6 Mayıs 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ULUS 6 MAYIS 193/ FERKŞEYIDE bayramıdır 19 Mayıs | Spor ve Gençlik ADIMIZ, ANDIMIZDIR /— HER YERDE 5 KURUŞ — ON SEKİZİNCİ YIL. No: 5664 kandrmt yapılacak taç giyme töreni İsmet İnönü dün Londraya gittiler İsmet İnönü kendisini karşılıyanlarla görüşüyor Gündelik Dış ekonomisi Arsıulusal değeri büyük bir hız- la artan dış politikamıza uygun o- larak, dış ekonomi münasebetleri- miz de boyuna genişlemektedir. Bu münasebetler münhasıran si- yasanın tesiri altında bulunmazsa da, politik dostlukların bunların inkişafındaki tesiri hiç azımsanı- lamaz. Balkan ittifakiyle Balkan , ekonomisi arasındaki ahenk; bu hükümdeki isabetin yeni bir delili- dir. Balkan ittifakının emniyet ve kuvvet verici havası içinde müşte- rek bir Balkan ekonomisinin ı:le kurulmakta olduğu bir hakikattir. Bu ittifakın sıyasal organları; dü- rüst, vazıh ve devamlı bir politika faaliyeti içinde kendi milletlerine ve dünya sulhuna hizmet ederle_r- ken iktısatçılar da müttefik mil- letler arasındaki mübadeleyi veya müttefiklerin müşterek mahsulle- rinin dünya pazarlarına bir elden arzını tanzime çalışmaktadırlar. Bu çalışmaların ne kadar güç olacağını tahmin edebiliriz. Ge- çen martta beşinci içtimaını yapan Balkan ittifakı ekonomi konseyi de, bu güçlükleri yenmek için ge- ne ekonomik bir anlaşmanın iyi neticesinden kuvvet almıştır. Fil- hakika birkaç senedenberi muvaf- fakiyetle tatbik edilen türk - yu- goslav afyon anlaşması, Balkan milletlerini aralarında bir tütün satış birliği kurmağa sevkede- cek kadar iyi bir misal olmuştur. Konseydeki türk murahhas heye- ti reisinin Atinadan avdetindeki beyanatı; bazı milli ve mütşerek mahsullerin satışı üzerinde hepi- mize büyük bir ümid ve inan ve- rici mahiyettedir. Balkan ekonomisinin aldığı iyi cereyamnı sıcak bir alâka ile takib ederken şarktaki komşularımızla olan ticari münasebetlerin inkişa- fiyle de yakından meşgulüz. Dost İrandan yeni avdet eden heyetimizin akdettiği mukavele- ler arasında şunlar da vardır: tel- graf ve telefon hatları hakkında anlaşma, hava seyrüseferi muka- velesi, Trabzon - Tebriz - Tahran yolu üzerinde karşılıklı transit ve nakliyatı kolaylaştırmaya matu anlaşma, Türkiyenin milletlerarası eko- nomik faaliyeti içinde bilhassa tanzimine son günlerde ayrıca e- mek verdiği iki mevzuu hatırlat- makla kalıyoruz. Yoksa bu misal- leri genişletmek ve başarılan veya Paşarılmakta olan bu mahiyetteki “işleri saymak hayli uzun sürer. Cumhuriyet çok geniş ve çok G2 A Kalitilaer icinde, mil- Serl Başbakanımız sirkeci garında hararetle uğurlandı İstanbui, saat 9.25 de hususi tren yonda vali ve be zım Orbay, harb kolordu kumandanı korgeneral direktörleri ve Başbakan vapurla Tophane rıh- tımına geçmiş ve doğruca Perapa- las oteline gitmiştir. B__!Ll_ .eıl_ı"l.l_L_J bir tekzib İstanbul, S (A.-A.) — Başbakanın Londrada mali ve iktısadi işler yapaca- ğı hakkındaki havadisler ,asılsız ve yer- sizdir. Malüm olduğu üzere Başbakan yalnız Büyük Britanya hüküm- merasiminde Türki- İnönü, darının taç giyme e ye cumhuriyetini resmen temsil etmek üzere hareket etmektcdi;. tatürkün uğurlaması : Arâara, $ l(AA) — Cumhur Reisi Atatürk, İngiltere kıralı Majcs.te. al- tıncı Corc'un taç giyme merasiminde hükümetimizi temsil etmek üzere Lon- draya gitmekte olan Başbakan İsmet İ- nönünü, şehrimizden müfarakati esna- ( Sonu 6. ıncı sayfada ) 5 (A.A.) — İsmet İnönü ve Bn. İsmet İnönü bu sabah le Ankaradan şehrimize gelmişler ve istas- lediye reisi B. Üstündağ, ordu müfettişi orgeneral Kâ- akademisi kumandanı korgeneral Ali Fuad, üçüncü Salih, üniversite direktörü, müessesat daha birçok zevat tarafından karşılanmışlardır. İsmet İnönü Haydarpaşa garından çıkarlarken İsmet İnönü vapurdan halkı selamlıyor Mamakta Bir yangın Oldu Ankara, 5 (A.A.) — Mamak civa. rındaki mermi tamiri ve boyama imalât. hanesinde bir yanğın çıkmış, imalât amelesiyle memurların çalıştığı bir bina yanmıştır. Tamir edilmekte olan — bir depodaki mermiler de infilâk etmiştir, Yangın söndürülmüş, şimdiye kadar nüfuzça zayiat tesbit edilmemiştir, Tahkikata girişilmiştir. Yangının se- bebleri ve zayiat miktarı tesbit ettiril. mektedir, - Dünkü kamutay Yugoslavy meclisinden — gelen cevab okundu İç bakanımız Mamaktaki patlama hakkında izahat verdi n B. Refet Canıtezin reisliğinde toplanmıştır. Başba- Sıhat Bakanı Dr. B. Refik Saydam söz almış ve ruz- ddesinde bulunan bazı daireler büdcelerinde mü- lmasına aid ve bir gün evel dağıtılan projeyi teklif et- Kamutay dü kanlık vekili ve namenin birinci ma nakaleler yapı Atatürk'le Prens Pol ve Mikado arasında Yugoslavya Kıral Naibi"Prcns lîaul- ün doğumu yıldönümü münasebetiyle, Reisicumhur Atatürk ile Altes 'Prenî Paul Karageorgeviç arasında aşağıdaki telgraflar teati olunmuş.tu_r Yugoslavya Kıral Naibi Paul Karageorgeviç : e “Doğumları yıldönümü münasebe- tiyle, Alteslerine, en lîararefli tebrikî lerimle beraber, kendı.şahsı saadetle'n ile dost ve müttefik asil yugoslav 'mıl- n refahı ve tealisi hakkındaki sa- erimi takdim etmekle hu- yım. K. Atatürk rkiye Reisicumhuru, * Ankara - erece lütufkâr telgrafınız beni ( Sonu 6. rncı sayfada ) Altes Prens - Belgrad - letini mimi temennil! susi bir sevinç duymakta, Ekselans Tü Bu d sadında da kendine lmaktadır. bütün işlerimizde olduğu gibi, dış eko_nomisinde de Kemalizmin kuvvetli 08 _ya'ratıcı hamlesi içinde ilerlediğimizi bazı : lirtmek istiyoruz. misallerle beli î( AA TUNAL letlerarası iktı: yaraşan yeri â Bu yazı ile, miş, teklif kabul edilmiştir. Bundan sonra yugoslav parla- mentosuna çekilen telgrafa gelen şu cevab okunmuştur: Son Ekselans Abdülhalik Renda Büyük Millet Meclisi Reisi ANKARA Belgrad — Türkiye Büyük Millet Meclisin- ce ittifakı âra ile kabul edilmiş olan takrirden fevkalâde mütehassis oldum, Bu, güzel dostluk gösterişini mebusan meclisine ilk celsesinde bildireceğim. Ve şimdiden eminim ki iki milletimiz arasındaki sarsılmaz dostluğun yeni bir nişanesi olan bu sıcak ve samimi sempati duygularından dolayı mebusan azası candan sevineceklerdir. Teşek- kürlerimle birlikte sayğılı bağlılık te- minatımı lütfen kabul buyurmanızı ri- ca ederim Bay Başkan. Yugoslav Meclisi Başkanı STEVAN CİRİC Telgrafın okunuşu Kamutayın sürek- li alkışlariyle karşılanmıştır. Hava yolları devlet işletme idaresi 936 mali yılı büdcesinde 39,000 liralık münakale yapılmasına; hudüd ve sahil. ler sihat umum müdürlüğü 935 yılı büd- ce kanununun beşinci maddesiyle sarfı- na izin verilmiş olan 400,000 Jliranın 500.000 İiraya çıkarılması hakkında ki kanun projeleri görüşülerek kabul e- (Başı 6. ıncr sayfada) v Türkçe ana dildir : Güneş - Dil Analiziyle yeni etüdler Aydınlık anlatan sözler Baştan vokalin düşmesi (Aferetik temler) Aydınlığın tekarrürünü ifade eden tem, Çuvaşçadan başka türk lehçelerin- de, baş vokalini kaybederek yar- (Al- tay) olmuştur, (Çuvaşçada uyar- “1, a- çık hava, 2. hava açık olmak,, olduğu az yukarıda görülmüştü); Uygürca ve Çağataycada yaru-, yarı- — “parlak, ay- dın, berrak olmak,, şekillerindedir. (es- kiden yaruk - yaruğ - olduğu, aşınma ve zayıflama ile yarüu - yarı - yar - şekille- rine girdiği anlaşılmaktadır). Yaruğ, yarıh, yarık — “aydın, berrak; aydın- lık, berraklık,, şekillerinin daha evvel teşekkül ettiği, bundan yarukmak - ya- rumak « yarmak fiğilinin geliştiği sabit olmaktadır; baş vokalin düşmesi bu son objektif (veya sübjektif) “v.k,, unsuru- nun ilâve olunmasiyle vukuğa gelmiş- Yazan: Ahmet Cevat Emre tir,. Bunların etimolojik şemaları şöyle olur: () ). . V .G) Yaruğ : v.ğ den (v.)y H ar * uğ Yara- a — a T n ir u KUN & aç a e n ORUCRİ Semantik kıymetleri: Ana kökten (1) prensipal köke (2) intikal eden aydınlık, berraklık anlamı- nın tekarrür ve tecelli (3) etmesinin i- fadesidir. Yaruk sözünden: isimlendirici -ığ (<n) unsuru ile: yarkın (Altay, Tele- üt v.b.) — “ziya, nur, şuğa”; -a(ğ) ile yarka (ğ) (Karakırgız-) — “nur, parıltı,, türemiştir. Yar- teminden de, zaman zarfı ola- rak, <ığ (<n) ile yarın çıkmıştır. Çilk mağnası: gün döğarken, sabah olurken), ( Sonu 4. üncü sayfada ) Barselonda hâdiseler oldu b . ça Va Barselon şehrinin havadan alınmış bir fotoğrafisi ( Yazısı 6. mcı sayfamızdadır |