6 Mayıs 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

dl kani 7 Dış - Politika Taç giyme günleri acaba nelere gebedir? Yazan: Şekip Gündüz ONDRA td; giyme bayramına hazırlanıyor. Bu bayrama (takaddim » eden günlerde Avrupada cereyan eden siyasi hâdiselerden hiçbirisi İn. gütereden cevabını almış değildir. Vaziyet öyle gösteriyor ki, Londra, yalnız Bokingam sarayı uşaklarına, saltanat arabasının seyislerine yeni elbiseler yapmakla uğraşmıyor, orada son bir buçük yılm imparatorluk dış sıyasasi “defteri kebir,, ine kaydettiği birçok zimmetlerden sıyrılıp kurtulmak için de bir takım çalışmalar ve hazırlanmalar var. İç kavganın çok kanlı ve insanlık için elim bir inkişaf yaptığı bu günler- de, İspanya, İngiliz sıyasasmın kendisinden beklenen rolü “oynamağa kalkış. mamasından muztariptir. Orta Avrupanm Âvusturyası, Macaristanı, Roman. ya ve Lehistanı dünya siyasa meydanlarında vızır vizır İngiltereyi arıyorlar. Milletler Cemiyetinin en mühim zaafı İngiliz âzanm sert bir dille konuşama. masidır, Halbuki, ya bir İngiliz imparatorluğu vardır ve bu imparatorluk hâdisele- Tin kendisine meydan okuduğu her yerde hazır ve nazırdır. Yahut böyle bir imparatorluğun mevcut bulunmadığını kabul etmek lâzımdır. İşte, İngiliz payitahtı harıl harıl taç giyme gününe hazırlanıyor Madem ki Vindsor'ların tahta çıkan oğlu Altıncı Jorj'a babası Beşinci Jorj'un, büyük babası Yedinci Edvard'm ve onun anası meşhur kraliçe . İmparatoriçe Viktor. yanm taç giydikleri günlerdeki debdebeleri gölgede bırakacak, göz kamaştıra- cak bir parlaklıkla Altmer Jorj büyük yeminini edecek, bu demektir ki Bald. vin, İngiliz İmparatorluğunun bu gününü dünden, evvelki günden ve daha evvelki günden çok, pek çok yüksek kabul etmektedir. O halde bu yüksekliğin fini ve inandırıcı bir İfade alacağı günlerin içinde bulunduğumuzu sanmak İcap eder, İngiltere ile Aemrika arasındaki tam aske. ri ittifak yapılabilecek midir, yoksa bu bir hayal olarak kalmıya mahküm mudur? Ayni dili konuşan iki büyük Atlantik devletinin biribiriyle uzlaşma. #1 İngiltereyi deniz silâhlanmasınm neticesine kadar idarei maslahat içinde yuvarlanmaktan kurtarabilir. Bütün Amerikan donanmasınm Panama kana. Imdan Büyük Okyanusa geçmesi ve bütün İngiliz donanmasının Cebelüttarık, Malta, İskenderiye ve Kıbrısta teksif ve tahşidi birçok muallik meseleleri kö- künden halledâbilir. İktidar mevkiinde bulunan General Hayaşiye 40 #aylavlık feci bir azlık ve muhaliflerine 350 saylavlık muazzam bir çokluk bahşeden yeni “intihabatta Jeponya hiç de kuvvetlenmiş olarak çıkamamaktadır. Hind İmparatorluğu ta- e vi e ta iştirak etmiyecek İtalya bugünlerde “Habeş İmparatorluğu” nm ikinci yil dönümünü deb. debe ile tes'it edecek, Tabif buna da İngilterenin iştirakini beklemek abestir. İçinde iki istavrit azmanı bulunan bir havuzun suları, ancak bunlardan biri. nin ihtiyarlık ve halsizliği kabul etmesi, yahut diğerinin “uslu oturur, büyük sözü dinler,, bir tevazu ve ürkeklik göstermesiyle bulanmaklan kurtulur. Eğer İngiliz - Amerikan deniz ittifakı bir hayal de Ruzvelt ile OBaldvin arasında çoktan kararlaştırılmış bir netice ise bu iki devletten bir! Akdenizde, Kizrlde. mizde ve Hint denizinde, diğeri de Uzak Şarkta dilediği sulhü kolaylıkla empo- ze edebilir. EMO AA e Londra siyasi mahafilinin, taç giyme ginleriide Londri Ki ve bi. yük otellerini doldurâzak olan hükümdarlar ve develt şeflerinin mimessilleri olan fevkalâde murahhaslarr, prensleri, nazırları, gazetecilerle e maliyecileri başıboş bırakacağını tahmin etmek çocukluk olur. Zira koskoca İngiltere, başlarma taç giydirilmiş iki genci sekiz ak at kogulmuş bir arabayla Tondrada boş dakika dolaştırmak için bir yıl hazırlanmaz. Bu tae giyme günlerinin ko. ME A nuşmalarmdan bakalım ne sürprizler çıkacak? O infilâk Dahiliye Vekili Mecliste izahat verdi Büyük Millet Meclisi dünkü toplan. tısmda 936 mali yılı müvazenci umumi» ye kanurunabağiı bir kısım daire bütçe- lerinde ve Hava yolları devlet işletme bütçelerinde yapılan münakale Jâyihala.. rı kabul edildi. Hudud ve sahiller sık- hat umum müdürlüğü 935 yılı bütçe ka- nununun 5 inci maddesile sarfına izin verilmiş olan 400,000 liranın 500,000 liraya çıkarılması hakkındaki kanun lâ. yihası görüşüldükten sonra avcılık hak- kındaki kanun teklifinin, deniz hastane- sinin tamiri için 937, 938 ve 939 senele. rine cari taahküdlere girişilmesine dair Jâyiha, Trabzon - İran transit yolu tze- rinde otobüs ve kamyon işletilmesi hak. ondaki lâyiha ile Türkiye, Yunanistan arasmda 15 kânunusani 937 de akdedil- şiş olan kaçakçılığın meni ve takibi mukavelenamesinin tasdiki hakkındaki Jâyihanın ikinci müzakereleri yapıldı. Rurnameğeki maddeler bittikten sonra Sırn İçöz (Yozgad) dedi ki: “— Bugün Kayaş civarında bir infi. lâk vaki oldu. Meclis buna dair malü- © mat edinse isabet olur.,, Bunun üzerine Dahiliye vekili Şükrü Kaya kürsüye gelerek şu izahatı verdi: “ Mamak civarında bulunan eski mermi depolarından bilende tamirhane ve boya İmalithanesinde bügün sabaha karşı bir infilâk oldu, yangın çıktı. Bo- ya imalâthanesi, ve memurların ikame. #ne mahsus baraka ve diğer bir depo yândı. Yangın söndürüldü. Şimdilik nü- fusça zayiat tesbit edilmemiştir, Bir iki "yaralı vardır. Bü yolda resmi bir tebliğ neşredilmiştir. Tahkik heyeti maahilin- de yangın sebebini ve maddi zaarrları tesbit etmektedir. Netice ayrıca arzolu. macaktır.,, Bu izahattan #onta Meclis cuma gü- nü on beşte toplanmak üzere dağıldı. Meclisin dünlü içtimamda aynı za Şekip GUNDUZ Şoförler Cemiyeti Taksi yerlerinde niçin tetkikat yapıyor ? Şayialar asılsızdır Şoförler cemiyeti Klara heyeti taksi duran yerlerde yaptığı tetkikatın İstan. bul tarafına ait olan kısmını bitirmiştir. Cemiyet idare heyeti bundan sonra Bey oğlu tarafı taksi duran yerlerini daha sonra da Kadıköy ve Üsküdarı gezecek- tir. Şoförler cemiyeti idare heyetinin tam bir idare heyetine yakışır şekilde yap- tığı bu tetkikler şoförler arasında bazı tefsirlere ve garip dedikodulara yol aç. mıştır. Bu meyanda cemiyet idare heye- tinin kâfi evsafı haiz olmayan arabaları emniyet altıncı şubeye bildirip haziran» da yapılacak muayenede çıkartacağı da söylenmektedir. Sadece gülünç olan bu iddialar cemi, yet merkezince tekzip edilmektedir. Ce- miyet teknik noksanları olan arabaları işaret ve bu noksanların biran evvel ik- malini tavsiye etmektedir. Bu suretle bütün arabalar yeni muayeneye kadar kusuru ve noksanı bilerek hazırlanmış olacaktır. Mudanyaya her gün vapur hareket edecek 15 mayıstan itibaren her gün sabah- ları 8,5 da İstanbuldan Mudanyaya vâ- pur hareket edecek ve Mudanyadan #2- at 11 de dönecektir. Her cumartesi günü saat 14 de Mu- danya ve İstanbuldan mütekabilen birer vapur hareket edecek, pazar akşamı bu vapurlar dönecektir. manda Yugoslav Meclisi başkanına Bü. yük Millet Meclisi tarafından çekilmiş olan telgrafa gelen cevabi telgraf okunmuştur. bili di dökü i HABER — Akşam PE NASIL BIR KOY Nasıl bir köylü istiyoruz ? Balıkesirde 1 kaymakam toplantı yaparak! mühim kararlar verdiler Balikesir 4 (Hüsusl) — Valimizin dövetile 11 xazanın kaymakamı burada, bir toplantı yaptı. Dün geç vakte kadar devam eden içtimâm ruznamesi Şu idi; Balikesir vilâyeti kaymakamlar içti, maında köy işlerine ait tetkik ve müza- kere edilerek karara bağlanacak madde» ler: : Vilâyet köylerinin ve köylüsünün hali medeni, ziraat, hayvancılık, iktısa, di durumlarının umumi surette müta- leasi; (Köy kalkınma) mevsuu içinde ve- kâletçe şimdiye kadar verilen emirlere göre kazalarca yapılan işlerin ve alınan tedbirlerin tetkiki; 937 programile bütçe vaziyetlerinin ve bu işin idare teşkilâtının tetkiln; Köy büroları teşkilâtı vazife talimat, namesinin yapılması; Köy kâtipleri ve teşkilât: talimatna- mesinin vazife kadrolarının tesbitit; Belediye kanunları hükümlerine göre köyler arasında hangi işler için birlik tesis edileceğinin tesbiti ve umumi su- rTette nizamnamesinin ihrazı; Köylerde ziraat işlerinde yeniliğin hedefi, vesiti #irsiyenin temini çareleri, fidelikler, fidanlıklar korkuluklar, ka» vaklıklar tesisi tohum ve fidan meselesi ve tedariki çareleri, Köylerde iktisadi vaziyetin sslâhr ve refahı iktrsadiyenin temini keyfiyeti proglanması (kredi ve satış kooperatif» lerinin tesisi yolunda yapılacak ihzar hareketlerinin ana plânları, Köylerimizde medeni mesken ve ha. yat, Köylerimizde «hhat işleri su ve ışık- lama işlerinin umumi plânları. Köy yolları esas programları güzer, gâhların tesbiti ve köyler arasında top. lu mesainin temini, yolların İnşa târz- Arendile ipek hienkeliiği; — pamrigee Yuk, kümes-hayvanları, «we 5x eni Köylerde nebat ağaç hastalıklarile ve muzır hayvan haşerelerle umumi müca, dele, Köylünün irşadt, tenviri işinin prog- tamlanma ve plânlanması. Muhtar ve korucu ve sıhhat korucu" Jarı kursları. Köy istatistikleri Telefon işleri.. Bundan sonra vali Etem Aykut “na. sıl bir köylü İstiyoruz?.. Süalini şu gü- zel izahlarla anlatmıştır: — Bizim anladığımıza, düşündüğü- müze göre yüksek Türk köylüsünü na. sil yetiştirelim ki içtimat, rühi noktada yetiştirmiş sayalım. $ 6 ok şualarından şule ve ışık hissesi» ni alan, evini barkını, Yürdunu, milleti- ni, devletini, hükümetini samimi suret, te seven, onlara pürüssüz, emniyet, sa- dakat bağlarile bağlılık gösteren, okur yazar iyi ahlâklı dürüst seciyeli, her şeyde daima Ker yerde hem de alış ve- tişte, özü #özü doğru; doğru olan şey: | lerde bile yemin etmiyen çalışmayı ka- zanmayı bilen, seven çalışan, kazanan borç çılkmazına girmeği adet etmiyen, kazandığı gibi yemesini, yaşamasını eğ« lenmesini, gelecek günleride hesaba katarak bilen, refah: ilerlemeyi bilerek seven, alnımın teri ile kazanmayı tetcih ve takdir eden başkalarının kazancın. dan zevk ve hâz duyan onların malları- na göz dikmeyi düşünmiyen, çekeme- mezlik, arkadan fena söz söylemeyi if- tira ve dedikoduyu nefretle reddeden, diğer vazifeleri gibi yurd ve millet men- İnatine, aile vazifelerini elzem ve mu- kaddes bilen, kanunları buyurukları, büyüklerinin önderliklerini hemen hüs. nü kabul ederek gereği gibi kabul eden ve başkalarınm da yapmaları için İyi gayretler gösteren içi ve dışı temiz; evi- nin içi dışı temiz; her manasile harimi pâk ve tahir bir köylü yapmak İstiyo- ruz. Böyle bir köylü yapalım. Türk milletine böyle bir köylü yarat. mak lâzımdır. Yükseltmek için okutup yazdırmak, yurd bilgisi ve sevgisi vermek, dili az bilenlere daima dilekte olduğu. gibi Türkçekoruşmayı, © konuşturmay: ta- miri ettirmek; Yani herkes için Türkçe konuşmayı mecburl temin etmek. Hal* ka birbirlerini sevdirmek ve böylece bir. birine bağlamak., İyi ahlâk dürüst söci- ye sahibi etmeğe gayret etmek. Çalış- ma, kazanma, israfsır, makül şekilde adam gibi yaşama yeme ve eğlenme yo. lunda sarf yollarını öğretmektir. İktısada alıştırmak, borçtan tevekki- yi öğretmek, Türk seciyesine uymayan eslem seal en malini Kumar, içki iptilâsı türlü maddi cis- mani fena şeylerden kurtarmak, her tür lü cismani ailevi ve içtimaf (Köy, ev) | temizlik, içi dışı pâk ve temiz olmayı te- min eylemek.,, B. Eteh Aykut 'bu değerli İzahatile Türk köylüsünü nasıl yükseltmeliyiz? Nasıl bir köylü istiyorur sualletine en güzel şekilde cevap vermişlerdir. Top- lantıya bügün saat onda devam cile, cektir. ———————— Tecavüz mü etmiş? Nişantaşmda yıkıcılık yapan Ali İs- minde 45 yaşımda bir adam © civarda oturan Münevver isminde 7 yaşında bir kız çocuğuna tecavüz ettiği iğdİRSile müddelumumiliğe verilmiştir. E Münevver tebbi adliye sevkedilmiştir. Yorgun başm vereceği İş a olur. Ayni şeylerin uğraşmak kadar İnsanı yoran bir #X bulunmaz, Bu © yözdem okuybenlarımızı hergünün ağır düşüncelerinden biran olsun ayırmak, kendilerini başka âlemlere oyalamak istiyoruz. İşinizde yorulduğunuz saman aşağıdaki sunllerin cevaplarını bulmaya çalışınız. Görmeelesiniz ii «iz bu meşguliyet kifatları da vereceğiz. Böylelikin hem eğlenmiş, hem müküfatlanmış olacakamız. Iki meşhur oyuncunun yenemediği şatranççı Satranç oyununu çok AZ bilirim ve onun cu derece oyuncu beni kolayiıkla mağlâp ader. Öyle olduğu balde, dünyanın en meşhur iki oyuncusuna meydan okudum ve ber iki sine karşı, aynı zamanda oyzaritm. Beni yes Bemediler, i , ünü nasl yaptım, . Bunun cevabını 19 mayıs tarihli gazete mizde bulacaksınız. Müktfatâı olan bu-sor- guya 13 mayıs tarihine kadat doğru cevAp vo.teeklerden bir kişiye bir Hira müxâfat wv rilecektir. Aceleci müşteri #iza daha yok, fakat Avvrupanm Bazır şe serlerinde mevcuttur. Büyük mağazalardan ot rinde Ostkatlara otomatik merdivenler saye silin Çukusyordu. Ti mardivenlerden birim inerken, diğeri de çrkryord. | © Aceleci bir müşteri fk kattan inmek ie isli 1. bn eza terken yanılıyor ve yukarı kata çıkan mer” divene atılıyor. Bunun zerine, merdiveni değiştirmekter se, bulunduğu merdivenlerin basamakların dan aşağıya daha çabuk ineceğini düşünü m merdiven. on baş saniyede elit basamak yükssilyordü. Müşteri basamakları ikişer ikişer aliadı ve saniyede Üç adım etiz. Acaba aşağıya ne kadar zamanda indi? Bu sualin cevabını yarın bulacaksınız. Sahte terazi Bakkal kendi tuzağına düştü Filhakika, terazi okunun kolları arasmda ki fark her me olursa olsun bakkal müşte risine 10 Kilodan fazla şeker vermiş oldu. Parzedelim ki, bu fark 4-3 nisbetinde elsün İk tartışında bakkal, 5 kiloluk ağırlığa mukabil ancak 4 İtile şeker.koymuş oluyor, İkinci tartışmdaysa, terazinin gözüne 5 kilo şekerin o 1/8 fazlasmı Koyuyor yani 6,250 kilo, Demek ki yekân olarak müşlerisine 10,230 kilo geker vermiş oluyor > 6 MAYIS 19937 Münakaşa | anat “veya -fikir “mese üzerinde münakâşayâa gi zaman, karşımızdakini ikna €© bileceğimizi aklımıza getirmemeliYi” Gerek kendi kendimize edindiği! gerek başkalarından 'duyup'da ettiğimiz her fikir, on tahlilde jektif bir hakikatin düsturu olr tan zivade bir fuh baletinin if dir, Hiç kimsenin ruh heletini ve bilhassa akli delillerle değiştir: yiz. Hatta karşımızdakinin sözlerine © cab veremesek bile yine düzündüğü müzlin yanlışlığına kanaat getli yiz. Dostoyevski'nin o Awda'a'sın2 Prens Mışkin, Allah'ı inkâr edön'efi sözlerini dinledikten sonra: “Büt bunlar gok kuvvetli sözler ama bal hep mevzuun dışmda gibi geliyor, â Samimi kânaatimize uymıyan sö bize dalma asıl mevzuun dışımda gi Zaten her İşte nahvetin de bir pâj bulunduğunu unutm 2: kafi mızdakinin haklı olduğunu teslim mek gücümüze gider. O kadar ki Ki şimizdakinin sözlerine cevab. vel Yince kanattimizi değiştirmek şöyl dursun, ona bilâkis daha kuvvetle Tılirız. İşte o zaman sesinizi yilki tir, karşımızdakine hakarete, onu te did veya tezvife kalkarız — (Mat hakaret, tehdid ve tezyifin öteki t rafta da görüldüğü vakidir. Bu, Dini döven hörösün ölmesi > gibi ts dir nahvet eseridir.) Kongrelerde, Konferanslarda, me islerde edilen münakaşalar bir neti Verir, çünkü oralarda se .di doğru olduğu üzerinde deği), ne yari Tabileceği üzerinde. münakaşa edilif Ya ekseriyeti kazananın sözü olur yahud iki taraf, birtakım tavizler katlanarak, uzlaşır. Bu, hakiki mün kaşadan ziyade pazarlık cinsindendir" İki taraftan birinin tam galib ge mesine, yanihaklı olduğunu ks MA en Sans İNE nen madığına, göre münakaşa: Yüzme. mudur ?... Hayır, düşünmemizi aydı latmağa, belkide kuvvetlendirmeği! yarar. Bunun içindir ki münak severim, Hem karşımızdakini ika$ demeyiz ama dinliyenler arasınd bizim ruh haletimize iştirak edenlöf* yani bizim gibi düşünmeğe kendileri de bir meyil duyanlar bulünab.lir. Hi; kimsenin ruh haletini zorla öğ Biştiremeyiz, dedim. F'akat Insan oğ"” bazan birdenbire, bazan yavaş ya' değişir, bugünkü kanaatinin aksi naate geçebilir. Bir milnakaşada sö)” | Viyeceklerimizin bu değişmeyi hı mak gibi bir faydası olması kabildir. | “Nurullah ATAÇ, Givi. a Fiyatlar yeniden tespit edildi İktısad vekâleti aşağıdaki tebliği #9” retmiştir: £ mamulâtın maliyet ve satış fiya! kontrol ve tesbiti hakiımdaki tan azami satış fiyatları 7.5-937 ti den itibaren meri olmak üzere aşsP. yazıl: vechile yeiiden tesbit ediln 1 — Çıplak" demir çivinin adi ambalâjiı olarak WE fabrikıda * edilmek ve toptan satılmak üzeri Kİ”. sunun baz fiyatı 19 kuruştur. 2 — Sandık ambalâjile berabif kiloluk kâğıt arsbalajlı paketleri? lunan çivilerin kilo fiyatma kâğıt # lâj farkı olarak ağrıla 20 para ilâve © lir. N , y ““ 3 — Çivi iptidai maddesi olan “a halinde çivitelinin bez fiyatı ton 2” fabrika teslimi peşin 133 lira re tesbit edilmiştir, tek Nİ 4 — Toptan satıştan maksat f8 nm yaptığı Ber miktar satıştır.. © 4. $ — Tesbit eğilen fiyatlardı” sek satış yapan fabrikalar hakkin 2alı cezal hükümler tatbik oldni” mar Hayata dair