30 Haziran 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 34
MUSİKİ Sanatkârlar Bir hürriyet savaşçısı Küçük Bonn şehrinin sakinleri bir- enbire dışarıya fırladılar. Bu yangın haberi, herkesi hatta bütün medeni alemi dehşete bulunan evi alevler içindeydi, teşkilâtı yangını söndürmek canla başla çalışıyordu. Fakat ne ça- re ki, geç kalınmıştı. Sapık bir mül- tecinin kundak soktuğu evden pek az eşya kurtarılmıştı. Beethoven'in yıl- lar boyunca büyük bir ihtimamla saklanan piyanosu, masası, yatağı, iskemleleri kömür haline gelmişti. Dünya ajansları bu acıklı olayı haber verince, bu Hürriyet ve fazile- tınca insan haysiyeti, ahlak ve hürri- yet için çabalamıştı, zincirlerini kıran bir Prometheus gibiydi. Sağırlığının ve anlaşılmamasının teessürü içinde kıvranırken başını dimdik tutarak lâklı ve faziletli olarak hürriyet için- de yaşamak, insanlığın hürriyeti uğ- runa çabalama ak ve eser yaratmak kararım vermişti kaldım" ahlakıdır" 'Daima fazilete bağlı derdi. "İnsanın kuvveti ihtilalinin yarattığı o heyecan havası içinde Cumhuriyete candan bağlanmıştı. General Bona- partı bir hürriyet kahramanı olarak saymış. "Eroica"yı ona ithaf etmiş- ti. Fakat dahasonraBonapartınim- paratorluk tacını kafasına koyduğu- nu görünce hiddetinden ateş püsküre- rek, partisyondaki o ithaf yakılarını yırtmış "bu da bayağı bir insanmış. Şimdi bütün hak ve hürriyetleri ayak- lar altına alıp bir Tyrann olacak" de- yip bu sefer ayni senfoniyi "Meçhul bir kahraman"ın ruhuna adamıştı. derdi. Fransa "Fidelio" operasında "Hürriyet ve Ümit" temasını işlemişti. "Eg- mont" uvertürü Hürriyet için sava- şan bir kahramanı terennüm ediyor- du. Şahsiyetini bu kadar belirli bir surette eserlerine damgalayan başka bir besteci çok az bulunurdu. "Tac ve taht önünde eğilmemek onun Şartı olmuştu. Karlsbad' da Weimar sara- yının müşaviri has'ı Ekselans Goetho ile kolkola gezerken karşıdan gelen saray erkanı, İkisini birbirinden ayır- mıştı. Derhal kenara çekilen Goetho erkânı hürmetle selamlamış fakat o yolun ortasında kollarını kavuştura- rak dimdik durmuştu. Prensler, ünvanlar, nişanlar verebilirler. Bir çok kimse- yi yüksek makamlara getirebilirler. Fakat temiz ruhlu büyük insanları yaratamazlar. Aslında bu saray er- kânı Goetho ve benim gibi insanlara selâm vermek zorundadırlar." derdi. "Krallar ve Kust un ahlak kurallarına içten hoş- lanmıştı. "Yukarıda oOogö ubbe. İ- çinde temiz kalp. Hayat düsturu bu olmuştu. Bütün insanların birbirleri- nisevmeleriniisterdi ama "Dokuzuncu Senfoni", hakiki manada bir "İnsan- lığı sevme senfonisiydi". "Ey dost- lar, bu seslerle odeğil., Daha başka seslerle, daha sevgi dolu seslerle..". Evet, Senfoninin vokal'li bölümünde Bass işte böyle bağırıyordu. Arkasın- dan Koro'nun gürlemesi geliyordu : "Kucaklaşın ey milyonlar.. Bu bütün dünyanın öpüşüdür..". "Neşenin tüy gibi hafif kanatlarının altında bütün insanlar kardeş olacaktır. Bu neşe, u Tanrısal aydınlık bütün insanlığı birleştirecektir..' Müteveffa devlet vs fikir adamı Herriot, bir defasında "Dokuzuncu Senfoni tam olarak anlaşılırsa yer yüzünde harpler, Sel hürriyetsiz- likler kalmaz" Beethoven bütün — boyunca bir idealist olarak kalmıştı. Anglo- sakson demokrasisine hayrandı. Fer- de kıymet veren bu demokrasiye can- dan bağlıyda. Avusturya (omonarşiz- minin çirkefliği, Viyana sosyetesinin bayağılığı onu çileden çıkarıyordu. İngilizlere karşı beslediği sevgiyi, ha önceleri isimli bestesinde belli günlerinde hasta yatağında yatarken Londraya gitmeyi tasarlıyor, İngiliz- ler için onuncu senfonisini besteleme- yi kararlaştırıyordu. Karlı, fırtınalı bir mart gününde hayata gözlerini yumdu. Sonuna ka- dar temiz idealine bağlı kalan nadir ahsiyetlerden, gerçek insanlardan birisiydi. Merkez Limited Şirketi Mağazaları Türk Demir Döküm Fabrikaları; ULUS MEYDANI KOÇ Telefon No.: 10450 Alman normlu her ebatta dökme radyatörlerini, linyit veya kok veya odun yakan Alman tipi emaye soba- larını, emaye mutfak levazımını, Arçelik Fabrikası; Çelik radyatörlerini, karbüratörlü veya termostat- lı gaz sobalarını, içi emaye çamaşır makinalarını, Türkay Fabrikası; kibritlerini, General Elektrik Fabrikası; Muhtelif çeşit ampullerini, Sümerbank Mannesmann İzmit Boru Fabrikası ve Filyos ateş tuğlası Fabrikası ma- mullerini, Nurmetal Çamaşır makinelerini, odunlu ve kömürlü şömineli 1500 vatlı elektrik sobalarını, baskül ve çeşitli para kasalarını ve HER NEVİ İNŞAAT VE ELEKTRİK MALZEMESİNİ satmaktadır. AKİS, 30 HAZİRAN 1960
