16 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

ı ip 2) m, a, , - ii, il 1 w i İ ni Almanyada buhran: Müdafaa nazırı niçin çekildi? WolfFajansının"neşrettiği, tebliğ Berlin, 15 (A.A) — Wolff ajansı. atideki “tebliği neşrediyor : #M. iGroener'in istifası hakkında bir çok haberler intişar etmekte- dir. Hakikat “şudur : Berlini-mahafili siyasiyesi: Al- manya'nın milli müdafaa: ve dahi- liye inezaretlerini ayni'elde bulun- masının Almanya'nın milli müda- faası;için faidesiz “olduğunu mü- şahade: eylemişlerdir. Bu iki neza- retin bir el:tarafından idaresi kısa bir müddet: ve yalnız -kış'mevsimi için derpiş edilmiş-idi. M: Groener'iri » milli müdafaa nezareti mevkiinden . istifası 'son siyasi:hadisatın..neticesi değildir. Her siki nezareti © ayırmak niyeti esasendahaviki ay evveldenberi mevcut-bulunmakta-idi. M: Grooner'in : milli müdafaa nezaretinden » istifasının yegâne sebebi bu-iki nezaretin - birbirle- rinden ayrılması" hakkında ittihaz edilen: karar; olmuştur. Yoksa kendisinin dahiliye : nezaretinde takip ettiği" siyaset değildir. Mumaileyhin-başvekil ile bilitilâf dahiliye nezareti mevkiinde! kal- ması dahili siyasette. hiç; bir değişiklik olmadığını isbat etmek- tedir., . Halepte. çekirge Halep, 14 (A.A.) — Çekirge sürüleri pve- civarında. 140. bin dönümlük mezruatı kâmilen mahvetmişlerdir. Trabzonda .iki sinema birleşti: Trabzon, 13 (Hususi) — Burada. iki rakip sinema. anlaşıp birleşti. Orman yangını Çeşmede yedi: bin çam ağacı yandı Çeşme 14 (Hususi) — Barbarus nahiyesinin Uzunkuyu köyü civa rındaki büyük çam ormanlarında yangın çıkmış ve yüz elli dönüm. kadar bir sahayı ihata etmiştir. Meseleden haberdar edilen haymakara Ihsan bey, otomobille derhal :yangın mahallihe - gitmiş, jandarma kuvvetleri ve Uzunkuyu ve-Zeytinler köyleri halkının -yar- dımile yangın güç hal ile söndü- rülmüştür. Bin kadar çam ağacı tamamen mahvolduğu gibi, altı bin kadar da kısmen yanmıştır. Mes'eleden hemen İzmir * haberdar” edilmiş ve orman müfettişi Fadıl bey bu akşam Uzunkuyuya . gelerek tah- kikata (başlamıştır. & Müsebbip aranmaktadır. Yaman çocuk 13 yaşında bir hırsız yakalandı Kasımpaşa polis merkezi:12-13 yaşlarında:bir:kırsız “yakalamıştır. Besim..isminde. olan'bu: çocuk..bu civarda muhtelif hırsızlıklar yap- mıştır. Besim. evvelki. gece de Kasımpaşada Şaziye hanımın evine girerek eline geçen ayak kabıları toplamış “kapıdan çıkarken yaka- lanmıştır. Bü küçük hırsızın kendi kendine çalışmayıp diğer bir kumpanyaya alet olduğu” anlaşılmaktadır. Bu çocuğun. bir kaç : eve de. ekmek istemek suretile girerek öteberi aşırdığı tesbit edilmiştir. Çocuğun kimlerle beraber çalıştığı ve aşır- dıkları” eşyayı” nerelere» sakladık ları tahkik edilmektedir. Azılı borçlu Üç-kişinin canına kıymak” istedi Bursa; :14 (Hüsusi) — M. Ke- malpaşa: kazasının : Üçbeyli kö- yünden Ibrahim oğlu kara Mehmet isminde bir” şahısın muhasebei hususiyeye otlakiye rusumundan 18 lira borçlu olduğundan mua- melei kanuniyeye tevessül için Orhangazili tahsildar Hacı oğlu Mehmet efendi. heyeti. intiyariye ile «birlikte-Kara Mehmedin evine gitmiştir. Sokak kapısından içeri girince Mehmet evelce hazırladığı tırpanı" eline' alarak ansızın muh- tara hücum; etmiş ve“ muhtar derhalj kendisini müdafaa ederek tırpanı: almıştır. Tahsildar. ile muhtar. cami. avlusuna giderek zabıt varakası tanzim ; ederlerken Kara-Mehmet- tekrar eline taban- cayı alarak gelmiş ve muhtarın üzerine bir el ateş etmiş ise de kurşun isabet etmemiştir. Bu esnada muhtarın kayın bira- deri o Mehmetle tahsildarada birer el silâh atınışsada isabet ettirememiştir. Ahali birden hücum ederek merkumu yakalıyarak (zabıtaya teslim “etmiştir. Tonbalıkları Milyonlarca “lira kazanabilmek . kabil Izmir,, 15 — Çeşme Ton balığı tetkikatına giden Ticareti bahriye müdüri Necip ; beyle ; balıkçılar cemiyet (Oumumi: kâtibi - Ismail Hakkı: bey ; ve arkadaşlarından mürekkep heyet avdet: etmiştir. Tetkikat neticesinde Tönbalığının geçit mahalleri tesbit" edilmiştir. Ticareti bahriye müdütiyeti Iktisat vekâletine: gönderilmek üzere'bu hususta bir rapor hazırlamıştır. Aldığımız. malümata' göre her sene şubat ayında “ton . balıkları Girit adasından hareket etmekte ve Çesmeden,. Ildır: körfezinden geçerek Çanakkaleye - kadar: git- mektedirler;. Haziran. ayında da avdet edildiği: tesbit edilmiştir. 10 sene evvel: İzmire» uğriyan Italyan mütebassıslarının: Ton'ba* lıkları hakkındaki raporlarile -he- yetin tetkikatı tetabuk etmektedir. Çeşmedeki'lldır körfezinde: teş- kilât yapılabildiği takdirde “Ton balığından her sene milyonlarca lira kazanılabilecektir. Yumurtalarımız Tacirler vapur navlunlarından müşteki Yumurta tacirlerinin, ecnebi vapur kumpanyaları hakkındaki şikâyetleri devam etmektedir. Trab- zondan Marsilyaya bir sandık yumurta 7 şiline nakledildiği halde, Istanbuldan Marsilyaya da aynı fiat alınmaktadır. Bu sene, Fransanın yumurta idhalatını-tahdid etmesi; yumurta: ihracatımızın azalmasına sebebiyet vermişti, Bunun üzerine vapur kumpanyalarınında.nakliye'tarife- lerini artırması, yumurta ticaretini büsbütün müşkül bir mevkie dü: şürmüştür. Ticaret odası: vapur kumpanyaları» nezdinde :teşebbü- satta bulunmaktadır. Ecnebi vapur kumpanyaları, bu ağır: nakliye tarifelerinde ısrar ederlerse, meseleyi başka şekilde hallöâtmek icap edetektir; Bü hususta bazı tasavvurları. vardır. Bunlar meyanında, bir türk vapur- cusu, Barselona yumurta nakliyas tınısderuhte edeceğine dair odaya teklifte. bulunaçaktır. 100,000 dolar mükâfat Küçük Lindberğin katilleri nerede? Halk katilleri linç etmek:niyetinde Washington, 15 (A.A.) — Mas- sachussetts mebusu M. Döyglas; küçük Lindbergh'in gasıp ve ka- tillerinin tevkif ve: tecziyesini bil“ direcek olan herhangi haberin 100.000 dolar nakti mükâfat ile taltifini mebusan : meclisine teklif eylemiştir. New .Yörk 15 (A.A.) — Küçük Lindbergh'in - katillerinin « tevkifi için -yapılan-taharriyata faaliyetle devam edilmektedir. 24 saattenberi, bütün sahil mux hafaza gemileri Boston ile -Mây burnu'-arasında Lindbergh'in 'çar- şanba günü muhabereye girişmiş olduğu esrarengiz gemiyi ara- maktadır. M. Curtis refakatinde iki ta- harri memuru olduğu halde'ahiren kendilerile münasebet tesis ederek müzakerede bulunduğu ve kendi- sine Çocuğun deniz tutmasından fazla müteessir ve rahatsız bulun- ması hasabile işi bir an evvel bitirmek icap ettiğini ve çocuğu iade etmek .niyetinde-bulundukla- rini, bildiren eşhası aramak mak- sadile “bir. semti: meçhule müte- veccihen “hareket etmiştir. Çocuğun” kaçakçılar «tarafından. bahçeye: indirilirken düşüp «ölmüş olması da mümkündür. Hoppowell'den: — bildirildiğine göre kırılmış bir.bahçe küreğine ait bir maden parçası: çocuğun cesedinin * bulunmuş “olduğu ma“ halde keşfedilmiştir. Halkın. hiddeti' mütemadiyen ziyadeleşmektedir. . Hoppewl sas kinleri, canileri: linç etmekle'me- sut: olacaklarını: beyan: etmekte> dirler: Lozan konferansı Alman - Fransız münase- batına dair bir makale Berlin*.15 (A.A.) — Lausanne konferansının arifesinde * beynel- milel siyasi vaziyeti mevzuu“ bah- seden M: Wolf, Berliner Tagbelatte gazetesinde: şunları yazıyor: Alman. ve Fransız: milletleri uzun: bir. harbin imtidadı müdde- tince fekalbeşer: birer kahramanlık misali göstermişlerdir. Sulh dev- resinde-de kahraman olmak bu kâdar:müşkül müdür?. Imzaları- mızı inkâr etmek niyetinde değiliz. Yöung planının : hukuki taahhü- datı ihtiva ettiğini kabul ediyoruz. Fakat muahedeler hiç bir zaman yeniden tetkik edilmiş - olsalardı ve- yahut (yalnız: kılıç vasıtasile tetkik edilmiş bulunsalardı millet- lerin hayatlarında hiç bir inkılâbın vücut bulması imkânı olmıya- caktır. Bolvadinde firtina Bazı dairelerin camları fırtınadan kırılmıştır Afyon, 14 — Şehrimizde bu haftanın ilk günlerinde şiddetli sıcaklar görülmüş;.termometre 23 dereceye kadar çıkmıştır. Bu sıcakları şiddetli bir fırtına ve onu da “bereketli” bir'yağmur takipseylemiştir. Bolvadinden gelen malümata göre öğleden sonra çıkan şid- detli o bire fırtına.. tozu: toprağı kaldırmış, bazı dairelerin camları kırılmıştır. Binalar fırtınadan şid- detle sallanmışlardır. Şehrin bazı mahallerinde 30 senelik bir kaç ağaç. köklerinden sökülmüştür. ——— AKŞAM"ın tefrikası: No: 112 Bubapta muhalif arkadaşlarımın hissiyatı * hamiyetkârane ve vatn- perveranelerine: müracaat ediyo- rum. Sabahaddin beyin cevabı Prens: Sabahaddin: bey, . zaten böyle bir * müdahale. bekliyordu: Ahmet: Rıza bey ve arkadaşlar tarafından “ hayli (o hirpalanmıştı. Derhal-söze başladı; — Bu bapta Ismail hakkı beyin söylediği sözlere iştirak.ederim, Binaenaleyh iki tarafın. birleşmesi. için iki “ tarafında iltizam; ettiği, kelimeleri | birleştimek:' lâzımdır». im sile (konkor)u birleştire- im: Abdurrahma-- Bedrihan bey. — Efendim zatıâliletinin hissiyatı âlilerine ve Ismail Hakkı beyin hamiyetlerine tamamile iştirak ve teşekkür ederiz. Fakat aksiyon ile könkoörun. içtimaı.(aksiyon)un müdahele manasına giden kuvvetini daha ziyadeleştirir. Binaenaleyh itilâf edememek manası tehdit edilmiş olur. Ismail Hakkı bey — Aziz va- tandaşlarım, Halil Ganem beyin beyin fikri halisine, namusuna, cemiyetine ittihat etmeyecek içi- mizde kimse tasavvur edemeyo- rum. Namı âlisini hürmetle yadet- mek istediğim bu muazzez vetan- daşımız: ile Hoca Kadri efendi beraber: oldukları “halde dün bu kelime:üzerinde taatii efkâr edildi. Halil Gânem“bey-bu iki kelimenin birleşmesi” ile maksadın hasıl ola- cağını: kabul: etti. Aziz : vatandaşlarım, geliniz, bizde bunukabul edelim.. Sürüp giden bu ihtilafa nihayet verelim, ve“şuaramızdaki fikir teşevvüşüne meydan“ veripte Abdülhamidi güldürmeyelimi Fakat hiç bir cavap yok... Teneffüs esnasında münakaşa Prens Sabahaddin - bey biraz teneffüs — edilmesini. teklif etti. Bittabi teneffüs müddeti de hep münakaşa ile geçti, mümkün de-? geil iki taraf anlaşıp birleşemiyordu. Tekrar»toplanıldığı zaman prens Sabahaddin “bey söze başladı : — Efendiler, o programımızın dört maddesi * ekseriyeti ara ile kabul edilmiştir. Binaenaleyh ne- ticesi “olan ( Ordre du jour) 1 işte veriyorum : “4 şubat 1902 tarihinde Pariste küşat edilmiş kongreye iştirak ve heyeti osmaniyeyi teşkil (eden akvamın omurahkasları Obalâda mezkür beyanata vakuf kesbet- tikten sonra idatei hazıra aleyhine protesto ediyorlar. Ve olanca himmet ve gayretleri ile idari müs- tebidei hazırayı bir idarei adileye tahvil etmek üzere“birlikte sarfı mesaiyi teahhüt ediyorlar; Bu me- sai de herkesin hukukuna riayet ve Avrupa:düveli.muazzamasına: ken“ dileriyle Babıâli arasında imza ediliniş olan muahedat ve senedatı düveliyenin * ahkâmı: her: tarafın istifadesini temin edecek: - surette tamimen mevkii tatbika vazetmek, hem düveli mezkürenin vazifeleri ve alemiinsaniyetin'menafii umu- miyesi icabatından olduğunu ihtar eylemek üzere birlikte sarfı mesai edeceklerdir. ,; Bunun « Fransızcası da, .okundu. Salonda ağı, derin .bir sükütl Zeki bey ayağa kalktı — He- yeti muhteremeden- rica ederim, komitenin ilk işi padişahtan ıslahatı lâzıma içra etmesini iştirham etmek 16 Mayıs 1932 ZINDAN HATIRALARI Abdülhamit devrine ait'hakiki maceralar Müharriri-; * oldu. Bünun nazari dikkate alın masını tekrar rica ederim. Ismail Hakkı bey — Bu müta- laa makul olabilirdi, eğer tecrü- beler-bunun: aksini ıspat etmemiş. olsaydı... Şair Siret bey — Reis bey, bu bapta çekilecek: telgrafın-ücretine acırım bendeniz? Prens Sabahaddin bey — Kön- grenin kararını gerek Istanbula, gerek Avrupa: devletleri : kabine- lerine- bildireceğiz.. Hâk; rica ve istirham- edilmez; talep edilir! Ahmet: Riza: bey —. Okünan ( Ordre du jour ) deki senedat sözünden: nemuratediliyor lütfen izah buyrulur.mu? Muzır: bir nokta. Prens Sabahaddin: bey — Mes selâ 1295: senesinde “ ermeni ihti- lâlini -muteakip - Avrupa-devletleri süferasının « Bâbıâliye » verdikleri bir muhtıra: vardır. “İşte bu: (sene- dat ) a dahildir. Bu muhtıra dev- letin.menafiine: şiddetle .muzırdır. Meselâ. buna»: göre. valilörimizin” intihabı için düveli: muazzama süferasının-rey ve muvafakatlerini. almak lâzimdır.- Bu tekmil istik- lâlimize: muzırdır.» Nasık kabul- edersiniz efendiler? Kemal. bey.—-Hayır. efendim, . böyle bir şey yoktur. Ismaik-Kemal-bey-mezkür-muh»- tırayı aynen okudu, muteriz olan- lar bir noktada: bağırdılar: — Evet.. Evet, işte bu nokta... Bu nokta menafii osmaniyeye şiddetle : muzurdurl:. . Prens Sebahaddin bey — Efen- dile eger Avrupanın'müdahalesini ; menetmek: isteyorsanız onu men- sedecek bir kabiliyete vasıl olmağa çalışınız! Ferit. bey —- Efendim nafile. yere bu muhtıra ile uğraşılıyor. Bu muhtıra mevcut'değildir. Mev- cut olduğu zaman bile resmi bir. senet: değildi... Sefirlerin. tabiri: veçhile. bir .tavsiyei dostane idi. Halbuki bu muhtıra üzerine Babıâli: 20 oktobr: 1895: ıslahatı umuriye- fermanın»neşretti.Bâhs-. etti. Bahsolunan ; mubtıranın bu- gün.ademi mevcudiyeti “şununla da sabittir. ki: süfera :24' oktobr not verbali..ile. “Devleti aliyenin.. hattır. hümayunlarla. ilân: olunan kavait ve Babıâli tarafından beyan edilen: düsturlardan- müstahreç- tedabiri « mevkii“ tatbika: vazet» mekte: istediğini'kemali memnur- niyetle. müşahede, ettiklerini: işar eylemişlerdir. Ahmet Rıza : bey — Bendeniz bu bapta: fikrimi beyan etmiştime linzar edipetmemek:- bana»'aittir: Yalnız şimdi birşey daha arzede- ciğim:. (-Ordre.du-jor) da. ( bu. mesai) .dendikten biraz sonra bu. mesainin (o düveli. muazzamanın muavetetine “ müracaatten: ibaret. kaldığını görüyoruz ve itiraf ede- rim ki bundan hiç bir şey anlaya- mıyoruz. Prens Sabahaddin bey — Ab- met Rıza bey, bu : köngrenin tesis edeceği ' cemiyetin şimdiye" Kadarki yapılan» işlerden” iyi” işler» yapacağını ümit ederim. Biz yalaiz: (Meşveret) -ileiktifa" etmeyeceğiz: (Arkası var)” Manisada bir mektebe. yıldırım: düştü Manisa. 12. (Hususi) — Şiddetli gök görültülerini. müteakip. düşen bir yıldırım Necati bey mektebinin bacasını -hurdabaş «etmiştir. Tales belere hâmdolsun bit zarar olmadı.