May 27, 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

bii elçilerini çi Bezen ; #KŞAM Danzigde her gün yeni |?. bir hadise oluyor Polonyanın nihayet Danzige asker göndermeğe mecbur olması muhtemel Alman matbuatı, Alman isteklerinden bahsederek Polonyanın normal yaşıyamıyacağını yazıyor Yarşova 26 (AAY — Polonya- Danzig hududundaki hadiseler, git tikçe sıklaşmaktadır, Bir kişinin ülü- mile neticelenen Kalthof hadisesi müstesna olmak üzere normal bir de- Yirde bu gibi hadiselerin beynelmilel matbuat tarafından neşredilmesine Bile lüzum görülmiyeceği muhakkak- ir. Fakat şimdi endişeyi mucib olan mokta şudur: Danzig âyan meclisi her hadiseden sonra Polonya hükümetine şiddetli protesto notaları yollamakta, Polonya bükümeti de bu notalara ayni şid- dette protestolarla mukabele etmek- tedir, Halihazırda Danzig âyan meclisi, bu hadiselerden dolayı Polonya hü- kümetinden özür dilemekte, müşte- rek hududda nizamın temini için ted- bir alınması ve üç Polonya gümrük Mmemürunun azledilmesini istemekte- dir. Polonya ise, haksız bulduğu bu ta- Jebleri kabul etmemekte, Kalthotf ha- diseleri dolayısille zarar ve ziyan ve Polonyalı gümrük memurları için tes #ninat istemektedir. Katthof gümrük bürosu, Polonya için büyük bir ehemmiyeti haizdir. Çünkü büro ayni zamanda Danzig arazisine giren yolu ve şimendifer hat- tanı kontrol etmektedir. Polonyanın bu kontrolü kaldırı. dijı takdirde Almanya hiçbir güçlük- Je karşılaşmadan Danzig arazisine harp malzemesi ve mühimmat sevke- debilir. Siyasi müşahiller, nazi liderlerinin nihayet Polonyayı inlizamı temin et- mek ve menfaatlerini korumak için Danziğe askeri kuvetler gönderme- ğe mecbur btrakmalarından kork- maktadırlar. Polonya, kendisine bu hak Mületler Cemiyeti tarafından ve rilmiş olmakla beraber fevkalâde müstaceliyet halinde kalmadan bu selâhiyetinden istifade etmek istö- memektedir. Diğer cihtten böyle bir kararın Mtihazı Berlin hükümeti tarafından derhal muakbeleyi icab ettiren ta bammül edilmez bir tahkir mahiye- inde telâkki edilecektir, Yeni tahrikler Varşova 26 (A.A. Habeşistanda vaziyet iyi değil İtalyan müstemlekât Nazırı- mn âyan meclisinde beyanatı Roma 26 (A.A.) — Âyan meclisinin dünkü celsesinde İtalyan Afrikası bütçesinin müzakeresi esnasında B. Teruzzi, Libya'nın siyasi ve askeri va- siyetinin gayet mükemmel olduğunu ve İtalyanın 20,000 muhacir kolon sevketmek suretile orgda yeni bir ko- Yonizasyon sistemi meydana getirdiği ni söylemiştir. B. 'Teruzzi, sözüne devamla demiş- tr ki: — Habeşistanda siyasi ve askeri va- Biyet iyidir. İktisadi vaziyet; bir takım Âmillere bağlıdır. Bu meyanda Süveyş Kanalı ve nakliyat ücreti meseleleri vardır. Bu sebepler ve reticeler tadil veya tasfiye edildiği takdirde vaziyet nor. Mmalleşecektir. Âyan meclisi, müteakiben halk kül. türü nezareti bilânçosunun tahmine. tım müzakere etmiştir. Paris elçimiz, Fransiz Hari- ciye Nazırile görüştü Paris 26 (A.A.) — Hariciye Nazırı Fonnet dün Türkiye ve Polonya bü- M0, Şi Yoğ dj gnigir.. bildirildiğine göre, serbes şehirde otu- rar bir Polonyalı dün gece Danzig polisi tarafından tevkif edilmiştir. Bebebi malüm değildir. Danzig arazisinde kâin Tiegenhof mevkiinde bütün köylülere Polonya- hlara birşey satmamalarını bildiren nazi partisinin bir tamimi gönderil- miştir. Pieclo ve Szylinovoda Polonyalılara aid birçok evlerin camları kırılmış ve bazı binaların duvarlarma «Alman- yaya dönmek istiyoruz» ibaresi boya ile yazılmıştır. Polonya matbuatı, bu hadiseleri yeni tahrikât mahiyetinde telâkki et- mektedir. Kurjer Warzawski diyor ki: «Leh milletizin, neti muh» müsaade etmiyecek ve icab ettiği za- man harekete geçerek vaziyete hâ- kim olacaktır; Hitler yeni talimat vermiş Varşova 26 (A.A.) — İyi haber alan mahfillere göre, B. Förster B. Hitler Ne yaptığı görüşme esnasında aldığı yeni direktifleri iş arkadaşlarına teb- iğ etmiştir. Diğer taraftna Danziger Vorposten gazetesi, ilk defa olarak 1933 tarihli Polonya - Danzig anlaşmasının te ahhüdlerini yapmadığını ve Danziğin de bundan böyle artık Polanyaya dü- rüst bir iş arkadaşı gözüyle bakmıya- cağını yazmaktadır, Varşova 26 (A.A.) — Bir müddet« tenberi Alman matbuatı, Almanya- nın genişlemek siyasetini muhik güs- | termek için bunu iktisadi delillere is- | tinat ettirmekte ve Alman ticareti- | nin Polonya için fevkalâde mühim | olduğunu ve Alman ticareti olmak- sizın Polonyanın normal olarak ya- Şıyamıyacağını yazmaktadır. i Bunu (o mevzuubabseden Gazete Handlova, rakamlar zikrederek Al- man iddialarının tamamile yanlış ol- duğunu gösteriyor ve Polonyanın Al- manyadan aldığı malların bir çoğu- Du pekâlâ kolayca başka memleket lerden de tedarik edebileceğini teba- rüz ettiriyor. Macar - Slovak hududunda Yeni hâdiseler oldu, tahkikat yapılıyor Budapeşte 26 (A.A.) — Slovak hu- dudunda yeni hâdiseler cereyan etti. gi resmen bildirilmektedir, Bir Macar kumandanı İle iki Slovak zabiti bu hâdiseler hakkında tahki- kat yapmakia meşguldürler, Pragda havra civarında bir bomba patladı Prag 26 (AA.) — Dün akşam bu- rada yahudi mehallesinde havra ci- miş ve bir çok kişiyi enkaz arasında yerilmiştir. Diğer taraftan Wencoslas meyda- nında da yahudi meselesinin çabuk bir bal suretine raptı için gece bis faşist tezahürü olmuştur. Polis bu toplantıyı dağıtmıştır. Hayfada 6 kişi yaralandı Hayfa 26 (A.A.) — Dün Hayfa'da bir tedhiş hareketi vukubulmuş, alta Kişiyle: Em li Gafenco 9 haziranda şehrimize gelecek Rumen Hariciye Nazırı An- karada üç gün kalacak, dönüşte Atinaya gidecek Bükreş elçimiz OB. Hamdullah Suphi dün Romanya bandıralı Besa- rbaya vapurile İstanbula gelmiştir. B. Hamdullah Suhpi, 9 haziranda şehrimize gelecek olan Romanya He- riciye Nazırı B. Gaefnco'ya Ankara seyahatinde refakat edecektir. B. Gafenco, Ankarada üç gün kar lacak, Hariciye Vekili B. Şükrü Sa- raçoğlu İle iki memleketi alâkadar eden meseleleri o girüşecek, Ankara- dan dönüşte Atinaya giderek Yunan Başvekili ve Hariciye Nazırı B. Me- taksasla d mülâkatta bulu bulunacaktır. Yozgadda hayrı bayram Bir alaya sancak verildi, hü- kümet binasının temel atma resmi yapıldı Yozgad 26 (A.A.) — Yozgad halkı dün iki bayramı ayni zamanda ya- parak sevinç içinde çalkanmıştır. Bunlardan biri alâya sancak verme, diğeri hükümet binasının temel at- ma törenidir, Doksan üçüncü alayı- mıza sancak verme merasimine vilâ- yetin her tarafından gelen on bin- lerce halk iştirak elmiş ve orgeneral İzeddin Çalışlar, korgeneral Muzaf- fer, tuğgenerâl Remzi ile Yozgad valisi Feyzi Gürel ve bütün vilâyet erkânı hazır olduğu halde şanlı san- cağımız doksan üçüncü alay komu- tanma teslim edilmiştir. Bunu mü. teakip orgeneral İzeddin, gayet mü- essir bir hitabede Li ve ha. raretle Öğleden sonra ue dörtte hükü- met konağının temel atma töreni de âyni heyecan ve sevinç içinde yapıl dı. İki sene içinde bir çok eserler ve- ren valimiz Feyzi Gürel vatanm her tarafında arlan bir hızla yükse- Jen imar hareketlerine Yozgadın dâ katıldığını ve bugün hükümet bina- sınm temelini atmakla Cümhuriye- tin nimetlerinden birine daha ka- vuştuğunu anlatan bir nutuk ver. miştir. Binlerce halan iştirak ettiği bu merasimi müteakip misafirlere ha- zırlanan büfeden limonata, pasta ve dondurma ikram edilmiştir. Bir eroin şebekesi meydana çıkarıldı Gümrük muhafaza teşkilâtı eroin ka- şakçılığı yapan yeni bir şebekö meydana çıkarmıştır. Şebekenin ( elebaşılarından Kroker, Oseb ve Ahmed adlarında üç kişi yakalanmışlır. Bunların evlerinde yapi- lan araştırmada erolnler bulunmuştur, Tahkikat devem ediyor, Ordu ve Giresunda dolu tahribatı Ordu 26 (Akşam) — Dün yağan dolunun tahribatı hakkında şu ma- Yimat, verilmektedir. Civar nahiye ve Köylerde tahribat oldukça mühimdir, Buralara düşen doluların ceviz büyük- Tüğünde olduğu görülmüştür. Bilhas- sa fındık ağaçları fazla hasara uğra- i mıştır. Bü arada küçük hayvanatın da | öldüğü bildiriliyor, | Giresun 26 (Akşam) — Fındık bü- yüklüğünde 8 dakika süren dolu yağ- mıştır. Şehir bembeyaz oldu. Tahri. bat hakkımda malümat toplanmakta. dr. Alman hava kuvvetleri Kumandani İtalyada Roma 28 (A.A.) — Dün akşam İtal. yan hava kuvvetleri erkânile mühim görüşmelerde bulunmuş olan Alman hava kuvvetleri Kumadani genetsl Müh bu sabah Guldonya hâva mer- kezins giderek tesisatı ziyaret etmiş. tir. Yanında İtalyan kumandanı ge. nersl Vale bulunmakta idi, İngiltere Japonyaya şiddetli bir protesto notasi verdi Tokyo 26 (A.A) — İngiliz gemile- rinin ve bilhassa «Ranpura» vapuru nun açık denizde Japon harp gemileri tarafından tevkiii üzerine İngiltere Son dakika Moskova muvafakatini bildirince Londra, Paris ve Moskovada müşterek bir deklârasyon yapılacak Ingiliz - Fransız - Sovyet paktı Milletler Cemiyetine bildirilecek Paris 77 — Sovyet Rusya, dün kati metni kendisine bildirilen Fransız - İlgiliz - Sovyet paktı hakkındaki mu- vafakatini bildirir bildirmez Londra, Paris ve Moskovada mtüşlerek bir dek- lârasyon yapılacaktır. Bu müşterek deklârasyon, paktın &kdine tekaddüm edecek ve üç büyük devleti biribirine bağlıyacaktır. Pak- tan haftaya kadar imzalanacağı Lon- dra mahafilinde. muhakkak addedil. mektedir. İngiliz « Fransız - Sovyet paktı Mil. Jetler Cemiyetine tebliğ edilecek ve paktın akdini alâkadar üç hüküme- tin erkânı harbiye konuşmaları takip edecektir. Fransanın Moskova sefiri, dün EB. Bonnet ile uzun bir mülâkat yapmış- tır. Fransız sefiri kati talimatı hamil olarak Moskovüya hareket edecektir. Franz kabinesi bu sabah toplanarak Sovyet - Fransız » İngiliz konuşma- ları ve beynelmilel vaziyet hakkında müzekerelerde bulunacaktır. İngiliz kralı askerlik kanu- nunu tasdik etti Londra 27 — Kral mecburi askerlik kanununu tasdik etmiştir. Kanun, dünden itibaren meriyele girmiştir. Adliye, Gümrük - Inhisar- lar Vekilleri istifa ettiler B. Raif Karadeniz de B. Fethi Okyar Adliye, B. Gümrük ve inhisarlar Vekilliğine tayin edildiler Ankara 26 (A.A.) — Parti dahilinde çalışmak arzusu İle Adliye Vekili Konya mebusu Teyfik Fikret Sılay ve | Gümrük ve İnhisarlar Vekili İstan- bul mebusu Ali Râna Tarhan Vekâ- Tet vazifelerinden istifa etmişler ve | #stifaları Reisicümhur tarafından ka» bul buyrulmuştur. | Aüliye Vekâletine Bolu mebusu | Fehti Okyar ve Gümrük ve İhisarlar Vekâletine Trabzon mebusu Raif Karadeniz'in tayinleri Başvekâlet İarafından inha ve Riyaseti Cümhur- en tasvib ve tasdik buyrulmuştur. | Bu husustaki Riyaseti Cümhur tez- | keresi Meclisin bugünkü içtimaında | okunmuş Başvekâletçe yeni Vekillere vazifeleri tebliğ edilmiştir. i Ankara 26 (Telefonla) — Meclisin bugünkü toplantısında Kabine âzası drasında vuku bülün bazı değişiklik- lere aid tezkere okunmustur. Bu tez kere aynen şöyledir: «Konya mebusu Tevfik Fikret Sıla- yın Adliye Vekâletinden ve İstanbul mebusu Ali Râna Tarhanın Gümrük ve İnhisarlar OVekilliğinden vuku bulan istifaları kabul edilerek Adli- ye Vekilliğine Bolu mebusu Fethi Okyar'ın Gümrük ve İnhisarlar Ve- killiğine de Trabzon mebusu Raif Karadenizin tayin edilmiş oldukları- mı saygı İle arzederim.» Söylendiğine göre, Tevfik Fikret Büay ve Ali Râna Türhan Parti teşki- lâtında mühim birer vazifeye getiri- leceklerdir. Mısırda büyük manevralar Mısır kıtaları İngiliz donan- ması manevraların iştirak çediyor Kahire 26 naz İakenderiye H- manında bulunmakta olan İngiliz £i- Josu, dün Mısır Mili Müdafaa Nazırı- nın huzuru ve sahilleri müdafnaya tahsis edilmiş olan Mısır hava ordusu ve kıtaatının iştiraki ile manevrala- rma başlamıştır. Nevyorkta bir tevkif Alman-Amerikan cemi-. yeti reisi yakalandı Nevyork 26 — Alman - Amerikan cemiyeti reisi Trita Kuhn, tevkif edile dikten sonra sivil polis memurlarının muhafazasında getirilmiştir. Kuhnun tevkifi, Nevyorktaki nazi cemiyetinin faaliyetine nihayet verecektir. Bu cemiyet, arlık Amerikada faaliyeting devam edemez, Amerika federal zabi- tası, Madison Sguardaki nümayişten sonra cemiyeti tarassud ediyordu. Kuhn Amerikan adliyesinin elinden kurulmak için pasaport istemiş, fa- kat Amerika Hariciye Nazırı Hull pas saportu vermemiştir. Cemiyette çok büyük elçisi şiddetli bir protesto nota-| mühimi para ihtilâsı olduğu da Mr m tevdi etmiştir, Teniyor. Ispanyarlaki gönüllüler Almanların vapurlara bin- mesi işi bitti Vige 26 (A.A.) — Alman gönüllüle- rinin gemilere kindirilmesi işi hemen Bu gönüllüleri Almanyâya nakle. decek olan 5 vapur, fevkalâde bir hâ- dise zuhür etmediği takdirde, bu sa- bah hareket edecektir. Birçok yüksek rütbeli İspanyol zebitleri ile tayyore- cileri, Almanyaya yapacağı seyahat es- masında kondor lejyonuna refakat et- mek üzere dün öğleden sonra buraya gelmişlerdir. ingiltere - Japonya Avam Kamarasında mühim sualler soruldu Londra 26 (A.A) — Avam kama rasında sorulan bir suale cevaben har riciye müsteşarı B. Butler, 8 nisanda Japonlar tarafından yakalanmış olark Sagres vapurunun serbes bırakılmasi için Tokyo hükümeti nezdinde mü“ teaddiâ teşebbüslerde me olduğunu beyan etmiştir. Kamara âzasından diğer birinin, Japonyanm Sagres gemisini serbe$ kümetinin mukabele bilmisil olmaM üzere bir İngiliz limanında bir Japon gemisini mevkuf tutmağı düşün düşünmemekte olduğu suretinde etmiş olduğu suale cevaben de B. Bu ler, şu cevabı vermiştir: — Yapılması muvafık olan ii asan. dde alacağıKI ; i