1 Ocak 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

DÜNYADA OLUP BİTENLER Cemal Abdünnâsır Nasırlara basan adam hazsa yaşı icabı, babasından biraz daha ileri fikirli olması lâzımdır. El Bedr bir muvazene kurabilirse, sta- tüko daha bir müddet devam eder. Fakat aksine olarak ilerici bir hare- ket başlar ve kontrolden çıkarsa, bu, Nasır taraftarı bir hareket olacak- tır. O zaman Arap monarşileri ve bu arada bilhassa Suudi Arabistan, Gü- ney cephesini emniyette hissedemi- yecektir. Tine o zaman Arabistan yarımadasının eyindeki İngiliz himaye bölgeleri için de iş değişe- cektir. Kuveyt buhranı Bu noktada Abdünnasırm Yemen ve Kuveyt politikası garip bir şe- kilde biribirine yaklaşmakta, hattâ tek bir mantığın belirtileri gibi gö- rünmektedir. Nasır Yemenle federasyon bağını koparırken, öte yandan Irakın teh- ditlerine karşı koymak üzere geçen yaz Kuveyte gönderilmiş olan Arap kuvvetleri safındaki askerlerini çek- mek kararının tatbikatını da tamam- lamıştır. Gerçi 1000 kadar Mısır as- kerinin herhangi bir mevzii tutup tutmaması arasında askeri noktai nazardan bir fark görmeyenler ola- caktır. Fakat bu çekilmenin askeri değilse bile, siyasi bir boşluk yara- tacağı şüphesizdir. Hattâ bu, bir ba- kıma Kuveyt bahsinde Abdülkerim Kasıma verilen açık bir bono gibi de görünmektedir. Bundan başka, İngil- terenin Kuveyt ile mevcut anlaşması gereğince ve Kuveyt Emirinin isteği üzerine, geçen yaz olduğu gibi, Ku- 24 veyte asker çıkarması ihtimalini önlemek in Arap Birliği delâletile Kuveyt hükümdarına verilen gözda- ğı da dikkat çekicidir. Yâni, Mısır bir yandan kuvvetlerini çekerek Ab- dülkerim Kasıma Kuveyte yürüme- si için yol AN diğer yandan Kuveyt Emirine de İngilizlerle olan anlaşmasından faydalanmaya kalk- mamasını ihtar etmektedir. Kaldı ki, Kahirenin bu icraatına muvazi ola- rak Kasım da Kuveyt üzerindeki id- dialarını yenilemiştir. Bu fikir silsilesince gidildiği va- kit, Yemen ile federasyonun lağvı, rasyon, her şeye rağmen, bazı hare- ketleri frenleyen bir engel teşkil et- fikir silsilesince biraz daha ilerlenecek olursa, denilebilir ki, A- rap dünyasında az çok "İlerici" mak iddiasını güden iki Cumhuriyet -ikisi de diktatörlük- gericiliği şüp- he götürmeyen diğer memleketlere karşı, sert ve hükümleri henüz iyi- ce bilinmeyen bir ittifak akdetmiş- lerdir veya aktetmek üzeredirler. Cepheler Kasım ayı bl İtalyan pet- rol kıralı Enrico Mattei, Mısırda petrol arama, istihsal ve tasfiyesi ile ilgili önemli anlaşmalar imzala- mıştır. Bu arada Mattei'nin bizzat Başkan Nasır tarafından kabul edil- dikten sonra Irakı da ziyaret piüiğine dair, yarım ağızla yalanlan lentiler odolaşmıştır. Suna m muvazi yara Irak hükümeti, "Irag Petro- " temsilcileriyle yapılan miizilereilde gittikçe daha uzlaş- maz bir tavır takınmıştır. Öte yan- dan, Kuveytin Birleşmiş - Milletle: üyesi olmasına Sovyet Rusya veto kullanarak engel olmuştur. Bu olay, Mısırın Sovyetlere yeniden yanaşma belirtilerine rastlamıştır. Hattâ, Sov- yet Deniz Kuvvetleri Başkumanda- nının Kahireyi ziyareti üzerine Mos- sırda “Sovyet üsleri kurulacağı habe- n de telâş ile yalanlanmıştır. Bü- ün bunlar, Irak - Mısır cephesi ba- iin kaydedilmesi gereken nok- talardır. Buna karşılık, öbür cephe de boş durmamaya çalışmaktadır. Yemende ve İngiliz himaye bölgelerinde yeni petrol kaynaklarım işletmek için gi- rişilen müşterek İngiliz - Amerikan teşebbüsü, Kıral Suudun tedavi için gittiği e başta Başkan Kennedy olmak üzere Amerikan hü- kümet erkânından olağanüstü iltifat ve alaka görmüştür. Nihayet Suudi A rabistan, İngiltere ile (senelerden beri devam eden Bureymi vahası ih- tilâfını süratle halletmek (arzusunu izhar etmiştir. Bunlar, cephenin faa- liyet belirtileri sayılmak lazımgelir. Bu mücadelede şans kimindir? malüldürler. Fakat "İlerici" lik iddia eden cephenin de büyük bir maluli- yeti vardır: Diktatörlük!, s AKİS, 1 OCAK 1962