October 29, 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 14

a sanem iüinel —— 4 son Dakika e TAN 2910935 ingilizler Times Ağzını Müdafaa Etmek için Yepyeni Bir Tipte 200 Uçak Daha Yaptırıyorlar CÜMHURİYET BAYRAMI Bugün istanbulda Büyük Geçit Resmi Yapılacak Şehir Şenlik Içindedir Şehirdeki Cümhuriyet Bayramı tezyinatından Cümhuriyet bayramının 12 inci yıl dönümü münasebetile, dün saat 13 ten itibaren şehirde şenlikler başlamıştır. Şehir bayram içindedir ve her yer ışık ve bayrakla tezyin edilmiştir. Cümhu riyet bayramı dolayısile resmi daire ler ve müesseseler dün öğleden sonra kapanmıştır. Mağazalar ve hususi yerler mutat saatlerine kadar açık kalmışlardır. Bugün her yer kapalı- dır. Yarın, hususi yerlerin kapalı ve- ya açık tutulması serbest bırakılmış- tr. Bugünkü tören ve geçit resmi Cümhuriyet bayramı, bugün büyük törenle kutlulanacaktır. Tlbay, sabah saat 9 dan 9,45 e kadar ilbaylık dai- resinde tebrikleri kabul edecektir.Sa- at 10 dan 10,15 e kadar konsolosla- rın tebrikleri kabul olunacaktır. 10,30 da ilbay İstanbul komutaniyle bera» ber Beyazıt Cümbhuriyet alanına gide cek ve geçit resmine iştirak edecek grupların bayramını kutlulayacaktır. Bundan sonra İstiklâl marşiyle tören başlayacaktır. Geçit töreninde, Istan- bul komutanlığının sıralayacağı şekil de evvelâ ordu geçecek, bunu malül sübaylar ve neferlerle şehit anaları takip edecektir. Daha sonra sırasile üniformalı yedek sübaylar, poli$, Uni versite ve yüksek okullar, iseler, öğretmen okulları, orta okullar, azlık okulları, yabancı okullar, itfaiye müf- rezeleri, sporcular ve cemiyetler ge- çeceklerdir. Alay, Beyazıt, Sultanah»- met, Sirkeci, Galata köprüsü, Şişha- ne yokuşu ve İstiklâl eaddesi yoliyle "Taksime çıkacak, anıt etrafında top- lanılacaktır. Meydandaki direğe Türk sancağı çekilirken muzika letiklâl marşını çalacak, marştan sonra bele diye, Cümhuriyet Halk Partisi ve ku- rumlar tarafından anrta çelenkler ko» nacaktır. Saat 14 de Edirnekapı dı. şindaki şehitliğe gidilecek ve kahra- man şehitlerin kabirlerine çelenkler konacaktır. 13,45 de İstanbul şarbay- lığında toplanılacaktır. Gece Bu gece şehrimizin büyük yolların dan geçmek üzere fener a'ayları yapı» Jacaktır. Beyoğlu tarafımda Harbiye okulundan ve Taşkışladan birer grup fener ve meşalelerle hareket edecek ve ulusal marşlar söyliyerek saat 20 de Taksim meydanma gelecektir. İs- tanbul tarafmdaki fener alayma İşti- rak edecek okullar, cemiyetler ve di- ğer teşekküller saat 20 de Beyazıt meydanında bulunacaklardır. Taksi - me gelen fener alayı, İstiklâl cadde- si, Şişhane yokuşu ve Karaköy yolile 'Tophaneye gelecek, orada dağılacak- tır. Beyazıtta toplanan alay da Divan yolu, Sultanahmet yolile Eminönüne gelecek ve'oradan Ankara caddesi, Cağaloğlu yolile Beyazıda dönecektir. Halk körsüleri Cümhuriyet bayramı günlerinde devrimin ve İstiklâlin üstünlük ve ö- nemini halka anlatmak için s#öy'evler verilecektir. Bunun için Cümburiyet Halk Partisi İstanbul örgütü tarafın. dan şehrin muhtelif yerlerinde halk kürsüleri kurulmuştur. Kazalarda ku- rulan muhtelif kürsülerin adedi 23 tür. Söylev vereceklerin yekünu da so dir. Dün yapılan toplantılar Cümhuriyet bayramı ilgisiyle şehir deki muhtelif halkevlerinde ve mües- seselerde dün birçok toplantılar ya » pılmıştır. Saat 15 de Şehir Tiyatro- sunda Beyoğlu Halkevi tarafından bü yük bir toplantı yapılmış, İstiklâl mar Şiyle başlayan bayram töreni Halkevi koro ve konservatuvar heyetinin kon serlerile sürmüştür. Toplantıda Uni- versite profesörlerinden Dr. Ali Fuat bir söyler vermiş, bu büyük günün hakiki değerini izah etmiştir. Beyoğlu Gençler mahfeli de bayram münase- betile üç gün zarfında vereceği mü- samerelerin birincisini dün gece saat yirmi birde Halk Partisi Beyoğlu ka» zası merkezinde *ve “Yumur- cak” 1 temsil etmiştir. Toplantıda mahlelin korosu ayrıca konser de ver» miştir. Eminönü Halkevinde saat 16 da bir toplantı yapılmış, ev başkanı Agâh Sırrmın söylevile açılan müsamere Halkevi korosunun konserile sürmüş, ayrıca Mediha Baysal tarafından bir söylev verilmiştir. Alay köşkünde saat 16 da ve gece 21 de iki defa müsamere tertip edil miş, “Bahaların günahı" temsil oltn- muş, Dr. Celâl Tahsin tarafından Cümhuriyet bayramının önemi ve an lamı hakkında birkaç söz söylenmiş- tir. Dün gündüz ve gece şehrin hirçok teşekkül merkezlerinde eğlentiler dü- zenlenmiştir. Bakırköy, Fatih, Üskü- dar, Yeniköy, Beşiktaş ve Şehremini Halk partileri merkezlerinde de mü- samereler o verilmiştir. Eminönü ve Beyoğlu Halkevlerinde tanzim olunan müsamerelerde verilen söylevler rad yo ile bütün memlekete yayılmıştır. Dün sabah Alman mektebinde de bir tören yapılmıştır. Törene İstiklâl marşı ile başlanmış, bundan sonra muallim Fuat tarafından Cümhuriyet mevzulu bir konferans verilmiş, bazı talebeler Ulusal manzumeler okumuş lardır. Bunu bir konser takip etmiş- tir. Törenin sonunda Alman mektebi direktörü Şöyerman söz alarak, Cüm huriyet bayramını kutlularken, Ata - türke suikast teşebbüsünde bulunan mel'unlara bir kere daha lânet edil mesi Jâzımgeldiğini hatırlatmış ve Bü yük Önderin Türk ulusunun başında daha çok uzun zaman yaşamasın: di- lemiştir. Törende bulunan bütün mu- allim ve talebeler “Yaşasın” diye ba- ğırmışlardır. Ankarada Bayram Ankara, 28 (Özel aytarımız bildiri yor) — Ankara, Cümhuriyetin yıldö- nümünü çoşkun bir sevinç kaynaşma- sr halinde bugün öğleden itibaren kutlulamağa başladı. Şehrimizi baştan başa donatan al bayrakların ve döviz lerin gölgesinde on binlerce Ankaralı türlü tezahürler yaptı. Milli Hâkimi- yet meydanına kurulan halk kürsü- sünde ilk söylevi saylav Vasfi Raşit verdi. Mütcakıben birçok hatipler st- ra İle söz alarak inkrlâp Türkiyesini ve yaratılan hârikaları anlattılar. Hal kevi önünde de büyük bir halk kütle. si toplanarak büyük bir nümayiş yap- tı. Burada Halkevi başkanı Ferit Çe- lâl heyecani; bir nutuk söyledi. Saat 17 de bütün gençlik Mili Hâkimiyet meydanındaki heykelin önüne gide - tek törenle âbideye çelenkler koydu. Gece şehir baştan başa elektriklerle aydmlatılımıştı. izmir yolunda Gene bir facia İzmir, o (Özel aytarımız bildiri. aka olan ver Hümeyinia > e an resindeki kamyon yolda devrilmiş» ve Neticede we Hüseyinle, ERİ i gi Kaza halinda “tahkikat” yapıl maktadır. Burhanm hırsızlıkları da varmış! “T, pen Hui an, in özel telgra- rada da birkaç hırsızlık suçu oldu- Şa vepbik edilmi, kekler in g < Üç elçi itimat mektuplarmı verdiler Ankara, 28 (Özel aytarımız bildi. riyor) — Cumurbaşkanı Atatürk bu- gün Alman, Belçika ve Mısır elçile- rini kabul etmiş ve elçiler itimat mek tuplarmı takdim eylemişlerdir. Bugün Cumhuriyetin Habeşler Kendi Şeflerinin 18 üncü Yılına Girdik (Baştarafı birincide| italyanlara Geçtiğine “Masal, Diyorlar Adisababa, 28 A.A. — İtalyan Orta Elçisi Kont Vinci'nin hareketinden bulmuşlardı. Halbuki bugün par | litika alanındaki hızımızı an- | sonra, hava taarruzlarıma karşı şehir ve civarma yeniden toplar yerleşti lak bir küçük endüstri imtihanı veren Türkiye büyük sanayi mer halesine geçmek hazırlıklarını ilân ediyor da, dünya, böyle deh şetli bir ekonomi ihtilâlini bile bizim İçin ulaşılamıyacak yük- sekliklerde bir gaye addedemi- yor. ” Zira inanıyorlar, şeyi başaracağımıza lar. artık her- inanıyor- © On üçüncü yıla'basarken pö- litika ufuklarının dakikadan da kikaya koyulaşan bir kararışi seziliyor. Uzak Şarkta, Doğu Alfrikasında, Akdenizin birçok ülkelerinde, Orta Avrupada, Bal tık kıyılarında dünya sulhünü tehdit eden sayısız tehlikeler hâdiselerin takvimini “doldurup taşırıyor, Bunların hemen hep- si şimdiki halde birer küçük çı- ban başı gibidir. Fakat cihan po litikasında kara ruhların hâdise lere kötü bir inkişaf vermesi ih- timali gözönüne getirilecek o - lursa bu çıban başlarının bir an içinde birer volkân gümbürdeyi şile insanirk âlemini kanlı bir sabaha ulaştırabileceklerinden korkulabilir, ği İşte Türkiye Cümhuriyetinin Türkü ulaştırdığı en ihtişamlı netice bu bakış zaviyesinden belli oluyor. Dünyanın bu kay- naşması arasında kendimize ba- kınca son iki yüz yıldanberi defa olarük yız ;ilk.defa olarak rahatız. Bir Osmanlı vezirinin dilinde “vatandaşlarının içinden ve düş manlarının dışından yok etme- ğe çalıştıkları devlet” şeklinde ifade edilen imparatorluk ile Cümhuriyetin böyle ''r yanya * il kadar Atatürk Cüm ve Atatürkün ylk- sekliğini ifade edebilecek ne vardır? Yükselişimizin derecesini, po- latmak için söz ve kalem'ne kadar yavan, nekadar mânasız kalmışlardır! Cümhuriyet Türkiyesinin içi de, dışı da taliin ve tesadüfün her imtihanına ve her kontrolü- ne göğüs görebilecek derecede sağlamdır. Sapsağlamız! On beş yıl önceye kadar po- Utika ufukları sırf Türkün top- raklarına sağnaklarını boşalt. mak, yıldırımlarını savurmak, hortumlarını indirmek için Kara rırlardı. Bir top, cihanın ne tara fında patlarsa patlasın hedef mutlaka biz olurduk. Şimdi es- ki pazar Türicili, eski şağmallar diyarı Türk ili, yalnız bulundu- ğu coğrafya parçası içinde de - gil bir cihan müvazenesi içinde topların, tüfeklerin kendisini hesaba katmadan hiçbir hedefe ateş açamıyacakları bir dünya devleti; olmuştur. Bunu her Türk on üçüncü yıla basarken içinin emniyeti ve ulusunun gu- rüru olarak tatmaktadır. . Artık Büyük Türkiyenin izi üstündeyiz. Ve bu iz üstünde, / hacca giden bir kervan gibi, bir surre emininin sakal gölgesi i vurmuş çorak topraklara yalın tabanlarımızı basarak değil, çe- lik potrelli ve beton köprüler üs tünden aşan son sistem lok: İ tiflerimizle ilerliyoruz. Bü; Türkiyeye, daha çok saadeti daha çok sevinçli, daha çok. olarak yaşayacağımız ideal “Türkiyeye doğru ilerliyoryuz. yarınki Türkiye hep Cümhuri- yetin ve Cümhuriyet Atatürkün verimidir. Atatürk için; Bir ve bölgeleri biribirinden ayrılmaz ve yaşayışı sonsuz Türkiye için; Bin, onbin, yüzbin kerre yaşa! Yaşa! Yaşa! TAN KRAL GELİYOR Yunanistanda Kralcılar En Sonunda Işi Ele Alacaklar Atina, 28 (A.A) — 17,45 de Kral naibi General Kondilis, meş rutiyet meydanında yüz bin kişi önünde, geneloy ve hükümetin programma ait bir söylev vermiştir. Atina, 28 (“Tan,, vn özel telgra- f) — Yunanistanda kabine değiş- mesinden sonra hasıl olan iç duru- mu krala anlatmak üzere (ahali partisi lideri isin Londraya gönderdiği iki saylav Ati, dön. | eyt Almaya di İtimot reyi Atina, 28 (“Tan, ın özel telgra- Times Ağzında Uçaklar Londra,128 (A.A) — İvning Stan dart gazetesinin öğrendiğine göre, Times nehrinin ağzını müdafaa için hususi surette teşkil edilecek uçak filoları kullanılacaktır. Bu hususta kullanılacak olan yeni tipten 200 uçak şimdi Mançesterde inşa edil- mektedir. Bombardıman uçakları - nın sür'ati saatte 300 kilometre ola- cak ve bunlar ayni zamanda istik- şaf uçağı olarak da kullanılabile - ceklerdir, fı) — Doğru haber alan kaynak- larda söylendiğine göre hükümet kral geldikten sonra Parlâmento - yu toplıyarak itimat reyi istiyecek- tir ve eğer çoğunluk temin edemez. sp toyu feshederek yeni e sym alın pek yal * Atina; leceğini tahmin eden sükimmek ra diden şahsının muhafazası için bir- çok tedbirler almağa başlamış ve bir tabur muhafız askeri teşkil et- miştir. Bu taburun kumandanlığı kralcılardan bir albay Japonyanın Çin Siyasası Tokyo, 28 (A.A) — Dışbakanı rn 1 — Nankin hükümetinin, o Ja- ponya ile teşriki mesai o hakkında sarih bir kararı, 2 — Şimali Çinin hususi vaziye- tinin 3 — Komünist hareketine karşı enerjik mücadele, Ve biliyoruz ki bugünkü ve | ederek, / Italyan piştarlarile Habeşlerin geri | Japonyanın Çindeki |- siyasası hal Çin büyük elçisi- malümat vermiştir. MO enkei z miştir, İtalyanların Şimal cephesinde şimdiki ileri hareketlerinin amacı Makalle olduğu anlaşılmaktadır. Bu şehrin sivil ahaliden boşaltıldığı hakkındaki şayialar teeyyüt etme miştir, Bir Habeş tebliğinde, İtalyanların Şimal cephesinde tamamen ha- reketsiz oldukları ve güya Tigre'de şeflerin İtalyanlar tarafma geçtiği hak» kındaki haberlerin de masal olduğu bildirilmektedir. Bu haberde zikredilen bütün isimler buraca meçhuldür. İki cephedeki İtalyan uçakları artık bom- ba atmıyorlar. Yalnız üzerinden uçtukları şehirleri korkutmakla iktifa edi- yorlar. Habeş kıtaatınım Şimal cephesine doğru yürüyüşleri gece devam etmektedir. Harekâtın “Son Safhası Roma, 28 (A.A.) — Habeş İşinin İstihalesi bir durma devresi geçirmekte. dir, Geneloy daha ziyade İtalyan taarruzunun tekrar başlamasını bekliyor. Yakında Makalle'nin zaptı beklenmektedir. Asmara, 28 (A.A.) — Batıda ve batı şimalinde Habeş kıtaatının tehaş- şüdü sebebiyle, İtalyan sol cenahına Makalle'ye doğru ileri hareketini çan buklaştırması emiredilmiştir, İtalyanlar Makalle'nin Zaptını Bekliyorlar, Londra, 28 A.A. — (Royter) — | gu bildirilmektedir. Biribirlerile az çok irtibat halinde i bulunan üç İtalyan kolordusu bu - gün Cenuba doğru ileri hareketle- rine devam etmişler ve şimdi Tig- | y re içinde 30-40 kilometre ilerlemiş- lerdir. Bu ileri hareketi bir taarruz olarak tavsif edilememektedir. Zi- ra Habeş kıtaatı, aldıkları emre itant « geri çekilmektedir ve | kil edeceğini, fakat her çün orduya yazılmak üzere gelen Habeşlerin bile kâfi miktarda silâh olmadığı için ge ri çevrildiklerini bildirmektedir. Mahallenin tuz müfrezeleri arasındaki bazı müsa- demeler müstesna olmak üzere hiç- bir muharebe olmamıştır. Makalle'nin müdafaasına gelince, ve İtalyanları çok daha cenupta ha - zırlamakta olduldarı mevzilerde bek- Byecekleri anlaşılmaktadır. Italyan « lar bilhassa yan cephelerde ihtiyatlı davranıyorlar, çünkü bu cephelerde mühim Habeş kuvvetleri mevcut oldu İ dan temin edilmektedir. 35 Hükümet İtalyaya Silâh Ambargosu Koydular Cenevre, 28 (A.A.) — 35 hükümet, Ttalyaya karşı silâh ambergosu hakkında alınan tedbirleri resmen bildirmişlerdir. 16 hükümet finansal zecri tedbirleri tatbiki, 16 hükümet ithalât yasaklığı, 7 hükümet bazı ham maddelerin ihracı ve 4 hükümet te karşılıklı müzaheretin tatbiki hakkında zecri tedbirler için müsbet cevap vermişlerdir. imparator Cephede ! Adisababa, 28 (A.A.) — Negüs, hafta başında genel karargâh olan Dgt sie'ye tayyare ile giderek ayni günde dönmek niyetindedir. İtalyada Faşistler Dün Yıldönümlerini Kutladılar Roma, 28 (A.A) — Bütün şehir faşist yıldönümünü tes'it etmek» tedir. Yıldönümü bütün Italyada top atılması suretiyle ilân edilmiştir. Her taraf bayraklarla donanmış ve yarımadanın bir ucundan öbür ucu” pa kadar vatansever tezahürat yapılmaktadır. Bütün mağazalar kapa* lıdır. Düçe Vendik sarayının balkonundan söylediği kısa bir nutukta de“ miştir kiz “Yeni yıla, geçen 13 üncü yılı bitirdiğimiz cesaretle giriyoruz. 13 üncü yıl “Adua yılı, ismini almaktadır. Yeni sene için parola, ItalyanıB her türlü muhasım hareketlere karşı sonuna kadar mevkiini müdafa» edeceğidir.,, f Prs. Stahrenberg Avustur yada Naibliği Ele Alacak Londra, 27 (A.A) — Reuter Ajansı Viyana aytarınm bildirdiğine göre, başbakan muavini Prens Stahrenberg, Linz'deki dostlarma ve 8” kın partizaplarına Avusturya naibi olmak niyetinde bulunduğunu ihs3* etmiştir. Prens Stahrenberg başbakan olabilirdi, olmamasının sebepleri bir taraftan katoliklerin Prens'in faşist programına muarız bulunmalı” rı, diğer taraftan da devlet başkanlığı için Prens'in kehdisini serbest br rakmak arzusunu beslemesidir. Habsburg'ların dönmesi işine gelince bunda iki meseleyi gözönü”” de tutmak lâzım gelmektedir. Bir kere Küçük Antant buna şiddetle 8“ haliftir. Sonra Arşidük Otto Faşist fikirlere yanaşmamaktadır. . —— | yede bulunan Assala gölü civarın *. ğ kün olsaydı pek mühim bir kuvvet te$