4 Eylül 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

DÜNYADA OLUP BİTENLER - lai konuşuyorum, Çu - en «Kiminle efendim > masların doğrudan doğruya hükümet kanalıyla yapılması Amerikada hiç hoş karşılanmıyacaktı. Halbuki — te- mas yapacak, heyet, muhalefetteki Işçı Partısı temsılcılerınden müteşek- heyet olur. mahzur orta- Heyette Beyan'ın bu- ettiğini düşünenleri sevkedebilir; buna karşı- lık, dostluk hislerinden Amerikalıla- rın hiç şüphe etmedikleri Attlee'nin heyete başkanlık etmesi de, Ameri- kada uyanacak endişeleri yatıştırabi- lirdi. Eğer gerçekten böyle düşünül- düyse, buna, hiç tereddütsüz, ustaca düşün ulmuş br plan denebilir. Şüphesiz heyetin elinde resmi ta- yoktur. A- bilme imkanlarını iyice incelemek fir- satını bulmuşl ardır. Ziyaretin en önemli safhası, — he- yetin Kızıl Çin Lideri Mao Tsa Tung tarafından — kabulü olmuştur. 3 saat süren — görüşmede — dünya meseleleri etraflıca ele alınmış ve açıklandığına larak şu üç şartı 1. Amerikan yedinci filosunun For- moza ile Çin arasından çekilmesi; 2. Amerikanın Japonyayı silahlan- dırmaktan vaz geçmesi; 3. Batı Almanya'yı silahlandırma yolundaki gayretlerin durdurulma- şçi Partisinin bu şartları kabul e- şebbüs, olsa olsa, İngiltere ile Ameri- ka arasında kolay kolay giderilemiye- 14 cek bir gerginlik yaratmaya yarıyabi- lirdi. Asıl önemli olan Mao Tse Tu un, herhalde bir netice beklemedıgı halde İşçi Partisi heyetinin ziyaretini bir Vesıle bilerek elindeki kartları açığa vurmuş olmasıdır. rtları böyle kesin bır şekılde durumda bile yanyana barış içinde yaşamanı imkansızlığını — söylemek suretiyle, Uzakdoğuda batılıların — ye- askeri tedbirler almal arını Önlüye bileceğini düşünmüş sa gerekir. Kızıl Çin'in, Formozayı «kurtar- ma» azminde — olduğunu bugünlerde sık sık tekrarlaması ve oza civa- rındaki küçük adalara gösteriş m çıkarmaları ilan etmesi de, zarlık teşebbüsü, yahut bir blöf sayıla- ilir. Avrupa Gerçekleşemeyen hayal: pa Ordusu 2 Ağustosu gece yarısı Avrupa Ö Brüksel'deki sında, Avrupa Savunma Toplul delegelerinin toplandıkları salonun yanındaki bir odada konferans neticesini bekliyordu. Görüşmeler bit- mek ve Avrupa Savunma Topluluğunu kurtarmak için sarf edilen son gayret- ler de akamete uğramak üzereydi. Dışişleri Bakanlığının önünde bir otomobil durdu ve içinden, David Bruce'un yardımcısı Tomlinson çıka— rak telaşla Bakanlığa girdi. Üzerine ü- şüşen — muhabirlere bir kelime bile soylemeksızın adeta koşarak Bruce'un bulu odaya girdi ve kendisine bir mesaj uzattı. David Bruce mesajı okuduktan sonra, memurlardan birini çağırarak, «Bunu M ndes-France'a götürün», dedi. Memur, konferans sa- lonuna girerek mesajı, Fransız Başba- kanı Mendes - France'a verdi. Mesaj, Birleşik — Amerika Dışişleri Bakanı John Foster Dulles'dandı. Dulles, Mendes - France'a, getirdiği ta- dıl teklıflerı uzerınde ısrar etmemesi Avru- 23 Ağustosa bağlıyan Amerıka nın Bruce, Dışişleri Bakanlığı bina- Fransa'nın istediği Amerika, Avrupa içi siya- seti yeniden düşünmek zorunda kala- aktı. Bu, muhtemelen, Avrupa'da- ki kuvvetlerini — çekeceği manasına geliyordu! Mendes rance fakat ustunde durmadı. işten geçmiş, konferans neticesi bel- li olmuştu. Fransız tadil tek]ıfleı'ı reddedilecek ve delegeler, 4 gü Ssü- ren görüşmelerden hiçbir netıce ayır- mesajı okudu, Nasıl olsa iş maksızın dağılacaklardı. Nitekim, gece yarısından az 23 Ağustos sabahı saat 240 da Hollanda delegesi konferans salonundan çıktı ra- fını alan muhabirlere şu iki kelımeyı söyledi: Anlaşmaya varılamadı! Fransız tadil — teklifleri anlaşmaya — varılamadığı — te teyit ediliyor, ancak, Batı Avrupa'da- ki işbirliğinin sıkılaştırılması; Al- tarafsız hale — gelmesinin bu memleketin birleşme- ve rek masına çalışılması ve batı bir siyast ve iktisadi formü nülmesi üzerinde birliğinin mü- şahede edildiği belirtiliyordu. Birkaç saatlik bir uykudan son- 6 tuttu. Öğle yemeğini İngiliz Başba- kanı Sir Wiston Churchill'le birlikte yediler. Yemekt ransız ÜMâ, Avusturya'daki tatilini — yarım çI bırakarak dönemin İngiltere Dışişleri Bakanı —Anthony Eden ve Dışişleri Bakanlığının bazı ileri gelen şahsi- yetleri bulunuyordu. el'e goturdugu reddedildiğine tadil teklıf— rumun Fransız Milli bul ettirebilmesi için kalmıştı: O da İ ma topluluğuna girmeye rTrazı Fakat Churchill bunun — mevzuu- bir kere daha Avrupa avunma Topluluğu Andlaşmasını Meclise olduğu gibi ka- bul ettirmesi için Mendes - France'a Savunma Toplulu- nasıl bir ısrar etmesi ğu gerçekleşmezse güvenlik Aneurin Bevan Muhalefetin muhalifi AKİS, 4 EYLÜL 1954