4 Ocak 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 33
| | SİNEMA -Westemn'ler,. western'ler... ge sonrasının ilk westem'i. “My Darling oClementine- Kanun Ha- rici”, başka western'lere de konu olan sınır un temsilcisi Wyatt ani Earp'un hayat hikâyesinden alınmay-' dı. Filmde Eâarpu Henry Fonda, içkici arkadaşı 'Döoc' Victor Mature, Earp'ün silahşör kardeşlerini —oTim Holt, Ward Bond ve Don Garner, kö- tüleri de Walter Brennan, John (re- land ve Grant Withers (o canlandırı- yorlardı. (o Filmde Amerikan geleneği ! ve folkloru oya. gibi : ince ince işlen- mişti. Gerçekte, hikâye iyilerle kötü- lerin çarpişmalarını anlatan yalın bir Xovboy' hikâyesiydi'ama, Ford, Kişli- ğinin damgasını bütünüyle filme Vur- muştu. 1880 yıllarının küçük, kavruk Ve kanundışı insanlarının çekişmeleri, günümüzün © gerçekleriyle de Kolay- “ lıkla bağdaşabilen “bir “tutum, 'filmin bütününe” hakimdi. «ort Apache - Kan Kalesi”; “Ka- 'nun Harici” kadar başarılı olamadı. Bu da bir romandan“alınmıştı, Alın- mıştı ya, İyi kadrosuna (karşılık - Henry Fonda, John Wayne, Shirley Temple, Pedro: Armendariz, Ward John. Agar ve George “O'Brien başrol- leri paylaşmışlardı -: sonuç, beklenil- diği gibi çıkmadı. Ford, western'lerine özgü bütün özelliklerini ortaya ey makla beraber, * film normsliden , “sıkıcıydı, Ford alışmışları işin yavan, Mep © ncir çe kirdeğini: doldurmayan bir hikâyeyi. sürdüren “Three Godfather -Çöl Yavrusu”, “She Wore A Yellow Ribbon - - Kahramanlar Geliyor”, “Wa- gonmaster - - Vahşiler Hücum Ediyor” ve “Rio Grande - Aslanlar Diyarı” da “Kan Kalesi'nin sonucuna uğredıler. Yord, duraklama çağına adımını a Muştu. “what Price Glory”, ye “The Sun Shine Bright” bu yargıyı perçinledi fakat aradan sıyrılan bir tek film, “The Gulet Man - Kadın “Satıl- maz”, Ford'severleri . yeniden. umuğ- Jandındı. “Kadın Satılmaz” bir westem da- gildi, konusu İrlanda ve İrlandalılar, yıllanmış gelenekler Ve eski ile yeni- AKİS/MA “Mogambo” nin çatişması Üzerine (kurulmuştu. Ford, Nichols'dan sonra demirbaşı. yaptığı senaryodusu Frank S. Nugent ve ırkdaşi oyuncularla - John Wayne, Maüreen O'Hara, Barry o Fitzgerald, Ward Bond, Mildred Natwick, Fran- cis Ford ve Ward Bond'la - çalışıyor- du. Bir konuşmasında “Kadın Satil- maz” için şunları söylemişti: “O fil- mimi Seviyorum; bilhassa İrlanda ha- vasindan dolayı. Onu evimde, kendi yurdumda çevirdim. Bütün figüranlar eski aile dostlarıydılar.” . Fakat “Mogambo” kötüydü; “Te Long Gray “Line - Unutulmaz Hatıra- lar” kötüydü, ' yarım bıraktığı ve Mervyn LeRoy'un bitirdiği “Mr. Ro- berts -'Belâlı Kaptan”, “The Wings of Bagle- Kader Böyle İstiyordu” ye “Gideons Day -Gideon'un Günü” kötüydü. Yalnız “The Searchers- Çöl Aslanı”, “Ford'u yine eski günls- rine, herşeye karşılık yine de üstün- lük kurduğu western'lerine götürüyor- du. “Çöl Aslanı”, Ford svestern'ine' Ve o-evrene uygundu. Rocky Mountains dolaylarında geçen garip bir serüven- di, kızilderililerce bulunmuş bir Kiü- çük-kızı (Natalie Wood) aramaya çi- kan iki kişinin -John Wayne ve Jeif- rey Hunter - hikâyesiydi, bir çeşit psi- kolojik destandı. “The Wings of Eagels - Kader Böy- “le İstiyordu”"da, doğrudan' doğruya “bir kişinin, donanmaya türlü yafarlıkla- ri dokunmuş Frank “Spig” Wead'in kendi hayat hikâyesini (anlatıyordu. Ford, eski dostunu seyirciye var ol- duğundan daha başka, giderek bir kahraman . göstermede . büyük çaba ft harcıyordu. Hayli hareketsiz ve ren£- siz olan Wead'in hayatını - Seyirciye sevdirebilme uğrunda türlü. fedakâr- lıklara - girişiyor ve kara ordusu' ile donanma arasındaki ölümsüz: çekiş- meyi ana. espri olarak atlıyordu. “The “Long Gray. Line- Unutulmaz Hatı- ralar"da: Ford,: Amerikan Harp Aka- demisinin tarihçesini cek: bir ustalıkta vermekteydi: Aka- demiyi bütün gelişmesinde yetiştirdi- ği ünlü Kişilerde bir tek adama bir tr. landa asıllı çavuşa bağlıyordu. Eski oyuncuları —Tyrone Power, Ward Bond, Maureen O'Hara - yine. çav- akla gelmeye-: My hid “Unutulmaz Hatıralar” tek başarılı yanı burası oldu. — ORMAZ roz KA GR süPÜRM LDIRMAZ gr iz (AKİS — 720
