5 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

>... m... —— —— 5.5.979 BUGÜN Almanya - Lehistan Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL k ehistan Hariciye Nazırı M. Bek, bugün söyliyeceği o nutukla memleketi ile Almanya arasındaki münasebetleri aydınlatacak ve bu münasebetlerin yakın atide alacağı şekli tavzih edecektir. Almanya ile Lehistan arasındaki münasebetler 1934 de iki taraf ara- sında imzalanan ademi tecavüz pak- tına İstinat ediyordu. o Almanyanın ühreri, bu muahedeyi ilga etmiştir. Bu yüzden iki memleket arasındaki Danzig ve Koridor meselelerini hal- letmek gerekleşmiştir. Danzig, Büyük Harpten sonra hür bir şehir ilân olunmuş, Lehistanın bu şehir yoluyle denize kavuşması temin edilmişti, Bu hür şehrin etra- findaki koridor halkının ekseriyeli, Lehliydi. Danzig şehri bazı devirler- de Almanya, bazı devirlerde de Le - histan idaresi altında yaşamış ve bir kaç defa da hür şehir vaziyetini ikti- #ap etmiştir. Fakat Danzig, Büyük Harbe tekaddüm eden yüz elli sene zarfmda dalma Almanyaya bağlı o - larak yaşamış, nüfus ve karakter ba- ian halis bir Alman şehridir. Danzig Almanlarının Almanyaya ka- tışmak istedikleri de şüphe götür - mez. Her Hitlerin son nutkundan an: laşıldığına göre Almanya, geçen mart Ayında Danzigin, hür bir devlet ola- rak, Almanyaya iadesini, Şarki Prus- Yanın anavatan ile birleşmesi için bir yol ve bir demiryolu hattının te- minini, ve bu yol ile demiryolunun haricez memleket imtiyazını haiz ol- masını istemişti. Almanya bu imtiyazlar mukabi - linde Lehistanın Danzigdeki iktisadi hukukunu tanıyacak, ona burada hür bir liman verecek ve iki taraf arasın- daki bugünkü hududu kati mahiyette *ayacak, hattâ Lehistan ile yirmi beş senelik bir ademi tecavüz misakı ya- mi ti pale asan SUĞUNKU — SİGVERI AE Süklâlini Lehistan ve -Macaristanla birlikte garanti altına alacaktı. Var şova mahfili bu son iki noktanin tek- lif edilmemiş olduğunu bildirmek - tedir. Her Hitler, son nutkunda Le - histanın bu tekliflerini reddetmiş ol- duğunu söylemişse de Almanyanm, #radaki ademi tecavüz misakını ilga ettiğine dair Varşovaya verdiği nota- Ya göre Lehistan, bu teklifleri red - detmemiş, belki mukabil tekliflerde bulunmuştur. Bu tekliflere göre Danzigde Mil- letler Cemiyeti tarafından tayin o- lunan komiserlik kaldırılacak, Ko - ridorda Almanya hesabına daha mü- sait vaziyet alınacak, ve mesele mü zakere edilecektir. Vaziyet bu merkezde olduğu hak de Lehistanın, asker toplamış ve ih - tiyati tedbirler almış olması, Alman. Yayı son derece | sinirlendirmiştir. Her Hitler son nutkunda bu nokta - dan bahsederken şu sözleri söylemiş. ti: “Ve en fenası, Almanya tarafın. dan bir tek asker çağrılmadığı, ve Lehistan aleyhinde herhangi bir ha- teket düşünülmediği halde Lehista - Din, beynelmilel mahiyet alan sahte bir kampany tesiri altında asker t0p- lamasıdır. Nitekim bir sene evvel Cekoslovakya da ayni şekilde hare - ket etmişti.” Anlaşılan Çekoslovakyanın başı- Pa gelenler, Lehistanı tedbirli dav - Tanmağa sevkeden en mühim âmil - Heyetimiz Tahrandan Ayrıldı İçin Hararetli Teşyi Merasimi Yapıldı Askeri Müfrezemiz Kazvin, 4 (A.A) — Türk müfre- zesinin Tahranden hareketi en sami- mi kardeşlik lezahüratına vesile ol muştur. Türk müfvezesi kendilerine fevkalâde bir misafirperverlik gös- teren İren harbiye talebesile birlik- te avluda toplandığı zaman, talebe- den biri hararetli bir nutuk söyle miş ve mutkunu “yaşasın Türkiye, yaşasın 'Türk ordusu, yaşasın Türk - İran kardeşliği” sözlerile bitirmiştir. Hatip: “Biz iki vücutta yaşıyan bir tek kalbiz., demiştir. Müteakıben söz alan kaymakam Kayabalı bu güze: sözlerden dolayı teşekkür ettikten sonra iki millet ve iki ordu arasmdaki kardeşliği teba- rüz ettirmiş ve nutkunu “yaşasın Şe- hinşah, yaşasın Iran, yaşasın Türk - İran kardeşliği” sözlerile bitirmiştir. Iran müfrezesinin kumandanı Ar- faa bir Türk askerini ve Kayabalı de bir Iran askerini öpmüş ve müteakı- ben İranlı talebeler Türk ordusunun Şpikmensilini “yaşa” diye. aikıslamış» Mutat selâm merasiminden sonra, iki mızıka iki memleketin milli marş- Jarını çalmışi subaylar hakiki kar- deş sfatile kucaklaşmışlar ve müte- akiben Türk askerleri olokarlara bi- nerek, on beş gün kendi evinde gibi kaldığı ve kalbinin bir kısmını bi- raktığı Tahrandan saat 15 te ayrıl. mışlardır, Türk askerleri geceyi Kazyinde şehrin kendilerine tahsis edilen en i- yi iki otelinde geçirmişlerdir. Türk heyeti de san* 16 da hareket etmiştir. Şehrin dışında bir Iran müf Tezesi tazim merasim! yapmış ve mi- zika iki memleketin milli marşlarını çalmıştır. Heyet saat 19 da vardığı Kazvinde belediyenin misafiri bulunmaktadır. Askeri Ehliyetname Usulü | Kaldırılıyor v e Yeni Hizmet Müddetleri Tayin Ediliyor Ankara, (Tan Mulabirinden) — Milli Müdafaa Vekâ- leti, Yedek Subay ve aker: memurlar hakkındaki bazı maddelerini değiştiren bir kanunun kanun projesi hazırlamıştır. Proje ile kanunun üçüncü, dokuzuncu ve on yedinci madde- lert değişiirilmektedir. Projeye göre her sene yapılan son yoklama neticesinde sağlam veya sa- kat asker edilenlerden tam devreli lise ve muadilleri ile yüksek derece- deki meslek mektepleri, yüksek de - niz ticaret mektebi ve muadili mek- teplerden ve üniversiteden (o mezun bulunanlar kanunun sekizinci madde sindeki şartları haiz oldukları halde yedek subay yetiştirilmek üzere tah- silleri nevine ve kabiliyetlerine göre Mili Müdafaa Vekâletince takdir © dilecek ihtiyaca göre muhtelif sınıf- lara ayrılacaklar ve bunlar mektep- lerde askerlik dersi görüp görmedik- lerine göre muhtelif müddetlerle ta- lim ve tahsile tâbi | tutulacaklardır. Hizmet müddetleri (o mükelleflerin mezun oldukları mekteplerden aldık- ları diplomalara göre olacaktır. Talim, tahsil ve hizmet müddetleri : Bütün tahsilini yabancı illerde ya parak oralarda askerlik dersi görmi- yen yüksek mektep mezunları altı av talim. alime tahsile” olduktan sonra da 6 ay hizmet müd- 'deti olmak üzere 18 ay. Bütün tahsilini yabancı illerde yaparak oralarda askerlik dersi gö - ren yüksek mektep mezunları üç ay talim, altı ay tahsil ve asteğmenlikle altı ay hizmet müddeti olmak üzere on beş ay, Türkiyede orta mektep veya mu- dili diplomasını aldıktan sonra teh- sillerini yabancı illerde, askerlik der si görerek tamamlayan yüksek mek- tep talebesi 2 ay talim, 6 ay tahsil ve asteğmenlikle 6 ay hizmet müddeti olmak üzere 14 ay. Türkiyede lise veya muadili dip- lomasını aldıktan sonra tahsillerini yabancı illerde, askerlik dersi göre- rek tamamlayan yüksek mektep me- tahmin edilmektedir. di. Çünkü oÇekoslovakyanın kılına dokunulmayacağına dair bir çok te Minat verilmiş olduğu halde günün birinde bu devlet ortadan kalkmıştır. Lehistan da korkulu rüya görmek - tense uyanık davranmayı tercih et - Miş olabilir. Şimdi ise, Lehistan hem © kendi kuvvetine dayandığı, hem de mütte- fiklerinin müzaheretine güvendiği İ- “İn Almanyanın son teşebbüslerine arşı cevabını, bugün âzami serbesti İçinde verecek ve bu sayede vaziyet lâyıkıyle aydınlanacaktır. İki taraf arasında ya maddi şar- lar içinde müzakere başlayarak me- *ele halledilecek, yahut müzakere İ- le bir iş becerilemiyecek ve © zamsn daha kati vaziyetleri beklemek ica - bedecektir. teyit etmektedir. nirletmek ve yormaktır. tedirler. A4 Aİ © Almanlar Garp cephesindeki Zigfrid Hattı adıyla maruf müdafaa hattını uzatmıya ve bir misli daha takviyeye başlamışlardır. Bu takviye ameliyesinin iki ay süreceği m Evvelce Fransa ile İtalya arasında anlaşma müzakere- lerinin başlamak üzere olduğu hakkında verdiğimiz ha- ber teeyyüt etmektedir. İtalyanlar Fransadan arazi iste- mekten vazgeçmişlerdir. Yalnız Cibuti hattında kendile- rine serbest transit imtiyazı verilmesi, Süveyş Kanalı idare meclisinde âzalığa kabulü ve Tunusta İtalyan te- baasına imtiyazlar itası ile iktifa edecektir. * Danzig meselesi sulhan halledilecektir, bir harbe sebep olmıyacaktır. Danzig meselesinin bu hâd devrinde Al- man Başkumandanının Libyada bulunması da bunu * Danzigdeki Nazi şefine herhangi bir hâdise çıkarmak» tan içtinap etmesi emredilmiştir. Hitlerin hedefi, Çe- koslovakya işinde olduğu gibi, bu işte de Polonyayı si- * Romada İtalyan, Alman ve İspanya Başvekilleri arasın. da cereyan eden müzakereden sonra tekrar İspnyada bazı hâdiseler beklenebilir. * Arnavutluk ordusunu İtalyanlar İtalyaya nakletmek- KAPAN İzunları bir ay talim, 6 ay tahsil as - teğmenlikle elt: ay da hizmet müd - deti olmak üzere 13 ay. Yabancı lise ve orta mekteplerle muadil mektep mezunlarından as - kerlik dersi görerek Türkiyeye gelen ler, bulundukları yerdeki liselerden birinin kampına iştirak ettirilecekler ve imtihan sonundaki muvaflakıyet- leri derecesine göre kendilerine as - keri ehliyet veya askerliğe hazırlık derecesini gösterir bir vesika verile- cektir. Orta mektep veya muadili diplo- ması almış olanlar #ay talim, Gay tahsil, asteğmen olduktan sonra da 6 ay hizmet müddeti olmak üzere 16 ay. Lise ve muadili o mekteplerden diploma almış olanlar 2 ay talim, 6 ay tahsil ve asteğmen olduktan $on- ra da 6 ay hizmet müddeti olmak ü- zere 14 ay. Üniversite ile yüksek mektepler - den diploma almış olanlar yahut İse mezunlariyle yüksek mektep ve üni jversite müdavimlerinden C brövesi ey taha, mak üzere 12 ay askerlik vazifesini yapacaklardır. - — Bulgaristan Arazi Talepi Takdirde Balkan Antantına Girmiyecekmiş Atina, 4(A.A) — İngiltere ta- rafından OYunanistana ekonomik kolaylıklar gösterilmesi (işini mü- zakereye (Omemur O Leithrosse'un ayni zamanda Sofya ile Atinm a- — | rasındaki bağlarr takviyeye matuf o- larak İngiltere tarafından teklifleri de hâmil olup olmadığı siyasi mah- fillerde merokla araştırılmaktadır. Ayni mahfiller ve Atina mali mah- filleri büyük Ingiliz mütebassısının ziyaretine büyük bir ehemmiyet at- fetmektedir. Yunanistanın kendisini totaliter devletlerin gittikçe arlan tesirinden kurtaracak olan bir Ingiliz - Fransız ekonomik yardımın: iyi karşılıyaca- ğ bildiriliyor. Leithrossun, bu ekonomik yardım mükabilinde, Yunanistanı Bulgaris- tanla olan münasebetlerinin ıslahına imale için hükümet namına bazi gay- retlerde bulunacağı zanhedilmekte- dir. Bu husustaki Daç'liz teklifleri- nin şümulü merak ediliyor. Yunanistanın toprak bütünlüğüne İhalel getirilmesine müsaade etmiye- ceği ve bu bütünlüğü bütün kuvve- İtile müdafaayar (o âmad: bulunduğu teyit edilmektedir. Fakat Bulgaris- tan bütün Balkan komşularile sami- mi bir surette ve gizli bir fikri ol maksızın teşriki mesaı etmeyi haki- katen arzu ediyorsa. Yunanistan, E- ge denizinde, meselâ Selânik veya Kavalada, komşularına #könomik bir mahreç teminini “nloylaştırmıya â- made bulunmaktadır. pi Sofya, 4 (Hususi) — Romen me- hafilinin resmen vâki tekziplerine İrağmen Bulgar ve Romen matbuatı Bulgaristanm arazi talepleri ve Bu- asteğmen olduk” tan sonra da 6 ay hizmet müddeti ol-|heret Yunanistan B Mahreç Verebilirmiş Kanunu Değiştiriliyor İngilterede Askerlik İşleri Liberal Muhalifler Hükümete Müzaherete Karar Verdiler Londra, 4 (A.A) — Avam Kama. rası mecburi askerlik tâlimi hakkin- daki kanunun ikinci müzakeresine başlamıştır. Chamberlain kanunun şimal İrlânda- sına şamil olm:yacağını ve bu busus- ta bir teklif yapacağını bildirmiştir. Hükümetin şimal İrlandası bak- kındaki kararı, kanun İrlandada tat- bik edildiği takdirde sakınılması im- kânsız olan ihtilâfların şu anda İn- giltere tarafından yapılan müdafaa hazırlıklarının müessirliğini tehlike- ye koymasına mâni olmak içindir. Başvekil, demiştir ki: Kanunu ne kadar çabuk çıkarır. sak, memleketin emniyeti o kadar ça- buk temin edilebilecektir. Bunun Yâ- bancı memleketler üzerindeki tesiri de o kadar büyük olacaktır. Liberal muhalefet, askerlik ka - nununa muhalefet & tmemeğe karar vermiştir. Bu surötle liberal mah - filler perşembe günü kanun için rey İveritirken işçi muhalefetine muza - İşçi hareketi, mecburi © askerlik kanununa muhelefet edecektir. ulgaristana eri Yerine Getirilmediği kan paktına girip girmemesi etrafın. da neşriyat yapmaktadırlar. Bütün Bulgar matbuatı evvele- mirde Bulgaristanm &razi talepleri etrafında ecnebi matbuatında mtişar eden havadisleri ve yazarı iktibas etmekte, sonra da bu bahis etratm- da mütalâalar serdetmektedirler. Zora gazetesi Bulgarislanm Bej- kan paktına girip girmemesi meselo- sini mevzuu bahsederek: “Bulgaristan kendisinden alınan toprakları müdafaa etmek için m Balkan anlaşmasına girecek ve böy- le bir şey Bulgaristandan istenebizir mi?, demektedir. Mir gazetesi de “Bulgaristan ve Balkan Antantı,, başlıklı yazısında Bulgaristanın ancak kendisine kom- şuları tarafından arazice müsama ha edildiği takdirde Balkan Birli#me yanaşabileceği mütalâasında bulun- maktadır. Resmi Bulgar mahalili ve Bulgar matbuate tarafından devamı surette mevzuubahs edilen Bulgar arazi is- teklerine karşı Bükreşte çıkan Ro- men gazeteleri de muksbil neşriya- ta geçmişlerdir. Romen gazetelerinden Timpul ile Universul Bulğaristanın Dobricedeki iddialarını haksız bularak, Bulgaris- tana arazice Romanyanın hiç bir mü- samaha yapmıyacağını sureti katiye- Ge bildiriyorlar. Hudutlarda her (a dilât teşebbüsüne, arazi isteğine. Ro- manyanın şiddetle müdahale edeceği. n; beyan ederek Dobricede Bulgar e- kalliyetine verilen geniş: haklardan .İmaktan veya kıl gibi süs olmaktan ite ER m b Tırnak ve Kıl! Yazan: B, FELEK ücut bir hayat mekanizması nllmunesidir. Nerede hayat var, ve nerede yaşar bir varlık görü- lürse, bütün tezahürleriyle vücude benzer, Bir tarafında bir ârıza olursa bli- tün aksamı müteessir olur ve o Ârıza geçinceye kadar o umumi teessür de devam eder, Hasta bir adamın, ne zihni iyi İş ler, ne midesi güzel çalışır, ne bar - sakları icabeden faaliyeti gösterir. Ne uzağa gidiyoruz. Bir diş ağri- #1, bir nasır elemi adamda ne rahat bırakır, ne huzur! Eğer bu İş uzun zaman sürerse a- dam zayıflamağa başlar. Bir nezle in- sanı paçavraya çevirir, harap eder, ve bir çok hastalıkların baş göster - mesine zemin hazırlar. > Bu elemlerden, bu ârızalardan hiç müteessir olmayan iki şey var - dır: Buna İster uzuv deyin, ister de- meyin! Birisi tırnak, öteki kıl! Vücutta her ne olursa olsun bu iki hodbin büyümeden, uzamadan ve gelişmeden hali kalmazlar. Hattâ ri- vayet odur ki; ölmüş vücuttaki kıl - lar bir müddet büyümede devam e - dermiş, Hani bir işe yarar şeyler ol sa bu kaygusuzluklarımı üstünde ya- şadıkları bünyenin elemlerine karşı olan bu kayıtsızlıklarını hoş görelim. © Öyle de değil! Tırnağın en hafif ha- reketi tırmalamaktır. Bir tırnak par- çası kadar pis ne tasavvur edersiniz? Kıla gelince, düşünün! Yemekte, su da veya ağzınızda bir kıl! Lâkin bütün bu faydasızlıklarına bu pisliklerine rağmen İnsanların ilk özendikleri şey kılları yani saçları, sakalları; sonra tırnaklarıdır. $ Bu bir talih meselesidir. Vücutta en hayati vazifeler gören yürek gibi, ciğer gibi uzuvlara hizmet ELEK muztarip ve mutazarrır olduğumuz goktur. Belki tırnağa ve kıla karsı öz lan itinada kusur edenlerimiz pek 27. dır. Vücudümuzdaki tırnak ve kala « rn ayni cemiyet bünyesiyde de var dır. Orada her keşmekeşe, her izte raba, harbe, İhtilâle, iflâsa, idare te- beddülüne rağmen şaşmadan süren, büyüyen unsurlar göze çarpar, , Bunların ekseri hizmetleri tırnak gibi kaşımaktan ve icabında tırmala. ri gidemez. Gerçi bunların kendi paylarına hayatları rahat ve ömürleri asude - dir. Bu büyüyüş ve uzayışlarını hiç bir şey ihlâl etmez. Fakat ne olsa bunlarm haysiyeti de vücuttaki tır. nak ve kıldan ileri gidemez. Macaristanın Bir Tekzibi Budapeşte, 4(A A) —DNB.- Bazı sabah gazeteler! Berlinin Bu- dapeşteye ültimatom vererek bazı ta- leplerde bulunduğu ve Macaristan üzerinde Almanyanm himaye tesis etmek üzere olduğu hakkında ezcim- le Nieve Rotterdamsche Coraux ga- zetesinde çıkan haberleri kati olarak reddetmektedirler. Macar Parlâmentosu Feshedildi Budapeşte, 4 (A.A) — Naibi hü- kümet Amiral Hortyı perlâmentoyu feshetmiştir. Yeni meclis 10 baziren- da içtiman davet edilecektir. Hükümet, yeni intihabatın tarihi- ni tesbite memur edilmiştir. EE SÜ aman! KISA HABERLER >... ni Dün Amerikaya 4.463.000 dolar kıyme- tünde alan gitmiştir. Bunun 9.371.000 £ İn- Kiltereden gelmiştir, | © Livorma, Korsikadan memleketlerine iade olunan 500 İtalyan, dön Citta &i dolayı gerek Bulgar resmi mahafili- nin ve gerek ma'buatımın Rorsanys- yı takdir. etmeleri lâzım geldiğini kaydediyorlar, Traponi vapuru ile buraya gelmişlerdir. © Eski Almen Harbiye Nuran: General Görgörner bugün 70 yaşımda Glrüştür. Kendisi Hitler iktidar meviiine geçtiğine denberi inzivada yaşıyordu.