18 Aralık 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

KN - füshanenin bir köşesinde Sahife 6 — Tasarruf ve yerli mal Ayda 30lira kazanan bile ipekli çorapgiymekistiyor Memleketin zengin olması için iptida fertlerin zengin Viran Anadoluya aç, hasta Anadolu çocuğuna kadar uzanmaya ne hacet, koca Istanbul bile göz- lerimizin önünde bütün fecaatile serilmiş duruyor. Bu parlak gü- neşli, mavi göklerin altında ince rüzgâr esmeye görsün, bakımsız, kirli sokaklar, geçenlere derhal bir ölüm havası dağıtır. Yaya kaldırımlarında ön dakika yürü- yerler opekâlâ bilirler, (yerde çamurların üstünde sürünen ayak- ları kesik bir genç adam.. Sıra sıra verem kılklı aç çıplak çocuklar.. Belleri iki kat, yürür- ken can çekişen ihtiyarlar hep size avuçlarını açmışlardır. * Mekteplerimizi dolaşalım, sınif- “lara aç olarak girip çıkan tenef- kuru ekmekten başka bir şey yemeyen “çocuklarımızın sayısile ürpeririz. “Dün refah içinde iken bugün avuç açan, damının altında sessiz, sedasız dünyaya gözlerini yuman - bedbaht aileler az değildir. Öte tarafta ayda otuz lira ile çalışmağa giden avurtları çökmüş gıdasız genç kızın dizlerindeki ipek çoraba gözlerimiz hayretle takılır. İkiyüz lira ile geçinen ve bunun altmış lirasını ev kirasına veren © aile de hanımefendi misafirlerini > ipekli elbise ile okabuletmeğe — kendini mecbur farzeder. Çocuk- larımızı bile ipekler içinde gez- ğ dirmek itiyat haline gelmiştir. 3 ge Memleketin bazı köşelerinde, vatanla, sefaletle, faziletle alâkası olmayan zevkine Odüşkün, bir kukla dadar duygusuz, hotperest bir kadın zümresi vardır. Bu zümrenin yagâne meşguliyeti ku- mar oynamak, içki içmek, balo, bar gibi umumi yerlerde, çaylarda göze çarpacak tuvaletlerile ken- disini göstermek etraftan iltifat alâka toplamak, hülasa ne baha- sına olursa olsun, eğlenebilmektir. Içtimai inkilâbımızda O haylıca başı: dönen erkeğin, görünüşe kapılarak bu kadınların arkasın- sından koşması, saf, temiz aile kadınının da bu mütereddi züm- reyi taklide kalide kalkışmasına, nihayet yuvada bütçenin alt üst olmasına sebep olmaktadır. Mu- azzam sarsıntılardan henüz kur- tulmuş, yanık yurdumuza gözlerini çevirmeye lüzum gö-meden, sene- lerdenberi sefahat yerlerine en iğrenç şekilde para serpen erkek- leri hepimiz hatırlarız, birer birer sayabiliriz değil mi? Bunları söylemek, burları din- lemek bir az acı mı? Ne zararı var? Bana kalırsa derdimizi bir- birimize açmaktan korktuğumuz, utandığımız içindir ki hiç bir zaman yaramızı kapatacak devayı bulamıyoruz. Büyük ( inkılâptan sonra medeni görünmek için ilk yapacağımız şey, elbette yalnız giyinmesini, ozarif görünmesini, çok eğlenmesini öğrenmek değildi. Sade bir hayat içinde daha yüksek zevklere doğru koşacaktık. Felâketleri çabuk unutuyoruz. Muhayyelemiz kıt.. Heyecanlarımiz sabun köpüğü gibi kabarırken sönüyor. Geçen sene iktisat haftasında bütün millet bir ağızla yemin etti. Artık yerli malı kullanacak, mem- leket iktisadiyatının yükselmesine olması lâzımdır Şüküte Nihal hanım çocuğu ile bir arada elbirliğile çalışacaktı. Bu büyük yemini bir hafta sonra unut- madık mı? Memleketin kurtulu- şuna ait olan bu mukaddes duy- gu ile kalplerimiz kaç gün çarpa- bildi? Aldığımız yerli malından şikâ- yet ettik, buruşuk dedik, renksiz dedik, filân dedik, menfaatperest terzilerin nasihati bize memleket kaygusundan daha ziyade müessir oldu, gene paramızı Avrupadan model ve kumaş getiren terzilere hıraktık. Halbuki fabrikalarımız az za- man içine hayretlere lâyık dere- cedede yenilikler göstermiş, bize dokunuşu, rengi, cinsi itibarile Avrupa kumaşlarına rekabet ede- cek şekilde ve daha ucuz kumaş- lar hazırlamışlardır. Bunları gör- memek, bunlara yabancı kalmak çok büyük bir nankörlük olmaz mı? Bu kumaşlar halâ bizim zevkimizi tatmi edecek dereceye gelmedi ise, onu büyümek için beslenmeye, şefkate, alakaya mubtaç bir yavru gibi kollarımızda taşımalı, kalbimizde ısıtmalıyız. Çünkü o bizim yurdumuzun ma- lıdır. O bizim öz çocuğumuzdur. Onda göreceğimiz en küçük inkişaf kalbimizi gururla, iftihar- harla kabartır. Ona bu inkişafı temin edecek gene bizim alâ- kamızdır. Bizim daha iyi, daha zarif uğruna dişarıya atacağımız ber santim burada dir vatandaşın ıztırabına sebep olacaktır. Mem- leketimiz fakirdir. Paraya muh- taçtır. Onu kurtarmak için iktisa- den kuvvetlenmemiz, sarfedece- ğimiz on paranın bile milletin avucunda kalmasını düşünmemiz lâzımdır. Aile, cemiyet birbirine sımsıkı bağlı müesseselerdir. Birinin zaru- reti ötekinin zaruretine birinin saadeti ötekinin saadetine kati surette müessirdir. Ailemizde ta- sarrufa riayeti düşünürken bunu bütün memlekete teşmil etmek memleketin zenginleşmesi | için elimizden gelen fedakârlığı esir- ğememek lâzımdır. Halbuki, bu bir fedakârlık değildir vazifedir. Sevgili yurdumuzu bu tozlu mikroplu kaldırımlardan, bu harap çehreli işsiz güçsüz insanlardan, | Akşam, Talebe isyanı “ Çinli talebe iki şehri zaptetti. Mançurya meselesinden dolayı Çindeki âli mektepler talebesi galeyana gelerek isyan etmiştir. Kânunuevvelin onuncu günü 40 talebe Çin cumhuriyetinin payı- tahtı olan Nankin şehrini zaptet- mişler ve polisleri her taraftan kovarak bir çok nümayişler yap- mışlardır. Nankinde talebe oşehremaneti binasının merdivenlerinde bir örfi mahkeme teşkil etmişler ve ca- suslukta bulunduklarından şüphe ettikleri tersane amelesinden birini muhakeme etmişler ve bir kaç | gün evvel tevkif olunan bir tale- benin nerede bulunduğunu söyle- mesi için işkence etmişlerdir. İşçi, mevkufen bir gemide olduğunu söylemiş, talebe kurtarılmıştır. Talebe çinin en büyük şehri olnan Şanghayı'da zaptetmişlerdir. Talebe şehremaneti binasının evrakını ( zaptetmiştir. Şanghay şehremini talebe ordusuna muka- vemet edemediğinden istifasını göndermişiir. Talebenin bu nümayişlerden maksadı hükümeti (o Mançurinin işgaline karşı harbe sevketmektir. Kıymetli bir av Fas dağlarında bir pars yakalandı Rabat 14 — Üç dört seneden beri Rabat havalisindeki dağlık mıntakaya dehşet salan bir pars dün yüzlerce yerlinin tertip ettiği bir sürgün avında vurulmuş ve öldürülmüştür. Bu müthiş hayvan koyun sürü- lerine hücum eder ve evvela çobanları oparçaladıktan © sonra sürüleri altüst ederdi. Pars bir iki defada katır kârvanlarına hücum etmiş ve katırcılarla (yolcuları (o yedikten sonra hayvanlari parçalaııştı. Bu Pars 330 kilo ağırlığında ve 3 buçuk metro uzunluğundadır. Noel hazırlığı Londrada herkes noele hazırlanıyor Londra (A.A.) — Kral ailesi bu seneki Noel yortusunu Sand- ringham şatosunda sakin ve sade bir surette geçirecektir. Salonda büyük ve güzel bir çam ağacı hazırlanmırtır. Aile azası bir bir- lerine sürpriz olsun diye hedileler vereceklerdir. Kralın iki ufak kız torunu dün Londra mağazalarını akrabalarından her biri için he- diyelr almışlardı. Bu hediyeler birbirlerinden gizli tutulmaktadır. Muhtelif yerlerde oturan kralın çocukları Saudrighama tayyare- sile geleceklerdir. bu aç çocukların, aç ibtiyarların feci manzarasından kurtarmak, nihayet, bütün dünyanın yürü- düğü hakiki medeniyet ve insa- niyet yoluna yürüyebilmek için parçalana parçalana çalışmamız lâzımdı. Bunun için kazanç menbalarının artmasına, paramizın memleketten dışarı çıkmamasına, fabrikaları- mızın büyümesine, çalışanlarımı- zın çogalmasına ibtiyacımız var. Kuru heyecanla vatanperverliğin faydası olmayacağını tecrübeler, felâketler bize gösterdi. Çocuk- larımıza bu heyecanın ne gibi yerlere tatbikedileceğini öğretmek Jâzımdır. Artık süs peşinde, lüks peşin- de koşacak gayesiz gençler değil, hakiki (o kıymetlere (o ehemmiyet verecek ciddi, asil başlar istiyoruz. Şüküfe Nihal dolaşarak | 18 Kânunuevvel 1931 alandı rağ e Yunanistanda işsizlerin miktarı gittikçe artıyor Yekünu 200 bine yaklaşan işsizler Ee neme — Atina üzerine yürüyecekler Atinanın en kalabalık yeri olan Sindagma meydanı Atina, 13 ( Hususi muabirimiz- den) — Ynanistanda işsizlik kor- kunç bir surette artıyor. Gün geçmeyor ki, Yunanistanın muh- telif şehirlerinde, bilhassa Şarki makedonya ile Selânikte, işsizlerin bir nümayişi, bir hadisesi vuku bulmasın. Iktisadi buhran arttıkça, işsizlerin adedi de günden güne çoğalıyor. Bugün resmi ve kat'i bir istatistik mevcut olmamakla beraber , Yunanistanda mevcut işsizlerin miktarı (200,009 den aşağı değildir. 5-6 milyon nüfuslu bir memleket için bu miktar az değildir. Yunan işsizleri oAvrupa ve Amerikadaki meslektaşlarının her hareketini büyük bir merak ve alâka ile takip ediyorlar. Ameri- kadaki işsizlerin oVaşington şeh- rine yürüşünü öğrenen Yunan işsizleri (Ode (Atina üzerine bir açlık yürüyüşü tertibine karar vermişlerdir. Bir açlık yürüyüşü- nü 20 kânunu evelde tertip edile- cekdir. Atinada amele ve hususi mü- essesat müstahdemleri 20 kânu- evvel: Pazar günü saat onda Atina da amele birliği merkezinin önünde toplanacaklar bir cemi gafir halinde, “Sindagma ,, mey- danına, oradan da başvekâlet dairesine gideceklerdir. Pire ve Yunanistanın diğer şehirlerindeki işsizler de ayni şe- kilde nümayişler yapacaklar ve mukarrerat ittihaz edeceklerdir. Hükümet işsizlerin komünistler tarafından tahrik edilmesinden şüphelendiği cihetle, gayet müte- yakkız davranmaktadır. Hattâ bu nümayişlerin tertibine müsaade edeceği şüpheli görünmektedir. Bugün Atinadaki amele birliği “Alambra,, tiyatrosunda bir içtima tertip edecek-ve Yunan işsizleri- nin taleplerini kararlaştıracaktır. Bu içtimada verilecek (o kararlar şunlardır: 1 — Işsizlere meccanen miye, yemek mesken ve tenviriye temini, 2 - Çalışan amele yevmiye- lerinin otezyidi. 3 - günde yedi saat çalışılması. 4 - ameleye bar olmaksızın içtimai sigorta... Yunan hükümeti, işsizlerin bu tezayüdü karşısınde, bazı tedbirler almağı ve noel yortuları esnasında fakirlere nakdi yardımda bulunma- ğa kararlaştırmıştır. Bunun için 1,500,000 drahmi tahsis edilmiştir. Atina belediyesi de Noel yor- tuları esnasında, fıkaraya mahsus meccani aşhaneler açmağa karar vermiştir. Dün Atinadaki memurlar da, Kentrikon tiyatrosunda © toplan- mışlar ve kendilerine şimdiye kadar verilmekte olan tahsisatın kesilmesi kararını protesto eyle- mişler, tecil edilen terfilerin icra- sını, açıga çıkarılan memurlara, üç aylık maaşlarının birden veril- mesini istemişlerdir. İktisadi buhran, gün geçtikçe tesiratını daha ziyade hissettir- mekte ve Yunan hükümetini müş- kil bir vaziyete sokmaktadır. yev- Almanyada askeri nümayişler Sabık veliaht nümayişlerde bulunuyor Almanyada son zamanlarda sık sık askeri teza- hürat vuku bul- maktadır.Bu te- zahürata eski ce- neraller ve eski veliaht da iştirak ediyor. Hükümet bu yüzden çıkan ha- disleri nazarı dik- kate alarak bir . | emirname neşret- miş ve bu kabil tezahürleri, oas- ker üniformasına benziyen elbise- lerle geçit resim- leri yapılmasını mentmiştir. Resmimizde eski veliaht, bir kaç ceneralle birlikte Berlinde yapılan askeri merasimde görülüyor. Bu merasimde bir kaç bin kişi geçit resmi yapmış ve tezahüre harpcuyane bir şekil verilmiştir.