| |'met kudretini e - " R DÜM i a 8e - Di vi a , ” b ni v “ l"—i ÖU , #“A . ) * 4 * eT LA dN a A e vüğemn e SAÇ ? i . 'a 054 F T Ü d3 y BALE . B ; I FAMI - ; di A * a: Fy P *«& _-. SUA ;' K l KA “VÇu N Ş ğ « . Ğ T lt . v * .. . v , ai t üi . K Pk . lli Ki vö e n .. Ö , _'4. * ** öçi K2 *e bi _ı. ı £ 'a a A - * y *4 a b <a * çit Ç İ S G — b Çü S DĞ C _) ea Va ; & LURR MA Paris Sefiri Nasıl Atlatılmıştı ? Veli Paşa Paris Sefaretinden Ayrılırken Fransa Hükümeti Kendisine Lejiyon Donör Nişanı Veriyordu, Bu Manidardı! Muharriri X Her Hakkı Mahfuzdur —i Bir memur için, maaş mikta- ryının azlığı veyahut maaşın dört beş ayda bir defa alınması, hiç- bir zaman haizi ehemmiyet de- ğildi. Osmanlı — İmparatorluğu memurin — sicillâtında, . acından ölen bir memura tesadüf edil- memişti. Ayda kırk kuruş maaşa sahip olan, fakat bunu da ancak dört beş ayda bir defa alan me- murların arasında, ailesini geniş bir. — refah — içinde — yaşatan ve hatta - gözünü dört açarsa - irat ve akar sahibi olanlar bile az değildi. Bu da bir nevi hik- |meti hükümetti ve hiçbir kontrol kuvveti be prensibi ihlâle lüzum /| görmezdi Bu hal, Osmanlı ülkesinde, ezeli bir kanun gibi temadi edi- yor.. bu devam ettikçe, hal- kın terakki ve inkişaf kudreti sönüyor.. buna mukabil, hükü- elinde tutanların ihtiras ve tahakküm hisleri kuv- vetleniyordu. Asırlardanberi başından ko- kan balık, artık kuyruğuna ka- dar tefessüh etmişti. Tanzimat!.. Diye ortaya atılan ve asırlardanberi zalim ve cebbar hükümdarların keyfi — idaresine nihayet verdirerek halkı refah ve saadete kavuşturmıya çalışan- lar bile o kokmuş balığın bir kılçığını teşkil ediyorlardı. (Büyük Reşit Paşa...) Bu isim Osmanlı tarihinde ebetpayan bir nam bırakmıştır. Bilhassa harici siyasetteki isabet ve muvaffakı- yetleri, ona Bismark kadar şeref- li bir mevki kazandırmıştır. Fa- kat.. Maalesef o da kendisini hasis cereyanlara kaptırmaktan kurtaramamıştır. (Makam) yahut (sandalya) kavgası yüzünden ( Âli Paşa) ile çıkardığı — ihtilâhi hoş gö- rüvermek mümkündür. Fakat.. o devirde Paris — sefiri ke- biri olan Veliyettin Rifat Paşayı — padişaha jurnal etmesi, bu bü- yük adama yakışmıyacak kadar büyük bir küçüklüktür. Rivayete nazaran Reşit Paşa, mabeyn kâ- tipleri meyanında bulunan oğlu Cemil Beyi Paris sefaretine tayin etmek için Veli Paşayı azletmiye karar — vermiş. Halbuki — bunu daha evvel haber alan ve Veli Paşaya teveccühü olan (Napoleon) araya girmiş, Veli Paşanın az!li-- mâni olmak istemiş. Fakat Re - paşa fikrinde israr ve Fransa hükümetini de ikna etmiş. Nihayet: “Paris Sefiri Deyvletlüâ Veli Paşa Hazretlerinin artık sefaret- te uyumıyarak Fransada kendi- sini himaye daiyesinde buluna »- ların dahi bu bapta bir şey diyemiyeceği anlaşıldığından mü- şarileyhin sefaretten azlolunarak « yerine bir münasip zat intihap ve istizan olunmak üzere - Bursa v - tayini, hakkında ma- | sızca muhavere, N | İsmi takdir ile geçen büyük Reşit Paşsşa ruzatta — bulunmuş derhal iradesini istihsal etmişti. Hem de nasıl?.. Kendi mah- tumu Mabeyni Humayun kâ- tiplerinden Mehmet Cemil Beyin Paris sefiri kebirliğine tayin J edildiğini bildiren bir ilâve de olmak şartile... Veli Paşanın, buü maruzat dolayısile azli ve ayani zamanda Cemil Beyin de Paris sefirliğine tayini, hazinei evrak kuyudatile sabittir. Ancak, bu mesele, Re- şit Paşanın Aarzusile mi yoksa, padişahın — karihasından bir ilham neticesile mi biraz karanlıktır. doğan olduğu 1 İş bu kadarla kelsa; ve yalnız Veli Paşanın azlile ve yerine Re- Şit Paşa zade Mehmet Cemil | Beyin nasbı ile kapansa idi bel- 25 Mayıs Çarşamba İstanbul — (1200 metro) İ8 gramo- fon, 19,5 Cennet Hanım, Yesari Asım Böy, 20,5 öpera parçaları, 21 Bedayi musiki heyeti tarafından alaturka saz, 22 cazbant. Bükreş — (394 metre ) 20 Viyonsel refakatinde şarkı, 20,5 konferans, 20,45 piyano ile Beethovenin 78 Op, numa- ralı sunatı, 21,15 keman konseri. ders, 20,5 Çigan orköstrası, öl Milit Sırp şarkıları, 23,10 akşam koönseri., — Roma— (441 metro ) Zi gramofon, koönser, 21,15 doktorun - tavsiyoleri, 21,45 Puecini konseri. Prağ — ( 488 metre ) 20 gazeta haborleri, 20,20 bir operanın uvertürü, 2),35 Psüg Alman tiyatrosundan naklen Satoda bir oyun iİsimli komedi. Viyana — ( SİT metre ) 19,55 Dos- tövskinin «Karamaz af biraderler mah- kemesi huzurunda » ismindeki piyos 20,40 Straviskinin eserleri. Peşte — (550 metre! 19,40 orkestra, 21 Stutyoda temsil. Varşova — (14dlİl metre) 20,35 kon- ferans, gramofon, 21,15 Kora heyeti tarafından şarkılar. 26 Mayıs Perşembe İstanbul — (1200 metre) 18 Gramo- fon, 19,5 studyo heyeti, Hayriye Ha- nım, 20,5 konferans, 21 Belkis Hanım, 22 örkestra. Bükreş — (394 metre ) 20 Madan Limonya tarafınd şarkı, 20.,20 senfoni, 21 konferans, 21,15 konsgor. Belgrad — (429 metre ) 20| Pran- 20,5 gramoflon, 21 doktorun tavsiyeleri, 21,30 koönser, Roma — ( 4di metre ) 21 gramofon, | ajans haberleri, 21,45 senfoni. . | paşa esmayı Belgrat — ( 420 metre ) 20 Almanca | ki de dedikodusu bu tarihe kadar intikal —etmezdi. Fakat bu hâdiseyi öyle bir hâdise takip ediyor ki işte orada Reşit üstüne — sıçratıyor, ve o muühteşem büyüklüğünün yanında, pek âmiyane bir küçük- lük gösteriyor. Hâdiseye gelince: Veli paşa azlolunduktan sonra — İstanbula avdet etmek için — hazırlanır- ken Fransa —Hariciye — nezare- tinin müsteşarı — geliyor, ken- disine —Hariciye nazırı Duroin Dö Lüi tarafından bir mektupla bir de nişan getiriyor. Mektupta; Paris sefaretinde bulunduğu müd- det zarfında icra ettiği hidematı memduhadan bahsedildikten son- ra bunun bir batırası olmak üzere kendisine Lejyon Donör nişanının Gran kordonu verildiğini ve ertesi gece (Elize) sarayında şerefine verilecek — muhteşem — ziyafette bu anişanı hâmil olarak icabet ettiği takdirde bütün dostlarını memnun ve Müftehir edeceği yazılıyor. Şaka değil.. (Lejyon Donör) nişanının (Gran kordonu) ... Yani birçok büyük zevatın mütehassir olup ta ancak uzaktan yutkun- dukları bir şan ve şeref kılâdesi Sonra, burada ince bir Fransız nezaketi de var. Bu da zaten haksız yere azledilen Paşanın kal- bindeki ıstırabı tahfif etmekle beraber bir de (hükümetin, senin kiymetini bilmedi. Fakat biz, seni takdir ediyoruz) manasını ihtiva eden diplomatik bir cemile,.. ( Arkası var) SEMESİLİLD- » >> * GESERRMDR Klemansonun Heykeli Paris 24 — Şanzelize cadde- sine nakledildiği zamandanberi üzerinde bir örtü bulunan Jorj Klemansonun — heykelinin — üze- rindeki —örtü merasim — yapıl- madan indirilmiştir. Klemansonun birçok dostları bu hususi mera- simde hazır bulunmuşlardır. İspanyada Bulunan Bombalar Madrit 24 — Sevil vilâyetin- de yeniden 3 bomba> bulunmuş- tur, Şimdiye! kadar bulunan gizli bombaların yekünu 349 a baliğ olmuştur. Kürtiyus Moskovada Moskova, 24 — Sabık Alman hariciye nazırı M. Kürtüyus bu- raya gelmiştir. Filistindeki Musevi Yurdu Vaşington 24 — Amerika Si- yonist teşkilâtı Reisi Dr. Naum Okolon şerefine verilen bir resmi kabulde Filistinde bir Musevi yurdu tesisi kararlaşmıştır. ai Prağ — ( 488 metre ) 21,05 —Kıral ödip İismindeki komedi, — temsilden sonra koönser. Viyana — (517T metro ) 21 haftanın dedikoduları, 21,35 konser. Peşte — ( 550 metre ) 30 musikili müsahabe 20,5 operadan nakil. Varşova — (14dli metre) 20,235 gra- mofon, 21,15 hafif konser, 22,10 bir opera parçası. Selim Sırrı Beyin Konferansı Selim Sırrı Boy perşembe akşamı radyoda, beden terbiyeşi nasıl bir mana ifade eder? Mevzulu yetmişinci konferansinı vorecektir. Bu konferans, cimnastik şenlikleri arifesinde alüâka uynudıracaktır . K | K aat ba — Muhafazakâr Kadındır Huzuruna Kısa Etekli Elbise Giymiş Hiçbir Kadını Asıl İngiliz a- * ilelerinin cemiyet hayatına girme çağına — gelmiş olan kızlarını kı- raliçaya takdim etmeden — evvel hususi ve umu- mi içtimalara çı- karmamaları a- sırlardanberi ria- yet edilen kuv- vetli bir anane icabındandır. Bu münasebet- le senede iki defa sarayda bir resmi kabul ter- tip edilir ve kı- ral ile kıraliça tarafından o yıl içinde - cemiyet hayatına — dahil olacak olan ha- nım kızlar ka- bul edilir. Merasim pek sade, nisbette de azametlidir. kızlar annelerinin veya saraya daha evvel takdim edilmiş olan en yakın akrabalarından bir ha- nımın refakatinde olarak suvare elbisesi ile saraya gelirler. Sıra ile intizar odalarına alınırlar. Son- ra yine sira ile kabul salonuna götürülürler. Kabul salonunda kıral - ile kıraliça yüksekçe birer koltuğa yanyana oturmuşlardır. Arkala- rında ve yanlarında bir mustati- lin üç dıl'ı şeklinde bütün saray erkânı vardır. Sırası gelen hanım kız teşri- fat müdürü tarafından ismi söy- lenerek — salona — ithal — edilir. Hanım kız kırala eğilerek, kıra- liçaya diz çökerek tazimlerini arzeder ve bir iki kelime ile titifat görerek çekilir. Hanım kızları müteakıp takdim sırası saraya henüz takdim edilme- miş olan hanımlara ve onu mütea- kıp te ecnebilere gelir. Ecnebileri takdim eden kimse sefirler heye- tinin en kıdemlisinin zevcesidir. Londra halkı için — sarayda yapılan bu kabpl resmi büyük bir eğlencedir. İşi olmıyanlar da- ha erkenden sarayın önünde top- lanarak gelen otomobillerin için- deki muhteşem tuvaletli hanım kızları seyrederler. Şurasını da kaydedelim ki hanım kızların takdim merasimi esnasında — taşıdıkları — tuvaletler ne kadar zarıf ve ne kadar muh- teşem olmak mümkünse o ka- dar zarif ve o kadar muhte- şemdir. Fakat ayni zamanda da uzun etekli ve klâsiktir. Filha- kika kıraliça tuvalette fazla ce- surane yeni ihtiraları Klâsik merasim elbiselerinin ta- raftarıdır. Muhafazakârlığı iltizam eder. O derecede ki bir ara- lık kesik saçlı hanım kızların saraya kabul edilmmeleri bile mevzubahs olmuştur. fakat o Hanım Kadıköy Süreyya Sinemasında (20) mayıs çarşamba günü akşamı saat 21y4A5 te Raşit Rıza tiyatrosu, Ceza Kanunu Vadwvil 3 perde sevmez. Kabul Etmez İngiliz sarayında yapılan kabul resimlerinin bu seneye ait olan sonuncusu geçen hafta yapılmıştır. Yukarıya — dercettiğimiz — resim takdim —edilecek olan hanım kızların heyecanlı intizarlarından birkaç sahnedir. Borsa Fiatleri Kambiyo Kapanış Fransız Frangı 00 | 12 | 06 İngiliz lirası 773 | 25 | 00 Dolar 0 (60 | &87T Liret 09 | 27 | 00 Belga 3 | 39 | 62 Drahmi |7: | 25 | 05 İsviçre frangı 02 | 43 | 75 Leva S7 | 36 | 75 Florin ı yız | 35 Kuron Ç. 46 | 03 | 25 Şiling A. 04 | 46 | 95 Pezata 5ST (85 | 05 Mark 01 |i7 | 53 Zloti 01 | 99 | 25 Pengo 04 | 46 | 95 Ley 79 | 67 | 05 ! Dinar 26 | 94 | T5 | Çervonets 01 | 52 |f 14 | D. Muvalhıhide A, Demiryolu 00 | 00 Borsa Harici Âltın 9 | 36 Mecidiye çh 45 | 00 Banknot a2 | 51 ?00 Sovyet - İngiliz Ticareti Londra 24 — Sovyet mü- messillerile yapılmakta olan ti- caret müzakereleri — hakkında izahat veren deniz aşırı Ticaret Nazırı, — İngilterede imal edilen maddelerin Sovyetlere satılmasını kolaylaştırmak için 1 milyon 600 bin İngiliz lirasına baliğ olan bir kredi verilebileceğini söyle- miştir. FEYZİATI LISESİ Bu seneki tatil devresini İstanbul'da geçirmek mechuriyetinde bulunar mek- tep talebeleri için — Arnavutköüyünde her türlü sılılt ve terbiyevt vesaiti cami olan binasında husüsi toşkilât vücuda getirmistir. -Bu teşkilâttan istifgde ot mek istiyon talebeler mektep idaresine müracaat ederek izahat alabilirler . ğ 'Yİ!' '5 ü 1:_' İngiliz Kıraliçası ÇO.