30 Temmuz 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 24

Her Telden Hükümetin, iktisadi hayatı açmaya çalıştığı şu sırada dışardan bakılınca ve hadiseler, temayüller, yazı- lanlar, söylenenler, iddialar, feryatlar dikkat nazarına alınınca insanın Vi ei TE ŞA "Hükümet, işin için- den nasıl çıkacak?" diy Gerçekten de, idare başındakilerin karşısına sade- ce devletçilerle özel teşebbüs sâlikleri çıksalar devletçilik kısmında verimi sağlayacak ticari zihniyeti hâkim kılmak meselesi geliyor. Özel . Her bir kendi açısından gör- Kendi açısına prim, üstünlük tanınmadıkça memleketin iflah olmasına imkân yoktur! İthalâtçı için, mesele ithalâttır ve Kli o yol- dan kalkınacaktır. mrük duvarı, hep bu esasa göre Ufacık İsviçre, I milyar dolarlık ithalât yaparken Türkiyenin gülünç 850 milyon dolar içinde yağını kavurması bahis konu- su olamaz. Malın en ucuzu mutlaka halka ulaştırılma- lıdır. Malın en ucuzu da, dışardadır. Sanayici, bunun yüzseksen derece ters düşüncede- dir. Tarım memleketleri sanayileşmedikçe ikinci dere- ce devlet olmaktan kurtulamazlar. Ancak kendini sa- nayi bakımından yeten ülkelerdir ki iktisadi istiklâlle- rini sağlamışlar ve omuhafaza etmişlerdir. O halde, Türkiyede sanayi kurmak lâzımdır. Ece, bu da hima- yesiz ve gümrük duvarsız olmaz.. Demek ki, ithalâtı kısmak, ogüçleştirmek, buna mukabil sanayii (teşvik etmek tek beka şartıdır. Bir süre, böyle bir paravana arkasında çalışacak sanayi yavaş yavaş büyüyüp geli- şecek, rekabet etme imkânlarına sahip olacak, sonra kendi kanatlarıyla uçacak. Dünyanın her yerinde sa- nayi, gümrük duvarları arkasında büyümüştür. İhracatçı, bu çekişmeyi gülerek seyretmektedir. Zi- ra onun nazarında, ithalât da, sanayi debir teferruat- İktisadi bütün toplantılarda, Hükümet böyle bir üçlü yol ağzında bırakılmaktadır. İstikameti bulmak güç değil mi? Şüphesiz ki, öyle.. Ama, hükümet et- menin kolay olduğunu kim iddia etmiş ki ? Bir karara varılmasından önce. uzun düşünülmesi- ni buna bağlamak lâzımdır. Hükümetin başarısı, ut teklif ve telkinler arasında uygun telifi yapabilmek ve sonra, çizilen yolda azimle yürümektedir- Yani, geçen iktidarın yaptığının tam aksini yapa- bilmek! tır. Türkiyeyi, ihracat kurtaracaktır. için olmalıdır. cektir. diye muvazenemizin: ihracat faslına İkinci fikrin savunucuları bu müddet zarfında Türkiyeye Pazarın üyesiymiş gibi her türlü mali ve ti- cari yardımın yapılmasını gerekli bul- makta, Türkiyeyi başıboş bırakmak da istememektedirler. Tartışma aylarca devam etti. Türkiyenin Pazara biran önce alın- masına çalışan Almanya, fikrinde 1s- rar ediyordu. Alman ticaret erbabının büyük ihtimam gösterdiği o Türkiye pazarının bir an evvel emre hazır ha- le getirilmesi bu devlet bakımından hatırı sayılır önemi haizdi. İkinci toplantıda, Fransızlar fi- kirlerinde ısrar ettiler. Almanlar da- yattılar. İtalyanlar bu defa Almanlar tarafına hafifçe kaydılar. (Nitekim Döviz durumumuz bu şekilde düzele- Görünmeyen gelirlerimiz az olduğuna göre te- Herşey, ihracat önem vermeliyiz. son toplantı Almanların fikrinin faz- la sempati toplamasıyla sonuçlandı ve Türkiyenin Gümrük Birliğine alı- nacağı "altıların" bir sözcüsü tara- fından açıklandı. Doğru ve eğri Türkiyenin Ortak Pazara girmesi, Türk ekonomi âleminde pek çok fikrin çatışmasına sebep teşkil etti. Bir fikir, şimdilik Ortak Pazara girmemizde büyük zararlar tesbit et- ti. Buna göre, gerçi memleketler a- rasında gümrüklerin açılması, tica- retin her türlü tahdidin dışına çıka- rılması, işgücünün ve kültürün ser- bestçe mübadele edilmesi imkânları- nın sağlanması, ekonomileri düzenli Avrupa devletleri için bulunmaz ni- Bir elin nesi var! İki elin sesi İnönü özel sektörle toplantıda var ! metlerdir. Ama bugün Türkiyenin şartları bunun tamamen dışındadır. Türkiyede kurulmağa çalışılan sana- yi, dışarıyla rekabet imkânını bula- mayınca kısırlaşacak, elde o edilen imkânlardan faydalanamıyacaktır. Hele küçük sanayi tamamen ortadan kalkacaktır. İhracatımızın artacağı konusun- da söylenenlere, bu fikrin savunucu- ları meseleyi başkan yönden alarak karşı koymaktadırlar. r kere Türkiyenin ihraç malla- rı bellidir. Bunun önümüzdeki seneler içinde artması beklenmemektedir. Normal ihracın üzerine çıkma imkân- ları, sanayiin gelişmesi ve pazarlar- AKİS,30 TEMMUZ 1962