6 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

| Halk bankası ve Halk sandığı açıldı Iktisad Vekili ve banka idare meclisi reisi birer nutuk iradettiler Küçük esnafın her türlü ihtiyâçlarına cevap verecek olan bankanın Istanbul Ankara 5 (Te- — Hak de İktisad Vekili B, Şakir Kesebir birer nutuk irad etmişlerdir. Merasimde, baş- İktisad Vekili ia Büyük Millet (OB. Şakir Kesebir Meclisi reisi B. Abdülhalik Renda olmak üzere Dahiliye Vekili Parti genel sekreteri B. Şükrü Kaya, İk- Halk sandığı da açılacak tisad, Adliye, Maliye, Ziraat, Güm- rük ve İnhisarlar, Sıhhat ve İçtimai muavenet Vekillerile mebuslar, ban- kalar idare meclisleri reis ve âzaları le direktörleri, Ankara Vali ve Bele- diye reisi hazır bulunmakta idiler, B. Muvaffak İşmen nutkunda Ke- malist rejimin yurdun ekonomi ciha- gına bügün mütevazi, fakat mütevazi olduğu kadar manalı ve lüzumlu bir kredi müessesesi daha ilâve etmiş bu- lunduğunu işaret ederek ezcümle de- miştir ki: «Türk vatanının ve onun sahibi asil milletin varlığını yüksek şahsiyetine medyun bulunduğu Atatürkün eşsiz iradesinden doğan bugünkü müstakil ve kudretli Türkiyenin ekonomik kal. kınma yolunda başardığı harikalar ara- (Devamı 13 üncü sahifede) B. Abdürrahman Melek (Baş tarafı 1 inci sahifede) memur edilmiştir. Başvekil yarın meclis karşısına çi- karak yeni kabineyi takdim edecek ve beyannamesini okuğacaktır. Dok- tor Abdürrahman Meleğin kabineyi şu suretle teşkil edeceği (o zannedik mektedir: Başvekil, Dahiliye, Hariciye, Mü- dafan Nezaretlerini bizzel üzerine &- lacak, Adilye Nezaretine Cemil Yurt- man, Iktisad, Miliye, Gümrük Ne- zâretlerine Cemal Baki, Nafia ve Zi raat Nezaretlerine Kemâl Aiper, Ma- arif ve Sıhhat Nezaretlerine Ahmed Fâik Türkmen getirilecektir. Nezaretler o müsteşarlıklarna da şunların getirileceği tahmin edilmek- tedir: Müdafaa için İnayet Mursaloğlu, Hariciye için posta - telgraf müfet- tişliği uhdesinde baki kalmak üzere Besim Tecer, Adliye için Feyzi Ata- han, Nafia için mühendis Kişişiyan, Ziraat için-Mahmud Karvas, Maliye için Hüri-Rad, İktisad için Celâl Ak- kuş, Maarif için Mardiros, Sihhat İ- çin döktor Sıtkı Osman, Dünyayı yaya dolaşan 2 kadın (Baş tarafı 1 inci sahifede) — Dünyayı yaya olarak dolaşaca- ğız. Maksadımız, seyahat intibaları- miz hakkında biri Avrupaya, diğeri Asyaya ald iki kitap yazmaktır. Seyahate çıkmazdan evvel yol masrafı için para tasarruf etmiştik. Fakat bu paralar yavaş yavaş tüke- niyor. Bu sebebden dolayı, - Varşova- dan eşyalarımızın büyük bir kısmını Istokholma geri göndermeğe mecbur kaldık, — Muhtelif memleketlerde yaya olarak yalnız ücradağ yollarından geçerken korkmuyor musunuz? — Korku nedir bilmeyiz. Korksay- dık dünyayı yaya olarak devretmeğe çıkar mı idik? Esasen neolur ne olmaz yanımızda bir tabanca vardır. Demişlerdir. İsveçli iki genç kadın, şehrimizde bir kaç gün kaldıktan sonra seyahatlerine devam için yola çıkacaklardır. Haydarpaşada bir otomobil kazası Zahire tüccarlarından B. Hayrinin idaresindeki hususi otomobil dün gece Kadıköyünden Haydarpaşaya giderken yol kenarındaki direklere çarpmış ve basara uğramıştır. Otomobilde bulunan Refik, Ali ve Mehmed Ali ağır surette yaralana- e Merdim Nümüne hastaneği- Lehlerin harb vu- kuunda alacakları vaziyet şüpheli (Baş tarafı 1 nci sahifede) yaya hücum ederse, Lehistan Sovyet- | ler işe karışmadıkça bitaraf kalacak- tır. Fakat Sovyet Rusya işe karışırsa şu taahhüd karşısında kalınacaktır. Ya Sovyet ordularına Leh toprak- larından göçmeğe müsaade edilecek ve bu suretle Leh toprakları Sovyet- lerle Almanlar arasında muharebe sahnesi olacak, yahut Sovyetlerin Leh topraklarından geçmelerine müsaade etmemek ve bu suretle Sovyetlerle harbi göze aldırmak. Bu usul ve şerait karşısında Lehis. ! tan, ihtilâfın dışında kalmak için elinden geleni yapıyor. B. Çember. lâyn, Sir Joyn Simon, B. Hull ve B. Ruzvelt Almanyanın tevessü ve teh- didlerine karşı koyacaklarını beyan ettikleri gündenberi Lehistanın Çe- koslovakyaya karşı hücumları hafif- lemiş ise de salâhiyettar Leh mahafi- Winde Leh şikâyetlerinin esasları de- Eişmediği beyan edilmektedir. Bu şi. kâyetler de şunlardır: 1 — Çekoslovakya, 1920 senesinde Bolşeviklerin taarruzu esnasında Le- histana yardımda bulunmaktan çe- kinmiş, ve diğer memleketleri ve bil. hassa Macaristanı Lehistana yardım. dan menetmiştir. 2 — 1919 senesinde Çekoslovakya Çiejyn arazisini cebren işgal etmiş ve 20,000 Lehliyi ilhak etmiştir. 3 — O Zamandanberi Çekoslovakya Leh ekalliyetinin mevcudiyetini yok- etmeğe uğraşıyor. Lehistan, bu ekal- Yiyet için Çekoslovakyadaki diğer ekal. Myetlere müsavi haklar istiyor. 4 — Çekoslovakya, Sovyetler ile it- tifak akdetmekle Lehistana karşı dip. lomatik mücadeleye girişmiştir. 5 — Avusturyanın ilhakındanberi Çekoslovakya çok müşkül bir vaziyet. tedir. Ona yardım edecek olan Alman. ya ile harbi göze almak lâzımdır. Lehistan, Almanyanın kazanacağı bir muharebede muhafaza edeceği bi. taraflığa mükâfat olarak Ciejyn ara- zisini geri alacağını umuyor, fakat B. Bek, henüz B. Hitlere hiç bir vaidde bulunmamıştır. B. Bek'in ihtiyatlı hattı hareketi dahili U sebeplerden de ileri geliyor. Leh efkârı umumiye. sinin büyük bir kısmı, Çek aleyh. tarı siyasetine De ee Balkan büliler hekimler birliği Türk komütesi ; İstanbul 5 (A.A) — Balkan He- kimler birliği Türk komitesinden teb- lig edilmiştir; Balkan Hekimler birliği Türk ko- mitesi bütün meslektaşların 7 eylül çarşamba günü saat 11,30 da Yıldız konferanslar sarayında beşinci Bal- kan tıb haftasının açılma celsesine ve mütaakib toplantılarma iştirak vr ws z ei Kral Piyerin 75 nci yıldönümü Yugoslav milleti, genç kralına bir sevgi ile bağlıdır Bugün dost ve müttefik Yugoslav- ya kralı ikinci Piyerin doğumunun on beşinci yıldönümüdür. Yugoslav milleti, genç kralının bu yıldönümü- nü, bugün büyük şenlikler ile kutlu- yor. Kral ikinci Piyerin babası müte- yeffa kral Aleksnadr, genç kralın tahsil ve terbiyesi için şu durendişa- ne prensipi koymuştu: — Piyer, diğer sınıf arkadaşları gibi çalışacak ve ders okuyacak. Bir gün tahta çıkacak diye, hiç bir im- tiyaz ve muafiyeti olmiyacaklır, Genç kralın tahsil ve terbiyesini Üzerine alan profesörler, kral Alek- sandrın ölümünden sonra da bu prensipi sıkı sıkıya ve harfiyen tat- bik etmişlerdir. Bundan alınan ne tice ise pek parlaktır, Kral Piyer, Ji- senin beşinci sınıfını aliyülâlA dere- cede bitirmiştir. Genç kral, mekteb talebesinin okuduğu dersleri takib etmekle be- raber, rüşt yaşına varmak zamanı yaklaşması, ve uhdesine düşen büyük vazifeler dolayısile birkaç sene sonra göreceği işleri öğrenmesine büyük bir dikkat ve itina gösterildi ve gös- teriliyor, Kral Piyer, geniş Dedigne sarayı nn küçük paviyonunda ders gür- mektedir. Her gün sabahları saat 8,30 dan öğleye kadar ve haftada iki gün de sant 17 den 18,30 a kadar ders okumakta, günün diğer sastle- rini cimnastik ile, spor ile ve ders va- zifeletini hazırlamakla geçirmekte- dir, Genç hükümdar derslerinde çok ciddi ve çalışkandır, Bütün vazifele- rini harfiyen yapıyor ve hiç bir za- man derslerini ihmal etmiyor, Bütün Yugoslav milleti kral Piyere karşı büyük bir sevgi beslemekte ve Yugoslavların, babası müteveffa kral Aleksandra karşı beslediği derin ve sarsılmaz muhabbet ve sadakati de tevarüs etmiş bulunmaktadır . Yugoslav milletinin genç kralına karşı beslediği bu derin muhabbet ve sadakat, istikbal için çok İyi be- şarettir, Kral Piyerin on isini doğum yıldönümü münasebetile bugün saat 1130 da Taksimde Ayatriyada orto- doks klisesinde dini bir âyin ve mü- teakiben Yugoslavya general konso- Josluğunda bir kabul resmi yapıla- caktır, Belgrad 5 (A.A.) — Bütün memle. ket, bugün kral ikinci Piyerin doğu- munun on altıncı yıldönümünü tesid etmektedir. Bu akşam, Belgradda bir fener alayı tertib edilecek ve Belgrad şehri âdetâ peri masallarındaki şen- liklerin manzarasını arzedecektir. VEFAT Şark halı Türk Anonim şirketi direk- törlerinden ve Dağıstan eşrafından halı saat 9 da rahmeti rahmana kavuşmuştur. Cenazesi bugünkü sal: günü Fatih tram- vay durağı Feyzipaşa caddesi 13 No, hı Hacı Ahmed aparlımanından kaldınlıp Fatih camiinde cenaze namazını müten- kip Eyüpsullanda aile kabristanındaki medfeni ebedisine terkedilecektir. Bütün akraba ve dosilarının cenaze merasimin- de bulunmaları rica olunur. Ankara Temyiz Mahkemesi Baş Müddeivmtümisi Baş muarini Arif Cankaya ve ailesi ——ğ—ğ—— FKTUĞRUL SADİ TEK TİYATROSU Bu ge (Taksim - Altıntepe) de OKARMAKARIŞIK) Vodvil 3 perde ve ARTİSTLER REYÜSÜ - Çekoslovakya Süre Süet talebini kabul etti (Baş tarafı 1 nci ele sine müsamaha etmiyecek ve on- Jarı her çareye başvurarak müdafaa | edecektir. Harpten «ra sıra bahsedil- mekte ise de bundan maksad aşağı- | daki umumi mülâhazayı ileri sürerek harp fikrini bertaraf etmektir: Vazgeçmiyeceğimiz bir şeyi tahak- kuk etlirmeklen bizi menetmek için bize karşı harbetmek caniyane bir hareket olur. Çek Nazırları fevkalâde içtimaa çağrıldılar Prağ 5 (A.A.) — Röyler ajansı mu- hâbirinden: Bugün nazırlar, akdine davet edilmişlerdir. Öğrenil- diğine göre son derece mühim karar- Jar alınacaktır. Hükümetin Südetlere vermeğe Amade olduğu ve gannedil- diğine göre müzakerelerin €sasını teşkil edeceği imtiyazları tayin ede- cek olan içtimadan sonra bir tebliğ neşredilmesine intizar olunmaktadır. Röyter muhabiri ilâve ediyor” Hükümetin bu mühim kararı itti- haz etmesine ssik, Nüremberg kon- gresinden evvel meselenin hallini tes- hil etmek olduğu bedihidir. Prağ 5 (A.A.) — Kabine içtimamın sonunda neşredilmiş olan bir tebliğ- de nazırların kati bir plân vücuda ge- tirmiş oldukları bildirilmektedir. Pl&- nın asgari bir mühlet zarfında Südet- ler fırkasına tevdi olunacağını beyân etmektedir. Romanyanın hattı hareketi Bükreş 5 — Havans ajansından: Bugün enternasyonal vaziyette Ro- manyanın hattı hareketi, alâkadar makamafça şöyle tecbit edilmektedir: Avrupada umumi bir ihtilâf halinde Romanya bitaraf kalamaz. Onun yeri | Fransanın, İngilterenin ve Amerika- nın yanındadır. Bunun sebebi yal- nız, anane ve şükren hissi değil ayni zamanda merkezi Avrupada statü. konun muhafazasında menfaati olu şudur. Filhakika, bu hattı hareket sene- Jerden beri tesbit edilmiş bulunmak- tadır. Bu cihet parlâmento müzake- relerinde muhtelif hükümetlerin pro- gramında ve bilhassa kral -Ka- rolun beyanatında sçık bir ifadesini bulmuştur. Buna muarız olan ve Almanya ve İtalya ile ittifak istiyen yegâne te- şekkül «Demir muhafızları Romanya yı şimdi idare etmekte olan rejimin şiddetli hareketile ortadan kaldınıl- mıştır. Şurası muhakkak ki, Çekoslavak- yayr karşı herhangi bir tecavüz tak- dirinde Romanya diğer devletlerle birlikte harekete geçmekte gecikmi- yecektir. Diğer taraflan Macaristanın Çe- koslovakyays yapılacak tecavüze iş- tirâki ve hattâ Alman ordularının Macaristandan geçerek Çekoslovak- yanın Slovak hududlarına yürüme- sine seyirci kalması takdirinde, Kü- çük Antant paklı kendiliğinden işli. yecektir. Çekoslovakya İngiliz manevrası altında mı? Roma 5 — Relazloni İntematiomali gazetesi, «Çekoslovakya İngiliz ma- neyrası altında; başlığı ile yazdığı mühim bir makalede lord Runcima- nın varacağı neticeleri tedkik ederek vaziyetin heran daha ziyade vahim- leştiğini kaydederek ezcümle diyor ki: «Çeklerin ne dereceye kadar taviz- lerde bulundukları henüz belli değil- dir. Fakat öyle anlaşılıyor ki; Prağ hükümeti, işleri sürüncemede bırak- SARAY VICDAN © Çocuk hırsızları!... Yenifiatlar: İ fevkalâde içtima $ EYLÜL PERŞEMBE AKŞAMI lovakya hattı kareketini değistirme- dikçe mesele halledilemez, Prağ hü- kümeti kendisini yedekte gitmekten kurtarmalıdır. Ekelliyetler meselesi ötedenberi Çe» kosioyakyada vardır. Bunu nasyonal sosyalist Almanya icad etmiş değil- Gir, Herkes kanidir ki, namuskârane bir tarzda yapılacak bir plebisit me- seleyi aydınlatacaktır. Çekoslovakya- nin Almanya ile bir mukarenet ara- ması çok makül olur.» B. Henlein Çekoslovakyanın teklifine mukabil teklifte bulundu Londra 5 (A.A.) — Taymis gazetesi | diyor ki: Haber alındığına göre Henlein, Çe. koslovak hükümetinin tekliflerine mus kabil tekliflerde bulunmuştur. Şurası muhakkak ki, eğer Südetler meselesi sulhan halledilmek isteniyorsa, Hen- leinin Kalsbad'da dermeyan etmiş ok duğu şartların tadili lâzımdır. Eğer bu şartlar olduğu gibi kabul edilecek * olürsa “Çekoslovak hükümetinin tu- Tunması imkânsız olur, Henlcin, büzı tavizlerde bulunmağa mütemayil gözüküyor. Fakat Hitler ne yapacaktır? Umumi vaziyet karşısında hâkim olan fikir Londra 5 (A.A.) — Dün akşam geç vakte kadar, Gvatkin - Henlein ko nuşmalarının neticesi hakkında İngi- liz siyasi mahfiline kati mahiyette he- nüz hiç bir şey gelmemişti, Siyasi mahafil, bir Hitler - Runci- man mülâkatı ihtimalini mevzuuba- his eylemekte ise de bu ihtimali teyid edecek hiç bir şey öğrenilememiştir. Bütün komanterlere hâkim olan düşünce şudur: Fevkalâde karışık en- ternasyonal vaziyet karşısında müte- yakkız bulunmak, Sarıyerde bir cerh vakası Düne Sarıyerde Garipçe köyünde ağır bir yaralama hadişesi olmuştur. İbrahim ile Şükrü isminde iki ba“ ikçı kahvede oturmakla iken bir” para meselesinden dolayı münâzaaya tutuşmuşlardır. İbrahim, bir aralık dışarıya fırla- mış ve kahvenin bitişiğinde bulunan berber dükkânına girerek usturalar- dan birini kapmış, tekrar kahveye dönerek Şükrünün üzerine atılmıştır. İbrahim, usturayı Şükrünün vücu- dünün aşağı kısmına rasgele sap- lamış ve ehemmiyetli suretle yara Janmasına sebeb olmuştur. Polisler İbrahimi (yakalamışlar, Şükrüyü de hastaneye kaldırmış. lardır, Viyana işi 5 parçadan ibaret zarif bir ya- tak odası ehven flatle satılıktır. Taksim Topçu caddesi «Uygun» spartımanı kapıcısına müracaat, * SÜNNET DÜĞÜNÜ Beykoz Cumhuriyet Halk Partisi Ana- dolukavak ocağı himayesinde fikaraya yardım cemiyeti menfaatine 17/9/9358 ta- rihine raslıyan cumartesi günü sasi 14 de Boğazın en şirin manzarasına hâ- kim olan Süllüce nam mesire yerinde tabesabah muhtelif eğlencelerle devam edecek olan sünnet düğününe arzu bu- yuran #eyatın (teşrifleri ve çocuklarım sünnet ettirmek istiyenlerin Anadolukavağında İskele başında Halk Partisi binasında her gün saat 20 den 22 ye kadar bulunacak heyete müracaat ederek isimlerini tesbit ettirmeleri, Aym- €a civar sahillere deniz vesaiti temin edil. miştir. sineması Yeni sinema mevsimini açıyor, İlk programda: PETER LORRE (ir. Motto) ve VİCTOR MAC-LAĞLEN tarafından emsalsiz bir tarzda oynanmış AZAB Fransızca sözlü büyük, hissi ve içtimai filim. Kızlar hırsızları!.. Lüks Balkou 50, Birinci Mevki 35 2 nci balkon 25, Localar 200 kuruştur. En mükemmel FİLİMLER — En MUTEDİL FİATLAR