29 Mayıs 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

YIP Suni ilkah Tohum vericiler Erkekte ve kadında muhtelif se- beplerle ortaya çıkan ve aileyi çocuk sahibi olmak gıbı önemli bir saadetten mahrum bırakan kısırlığın bir çok tedavi yolları vardır. bütün bu çareler sonunçsuz zaman veterınerlerın sık sık kullan- dıkları suni ilkah (lnsemınatıon ar- tıf'ıcıelle) insanlarda da baş vurulabi- onu gunun meselesı halindedir, İsveç basını: «Ne olursa olsun, kadınl arımız anne olmalıdır» başlığı altında yayınlar yapmaktadır. İsveç Şüra hükümete, suni ilkahı (S,I.) kanuna baglayacak bir tasarı teklif etmiştir. Suni ilkah veterinerlerin yaptığı gibi kolayca tatbik ediliverecek basit bir usul değildir. Bu işin adli, ahlâki, hukuki, — psikolojik, sosyal, bıyoloıık ve deontoloyk cepheleri vardır. Bil- hassa S, İ. kocanın tohumu ile değil de başka bir vericinin tohumu ile ya- pılacak olursa mesele daha önemli bir durum alır. u konu Amerikada da büyük tet- kıklere yol açmıştır. Seymour ve Ker- ner'e göre 1 de Amerikada 10.000 suni ilkah yapılmıştır, Bu sırada Pası— fikte harp eden askerlerin spermleri nin Amerikaya — gönderildiği soylenı— yordu. Profesyonel vericilerden alına- cak spermin üretilebileceği, tohumun seleksiyona tâbi tutulacağı, bu işlerin devlet kontrolü altında yapılması ge- rektıgı ılerı sürülmekte idi. Hattâ ke- k bankası, kan, damar bankası gibi teşekküllerin yanında, tohum ıslah is- tasyonlarına benzeyen sperm bankala- rının da kurulması teklif edilmekte i- Bız fantaziye kaçan bu f'kırlerı r tarafa bırakarak S. bi tetkıkını yapalım: Tasavvur edelım ki bir çift inatçı bir kısırlığa karşı bü- tün imkânları denedikten son a, dok- tora gidip S. İ. istesin. Bu u karşı- sında ortaya çıkan meseleler nelerdır" önce bu çiftin hakikaten evli olup olmadıklarını araştırmak lazım gele- rindeki evlenme — cüzdanı dıkkatle gözden geçirilecektır Sperm verici, kadının kocası degıl de yabancı bır hıs ise bun hüv: yeti gizli tutulacak kısır çıftle karşı— laştırılmıyacak ve tanıştırılmıyacaktır An m tarafından g yenesi yapıla babalığın reddı gibi bazı çapraşık ve pürüzlü seleler ortaya çıkabilir. Nihayı hekım iki tarafın yazılı muvafakatını de alacaktır. Bü t n b işler gizli tutulacaktır. Çünkü a- meliye şahısların en derin mahremı 22 DÜNYASIN DA İhtiyarlamamak nsanlarda, daha henüz, ihtiyar— lık dediğimiz devre meden bir takım fonksıyonel bozuk— d e önce, Bu sırada hekimlerin yapa- cağı bazı ödevler ve alacagı bazı profîlaksı tedbırlerı va Arter e benzerleri gıbı ıhtıyarlıkla ılgılı bazı hastalıklar meydana çık- tıklan sonra ise organların fonksi- yonlarım eski haline getirmek güç- leşir. Son zamanlarda ihtiyarlamamak imkânlarını arayan ve ihtiyarlığın doğurduğu fonksiyon bozukluklarını önlemeğe çalışan yeni bir ilim ku- rulmuştur. Geriatrie denilen bu i- lim şubesinin konusunu - Stieglitz "Jeriyatri'nin — öde- değildir. Ancak çok ileri yaşlara kadar sıhhati koru- ma ve ihtiyarlığın — doğuracağı bir takım hastalıkları ve sakatlıkları ka- bil olduğu kadar engelleme ve da- ha olgunluk çagında başlanılacak bir terbiye metodiyle entellektüel fa- aliyeti muha a etme imkânlarını sağlamaktır.' Ne kadar yaşlı olurlarsa olsun- lar, insanların sağlık, saadet ve ken- dilerine göre bir faaliyet çerçevesı içinde uzun süre ile yaşamak isteme- leri en tabii haklarıdır. Jerıyatrının amacı işte ihtiyarların bu arzusunu yerine getirmek, onları ihtiyarlık hastalıklarından, sakatlıklardan, se- faletlerden, — kudretsizliklerden — ve duşkunluklerden korumaktır. Crampton'un dediği gibi ıhtıyarla— ma zamanın akıp gitmesinden ileri gelen bir olay degıldır Bu belki de hastanın hayatı — süresince maruz kaldığı müteaddit hastalıkların, kötü tesirlerin, şokların, gergınlıklerın Or- taya koyduğu bir hâdisedir. Bunları ortadan kaldırmak ve zararlı etkile- rini sınırlandırmak suretiyle sıhhatli ve neşeli bir ihtiyarlık devresi sağ- mümkündür. Geri- tection, Correction, Reeducation- Detection'dan — maksat sistematik olarak yaşlı kimseleri kontrol ve mu- ayene etmektir. Bu musyeneler her sene tercihan aynı doktor tarafın- dan a aynı hastahanede yapılma- lıdır. Yaşlı kimsede — görülen hiçbir yetlerını ılgılendırmektedır Bir he- esinde, derin bir sü- künet içinde hayatın en muhteşem di- yebileceğimiz bir olayı cereyan etmek- tedir. Bu sırrın açıklanması şahısları, Elinizdedir Dr. Esad Eğilmez belirti ihmal — edilmemeli, dikkatle gözden geçirilmelidir. Bu arada has- tanın kendi anlatacaklarına büyük - kıymet vermek lâzımdır. ker hastalığı, tansiyon yüksek- ligi, kalb hastalıkları gibi anaya, ba- ba a ve aileye aid Trahatsızlıkların nemle üzerinde durulmalıdır. İhtiyarların kötü alışkanlıkları da sorulmalıdır. Bundan başka idrar muayenesi, kan muayeneleri, üre tâyini, kanda şeker tesbiti, kalb ve akciğer- lerin röntgen tetkıkı ve elektrokar- diyografi de ihmal edilmemelidir. Bu ıslah, tedavi ve tashih çarelerine baş vurmak gerekecektir. Sinüs intanla- rı, amiğdallerde, dişlerde, safra ke- sesinde, prostatda mevcut enfeksi- yon ve ütahaplar, hipertansiyon, an- fizem. hipertiroidi, prostat bozukluk- giderilmelidir. — Kabızlık varsa önüne geçilmelidir. Şişmanlık ihtiyarlarda — nadirdir. Çünkü şişmanlar daha ileri yaşlara varmadan hipertansiyon, diyabet, ve- ya damar ve kalb hastalıklarından ölürler. —Mamafih şişmanlık — varsa tedbır alınmalıdır Kötü beslenme, eksik beslenme, bir taraflı beslenme gibi harp ve kıt- lık devrelerinin bildiğimiz hastalık- larına karşı vitaminler ve ölçülü re- jim, sistemleriyle esaslı surette savaş- mak lâzımdır. Kalori kiloyu denk tu- tacak kadar olmalıdır. Günde kilo başına bir gram protein vermelidir. Sebze, sütlü maddeler, meyvalar ve unlu maddeler yeteri kadar veril- melidir. Yağlılar az olmalıdır. Yaşlılarda hormonları da yerine göre kullanmak lâzımdır. Bu saye— de kritik yaşın sebep olduğu — bir çok fonksiyon bozuklukları ortadan kalkar. Bu maksat için kullanılacak hormanlar; testis hormonları, yu- murtalık hormonları, sürrenal hor- monlardır. zet olarak; hekim, ihtiyarlamak ger ecek ve lar cağı — muhtelif tedbirler sayesınde hastalıksız,. saadet ve kudret içinde, ahenkli ve düzenli bir şekilde — göç- me çare, imkân ve yollarım göstere- cektir. ihtiyarlara, ektiğini alaca- ruhlarının en derin yerinden yarala- yabilir. Eğer bu işler bir kanuna bir lanacaksa sırrın ifşasını en ağır şekilde cezalandıracak müeyyideler konulması zaruridir. Bu surette çocuk da, sonra- AKİS, 29 Mayıs 1954