1 Ekim 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 31
tta ya, ol zt ıe” yirı EZİ Enerjide Tarife meselesi, M. Şevki. Biz mwmlekettekli sımnyi ve istihsal işinin herşeyden evvel bir enerji me- selsile karşılaşlığını sanayi ve istihsalin rasyonel alabilmesi için evvelâ enerji kaynaklarının rusyonel bir halde İşlemesi icap ettiğini hayli zamün- dir bir dava halinde müdafan etmeokteviz. Keza enerjinin her cinsinde, maden ve liynit kümüründe, elektrikte havagazında hakik! bir genişleme - nin ancak makul bir tarile saycsinde mümkürı olabileceğini, dünyanın hiçbir tarnfında görülmiyen ücret ve makil tarifelerile bu işin başa gçıkartılması- nin imkânı aolmadığını vc enerjinin her cinsindeki istihlâkimizin dalma en yakın komşularımızdan duhi çok gerlde kalıp gideeğini iddla elmekte de- yam ettik. Bu sebeple son zamanlarda enerjinin ucuzlıtlması ve genişle tilmesi için alman esaslı ve İsabetli tedbirler bir taraftan bizim iddiamı- za bilfili teyit etliği ve diğer taraftan bu teşebbüste deram alundukça is- tihsal ve sanayi işinde büyük menfaatler teminine, enerji istihlâkimizi çok kısa bir zamanda bir hayli urttırmaya, hu yürzden iş hacmini buyütmeğe vesile teşkil edeceği için üzerinde ehemmiyetle durmayı ve araştırmaları - mızı derinleştirmeği faideli görmekteyiz Enerji işinde alınan ve alınmakla bulunru tedbirlerin başlıcalarını göz- den geçirelim: Maden kömürü ve liynitin demiryolu nakliye tarifeclerinde yüzde yüz ten- zilAt, Sermayoleri tesislerine nazaran anormal görünen elektrik şirketlerinin sor- Mayelerinin tetkiki ve kilovat basına isabet eden sermaye servisinin asga- riye indirilmesi, Elektrik ve huyaguazı şirketlerince saat kirası, depozito parası ve saire gI- bi fazladan alınan paraların usgurl hadde indirilmesi, Evvelâ bu alınan tcdbirler arasında bir nokta gayet açık olarak dikkat na- zarımızı celbetmektedir; Nevlet elinde bulunan Demiryol idâresi enerji is- tihlâkini arttırmak için nakliye tarifelerinde birden $5 50 bir tenzilât yap- müvi göze aldırmışlır. Bu milli bir iş oldufu kadar iktisadi ve hallüâ Ü- cari bir iştir de. Maden kömürünün ucuzlamaslle tstihlâk miktarı gittikçe artacak ve Devlet Demiryolları için geniş bir nakil işi meydana gelmiş ola- taktır. Deylet Demiryolları için varit olan bu tcari faide diğer şirketler ve elektrik santralları için de tamamen ve hatlâ daha fazlasile varit oldu- gu halde indirilmesi pek alâ kahil ve hattâ zaruri olduğu bilfili görülen bir kaç öon paranın tenzili için günler, haftalar ve hallâ uylarca müzuke- reler, didişmeler icap etmektedir. İşte bizce memleketimizde büyük istih- Bal işinin Devletleşmesindeki zaruret en bariz olarak buruda kendisini gös- termektedir, Ne diğer memleketlerdeki enerji tarifelerine ne de memleketimizdeki hal- s1
