19 Şubat 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

gahta oturmayı reddettiği için konağın olmaktadır. sel, son zamanlardaki konuşma larında memleketin durumunun ken- disine endişe verdiğini Ürgüplüye söv. miş, İnönünün © sayıldığını anlamakta o gecikmemiştir. Nitekim daha sonra, Nasır Zeytinoğlu bunları kendisine teyit etmiştir. Nasır Zeytinoğluna bakılırsa tarafsız, yani bağımsız, yani partisiz, yani muallâkta bir Başbakan Çankayadan esen rüzgâr- larla yelkenini doldurmaya daima iti- na edecek, -varsa- kuvvetini oradan aldığını hiç unutmayacak, çeşitli me- selelerde, hattâ memleket için bunların en önemlilerinde oranın arzularını ye rine getirmekle makamını terketmek a rasında tercih yapmak zorunda kala- caktır. Bu. Çankayadaki "etraf"ın Türki- yedeki hükümet gıcı olacaktır. YURTTA OLUP BİTENLER nun yolunun ilk merhalesinin İ- rüttüğü taktikte muhalif partiler alet olarak kullanılmışlardır. İşin eğlence- li tarafı, bu sıralarda bu partilerin de Zeytinoğlu takımını müstakbel iktidar- ları için âlet olarak kullandıkları ze- habında olmalarıdır. Böylece Hükü- met Meselesi oyun içinde bir oyun ola- rak doğmuş, büyümüş, gelişmiştir. etme devrinin başlan- m Amcanın oyunları İni bu hazırlıklar (o yapılırken ve evreler bu sebeplerden İnönüyü bertaraf etmeye çalışırlarken İnönüden Partili Olmanın Ayıbı Bir parlâmento, parlamenter rejimi reddetmeden, partili olmadığı için Başbakan seçilen bir kimsenin hükü- metine nasıl beyaz oy verebilir? Bir yasanıi addesindeki "Siyasi partiler, ister iktidarda ister muha- lefett i olmanın bir nevi ayıp bulunduğunu nasıl tescil ederler? B önümüzdeki günlerde Meclis- te görülecekti İnönü Hükümetinin düşürülmesi- ne lüzum vardı, lüzum yoktu rülmesinin yolu bu al kirdi, bu olmak gerekirdi, lar üzerinde tartışma yapmak ka- bildir. Bu nihayet biraz mantık, bi- raz fikir, biraz his meselesidir. Ama, İnönü Hük bütün bun olması Dört parti birleşmişlerdir. Dört partinin , Mecliste bir çoğunluk alaııştır. Başbakan istifa etmiştir. Bu operasyonun tabii sonucu, bu partilerin, aralarından birinin çetra- ükü muallâkta bir başbakanın olamayacağı, olursa duramayacağı, o feci "Merkez-i U- mumi Baskısı"nın bütün hükümet bayatını daha baştan keşmekeş ha- AKİS, 19 ŞUBAT 1965 line getireceği hemi, tecrübesi ge- çirilmiş bir husustur. P. ahi sa- dece bir hiçtir. Bu partiler kendisini Grup toplantılarına bile isterlerse a- lırlar, isterlerse "Sen dışarda e biz kararımızı verir, sana tebli - deriz" diyebilirler. Böyle bir büşbuka. na, tepesi ilk kızanın "Efendi, bora- zancı başı olmak için bile nefese gü- venmek lâzımdır. Sen nene güvendin de Hükümetin başına geçtin" diye çıkışması pek mi büyük bir sürpriz caktır hükümet, her normal hükü- met, nihayet birinci derecede başka- ter rejimlerde başbakanlığın partinin ll verilmesinin genel kaide ol- sı da bu Yü endir. Peki, tarafsı- zın rsi nedir Nitekim İnönü Hükümetini düşü ren siyasi partiler bu tabii görüşleri - neticede, ne temelini inkâr mensubu olma- nın bir özür teşkil ettiğini damgala- yan bir formülü uygun ve makbul görmüşlerdir. Hele iel pa ma- nevradaki e! “A.P.'n memlekette iktidara gelebileceğinin patı" iken şimdik — "nin bu memlekette iktidar gelemeyece- ğinin ve bun pki e ispatı" mahiyetini alıvermiştir. dı ki formül her hangi bir kimseyi veya kuvveti uyutabilecek nitelikte ika Başbakanın partili olma- ükümete sadece zaaf vere- di © Yazık ki, zedelenen Hükümetten ibaret kalmamaktadır ve siyâsi par- tileri bugünkü (o rejimimizin temel taşı sayan zihniyet bizzat bu partiler kete ilân ederlerse yarın seçimlerde kai hi verin, bizim içimizden adam çı a biz çok memleketçi te- şekküleriz size bir tarafsız adam buluruz" diye mi kampanya yapa- saklar? Bugün, dikkatsizce ve basiretsiz, ce bir prensiple oynanmaktadır. Bu prensip ( İhtilâlden sonra, Kurucu Meclis tarafından, bir çok mukave- met kırılarak konulabilmiştir. Şimdi siyasi partiler bu gayrete lâyık bu- lunmadıklarını ispatın yolunda görü nüyorlar. Türkiye, siyasi ( fikirlerin siyasi partiler içinde geliştiği ve bu fikirlerin siyasi partiler tarafından iktidara gelip tatbik sahasına çıkarıl dığı bir memleket olmaktan vazgeçer- se kendisini alternatif diye teklif e- decek başka ve daha güçlü kuvvet- ler eksik olmayacaktır Siyasi partilerin bu davranışından sonra o kuvvetlere gene hayır demek acaba eskisinden daha mı kolay, yok sa daha mı zor olacaktır? Meclis oyunu kullanırken bu noktayı dik- katle düşünmelidir.