February 6, 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

6 Şubat 1938 AKŞAM Sahife $ SOHBET: Smmm AKŞAMDAN AKŞAMA“ Beynelmilel olan bir Türk doktoru Pr. Âkil Muhtar ilme neler kazandırdı? Profesör doktor Âkil Muhtar'ın Paris tb akademisine âza seçilerek türk ilmine bir şeref kazandırdığını yazmıştık. Bir asırdanberi mevcud olan bu müessesede on altısı tababe- i temsil etmek üzere ancak elli eo nebi Aza bulunur ki, bunlardan biri- nin bizden olması cidden iftihar du- yacağımız bir şeydir. Profesör Dr. B. Âkli Muhtar B. Âkil Muhtarı evinde ziyaret et- tiğim zaman, tevazu göstererek ga zete sütunlarında kendinden fazla bahsettirmemek istediğini söyledi, Fakat bunun sade ona değil, hepimi- ze taallük eden bir mesele olduğunu ileri sürmem üzerine kendisinden ba- zi izahat alabildim. En esaslı sual her halde şu idi:. — Sizi hangi mesainizden “dolayı bu yüksek teşekküle intihab ettiler? Doktor Âkil Muhtar, on dokuzun- cu asrın son senelerindenberi mev- cudiyetini / tababete hasretmiş bir mütetebbidir. 1902 de, yirmi dört ya- Şında iken Cenevre tıb fakültesinden mezun olmuş, Avrupanın muhtelif şehirlerindeki o müesseselerde nazari Ye pratik bilgisini arttırmıştır; 1909 da yatana dönerek bizim tib fakültesin. de kürsüler işgal etmiş ve etmekte. dir. Talebesi tarafından «Âkil hoca» diye çağrılan profesör, 1921 den iti. baren İsviçre'nin, Avusturya'nın ve Fransanın birçok cemiyetlerine âza Seçilmeğe başlamıştır. Yüzden fazla €ser yazmış, binlerce talebö yetiştir. miş ve on binlerce can kurtarmıştır, Yukarıda sorduğum sualin cevap- ları şunlardır: Hoca, tabiatile, saydığımız mesaisi Arasındaki eserlerinden dolayı aka- demiye alınmıştır. fransızca «tra- Vail» lerinin adedi 27, hem fransızca hem türkçe olanlarının 22, yalnız türkçe olanlarınm sayısı ise yüz ka- dardır. Bunlardan ilk iki çeşidi Paris tıb âleminin dikkatini celbettiğin- den, Âkil Muhtar'ı sade eserlerinden tamyan bazı âlimler akademiye nam- Zed göstermişlerdir. | Bilhassa zikre değer ilmi hizmetle- rini şöyle hülâsa edebiliri 7 Uzun süren menerjitlerde sik sık ya- Dilan Lonber ponkslonlarının faydalı ol- duğunu 1904 de ileri sürmlştür. 2 — Mevzii anestezilerin tesir derecele- ini tayin için bir usul bulmuştur ve bu u- sulle bir Çok ilâçları tedkik etmiştir. Buna Şair müteaddid neşriyat yapmıştır. Bu meyanda morfin ve arkadaşlarının muhi- Hi olarak anestezi yaptıklarını isbat et müstir, $ — Köleralıların idrarında nltrid bul- ada için, bunu bazı âlimler kolera Ara bi gösteriyorlar; bir ehemmiyet atfe- Giyorlardı. Âkll Muhtar, bu nitridlerin 4d- Ter durduğu zaman husule geldiklerini göstermiştir ve kolera ârazında bir rol oy- nıyamadıklarını meydana koymuştur. 4 — Kalb üzerine tesir eden ilâçların bu tesir mihanikiyetlerini insanlarda ve hayvanlarda tedkik etmiştir. Eskiden zan- Rolunduğu gibi bu ilâçların geç tesir et- Hediklerini ortaya çıkarmıştır. Kalb has- talıklarında, kalbin cazib kuvvetinin bir rol oynadığını göstermiştir. 'Tansion yüksekliklerinin nabızda husule getirdiği tahı ri Ve buna göre Pronost dü tedkikatta (Vâ - Nü) şehrimizde tedkiklere başladı! Sanayi unum müdürü B. Reşad | şehrimizde sanayi işleri Üzerinde dün- den itibaren tedkiklere başlamışlar, Sanayi umum müdürü önce deri sa- nayiini ele almıştır. Beş beygirden yukarı kuvvette olan fabrikalar muamele ve istihlâk resim- lerine tabi ve buna mukabil beş bey- gire kadar olan fabrikalar bu vergi- lerden muaf olduklarından son 7a- manlarda fabrikaların küçülmekte ol- duğu görülmüştür. Bu küçülme bü- yük fabrikaların ikiye ayrılmaları Su- retile vaki olmakta, bu suretle evvel- cs beş beygirden yukarı olan bir fab- rika, beş beygirden aşağı kuvvette iki fabrika halinde çalışmak suretile mu- amele ve istihlâk resimlerinden kur- tulmaktadır. Bu hususi sanayicilerin İktisad ve Maliye Vekâletlerine müteaddid mü- | racaatleri de göz önünde tutularak | vaziyetin yeniden esaslı şekilde ted- | kiki münasip görülmüştür. Sanayi umum müdürü B. Reşad bu maksadla dün sabah Yedikuleye gi- derek deri fabrikalarını gezmiş, mâ- hallinde tedkikler yapmış, fabrikatör- leri dinlemiştir. Öğleye doğru sanayi umum müdü- rünün reisliğinde Ticaret odasında deri sanayil ile meşgul olan bazı 28- vatın iştirakile bir toplantı yapılarak bu mevzu üzerinde görüşülmüştür. B. Reşad tedkiklerine yarın da de vam edecektir. Kurtuluş cinayeti Katiller poliste verdikleri ifadeyi adliyede inkâr ediyorlar Kürtuluş civarında -Sald adında bir sabıkalıyı tabanca ile ensesinden vurub öldürmekten maznun İhsan ile arkadaşı Mehmed Alinin yakalan- dıklarını yazmıştık. Bu iki suçlu dün adliyeye teslim edilmişlerdir. İhsanla Mehmed Ali zabıtada ver- dikleri ifadede cürmü tamamile iti- raf etmelerine tağmen dün adliyede yapılan istievaplarında kendilerine isnad olunan suçu katiyen reddede- rek bu cinayetle alâkaları olmadığını, polisteki ifadelerinin gayri tablt şe- | ralt altında yazılmış şeyler olduğunu ileri sürmüşlerdir. İhsan ve Mehmed Ali, birinci sor- gu hâkimine verilmişler ve ilk sorgu- ları neticesinde ikisi hakkında da tevkif kararı verilerek tevkifhaneye | gönderilmişlerdir. Berberler kongresi Kongrede berberler mektebinin vaziyeti görüşülecek Berberler Cemiyeti umumi heyeti 21 şubat pazartesi günü saat 14 te top- lanacak, senelik faaliyet üzerinde görüşmeler yapılacaktır. Bu arada Berberler mektebinin vaziyeti ve ber- berlere verilecek ehliyetnameler de | mavzuubahs olacaktır. Son zamanlarda ehliyetsiz berber- lere yeniden tesadüf edilmektedir. Ehliyetnameler Belediye, Maarif ve diğer resmi dairelerin birer mümessi- linden mürekkep komisyon tarafından veriliyordu. Bererler Cemiyeti ehliyet- namelerin Berberler mektebi tarafın- dan verilmesini istemektedir. Böyle olunca ehliyetsiz berberler mektebe devam edip berberlik öğrenmek mec- buriyetinde kalacaklardır. Cemiyetin bu müracaati üzerinde Belediyece tedkikler yapılmış ve Ma- arif idaresi de müfettişlerinden birini mektebe göndererek incelemeler yap- tırmıştır. Müfettiş raporunu hazırlıya- rak Belediyeye vermiştir. Rapor Şe- hir meclisinde bugün, yarın müzake- re edilecektir, Haklı şikâyetler Yolcu 'bekliyenler saatlerce soğukta bırakılmamalı Mudanya vapurunu beklemeğe git- tim. Vapur gecikti, soğuktan dondum, Girecek, barınacak yer bulamadım. Evlâdıni bekliyen ihtiyarların da sa- atlerce soğuğa maruz kalıp öksürme- gördüm. ir yolcu salonu yapıla- caktır, Fakat kim bilir ne zaman? O zamana kadar halkı dondurmalı mı? Yazın oturacak bir kaç sira yoktur. Ehali tarhların etrafındaki demir parmaklıklara ilişiyor, Hiç olmazm Mudanya vapurları i- çin bilet satan salon kapalı, mahfuz bir oturup bekleme yeri haline geti- rilmelidir. Fransız lisesindeki Türk bayrağı Kasımpaşada foto Vedad yazıyor: Pangaltıdak! Fransız kız lisesine çekilen Türk bayrağı pek biçimsizdir: Ay şekli, eski harflerdeki «ses nin teknesine benziyor. Böyle bir ihmali pek çok vatandaşların #inirine dokü- muyor. - Yusufpaşadaki radyo Aksarayda Yusufpaşada bir kahve- cinin yüksek bir ağaç üstüne koydu- &u radyonun halkı rahatsz edecek gekilde gürünü ettiği, çoluk çocuğun ders çalışmasına bile mani (olduğu bildiriliyor; alâkadarların dikkatini celbederiz. Hamallar haksız yere ezilmemelidir «Tophanede İskele caddesinde 12 numaralı kahvede Tophane Üsküdar bölüğü hamallar namına Kadir, ad- Sahtekâr şebekesi hakkındaki tahkikat Adnan namında biri dün tevkif edildi Müddeiumumilik tarafından mey dana çıkarılan sahtekâr şebekesi etra- fında tahkikat devam ediyor. Müdde- fumumilik birinci tedkik bürosu bu şebeke ile alâkadar olmaktan maznun bazı kimselerin isticvablarile uğraşır- ken, Sultanahmed - birinci sulhceza hâkimi B. Reşid de kendisine tevdi edilen evrak üzerinde tedkikata de- vam etmektedir. Düne kadar yapılan tahkikat neti- i cesinde bu şebeke ile yakından alâka- dar olmaktan suçlu Adnan adında bi- ri sorgu altına alınmış ve dün sorgu- su ikmal edilerek kendisi hakkında tevkif kararı verilmiş, tevkifhaneye gönderilmiştir. Adnan hakkında, Sadiye ve Hatice adlarında iki kadını dolandırmak, ie- ra tarafından bir yere konularak mü- hürlenmiş eşyayı kaçırmak için res- mi mübrü bozmak suçlarından da halen takibat devam etmektedir. Adnanın dünkü tevkifinin sebebi de bir doktorun yazısını ve İmzasıni taklid ederek sahte bir rapor uydu- rup mahkemeye ibraz etmesidir, Diğer taraftan bu işle alâkadar olmaktan maznunen Suad namında biri de is- ticvab altına alınmış ve dünden itiba- ren müddelumumilikçe isticvabına başlanmıştır. Tahkikat genişletildikçe bir çok ye- ni şahıslar meydana çıkmaktadır. Müddelumumilik, muhtelif cepheler- den tahkikalını ilerletiyor, Noksan ekmekler ve zararlı simitler Zabıtaca yapılan umumi bir beledi kontrolde Fatih mıntakasında 460 ekmek kilodan noksan bulunarak müsadere edilmiş, sıhhate muzır ol- duğu görülen 315 simit imha olun- muştur. Muayyen mubafaza şeraiti içinde bulunmuıyan 2600 kilo mazot da müsadere edilmiştir. i Tebligat parası 2 sene içinde 72 bin lira toplandı Eskiden dava sahiplerine ald evra- kın alâkadarlara tebliği için iş sahip- lerinden tebligat ücreti namile bir mikdar para alınıyor ve bü para, bil- fil tebligat işlerinde çalışan müba- şirlere veriliyordu. Bundan iki sene evvel adliye encü- meninin bir toplantısında bu iş gö- rüşülerek tebligat parasının bütün mübaşirlere tevziine karar bunun için de bir talimatname hâ- zırlanarak bu talimat paranın bütün mübaşirler arasında taksimine başlanmıştı. Fakat bu ka- rarın, tatbikatı uzun müddet devam etmemiş, Adliye Vekâleti, encüme- 7 ninbu kararının doğru olmadığı kanaatini izhar etmiş ve Vekâletle adliye encümeni arasında çıkan bu ihtilâf üzerine tebligat parası bildin tebligat yapanlara da, tebligat işle rinde bulunmiyan memurlara da ve- rilememiştir. Bu suretle İstanbul ad- liye kasasında iki senedenberi biriken bu para on iki bin lira kadar bir ye- küna baliğ olmuştur. İstanbul adliye mübaşirleri namına mutemed tarafından Adliye Vekâle- tine yapılan son müracaatta bu pa- ranın bütün mübaşirler arasında tak- simine müsaade edilmesi rica edilmiş- tir. Şimdi Vekâletten bu müracaatın cevabı beklenmektedir. İstanbul ağ- liyesinde hali hazırda 181 mübaşir bulunmaktadır. Bunlardan 80 tanesi bürül tebligat işlerinde, mütebakisi mahkemeler ve müddelumumilik em- rinde vazife görüyorlar. Mezbaha resmi Resmin kilo üzerinden alınması projesi hazırlandı Hayvan başına alınmakta olan mez- baha resminin kilo üzerinden tahsili etrafındaki tedkikler bitmiş gibidir. Mezbaha müdürlüğü bu hususta bir porje hazırlıyarak Belediye relgiiğine vermiştir. Proje tedkik edildi, bugün- lerde Şehir meclisine verilecektir, Mezbaha resminin kilo üzerinden tahsili için Şehir meclisinden müsaa- de alındıktan sonra kararın marttan itibaren tatbikine başlanacaktır. Ce- lebler mezbaha resminin hayvan ba- şına alındığını göz önünde tutarak şimdiye kadar semiz hayvan £ getiri- yorlar, bu suretle satışlarda hayvanın ağırlığından istifade ediyorlardı. Bu vaziyet zayif hayvanların satılama- ması bakımından müstahsilin zararı- na idi. Kilo üzerinden resim alınması kararının tatbikinden sonra bu mah- zur ortadan kalkacaktır. Beykozda cerh Yoğurtçuyu -yaralıyan karı koca yakalandı Dün Beykozda bir alışveriş mesele- Sinden ağır bir yaralama vakası ol- muştur; Beykozda oturan Osman isminde Seyyar bir yoğurtçu mahalle arals- larında yoğurt satmakta iken, evler- den birinden çağırılmış, yoğurt tene- kelerini kapının önüne indirmiştir. Kundura fabrikasında amelelik eden İhsanla karısı evin kapısına gelerek iki yüz elli gram yoğurt istemişler, yoğurtçu da tartarak bakır bir sefer. tası içine koyup vermiştir. İhsan ile karısı bunun eksik oldu- gunu ileri sürmüşler, yoğurtçu da buna bazı ağır sözlerle mukabele et- miştir, Fena halde hiddetlenen İhsan- la karısı kenarı keskin olan bakır $e- fertasını Yoğurtçunun yüzüne fırlat- mışlardır. Sefertasının keskin tarafı yoğ'urtçunun yüzünü bir kaç yerinden tehlikeli surette yaralamıştır, İmdadı sıhhi otomobilile Haydarpaşa nümu- ne hastanesine kaldırılmıştır. Zabıta, yoğurtçuyu yaralıyan karı kocayı yakalıyarak haklarında kanu- ni takibata başlamıştır. — Güzelliğin bir haddi vardır. Mükemmelden üstün bir şey tasav- vur olunamaz. Bazı kitabları, bazı mısraları okurken: «Güzelliğin son haddine varmış, bunun kadar güzel bir eser daha bulunur ama daha güzeli olamaz, Bayağılık için öyle de- gil: Her bayağıdan bir daha bayağısı Meselâ: «,.. » şarkısı şarkısı onları bastırdı, onlara âdetâ bir asalet verdi, Gelecek sene belki daha bayağısı da çıkar, > Bunları söylediğim arkadaş güldü ve dedi ki; e arar il l ali fi bir adamın avukatı oluverir, onu dün- ya efkârı önünde temize çıkarmağa kalkarlar, İçlerinden bazılarının bu işe, ancak dikkati çekmek için giriş. liklerini farzedelim; fakat hepsi için söyliyemeyiz. Onların bir kısmı, bin yıldır ölmüş ve kendileri ile hiç bir münasebeti bulunmıyan kimselerin mahküm olmasına bir türlü alışama- mışlardır. Çünkü onlarda hak ihti- rası vardır; bin yıllık önceki haksız.