2 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

X “Cu mhuriyet Gazetesi Bize Yeniden Sataşıyor Küçüklüğe ve Menfi Ruha ünkü Cümhuriyet garetesin- de bize sataşır yolda yeni bir yazı çıkmıştır. Bu gazete, bize rakip bir sabah Biz, rekabet mücadelesini şöyle Anlıyoruz: Gazete sıfatiyle mem- lekete ve okuyucuya olan bizmet- lerimizin seviyesini yükseltmiye çalışmak, okuyucuya hergün bir derece daha yüksek bir kiymet vermek... Cümhuriyet gazetesi, şöyle an- hyor: Çalışan rakiplere karşı tez- vir yapmak, kendilerine Sataş- mak, menfi şekilde münakaşalar açmak... Bütün diğer gazetelerin sütun- ları karıştırılırsa Cümhuriyet ga- zetesinin ber biri ile bu şekilde bir geçmişi olduğu görülür, En doğru yol, bu yolda bir ga- zeteyi muhatap saymamaktır. Çün kü Cümhuriyet gazetesiyle müna- kaşaya girişmek, bir küfür yarışı- na sürüklenmek demektir. «Fakat bir menfi hücumu cevap- sız bırakmanın şu neticesi olabi- Tir: Bu gazetenin seciyesini ve sa- iklerini yakından (tanımıyanlar da: “Acaba bu yazılanlarda kıs- men olsun doğru bir taraf yok mu?,, fikri uyanabilir. Biz berraklık taraftarı olduğu- muz için bu gazetenin tezvir mev- Zuu yapmıya çalıştığı meselelerin neden İbaret olduğunu birer birer anlatacağız. Faköt © küfürbazlık meydan bu gazetenin ihtisas sa- hası olduğu için bu sahada kendi- sini takip edecek değiliz. umhuriyet gazetesi, Mual- Cc lim Nihadın bir mektubu münasebetiyle bize şu taşı atıyor: Bizim “mahut, bir ideolojimiz varmış. Açlık edebiyatiyle buna taraftar kazanmak istiyormuşuz. Eski bir muajlimin düştüğü vazi- yeti teşhir ederek burjuva cemi- yetini fena göstermek arzusunda bulunmuşuz. Milli vicdana itham- Jar savurmuşuz.... Cümhuriyet gazetesinin o (ma- het) dediği ideoloji, Kemalizm ide- olojisidir, Gazetemizin ber Yazısı, inkılâpçı ve halkçı Türkiyenin he- deflerine ve menfaatlerine uy» güpdur. Yabancı ideolojilere kar- şı sağ ve sol ayırmadan daima Ke- malist ideolojinin istiklâli ve üs- tünlüğü ileri sürülmüştür. Gaze temizin yaratmıya çalıştığı hava; nikbinlik, birlik, istikrar, sevgi ve emniyet havasıdır. Dünün mirası şeklindeki yolsuzlukları, datma u- mumi hayatın berrak ve güzel gi- dişinden tecrit suretiyle “ortaya koyduk ve ancak daha iyi, daha yüksek, daha mükemmel İdeal için çalıştık. Halbuki Cümhuriyet gazetesi- Gin neşriyatında bu ideallerden a- şık inhiraflar vardır. Ancak umu- mi menfaatin bir neşir ve müda- faa vasıtası olarak varlık hakkı bulunan gazete, vakit vakit Küşu- si menfaatler için kullanılmıştır. Cumhuriyet gazetesine meydan okuyoruz; Mebuslarımızdan, pro- fesörlerden, gazetecilerden, avu- katlardan bir jüri kurulsun, Cüm- huriyet gazetesi, bizim yazıları- mızda Kemalizm rejiminin umde- lerine mugayir tuttuğu yazıları bulsun çıkarsın, bu jüriye versin. Biz de birkaç senelik Cumhuriyet gazetesinin kolleksiyonunda O bu umdelere sykirı olarak çıkan ve kismen hususi menfaatler arıyan “yazıları ve gazeteye dayanarak | “yapılan işleri ortaya koyalım. Jü. ri heriki gazete hakkında hük- | mönü versin... ümhuriyet gazetesinin bize sataşmasına sebep olan me- | seleye gelince arkadaşımız .ban Felek bize muallim Nihat is- “minde birini tanıttı. Konuştuk. Karşımızda kültür sahibi bir adam bulduk. Eski tanıyanlar kendisi- nin idealist bir muallim olduğunu söylediler, Zavallı adam, içkiye iptilA yüzünden basamak basa- mak düşmüş, nihayet Karaca Ah- Yeni Bir Örnek medi kendine mesken yapmış. Karşımızda canlı bir sergüzeşt | ve el uzatılacak değerli bir adam vardı. Bu sergüzeştin neşri, içki iptilâsına karşı en canlı bir vesika tesiri yapacaktı. Muallim Nihadı giydirdik. Ha- yata yeniden başlamak üzere ken- disine yardım teklif ettik. İçkiyi bırakmak şartiyle kendisine gün- de bir lira verecektik. Buna karşı gece musahhihlerine yardım ede- cekti. Fakat muallim Nihat, ipınâ- sından vazgeçemedi. Akşamları birçok içki içtikten sonra matbaa- ya geldi. Pek az iş gördü. Çalışan arkadaşları daha çok işinden alı- koydu. Buna rağmen muallim Ni- hadı, yârdım diye verdiğimiz va- zifeden çıkarmıyacaktık. Fakat Kurtuluşunun ellinci günü, had- dinden fazla imiş ve ceplerine re- | kı şişeleri doldurmuş bir halde matbaaya geldi, artık işe devam edemiyeceğini söyledi. Zaten bun- dan evvel de gece işine vücudü- nün tahammülü olmadığını söylü- yor, kendisine bariçte bir iş bul- mamızı istiyordu. Bunun için her birimiz uğraştık. Fakat muallim Nibadın hastalık şeklindeki ipti- lsı karşısında bir neticeye vara- madık. İlk karşılaştığımız zaman bize sergüzeştini yazmasını istedik. On sekiz yazı yazdı. Bunların hiçbiri neşredilecek bir halde olmamakla beraber gazetelerde ham şekilde bir tefrika için verilen paranın â- zami haddi olan üç Urayı verdik. Sonra bu yazıları arkadaşımız A- ka Gündüze devrettik. O, kendi kalemiyle yeni baştan yazdı. Bizim bütün bu meselede kaba- halimiz, içki iptilâsı yüzünden ira- desi sarsılmış bir adama en temiz niyetle yardıma çalışmaktan iba- rettir. Bundan dolayı tahammüle mecbur kaldığımız üzüntü ve si- kıntılar uzun bir hiküye teşkil e- der, İtiraf ediyoruz ki, neticede &- ciz kaldık. Bizim yarıda biraktığı- miz işi (Cumhuriyet) gazetesinin insanlık namına üstüne aldığın dan dolayı muallim Nihat hesabı- na çok memnunuz. Bu gazetenin zavallı adama yapacağı yardımla ri alâka ile takip edeceğiz. eşrettiğimiz muallim Nihat tefrikasının (açlık edebiya- tı) mahiyetinde olduğuna ve “mil Ni vicdana karşı bir itham teşkil ettiğine,, gelince, bu noktuda da a- çık bir tezvir ve jurnaleılık var dır. Muslim Nihat, ne cemiyeti, nede kimseyi kendi akıbetinden dolayı mesul tutmamıştır. İçki ip- tilâsının ve bunun sebep olduğu hayatın mesuliyeti kendine ait ol- duğunu, hatıratında birçok defa- lar tekrar etmiştir. Bir cemiyet içinde içki içenler varsa ve bu yüz- den sefalete düşerlerse bunun me- Suliyeti cemiyete ait değildir. Ce- miyet defalarlâ muallim Nihada Bakırköy hastanesinin kapıların açarak tedavi imkânlarını da ver- miş, fakat muallim Nihat bunlar. dan İstifade etmemekte ısrar et- miştir, İçyüzü bundan ibaret bir mes&- leyi bize sataşmıya bir vesile yapan gözpteye acırız. Bir Türk gazetesi- ni bu kadar küçük, bu kadar men- fi görmek çok acı birşeydir. Fakat, Bakırköy hastanesi muallim Niha- dı nasıl tedavi imkânını bulama- mışsa biz de Cumhuriyet gazete- sindeki ruh! küçüklüğe deva bil- miyoruz: Hastalığın vakit vakit indifalar yapmasını tabii bir hâ- | dise diye karşılıyoruz ve gecivo- l ruz, Hak Fuarı İçin Tenzilât Izmir, (TAN) — Fuar müddetince Devlet demiroylları idaresi, her ziya retçinin İzmirde asgari iki gün kal! ması şartiyle tarifelerinde tenzilât yapacaktır. Balkanlar ve Belçika ka. ra ve deniz vasıtalarında di İzmir Fuarı için tenzilât yapılacağı gelen haberlerden anlaşılmıştır. TAN YERLİ HABERLER BELEDİYEDE : Şehir Meclisi Toplantısında Münakaşalar Şehir Meclisi dün nisan içtima dev- resinin ilk toplantışmı yaptı. 1938 bütçesinin son müzakeresi muvafık görüldü, bazı mazbatalar okunup ait oldukları encümenlere havale edildi. Veni belediye zabıtası talimatna - mesinin müzakefesine geçildi. Sey - rüsefere alt faslın müzakeresi başka bir gübe birakıldı. Talimatnamenin ekmekler ve kasaplar faslı hararetli ve uzun münakaşalâra yol açtı. Ek - mek işinde bilhassa ekmeklerin kâ- ida sarılarak sattırılmasına itiraz e- didi. Belediye İktisat müdürü evvelce sıhhi düşüncelerle verilen bu kara- rın sirf ekmeklerin maliyet fiyatları- nı arlırmamak için muvakkaten tat- bik edilmediğini, fakat yerli kâğıdın ucuz fiyatla bu İhtiyacı karşılyabile- cek bir hale gelmesinden sonra ek - meklerin kâğıtlara sarılmasında sıh- hi zaruret olduğunu iddla etti, Bir de noksan ekmeklerin müsa- dere edilmesinden münakaşa çıktı. Çünkü maddenin birinde ekmeklerin bakkallardan alınan diğer maddeler gibi tartılarak satılması mecburi kı-| lndığı halde, diğer bir maddede nok. ! san ekmeklerin müsadere edilmesin- den bahsedilmektedir. Azadan bir kısmı tartı ile verilecek bir şeyin noksan veya fazla olmasın- da bir zarar olamıyacağını, sâticimn ekmek bedelini ekmeğin ağırlığına gö| re alabileceğini, binaenaleyh, ya, nok sanların müsadere edilmemesi yahut tartı usulünün kaldırılması lâzımge- leceğini, esasen küçücük bir dükkân- da birkaç kilo ekmek satan birisine terazi satın aldırmak külfetini yük- lemenin doğru olamıyacağını iddia et | tiler Kasaplar kısmında da kasap dük “| kânlarının en 82 4 metre yüz ve 3 met Te derinliğinde olması mecburi tutu- Juyordu, âzadan Hamdi Rasim, tetki- kat yaptığını, yeni talimata uyabile » cek ancak birkaç kasap dükkân bu - lunduğünu, bu madde bu şekilde ka-| bul edildiği tekdirde İstanbul kasap- | larının avuç dolusu para sarfetmek mecburiyetinde kalacaklarını, bu ha lin ise etin ucuzlatılmasına uğraşıl- dığı şu sırada bu kararla taban tahana zıt bulunduğunu İleri sürdü. Et ve ek mek fasılları üzerinde münakaşa ha- raretlendi. Bunun üzerine her ikti fas an ihtiyaca göre değiştirilmesi için en cümene iadesine karar verild. Terkosun Bilânçosu Belediyeye bağlı sular idaresinin 937 yılına ait bilânçosü dün şehir mec lisine verilmiştir. Bu bilânçoya göre 1937 de İstanbula 14099752 metre mi | kâbı su verilmiştir. Bu miktar 936 dan 864674 metre mikâbı ve şirketin son senesi olan 932 den 3578009 met- re mikâbı fazladır, Abone miktarı ge- çen yıldan 1136 fazlasilo 22666 dır. Geçen sene temmuzda belediyeye ge geçen Kadıköy ve havslisi su şirke- tine ait Elmalı suyundan bu havsliye şirket zamanındakinden 98610 metre mikâbı fazlasile 2477703 metre mi- kâbı su verilmiştir. Bu havalideki e- bone miktarı da 8194 tür, 931.de terkostan 1246569 ve Elma- dan 110908 lira ki, ceman 1357477 lira 57 kuruş gelir temin edilmiştir. Bu yekün şirket zamanındakinden LORD LOYD ŞEHRİMİZDE: İngitz devlet adamı Lord Loyd, Londraya dönmek üzere, dün sabah Ankaradan şebrimize geldi. Bu resimde, t vekillerle bir 'du, Ankaradaki temaslâr: sırasında Başvekilimiz ve arada görüyo: MÜTEFERRİK Hava Seferleri Bugün Başlıyor Dün başlaması mükarrer İstan- | bul - Ankara hava seferleri havala- rın yağışlı ve sahanın çamurlu olu- şundan dolayı başlıyamamış Se. ferlere bugün saat 9,30 da başlana- caktır. Tik kalkacak tayyare (Fer 8) adlı tayyaredir. Bunun gibi daha üç tayyare getirtilmiş ve seferlere tah- sis edilmiş bulunmaktadır. Geçen se- neki tayyarelerin iki motörlü olma- sına mukabil bunlar dört motörlü- dür. Süretleri saatte 260 kilometre- dir. 10 yolcu ve 3 mürettebat olmak üzere 13 kişi alabilecek vaziyette- dir. Istanbul - Ankara mesafesini saat 45 dakikada uçacaklardır. fiyatı gitme 22 lira, gidip gelme liradır. Pazar günleri müstesna ol mak üzere her gün saat 9,30 Istan- buldan, 15.30 da da Ankaradan hs- reket edilecektir. Gölcükte İnşaüt Gölcüğün müstakbel plânı bir Hollanda şirketi tarafından yapılmış olduğundan bu'plân üzerinde faaliye- te geçilmiştir. Jik olark 23'bin lira sarfile bir hükümet konağı yapı tadır. Inşaat Iki ay sonra bitirilecek- tir, Bundan başka altışar bin lira sar- file bir Halkevi ve bir belediye bi- nasının inşasına da başlanmak üze- redir. Sahilde 20 metre genişliğinde 300 metre uzunluğunda bir caddenin açılmasına da girişilmiştir. Buralara okaliptos ağaçları dikilecektir. Bura ya şimdilik yeniden 200 ev yapıla- caktır. X Balkan o Antantı Ekonomik konsey içtimaında bulunacak Balkan- hı mümessiller önümüzdeki salı günü şehrimize gelmiş bulunacaklardır. Yunan heyeti daha evvel şehrimize gelecektir. Bu heyette mümessiller- den başka 8 teknik mütehassıs da bulunmaktadır, 1 yüzde 4l ve geçen seneden 9834 lira fazladır. Buna mukabil Elmalı için 798731 lira ve terkos için 6166575 li ra işletme ve idare masrafı yapılmış tır, Ayrıca belediyeden dim görmi| yen vakıf sular idaresi için de 115409 lira sarfedilmiş ve eşk! terkos şirketi- ne 1300183 liradan ibaret senelik tak sit için Fransız frangının düşmesi do layısile 55444 lira 90 kuruş verilmiş tir, IŞ BANKASI UMUMİ HEYETİ İş Bankası umumi heyeti, evvelki gün tı, bu içtimada Başvekilimi; Ankarada senelik toplantısını yap » z de bulundu. Bu resim, toplantıdan bir görü » |istiyenlerin ihtiy. nüşü tespit ediyor. lacaktır. MAARİFTE; BİR PROFESÖRÜN HATIRASI Geçen sene ölen Fen fakültesi Hayvanat enstitüsü profesörü Navil için İsviçrede Cenevre Üniversitesi- ne bir plâka konmuştur. İsviçreliler Universitemize de bu plâkanın dijler bir eşini göndermişlerdir. Hayvanat enstitüsünün kurulmasında çak çalı şan profesör Navil'in kabartma bir portresile beraber bu plâka dün Hay vanat enstitüsünde profesörün bü- yük laboratuvarına konmuştur, Ay- rıca İ4 nisanda da merasim yapıla- caktır. k Yüksek tedrisat müdürü Cevat şehrimize gelmiştir. * Deniz Ticareti kaptan ve ma- kinistlerinden imtihana girmek hak- kını kazananların terfi imtihanlarına dün Deniz Ticaret mektebinde baş- lanmıştır. Imtihanları, mektep müdürü Ze- ki, Deniz Ticaret müdürü Müfit Nec- | det, fen heyeti reisi Hayrettin ve| Fabrika ve Havuzlar müdürü Cemil- | den mürekkep bir komisyon yapmak | tadır. * Maarif Vekâleti müzelerin ken disine bağlı olması ve âbideleri koru ma işile mükellef bulunması hase « bile Eminönünün müstakbel şekli hak kında belediyeden malümat iste - miştir. Diğer taraftan Evkaf İdaresi, Valde hani için belediyeden alacağı 260 bin lira ile mühim varidat getirecek yeni bir bina almıya karar vermiştir. POLİSTE ; İ Kulakların Esrarı Çözüldü Alemdarda iki insan kulağı bulun- duğunu dün yazmıştık. Yapılan tah - Kikat neticesinde, bu kulakların o ci varda oturan bir tibbiye talebesi ta - rafından düşürüldüğü anlaşılmıştır. Talebe, bu kulakları teşrihhaneden İslmış ve ders tatbikatı için evine güö- türmekte idi. Kaymakamın Kolu Kırıldı Üsküdar kaymakamı Bay Lütfi ev velki gün bir kaza geçirmiştir. Bay Lütfi akşam üzeri vilâyette yapılan kaymakamlar toplantısından sonra vi lâyet konağının alt katındaki iskân dairesine inmek isterken, merdiven - lerden düşmüş ve bir kolu kırılmış- tır. Bay Lütfi Haydarpaşa nümune hastanesine kaldırılarak tedavi altı- Da alınmıştır, Bay Lütfiye geçmiş olsun, deriz. MEME ar DENİZ ve LİMAN ; Yalovaya Araba Vapuru Bir Mayıstan itibaren Yalovaya a- raba vapurları seferleri tertip olunacaktır. Bu postalar için Akay idaresi ile Şirketi Hay- riye anlaşmıştır. Şirketi Hayriye nin araba vapurlarından biri cumar tesi günü Sirkeciden kalkacak ve Ya lovaya gidecek, pazartesi sabahı da avdet edecektir. Bu postalar hafta ta tillerini Yalova ve B) geçirmek mı karşılı ol 24-938 semer “Ankaradan Telefon ve Telgrafla Yaralının Tedavi Ücreti Mahkümdan Alıracak Ankara, 1 (Tan muhabirinden Yaralama suçlarında o hastanelere) yatırılan hastaların bakım masraf. ları ihtiyar etmiş olan hastanele re verilmek Üzere mahkeme mas rafları meyonında mahkümdan tal siline resen hüküm verilmesi m vafık olacağı Adliye Vekâletinden ölükadar makamlara bildirilmiştir. Hariciye Vekilimiz Hareket Ediyor Ankâra, 1 (Tan muhabirinden) Hariciye Vekili doktor Teyfik RüJ tü“Aras, beraberinde Mısırın A kara sefiri Mehmet Eleczayirli oldu ğu halde, Kahireye gitmek üzere pa zartesi günü buradan hareket edi cektir. İthal Rejimi Kararname- sinde Bir Değişiklik Ankara, 1 (Tan muhabirinden) Hilen umumi İthsl Tejimi kararna mesinin birinci ve ikinci maddesi hi kümlerinden istil&de eden meml ketlerden serbestçe İthal olunan v fakat adı geçen amameye bağ 11 sayılı Histede bulunmadığında dolayı Brezilya ve Hindistandan it hal edilemiyen Karnauba mumu i 100 adedinin sıkleti 40 kilodan ağı gelen keçi oğlağı derisinin bahsi gel çen 11 sayılı listeye ilâve edilmed Vekiller Heyetince Körarlaştırilmı tir, Başvekilin Ziyafeti Ankara, 1 (Tan muhabirinden) Başvekil Celâl Bayar, bu akşam A; karapalasta kordiplomatik ve Vek: ler Heyeti âzaları Şerefine bir zi; fet verdi. Yakalanan Kaçakçıla; Ankara, | (AA) — Geçen bit hafta içinğö GÜDİFÜk tunhafiza te elli altı kilo gümrük kaçağı, yirmi altı kile inhisar Kacağı, altı kilo se kiz yüz on iki gram Uyuşturucu mat de, yedi bin üç YÜZ altmış iki defte sigara kâğıdı YÜZ ©lli Türk Jirası dört kaçakçı hayvanı ele geçiçrmiş! tir. Büyük Millet Meclisinde Ankara, 1 (AA) — Büyük.Mil let Meclisi buğün Fikse Sılaytı başkanlığında toplanarak Türkiye Letonya ticaret Mükavelesinin tap diki hakkındaki Kanun lâyihasının b rinci müzakeresi Yâpmıştır. Mec lis, pazartesi günü toplanacaktır, KISA HABERLER Norveç mebusan meclisi, Hun Aça dafaa için hlikümete 32 Milyon kuranlul istikraz çiktine METUNİYCİ vermiştir. k Bulgaristan İle Polhıya arasında bi matbüat anlaşması Yapılacaktır. 4 Misve Umunında bir vapurla birro markür çarpısri$» 9 kisi boğulmuştur. Belçika Maliye Nezareti, buhran vergtatnin yeniden konması, Bözi yeni re simler iğidası £İİ teklifler hazırlamıştı * Devlet demiryolları gönresi yenide! Almanyaya 11, Fransaya 5, İngiltereye 1, 1 viçreye 1, İtaiyaYa 2 talebe göndermişti Adliye encümeni devlet şürası körü lâyihasının kerogini biti ha. bütce encümenine gönde, TAKVİM ve HAVA CUMARTESİ 2 Nisan 1938 $ üncü ay | Günd Arabi; 1387 | Safer: 1 İ Güneş 5.44 — Öğle İ ikindiz 18.82 — Akşam: İ Yatili : 20.05 — mı İ m A YURTTA HAVA VAZİYETİ Dün yürdun Koraeli y8 Karadeniz bölg lerinde Bava kapalı ve İNEVzli yağışlı, Ort Anadole ile Doğu Anadolunun bir kesmın da çok bulutlu, diğer böleelerde bulut geçmiş, rüzgârlar Trak. Efe ve Karsde niz kıyılarında şimali İS'İKametten, diğe bölgelerdetitnemiyetle “Mİ tetik ametter Kocdeli ve Karadeniz Ki7tlerinda kuvvet li, diğer yerlerde orta ÂUVvette esmiştir. Mün İstanbulda hav "“oriyetin fazl bulutlu geçmiş, rüzgür “SRUbu marbi isti meften söniyede 5 ilâ 7 Metre hızla esi tir, Saat 14 te baromeli* TGLİ milimetr idi, Hararet en çok 12 Ve €n az #'ük olarak kaydedilir. Kasımi 168 | Rumi 1104 | Mart: 20 12,17 10,34 8,7 santi