11 Ekim 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

AKİS'in Yazı Müsabakası "Milletlerin İktisadi Kalkınması Niçin Hürriyet içinde Olmalıdır?" ktısadıyat milli varlıkların bü- ları zaman değerlendirirler. Bu im- ân, İdrâ kaabılıyetının telörgü dışına çıkardabildiği her yerde ve her zaman' için mevcuttur,. Düzensizlik'. - herhangi konuda olursa olsun - kendi anlamını dâi- n plânda tutan demagojik zih- en tabif sonu- de oldugu gibi toplam dılınde de milleti, bu ka- mış adımların derinliği ve büyüklüğü — nispetinde üzer. Böyle milletlerin hurrıyetlerı de, adımlarının otes ndeki çurumu aha sonraki büyük sonsuz hakkında bılgı edinmeleri- nin mümkün olamayışı derecesinde, amirlidir. "Kalkınma" bir adım, bir ham- le ve bır ılerılık duşunuşu ıse sanca haklar buyugu ğerlisi olan "hurrıyet e onun men yanıbaşında yer verilmelidir. Yoksa aynı değerle tanındıkları, aynı imtiyazlara sahip oldukları ve eşit kanunlar karşısında, eşit hak- larla muhakeme edildikleri halde, çok defa mağdur durumlara düşen fertlere benzeyeceklerdir. İnsanlar fert olarak ve durum icabı, meşr haklarından yıne çok defa fedakâr- lık yapmak yoluna gidebilirler. Mil- let olarak ise... Asla "İktisâdi Kalkınma" nın millet ve memleketçe bir bütün —olarak düşünülmesi gerekır Aksi halde ve milletce düşünmek", — muvazenesi ozulan her ferdınkı gibi, mukad- derdir. Bir millet alnını istediği ka- dar dik tutsun ve yere istediği ka- dar kuvvetle başsın... Bastığı top- ak çamur haline getırılmeye de- vam edildikçe, — muvazenesine pek yakın bir zamanda artık sahip o- lamıyacağı — düşün onda yer eder. Düşeceğini bıl büyük bir tevekkül ıçınde beklemek onu utançtan öldürecek!i ma kend çapında duşunulduğunde bir reformdur. Re- formların değeri milletlerarası öl- çülere vurulmakla ve insanca düşü- nüşün süzgeçlerinden geçırıldıkte ancak belirli olabilecektir. Bu ölçü- lerin ilk basamağı ve bu süzgeçle- -XIV- rinilk plânda bulunanı, tekâmül etmiş insanın en ileri adımlarda bulduğu ve onunla övündüğü "hür- riyet"dir İktı adi Kalkınma" da ferdin rolü unutulmamalı ve milli bünye içinde fert çıkmaz yollardan birine sokulmak yerine, hürriyetin her a- landaki imkânlarından faydalandı- rılmalıdır Toplumları fertler doğu- rur. Toplum hürriyetleri, fert hür- rıyetlerının bir arada, düşünülmesi demektir. Eğer bir toplum iktisa - den kalkınma fikrini gayeleri ara- sında buluyorsa, önce "kalkınma" mefhumunun kendince ve çevre ti- zerindeki — anlamlarını düşünmeli ve daha mefhumun asıl kendi anlamı içinde gerektirdiklerini belli bir açıklık- la ortaya koyabilmelidir. Millet, en basit ve fakat en ta- bit anlamda bir aile olmakla, "kal- n e mu- vazenesini arasında eşit paydalara bölmeye ve- mevzuun de- rinliğini pay bütünü —içindeki eşit paydaların muşterek temeline isti- nad ettir mecburdur Ailede birlik "hurrıyet in anlaşılma çer- çevesi içinde olup, fertlerin mesu- liyet hissi taşımaları ve vazifeleri- ni müdrik olmaları, bundan b de bir "kalkınma"” mevzuu İi di fikir ve hareketlerinde anlatış ve yapış karakteri taşıma- larına dayanır. İster bir fert ve ister bir toplum olarak düşünülsün, > hürriyetin hu- kukt anlayış bütün unce temın ede- bildiği serbesti, onun tıcı olmaya s urukleyışındekı en ha- rikulade vasfıdır. İnsanlık asırlar boyunca çektiği rejim ıstıraplarını Secaeddin Avni ÖLEZ henüz unutmamışken, bugün onla- rın daha acı olanları ıle karşı kar- şıya bulunuyor. Bu elim bir sonuçtur. Iktısadı yaşayış bir mil- lete gerekli yer ve düzenini bulma- mışsa, bunun sebeplerini araştır- mak "İktisad? Kalkın- ma"dan bahsedılırken esas olan, o- nun yer ve düzeninin tam bir sıh- hatle ve onceden tâyin edilebilme- lesi herhangi otorite işi değil- dir. Bir devlet 'bir toplum, bir züm- re eliyle bu tâyin yapılamaz Yapı- labilmesi için ancak ve ancak fert- lerle hürriyetlerin bir araya getir rilmesi iktiza eder. Yaratma ve yapma kabiliyeti olan fert, hürri- yetin huzur ve sükünu içinde so- nucu daima en mükemmele götü- recektir. Eserin korkusuzca ve ça- lışma süresi boyunc bır guvenle m dana getırılmış ol 1, onun bütün çevrenin iş hız v. g ünü arttırır İşte "İktisadi Kalkınma" ancak bu şart ve yeterliklerin tam anlamı ıçınde yapılabılecek ve bu eser sadece uzun ömürlü değil, fa- kat artık olumsuz olacaktır. “İktisadi Kalkınma"nm milli bünye üzerindeki yapıcı tesirleri ancak onun yürürlük suresince en itimiad — telkin edici şekilde icraı, bu alanda yapılan çalışmaların fer- din hak' ve hürriyetine hiçbir zarar mesi ve milletin dığer butun, mılletler nezdinde gurur ve hay: yetınden hiçbir şey kaybetmemış umu! mesi demektir. anen bir tonlumun maddiyat konusunda enerjik bir gayreti ve fayda temin edecek bir yardımı ise asla düşünü- lemez. Bu hakikatin acılıgı, millet- lerin yanlış bir yola götürülmekte olduğunu pek çabuk ortaya koyar. İktisadiyatını hür bir düşünüş- le düzenlemiş, bu alandaki kalkın- masını fertlerin * ve toplumun hür- riyetleri ile eşitlem bıl Mi fah içinde geçecek bir yaşayışın yolu üzerinde bulunmak- la, kendinden — sonrakiler için bir örnek, teşkil edeceğine inanmalı ve bunu! nla övünmelidir. AKİS, I1 EKİM 1958