13 Haziran 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Sabife 4 Üç mühim mesele Italya hariciye nazırının mühim bir makalesi Terki teslihat konferansının iflâsı Cemiyeti akvamın iflâsı demek olacaktır Italya hariciye nazırı M. Grandi Avrupa ve bütün dünyayı alâka- dar eden terki teslihat, tamirat, ve borçlar mes'eleleriyle merkezi ve cenubu şarki Avrupanın ikti- saden ihyası hakkında mühim bir makale yaz mıştır. Italya hari- ciye nazırı makalesinde diyor ki: Acele halledilmesi lâzım gelen günün üç büyük ve mühim meselesi vardır: 1 — Terki teslihat 2 - tamirat ve borçlar, 3 - merkezi ve şarkı cenubi Avrupanın iktisadi ihyası. Terki teslihat konferansının 4 aylık içtimai, siyasi münakaşalara basredilmiştir. Bu siyasi münaka- şalar nenicesinde, büyük devletlerin noktai nazarı tavazzuh etmiştir. Terki teslihat meselesi Terki teslihat konferansı mü- zakeratı üç nokta etrafında cereyan etmiştir : 1 — Emnü selâmet 2- hu- kuki müsavat, teslihat nisbetinin adalet dairesinde tevzii... Fransa bu defa emniyet ve selâmet mes- elesini o beynelmilel bir kuvvei askeriyenin teşkili suretile or- taya attı. Bu proje, papa ikinci (Oİnnoceat'in, hristiyanlar arasında (omubarebeleri (omenet- mek ve askeri âlât ve edevatın yalnız müstevlilere karşı kullanı!- masını temin eylemek için bir meclis toplamak hususundaki akim kalmış fikrine benziyor. Beynelmilel bir kuvvei askeriye ile mücehhez bir cemiyeti akvam projesine karşı itiraz dermeyan edilmesi yeni bir şey değildir. İngiltere hariciye nazırı Sir Con Simonun Avam kamarasında be- yan ettiği veçhile, böyle bir projeyi çürütecek itirazat dermeyan edil- mesi, güç değildir. Beynelmilel bir müesseseye tabi ve merbut bir ordu, bir donanma ve havai kuvvet teşkili, Italya tarafından kabul edilemez. Italyanın noktai nazarına göre cemiyeti akvamın vazifesi, sulh- perverane gaye ve hedefine tev- fikan zaman zaman tahaddüs eden ihtilâfların sebeplerini tetkik ede- rek ortadan kaldırmaktan ibaret- tir. Yoksa, Cemiyeti akvamın, beynelmilel meşruiyeti tatbik et- tirmek için tehditkârane bir tavır ve hareket takınması, vazifesi icabatından değildir. Herhalde Fransız teklifi bir terki teslihat projesi değil, fakat emniyet ve selâmeti ve sulhu tah- kim ve tarsin etmeden harp ile harbi men'e matuf bir projedir. Yeyâne çare Cemiyeti akvamın gaye ve hedef- lerine hizmet etmek için yegâne çare, silâhların tahdididir. Ancak bu gayeye varıldığı ve teslihat şüphe ve korku uyandıra- mıyacak bir hadde indirildiği zaman Cemiyeti akvam misakının seki- zinci maddesinin ahkâmını muha- faza için Cemiyeti akvamca vaki olacak bir müdahale olabilir. Aksi takdirde Cemiyeti akvam Azası arasında, askerlik cihetinden fevkalâde kuvvetli devletler bulun- dukça, bu maddenin hükmü ancak sözden ibaret kalacaktır, Italyanın tezi Italya, bugünkü vaziyete karşı koymak için Cenevrede askeri müessir italya hariciye nazırı M. Grandi teslihatın tahdidi zaruretini müda- faa etmiştir. Bugünkü vaziyet ve bu vaziyetin icabatı büyük dev- letlerin ekserisi tarafından kabul edilmiş, omüzakeratta daha az inatçı ve ihtilâfları halletmek ve nihai uzlaşmayı temin eyle- mek için pratik hal çareleri arayacak olan yeni bir zihniyetin hüküm sürmesi lâzım geldiği takdir olunmuştur. Italya, konferansın daha bida- yetinde en tahripkâr silâhların lâğvını teklif etti Bu teklif, muahedatın ahkâmına ve 1919 senesinde Clemanceau tarafından vaki olan beyanata müstenittir. Terki teslihat (konferansının ademi (omuvaffakıyeti, ocemiyeti akvamın ademi (omuvaffakıyeti demek olacaktır. Temenni ede- lim ki, konferans akamete uğra- masin, Tamirat meselesi Terki teslihat meselesi, teknik noktai nazarından tamirat mes- elesinden tamamen ayrılmıştır. Fakat aralarında siyasi ve manevi bir alâka vardır. Italya mukave- lâta müstenit borçlarını son san- timine kadar ödeyecektir. Fakat Musolininin de Napolide söyle- diği cihetle, barbin feci hesaba- tına artık bir nihayet verilmelidir. Tuna ittihadı Avrupanın şarkı ocenubunda vaziyet günden güne fenalaşıyor. Beş Tuna devleti arasında, o kadar çok ihtilâflar vardır ki, ancak bunlar diğer devletlerle aktedi- lecek mütemmim muahedelerle izale edilebilir. Eski Habsburg imparatorluğu- nun esasatı dairesinde, Eflak, Besarabya, Dobruca, Sırbistan ve Makedonya lie beraber yeni bir iktisadi birliğin vücude getirilmesi imkânsızdır. Sebebi de bu iktisadi birliğin yegâne mahrecini teşkil eden Tiryeste ile Fiyumenin fransız projesine ithal edilmemiş olmasıdır. Yunanistan ile Bulga- ristanın Tuna birliğinden hariç bırakilması tamamen haksız bir harekettir. Katil marangoz adliyeye verilmiş Geçen gün Türbe civarinda so- kak ortasında metresi Fatma hanımı bıçakla öldüren marangoz Ismail hakkındaki tahkikat ikmal edilerek evrakile birlikte adliyeye verilmiştir. Kendisi tevkifhaneye sevkedilmiştir. Ismail ifadesinde çinayeti temamile itiraf etmiştir, | satında da Muhafız Gücü bisikletçileri Antalya 12 — Muhafız Gücü | bisikletçileri dün saat 16 da Bu- caktan şehrimize geldiler. Hara- retli bir istikbal yapıldı. Bugün vapurla Mersine gideceklerdir. Muhafız gücü atlılar Uşak, 12 (A.A.) — Cuma günü şehrimize muvasalat eden muhafız gücü atlıları bu sabah İzmire hareket etmişler ve halk tarafıu- dan hararetle teşyi edilmişlerdir. Konyada spor Kony, 11 (A, A. ) — Konya gençler birliği spor yurdunun büyük eşya piyangosu dün çekil- miş büyük ikramiye olan tenezzüh Ford otomobili 60,494 numaraya isabet etmiştir. Konyada bir polis komiserine motosiklet çıkmıştır. Konya 11 (A.A. ) — Konya idman yurdu 24 haziranda Anka- rayı ziyaret edecek ve Ankara gençler birliği ile iki maç yapa- caktır. Tarih kongresi Yakında Ankarada bir tarih kongresi toplanacaktır. Bu kon- greye tarih müderrisi ve muallim- leri iştirak edecektir. Kongrenin ruznamesi henüz tayin edilme- miştir. Kongre hazırlıklarını yap- mak üzere şehrimizde bulunan bazı tarih müderris ve muallim- leri yarın Ankaraya gideceklerdir: Dagmarmara yolu 45 kilometroluk yol merasimle açıldı Manisa, 10 (Hususi) — Kasaba kazasından dağ marmaraya ve dağ Marmaradan Ödemiş hududuna kadar vapılmış olan 45 kilomet- relik yolun resmi küşadını yapmak üzere kasabaya gittiklerini bildir- diğim vali Füat, baş mühendis Behçet, jandarma kumandanı Ziya beyler Geziz havzasını küçük Mendres havzasına rapteden bu mühim yolun küşat resmini parlak bir şekilde (yapmışlardır. Bu umumi yolun açılmasi dağlık bir. mıntaka olan dağ Marmara nahi- yesinin ve kasabanın iktisadi inkişafını da arttırmıştır. Vilâyet hududundan Ödemişe kadar olan onbeş kilometrelik yolun güzel olmasından bilistifade heyet Ödemişe kadar azimetlerini temdit etmiş ve avdet eylemişlerdir. Halkın gayretile yapılan bu yol aynı zamanda Manisa - Kasaba - Ödemiş tücari münasebatinın te- melini teşkil eylemiştir. Arteziyen makinesi Makine şimdilik bentlere gönderildi Büyük adada ve şehrin diğer kurak yelerinde su çıkarmak için belediyenin Avrupadan sipariş ettiği arteziyen makinelerinin gel- diğini yazmıştık. Bu makineler gümrükten çıkarılarak tesellüm edilmiştir. Bu makineler yalnız arteziyen kuyuları için değil, diğer su tesi- istimal o edileceğine göre belediye bu makineyi bent- lere göndermiştir. Burada icap- eden ameliyat yapıldıktan sonra makineler arteziyen kuyuları açıl- mak üzere Büyük adaya gönde- rilecektir. Büyük adadaki artezi- » yen tecrübeleri nihayet iki ay içinde ikmal edilecek ve büyük adada su bulunup bulunmadığı son bahara doğru anlaşılacaktır, KISA HABERLER Rusyadan gelen eşya Rusyadan Leningrat vapurile limanımıza getirilen eşyanın ve- purdan (tahliyesine dün de devam edilmiştir. Vapur Haydar- paşa rıhtımına yaklaşmış, içindeki eşya tahliye ve heyetimizce tesel- lüm edilerek doğrudan doğruya yük vagonlarına yerleştirilmiştir. Vapurun tahliyesi bu sabah bitecek ve traktörlerle sair ziraat âlâtı bu akşam Ankaraya gönderilecektir. Bu eşya, Ankarada tecrübeleri yapıldıktan ronra Konya, Eski- şehir, Kütahya ve sair vilâyata tevzi edilecektir. Traktör ve sair ziraat âletler mütehassısları olarak Rusyadan gelen heyette bu ak- şam Ankaraya gidecektir. Diğer eşyanın Ankaraya nakli için henüz emir gelmediğinden heyetin diğer kısmının ne günü hareket edeceği henüz belli değildir. X* Sanayiciler dün toplandılar — Dün Sanayi Birliğinde Istanbul erbabı sanayii bir içtima yapmış- lardır. İçtimada yeni muamele vergisinden sonra ohadis olan vaziyet etrafında görüşülmüştür. Dünkü içtimada Iktisat vekâle- tine takdim için hazırlanan arize şu neticelere bağlanmaktadır. 1 — Maddei iptidaiye cetvelinin 26 temmuz 1932 tarihine kadar meri olması kanuni bir haktır. 2 — Bu müddete kadar mad- dei iptidaiye ve hamule tarifesi- nin ihzar ve tatbike vazedilmesi. 3 — Tarifenin tatbikine kadar maddei iptidaiye cetvelinin meri- yette devamı. * İnhisarlar vekili geliyor — Gümrük ve İnbisarlar vekâleti müsteşarı Âdil bey bugünkü trenle Ankaraya gidecektir. Âdil beyin Ankaraya muvasalatından sonra İnhisarlar vekili Rana bey Istanbula gelecektir. Rana beyin Istanbulda bulunduğu müddet zarfında inhisarların tevhidi işle- rile meşgul olacağı haber veril- mektedir. * Ethem Pertev ihtifali — Eczacı Ethem Pertev beyin ölü- münün yıldönümüne tesadüf ettiği için dün İstanbul'daki eczacılar tarafından mutat ihtifal yapılmış- tır. Eczacılar merhumun Eyipteki mezarına giderek çelenkler koy- muş, nutuklar söylemişlerdir. X* Yeni mülkiye müfettişleri— Esbak Menemen kaymakamı Mus- tafa Adli, esbak Balıkesir valisi Ismail Hakkı, Mudanya kayma- kamı Şükrü, Sivrihisar kaymaka-. mı Cavit ve vilâyetler umumi mü- dürlüğü 2 inci şube müdürü Şevki beyler mülkiye müfettişliğine tayin edilmişlerdir. Bursa sineması kiraya verildi Bursa, 12 — Tayyare cemiyeti tarafından inşa edilmiş olan binanın yalnız sinema kısmı senevi 6000 lira mukabilinde (Bursa sinemacılarına icar edilmiştir. Ya- pılan mukayeleye nazaran icar bedelinden maada, ayrıca senede yalnız on gün için . tayyare ce- miyeti tarafından işletilecek men- faati cemiyete varidat kaydedile- cektir. Beyoğlu Merkezinde dişçi 13 Haziran 1937 ama Radyo 13 haziran pazartesi akşamı Istanbul — 18 Gramofon - 19,90 Saz: Cennet H., Yesari Asım B. - 20,25 Ajans haberleri, doğru Saat 21 Saz: Belkis H., Safiye H.-22 Orkestra, proöram: 1 — Oberon (Oavertur), 2 — Sigarcie M, Festa, 3 — Die Haydropaten. Belgrat (429,5 m) — 20,30 Viya nadan nakil. Bükreş (391,2 m.) — 20,30 tiyatro. Budapeşte ( 550,5 m. ) — 20,90 konferans,21 org konseri, 23,30 konser, 24 gramofonla dans musikisi. Berlin (419 m.) — 20,10 musahabe, 21 dans musikisi, 23 radyo jurnal, 23,30 dans musikisi, Londra (355,8 m.) — 21 org kon seri, 21,30 orkestra, 22,45 musahabe, 23,35 dans musikisi, Paris ( 1725 m. ) haberleri, 20,10 kitap şüunu, Ingilizce ders, 21 radyo konseri, şüun. Prağ (488,6 m.) — 20 Bratislavadan nakil, 20,40 çek şarkıları, 24 Brünn'den nakil, 22 oda musikisi, 22,30 piyano konseri, 23 radyo jurnal, 23,20 gra mofon. Roma ( 41,2 m.) -. 21 gramofon, 21,45 spor haberleri, 22 konser, 23 şüun, 23,10 hafif musiki konseri, 23,55 radyo jurnal, Varşova (1411 m.) — 20,95 radyo jurnal, 21 kont Lüksenburg opereti, 23 musahabe, 23,25 Fransızca musahabe, 23,50 dans musikisi. Viyana (517,2. m.) — 20 tra konseri, 22,40 havadis, 22,55 akşam konseri. 14 haziran salı akşamı Belgrat (429,8m.) — 20,50 konser, 21,30 Zağrepten nakil, 23,50 akşam konseri. Bükreş (394,2 m.) 20 radyo orkestrası, 20,30 konferans, 20,45 şarkı, 21,10 orkestraya devam. Budapeşte (5505. ) 20,30 konferans, 21 varyete, 22 müsahabe, 23 piyano konseri, 23,45 çingene mu- &ikisi. Berlin ( 419 m. ) — 21,45 senfonik konser, 23 radyo jurnal. Londra (355,3 m.) — 20,45 viye- lensel konseri 21,45 dini ayin, 15 orkestra konseri, 23,35 dans mu : Paris (1725 m.) — 20,30 ingilizce ders, 21 radyo tiyatrosu, 21,40 şüun, 21,45 gramofon, 22,30 radyo konseri, Bela Rex orkestrası. Prağ ( 488,6m.) :— 20,45 tıbbi kon- ferans, 21 Brünn'den nakil, 22 radyo orkestrası, 23,15 radyo Jurnal, 23,20 gramofon. Roma ( 441,2 m.) — 21 gramofon, 21,42 muhtelif musiki, 22 komedi, 23 konser, 23,55 radyo jurnal. Varşova (14li m.) — 20dint ayin Viyanadaki Saint Stephane klise- sinden nakil, 21,30 şüun, 21,15 hafif musiki konseri, 22,50 radyo jurnal, 23 dans musikisi, Viyana (617,2 m.) — 21,25 Fawst operasından nakil, 23,50 çingene musi- kisi, ——— Kadıköy Süreyya sinemasında Çarşamba ak- şam saat 22 de görülmemiş muazzam bir program. Ertuğrul Sadettinin Gala suvaresi Yerler şimdiden satılmaktadır. 20 sinema 20,30 21,40 X* Sanayi umumi müdürü Al manyada — İsmet paşa Hz.nin Rusya seyabatlerinde kendilerine refakat eden Sanayi umumi mü- dürü Şerif bey Moskovadan Ber- line gitmişti. Gelen malümata göre Şerif bey Almanyada mühim sanayi şehirlerini ziyaret etmekte, ham ve nim mamul iptidai mad- delerin ne suretle (işlendiğini “Tokatlıyan,, #ramvay istasyonunda Şık sineması karşısında. İstiklâl moda kullanılabilir. Kapıcıya müracaat. Kiralık apartıman tetkik eylemektedir. caddesi No. 156. Doktor, muayenehanesi, kadın terzi ve atelyesi ve ikametgâh olarak