June 30, 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

İKTİSADİ VE MALİ SAHADA Kalkınma Fedakârlık 27 Mayıs İnkılabı, her sınıf vatan- daşta büyük bir şevkle hükümete yardımcı olmak şuurunu uyandırdı. Vatandaş, başındaki hükümete ina- nır güvenirse elbette ona yardımcı- olacak, yapılması gereken fedakar- lıkların azamisini severek, isteyerek yapacaktı. Nitekim, yurdun her ta- ni, ziynet eşyalarını hazineye bağış- lamakta birbirleriyle ken, bir çok lerine teşebbüs ediyordu, İnkılap Hü- kümetinin iktisadi işlerle meşgul bü- tün Bakanları da, döviz durumumu- zun ve ihracat YİNenizin kötülü- gü üzerinde milleti oaydınlatıyorlar ve yatırımlarımızı ihracatı artırıcı ve ithalâttan tasarruf sağlayıcı alan- lara yöneltmek lüzumu üzerinde du- ruyorlardı. Yeni vergi yok İşte, bu sırada Bakanlar Kurulunun iki kararı, sanki vatan sathına ya- yılan fedakârlık ve gayret arzusu he- saba katılmıyormuş gibi bir intiba dogurdu. Bu kararlardan bir tanesi, mali ıslah için yeni vergi ihdas edilmeye- ceğine dairdi Bundan maksat, her- halde gelir vergisinin zirai kazançla- ra teşmil edilmesinin bahis konusu olmayacağını ve esnaf gelirlerinin vergilendirilmeyeceğini ifade ti. Zirai kazançlar gelir vergisine tâ- bi tutulsa, fiilen vergi verecek olan kütle sadece ve sadece -bir kısmı da her türlü sosyal adalet ölçüsünün dışında “ii toprak e ve derede yi vasfını muhafaza eden- ük çiftlik sahiplerinden “ibaret kalacaktı. Bu milletin memuru, tüccarı, sana- yicisi, serbest meslek mensubu vergi verecekti de, herhalde mamurundan carı ve sanayicisi kadar para kaza- nan büyük arazi sahibi mi vergi ver- meyecekti? Esnaf o gelirleri, esnafı mak imkanı bu suretle verilemez miy- di? Niçin kahve? Bakanlar Kurulunun kararlarının diğeri ise, Gümrük ve Tekel Ba- kanhğının kahve ithali için teşebbü- se geçeceğine dairdi, Kahve acaba pek zaruri bir istihlak maddesi miy- di ? Şu memlekette kahve içmekten gayri yapılacak çok daha hayati iş- ler yok muydu? Kahve ithaline has- redilecek dövizlerle iktisadi sahada, sağlık sahasında veya eğitimde- çok daha verimli oyatıranlara girişmek mümkün değil miydi ? Nikah yüzü- günü, ziynet eşyasını, atalarından kalmış kıymetli ohatıralarım vatana hediye etmekte birbirleriyle yarışan vatandaştan, İnkılap Hükümeti gibi itibarı göklerde olan bir Hükümet, hele bütün ilgili Bakanlarının ağzın- dan iktisadi durumun kötülüğünü en mükemmel şekilde vatandaşa duyur- duktan sonra kahve içmemek feda- kârlığını da iste miydi? El- eyem bette ki isterdi ve Milli Birlik Komi- görüşlü müşa- tesinde yer alan ve sosyal oldukları her gün biraz daha hede edilen idealistler elbette ki bu- nu takdir ederlerdi Hakiki kalkıma "Hürriyet İstikrarı" çok güzel biz fikirdi ve hiç o şüphesiz, büyük başarıyla (oneticelenecek ve Devlete gelirler sağlayacaktı. Fakat, Devlet, kalkınma bakımından zaruri yatırımları (o başarabilmek O için de "yüksek masraf” ve bunun için de, yan diğer her nevi gelir kaynakla- rını da bulmak zorundaydı. B satla, zirai gelirler (o vergilendirilme- liydi, esnaf götürü gelir vergisine tâ- bi tutulmalıydı, hattâ eğlence vergi- si gibi yeni vergiler ihdas edilmeli, rakı, sigara gibi mükeyyifatın tekel fiyatları (arttırılmalı ve kahve gibi lüzumsuz istihlak malları ithal edil- memeliydi. . TÜRKİYE KREDİ BANKASI Sermayesi 20.000.000 T. L. Merkezi: İstanbul Şubeleri : İstanbul İzmir Osmanbey Adana Çapa Hasköy Beyazıt Samsun HERNEVİ BANKACILIK MUAMELATI BÜTÜN YABANCI MEMLEKETLERDE MUHABİRLER Telgraf adresleri: Umum Müdürlük: Bankorgen-İstanbul Şubeler : Bankor AKİS, 30 HAZİRAN 1960