April 27, 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

DÜNYADA OLUP BİTENLER 1943 başında 400e baalig olmuştu. Syhgman Rhee ile Kim Koo, General Mac Arthur'le birlikte üç yıl çalıştı- lar. İlk Kore idarecilerini v siyasi teşekkülleri bir (oaraya topla- Inağa çalıştılar. Nihayet, 1943 Mayı- sında İlk Meclis seçimleri yapıldı ve Rhee Cumhurbaşkanlığına seçildi. Fakat Syngman Rhee, çok kısa laman içinde hakiki niyetlerini a- çığa vurmağa başladı. Japon müs- tevliye karşı milli mücadeleyi idare etmiş olan Kini Koo muhalefetteydi. 1949 Temmuzunda Kim Koo, bir teğ- men tarafından öldürülünce Syng- man Rhee rakipsiz kaldığı ümidine kapıldı. Fakat, 1950 Mayısında ya- pılan seçimler Rhee'yi tekzip etti. Seçimlerde, ciddi surette teşkilâtlan- mış bir Muhalefet olmamasına rağ- men müstakil adaylar hem Rhee'yi destekleyen partilere, hem de mefluç hale gelmiş olan Muhalefete karşı önemli kazançlar sağladılar. Meclis 1900 Kasımı sonunda Başbakanlığa, Rhee'yi destekliyen gruba mensup olmakla beraber Cumhurbaşkanının kâfi derecede muti saymadığı için is- temediği bir Katolik lideri, eski Was- hington Büyükelçisi Dr. John Chang'ı tâyin etti. Bu sırada, Güney Kore Kuzeyden komünist tecavüzüne mâ- ruz kalmıştı. Bir buçuk sene müddet- le Güney Koreliler iç mücadelelerini unuttular ve yabancı odiktatörlükle savaşmak için Syngman Rhee'nin ve John Chang'ın ardında birleştiler. Fakat, harp daha bitmemişti ki Syngman Rhee'nin şahsi idare he- vesleri yine tepti. Dr. Chang sıhhi sebeplerden dolayı istifa etmişti. Rhee onun yerine kendisine körü kö- rüne sâdık adamlardan Chay Paik Sang'ı tâyin etti. Anayasayı değiş- tirmek istiyordu. Maksadı, Ameri kada olduğu gibi oCumhurbaşkanını doğrudan doğruya halka seçtirtmek, Başbakanlığı (o lâğvedip bütün icra yetkilerini kendi elinde toplamak ve Meclisin geçirdiği kanunlara kar- şı veto hakkına sahip olmaktı. Fa- kat (Meclis, Rhee'nin bu yetkileri şahsi idaresini devam ettirmek istediğini pek âlâ anlamıştı. lazerine 1952 Mayısının sonunda Rhee Örfi İdare ilân etti ve 12 milletveki- lini tesrii masuniyetlerini kaldırma- -a lüzum bile görmeksizin tevkif et- tirdi. Haziran sonunda yeni Meclis seçimleri yapılacaktı. Rhee, tini gösterince diktatörün cevabı şu 6 oldu: "Meclisin Millet aleyhine olun faaliyetine daha fazla müsamaha e- emem. Bu faaliyet, daha, da devam ettiği takdirde ilk işim Meclisi da- gıtmak olacaktır." Rhee'nin hakiki niyetleri artık ayan beyan ortaya çıkmıştı. Bir hafta sonra Cumhur- başkanı oYardımcısı, eski arkadaşı Kim Sung Soo Rhee idaresini "bü- rokratlık, diktatörlük ve ahlâk bo- zulukluğuyla" itham ederek istifa etti. Gaflet, dalâlet, hiyanet Kim Sung Soo İstifada çok geç kalmıştı. Fakat sadece bu istifa bile Syngman Rhee'nin Demokrasi- den Diktatörlüğe kimlerin gafleti, dalâleti veya hiyaneti sayesinde ge- çebildiğin göstermektedir. Kim Rhee'nin idâresinin mahiyetini ve eski arkadaşının hırsızlarla sarıldı- ğını görmüştür uzun müddet o idareyi desteklemiş. Mu- halefetin de hakikaten çok müfrit hareketlerde bulunduğuna kendisini inandırmış, memleketteki buhranı ona yüklemeyi tercih etmiştir. Kim ve onun düşünenler Sygman Rhee'yi saymakta devam etmişler, gru yola sokabile- ceklerini odüşünmüşlerdir. o Halbuki kurnaz Rhee onlardaki bu zehabı us- talıkla . beslemiş, gittikçe kuvvetlen- miş, dişlerini adamakıllı bilemiştir. Nitekim Kim ve arkadaşları ayılıp- ta Rhee ile mücadele etme zarureti- ni gördüklerinde çok geç kalmış ol- duklarım anlamışlardır. Syngman Rhee'nin diktatörlük teşebbüsleri, Korede demokrasi uğ- runa kan dökmüş milletlerde büyük bir infial uyandırdı. Başkan Truman 4 Haziran 1962 günü Rhee'yi şiddetle protesto etti. İngiltere ve Yeni Ze- landa Hükümetleri de hu protestoya katıldılar. Protestolar üzerine Rhee, biraz daha kapalı metodlarla hâre- ket etmeği tercih etti. Fakat, ne olsa ortada bir harp hâli. vardı. Ordu her- şeye hâkimdi ve başka , bazı yerler- Başbakanlığı vazgeçti. Hatta, Meclisin bir yıl son- ra Başbakanı düşürmesini bile ka- bul etti. Buna karşılık Meclis de Cum- hurbaşkanıyla (o Yardımcısının o doğ- rudan doğruya halk tarafından Se- çilmesine rıza gösterdi. Cephede sa- vaş devam ederken yapılan seçimler esnasında Rhee, zayıf Terakkiperver Partinin namzedi Cho Bohg Ama karşı (oseçimi o kolaylıkla , Rhee. 1953 yılını kuvvetli Ve kendisi- ne bağlı bir polis teşkilâtı kurmağa hasretti. Bu arada, Koreye Ameri- kan dolarları akıyordu. Gerçi Rhee- nin, şahsi iktidarını takviye için sar- fettiği zamanın çokluğundan mem- leketin iktisadi ve sosyal davalarıy- la uğraşmaya ayıracak vakti olmu- yordu. Bir takım gösteriş yatırım- ları yapıyor ve hol bol para basıyor- du. Fakat Amerikan dolarları İkti- sadi durumun büsbütün kötüleşme- sini yine de bir dereceye kadar önli- yebiliyordu. Bu arada, Amerikada Truman'ın yerine geçmişti. A- merikan dış politikasına Haçlı Dul- les Cenapları tamamiyle hâkimdi. Rhee, Dulles'ın gözünde istikrarı te- min eden adamdı. Korede hürriyetin olup olmaması Dulles için o kadar mühim değildi. Kuvvetli diktatör, Kuzeyden sızacak komünist ajanlara mâni olmak için tek çareydi. Hem, Korede Coşkun su, gençler nümayiş yapıyorlar seti mutlaka yıkar AKİS, 27 NİSAN 1960