. Oto- mobil şoförleri, makinistleri de u- xun bir zaman çalıştıktan sonra durunca elleri titrer, Bunların hepsi tabii titremeler- dir, Soğuktan gelen titreme isının- ca geçtiği gibi, yorgunluktan gelen de dinleninee geçer. Asıl câh sıkan el titremesi ihtiyarlıktan gelendir. İhtiyarların hepsi mutlaka titrek olmazsa da yaşlı adam titremiye başlayınca elleriyle birlikte, kolla- rı, başı ve dudakları da titrer. Ki- misinde ağzından söz de titrer gi- bi kesik kesik çıkar. Böyle ihtiyar- liktan gelen titremeye maalesef çare yoktur... Zaten titreme ihti- yarlığın belki de en hafif sıkıntısı. dır. Fakat, el titremesi bazan ihtiyar sayılmıyan adamlarda, gençlerde bile olur. O zaman elleri titreyen gencin soyu sinirli olduğuna hük- mederler, gençlikteki el titremesi #lk zamanlarda arada sırada geldi. ği halde sonraları hiç kesilmez, ba- zılarında ellerden başka, başları da durmadan titrer. Öylelerine salla- baş derler. Onlarda titremek isti- rahat halinde bile kesilmez, yalnız uykuda durur. Gençlikte olsun, ihtiyarlıkta ol. sun, ellerin titremesinin büyük bör sebebi içkidir. Çokça ve uzun z&- man içenlerin nihayette —artık iç- miye tahammülü kalmayınca— el- İeri titrek olur, Sabahleyin kalkın- <a elleri daha ziyade titrediği için sabah tuvaletini yapmakta, giyin- . Ketentohumu Fiyatları Yükseldi olması yerli fabrikaların ihtiyacını karşılıyamıyacak bir hale geldiğin - 'den keten tohumu fiyatleri 18,5 kuru şa kadar yükselmiştir. Ellerinde stok malı bulunan bazı tüccarlar fiyatla rın daha yükseleceğini ümit ederek mal satmamaktadırlar. Yapak ve Tiftik Bu hafta yapak ve tiftik satışları geçen haftaya göre, durgunlaşmıştır. Eski satışlar için noksanlar tamam - lanmaktadır. Piyasanın durgunluğu- 'na rağmen fiyatler kendini mubafaza etmektedir. Yalnız yerli fabrikaları- miz az miktarda yapak almaktadır - lar, İtalyanların da tiftik için yeni permi vereceği haber verilmektedir. Günün Pamuk Satışları Yerli fabrikalarımız, pamuk satış larile alâkalıdırlar. Klevlânt cinsleri- nin kilosu 44-45 Balıkesir 44, kapı ma lı 36-37, İğdir malları 38-40 kuruş 8- rasında satılmıştır. Yerli fabrikaları mız Klöylânt ve Balıkesir mallarını almaktadır. Sakarya klevlântları 44- ; ; kilo zeytinyağı ile stoklar nrtmıştır. Keten tohumu stokunun azalmakta |$ Dü» bir parti yemeklik zeytinyağı ki- ; ; ; GÜNLÜK PİYASA Piyasamıza yeniden getirilen 44500 Iosu 44 kuruştan ve tâze beyaz peynir lerden 3230 kilo 33.87-31.32 kuruştan ksyer peynirleri ise 55 kuruştan sa- tılmaştar. . Bandırma mıntakasının mohutların dan yirmi yedi bin kiloluk bir parti kilosu yedi kuruştan, yemlik arpalar» dan 15 bin kilo çuvallı olarak 4,17 ve dökme olarak ta on beş bin kile dört kuruştan müşteri bulmuştur. . Piyasamıza İlk gelen tilki derilerin- den bin post çifti 400-700 kuruş ara sında ve yüzde 10-20 tenzilât ola- rak satılmıştır. . ; Dün piyasamıza 8500 Kilo pamuk, 125 bin kilo un, 30500 kilo nohut, üçe bin kilo mısır getirilmiş fakat henüz satılmamıştır. )saraaaeeeasaaeee MEMLEKETTE: | BORSALARDA : Buğday Fiyatlarında Değişme Olmadı 45 kuruşa verilmiştir. Bu fiyatlar dan İtalya için de sekiz bin balye ka dar pamuk satılmıştır. BALIKCILIK: Balık Azaldı 112.15 kuruştan satılmıştır. Bir haf- ta evvel limanımıza gelmiş olan otuz Eller Neden si için henüz balık verilememiştir ba Buğday fiyatları bu hafta yüksel- memiştir. Zirant Bankası son hafta içinde 750-800 ton buğdayın değir- mencilere satmıştır. Dün banka buğ- 'daylarından üç yüz ton yumuşak ve Havaların lodoslu gitmesi balıkçı-|iki yüz ton sert buğdayın satışı ol - larırızın faaliyetine mâni olmakta: | muştur. Arpalardan Mersinde vapu - dır.Balıkaneye yalnız olta ile tutulan | ra teslim beşyüz ton gibi büyük par- balıklar getirilmetkedir. Dün ancak |tiler 3,37 kuruştan teklif yapılmak 2800 çift palamut tutulmuş ve çifti |tadır. Mısır fiyatlarında bu haftaon para düşüklük olmuştur. Sarı mısır- Jar 4,30 kuruşa verilmektedir. Kara- kadar İtalyan ve Yunan balık gemi. |deniz için fazla mal sevkedilmiştir. Dün piyasaya 13 vagon buğday ile Hik, alıcıları artmıştır. Havaların poy | dört vagon arpa gelmiştir. Piyasa gev razlaması beklenmektedir. mekte güçlük çekerler. Sonra son- ra titreme hafiflese de, hekim mu- ayene ederken, ellerini düz tuttu- rup parmaklarını biribirinden a- yırlınca titreme meydana çıkar. Parmakların wen ayrı ayrı ve kü- çük, hem de sık sık hareketlerle tit rerler... Alkolik olanlardan — bir- çoğunun dilleri de, yüzlerindeki küçük adaleleri de yine öyle küçük ve sik hareketlerle titrerler. Dilin titremesi kimisinde söz söylemiye de güçlük verir. Söz koyu sarhoş- lukta gibi yapışık deği, titrek o- lar. , Alkolle zehirlenme gibi, ervayla zehirlenme de titreme verir. Bu türlüsü, tabii, cıvayla çalışanlarda olur. . Bu saydığım sebeplerden başka, ellerin titremesi türlü türlü sinir hastalıklarından ileri gelir, Titre- meye sebep olan en meşhuru Par- kinson hastalığıdır. Buna tutulan adam hiç durmadan tesbih çekiyor muş gibi, başparmağı şehadet par- mağının üzerinde hareket eder, Frenklerde tesbih çekmek âdet ol- madığı için, eskiden paralar daha kâğıt olmadan, hasta altın sayıyor, derlerdi, Altın lira çekildikten son- ra, o şekilde ancak bozuk para sa- yılabilir, o da saymıya değer. Elleri titreten sinir hastalıkları. nın hepsini burada saymıya kalkış mıyacağımı şüphesiz tahmin eder- siniz. Zaten onlardan başka adale hastalıkları, hele adaleleri küçük teh, incelten hastalıklar ellere de titreme verir, Bir de tiroit gaddeleri şişmiş, göz leri ileriye doğru çıkmış hastaların ellerindeki titreme vardır ve has- talığın ilk, hem de mühim, alâka- larından biridir. El titremesinin böyle haşka baş- ka sebeplerden gelebilmesi tedavi. sinin de başka buşka türlü olacağı- nı gösterir. Her türlüsüne karşı kullanılan ilâçlar varsa da tesirleri şüphelidir. Doğrusu ilkin sebebini bulmak, ondan sonra sebep olan hastalığı yok etmiye çalışmaktır. şektir. Ziraat bankasının sattığı yu- muşak buğdaylar 5.28 ve sertler 5,20 kuruştan verilmiştir. Tüccarın buğ- dayları 5,31-5,34 kuruştan, iç fındık 134 kuruştan, ince afyon 480-520 we kaba afyon 455 kuruştan satılmıştır. Borsada Dünkü uameleler Dün Ünitürk üzerine az iş olmuş- tur. Paris borsası Ünitürkü 373 frank bildirmiştir. Borsada ise 19,30 lira - dan muamele olmuştur. Merkez ban kası hisseleri 101 liradadır. Londra borsası frangın düşüklüğünü açılış o- larak 158,65 frank ve Kapanış fiyatı- nı birsz iyiliğe doğru kaydederek 157,87 frank bildirmiştir. Bir sterlin 5,0112 franktır. Merkez bankası bir sterlin fiyatım 627-629,75 kuruş tes- pit etmiştir. si BORSA 118 — 1088 PARALAR Alış Tü 123,— 95.— s0— Frank Dalar biret Belçika Fe, Drahmi İsviçre Pr. Teva Eron Çek Şilin Avastarya Mark 20— .— : 40,— 30.— 611, Dinar Kron Isveç Sterlin ÇEKLER Acım 2,1826 0.7968 15,1250 4.7006 88.78 .43 63,5178 14240 22,6470 4,2080 12,388 10718 4,1875 3,9888 106,3014 342998 27280 3,0833 629,76 2,72 Par NewYork Milâne Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prağ Viyana Madrid Berlin Varşova Budupoşte Bükreş Belgrad Yokohama Stokholm Londra Moskova Peynircilik Islahı İçin Mühim Kararlar Edirne, (Tan muhabirinden) — 'Trakyanın nefis beyaz ve kaşar pey- nirlerinin daha fenni bir şekilde mey dana getirilmesi için mevcut mandi- ralar ıslah edilecektir. Islahı kabil olnıyan eski şekildeki mandıralar or tadan kaldırılacaktır. Umumi müfet tişlik yeni yapılacak ve islah edile- cek mandıralar için hazırladığı dört tip mandıra plânlarını vilâyetlere gön dermiştir. Mandıra sahipleri yeni tip Plânı tatbikke mecbur tutulmuşlar - dır. Bu cihetle bu yıl mandıralar daha azalacak ve maliyet ucuz olsun diye teksif üsulü tutulacaktır. Diğer taraftan, arıcılık, Tekirdağ kongresinde çok kuvvet almıştır. Dört genç usta, kurs görmek üzere Peşteye gönderilecektir. Trakya art- cılık birliği de kurulmak üzeredir. Tavukçuluk, tavşancılık iyi bir prog ramla hız almakta ve çoğalmaktadır. Uzunköprü kavun, karpuz satış ko operatifi ortakları 1000 kişiyi bul - muştur. Bu, daha artacak ve bat bo- yunu saracaktır. İzmir fuarına hazırlık Beynelmilel İzmir fuvarı için ba işlerle uğraşan komite son hafta içeri- sinde umumi müfettişlik salonunda iki toplantı yapmış ve kararlarını tes pit etmiştir. nu kâfi gelmemesinden dolayı bunun yerine bu yıl daha esaslı ve daha ge- niş bir pavyon İnşası için keşif ve pro ki şaheseri (Selimiye) nin de bir ma- ketinin teşhirine fuar komitesince ka rar verilmiştir. Maket, bu defa edir neyi ziyaret eden Güzel Sanatler A- dan yapılacaktır. Borsada Tütün Piyasası * Bursa, (TAN) — Tütün satışları başlamıştır. Başta inhisarlar idaresi olmak üzere Deri Tabako, Ostro, Türk ve Felemenk şirketlerile Fruç Eker, Mehmet Sabit, Mehmet Tah - sin Tütüncüoğlü ve Kozlucalı H. Ha- san firmaları alıma girmişlerdir. Bun lardan başka daha bir kısım alıcıla- rın bugünlerde piyasaya iştirakleri bekleniyor. Tütünler, 25-70 kuruş a- rasında satılmaktadır. İnhisarlar ida resi piyasada nazımlık vazifesi yap- makta, fiyat temevvüçlerine meydan vermemektedir. Şimdiye kadar an - barlanmış olan iki yüz bin kilo kadar tütün tamamen satılmıştır. Tütün eki cileri satıştan memnundur. Diğer se nelere göre, fiyatlar narmaldir. M. Kemalpaşa ve İnegöl kazalarında da piyasa açılmıştır. İHRACAT: İki Yeni Birlik Faaliyete Geçiyor Tiftik ihracatçılarından bir kıs mi, tiftik birliği kurulması için dün yeniden zahire borsası salonunda top lanmışlardır. Haber aldığımıza göre, bu toplantı ya'bütün tftkçiler davet edilmemiş lerdir, bundan dolayı tiftik ile alâkalı olan bazı tüccarlar bu birliğin kurul masında bir inhisar zihniyeti olduğu nu ileri sürerek vaziyetten şikâyet et mektedirler. Toplantıya çağırılm - yan bazı tüccarların da İktısat Vekâ- letine müracaat edecekleri söylen - mektedir. 'Barsakçılar Birliği barsak tüccar ve ima- litçılarının birlik kuracaklarını yaz mıştık. Barsakçılardan bir heyet An karaya giderek İktisat Vekâleti ile temaslarda bulunmuş ve birli rulması kendilerine tavsiye edil - miştir, Barsakçılar birliği için şehri- mi bir toplantıya davet edilerek bir- liğin o nizamnamesi hazırlanmıştır. Birlik bugünlerde resmi muamelele- re başlıyacaktır. $

Bu sayıdan diğer sayfalar: