8 Ekim 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

Donald Maclean Service'i atlattı merika trafik polisine illallah dedirten İ hariciyecisi delicesine otomobil kullanmak ve Amerika ile İngilere'nin aleyhinde atıp tutmak suçu ile geri çağ- rıldıktan sonra İngiliz Dışişleri Bakanlı- ğı bu adamı hangi vazifede kullanacagı— na bir türlü karar verememişti İngiliz hariciyesinden Sovyet Rusya'- ya haber sızdığı ilk olarak 1949 Ocak a- yında farkedilmiştir. Fakat bu haberle- rin hangi yolla dışarı çıktığı bilinemi- yordu. Son derece gizli ve yavaş yürütü- len bir tahkikat sonunda şüpheler bir- kaç kişinin üstünde toplanmış bulunu- yordu. 1951 Mayısının başından itibaren de Maclean'in başlıca suçlu olduğu kanaa tine varılmıştır. Dışişleri Bakanlığı tara- fından yürütülen bu tahkikatın yanısıra polisim yaptığı soruşturmalarla da açıla- cak bir mahkemede delil olarak kulla- nılabılecek malzeme toplamıyordu. 25 Mayısta zamanın Dişişleri bert Morrison Maclean hakkımda takiba- ta geçilmesine karar vermiştir. Son dere- ce gizli alınan bu kararın nasıl olup da Maclean'in kulağına gittiği Beyaz Kitapğ- ta açıklanmamaktadır. Beyaz Kitap, Ma lean'in, herhalde bir zamandamberı gizli vesikaların kendisine teslim ye başlanmasından şüphelenerek bu işi sez- miş olduğunu söylemekle iktifa etmek- teydi. Dışiş ]eı'ı Bakanl ıiğı Maclean ile Bur İntelligence Avrupa devletleriyle temasa geçen İngiliz polisi kaçakların izini Rennes şehrine kadar ta- kip edebilmiştir. İki İngiliz diplomatının bundan sonraki tutumları ancak bir ta- kım tahminlerden ibarettir. En akla ya- kın olan tahmin ise şudur: Burgess ile AKİS, 8 EKİM 1955 Maclean Rennes'den Paris'e gelmişler - Paristen geçtikleri Maclean'in annesine ve karısına çektiği Paris damgalı telgraf- tan anlaşılmaktadır. - ve buradan bir Rus uçağıma binerek Çekoslovakya üzerinden Moskova'ya gitmişlerdir. Vladimir Pet- rofun anlattıklarına göre kendilerini Moskova'da Kislytsin karşılamıştır. Kis- -ytsin iki İngiliz diplomatının Ruslara te- min ettikleri malümatı alan bir Rus a- janıdır. Maclean ve Burgess Londrada iken Kislystin de Londradaki Rus, Bü- yükelçiliğinde memurdu Kocası İngiltereden kaçtığı sıralarda bir doğum yapmak için hastahanede bu- lunan Bayan Maclean de İngiliz polisini kendi masumiyetine ikna ettikten sonra, İngiliz emniyet teşkilâtı ile alay edermiş gibi ortadan kaybolmuş bulunu- yor. Seyahat yapmak bahanesiyle İsviçre- ye giden Bayan Maclean, kocasından tam 27 ay sonra, otomobilimi Lozandaki bir garaja bırakarak çocuklariyle beraber sır ra kadem basmıştı. Perof'un geçen hafta- lar içinde söylediğine bakarsak, şimdi kendisi Moskova'da kocasının yanında- dır. İngiliz hariciyesi büyük bir kısmı e- sasen ötedenberi bilinen bu açıklamala- rı, Petrof'un ifşaatından sonra yeniden ve hassasiyetle bu mesele üzerine dön- olan umumi efkârı aydınlatmak üze- re yapmıştı. Fakat öyle anlaşılıyor ki Be- yaz Kitap İngiliz umumi efkârını teskin etmek şöyle dursun, büsbütün çileden çıkarmıştır. Halk şimdi İngiliz emniyet teşkilâtını ve adı dünyayı tutmuş İngi- liz istihbarat servisini - İntelligence ser- vice - basit bir tahkikatı idare edeme- mekle itham etmektedir. Filhakika yu- karda da belirttiğimiz gibi iki İngiliz DÜNYADA OLUP BİTENLER diplomatı tam haklarında soruşturma ya- pılacağı günün arifesinde ortadan kay- bolmuşlardı. Maclean ile Burgess'in Her- bert Morrison tarafından alınan bu ka- rarı öğrenmesi İngiliz istihbaratının ye- ni bir başarısızlığı olarak kabul edilmek- tedir. Gazeteler şimdi kendi kendilerine Morrisonun verdiği bu gizli karardan haberdar olarak Rus ajanlarına, ikaz e- decek kadar hükümet çevrelerine yakın üçüncü bir Rus casusunun da bulu- nup bulunmadığımı sormaktadırlar cem hafta icinde çıkan İngiliz gazetele- rinin çoğunda şu manşet göze çarpıyor- du!: Üçüncü adam kim? azeteler, ajanları son gün elinden kaçıran İngiliz polisinin bu meselede ba- şındanberi tuttuğu yanlış yolu da tenkit ediyorlardı. Polis gizli vesikaların Rus- lara tevdi edildiği günden bunları alan Rus ajanlarının tesbit edildiği güne ka- dar çok yavaş hareket etmişti.. Bu ajan- ların bulunması için aradan iki uzum yı- lın geçmesi gerekmiştir. Halbuki İngiliz istihbarat servisinin bunu kolaylıkla ve dahâ çabuk öğrenmesi beklenirdi. Yayınlanan Beyaz kitap ne üçüncü adamı ne İngiliz polisinin bu 1ş1 yavaş- tan sebeplerimi açıklıyo Bırleşmış Mılletler Mariamne kızdı Gecen haftanın sonunda Orly hava meydanına üyük bir uçaktan ufak tefek, ama sert edalı bir adam çık- tı. Ciddi ve küçük adımlarla merdiven- lerden indi, istasyon binasına yürüdü. Bütün gazeteciler peşindeydi. Orly'ye bir takım «pazar gezintisine çıkmış» fransız- lar da gelmişlerdi. Küçük adamı alkışla- Birleşmiş Milletler binası Pinay kapısını çekti