19 Nisan 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

DÜNYADA Doğu - Batı Karar haftaya eçen haftanın sonunda Uç batı llan, Rusyanın cevabı hiç şa- şırtmadı. Üçler Moskovada sefirler kademesinde bir toplantının, Konuşmalarımda incelenecek mesele- leri ve tarafların görüşlerini tesbit etmesini istemişlerdi, Rusya — cevabı notasında, sefirlerin sadece toplan— tının formalitelerini , hazırlamakla vazifelendirilmesi fikrini tekrarlıyor- u. Dışişleri Bakanları Nisan sonun- da veya en geç Mayıs başında toplan- . malıydı. Bakanlar anlaşamazsa bile, Zirve Konuşmaları mutlaka yapılma- lıydı Rusların tek taraflı olarak bom- ba denemelerine son vermesi Batı halk efkârında akisler bulmasaydı, bu diplomasi oyunları daha — uzun müddet devam edebilirdi. Rus kara- rını "propaganda hilesi" diye vasıf- landıran Dulles bile, bu kararın te- sirlerini görmemezlik edemiyordu. "Psikolojik bir Pearl Harbour" dan korkmaktaydı. Endişelerini Cumhur— başkanı Eisenhower'a da mıştı Dulles, kontrol mevzuunda Ruslarla bir anlaşmaya varıldığı takdirde, yakında yapılacak olan tecrübeler- den sonra, Amerikanın da deneme- lere son vereceğini ilân etmesinin isa- betli olacağını söylüyordu. Gelğele- lim askerler ve Savunma Bakanı Mc Elrcy her ne pahasına olursa olsun denemelere devam edilmesi gerektıgı fikrindeydiler. İhtilâfı — Cumhurbaş- kanının halletmesi lâzımdı. Tek ba- şına karar almasını hiç — sevmiyen Strauss Fikirde — mutabakat 20 OLUP General Eısenhower tereddütteydi. Dulles'ı, Mc Elro tom Ener- jisi Teşkılatı Başkam Strauss'u ge- lecek haftaya kadar başbaşa verip fikir birliğine varmaya davet ederek, Ike, şimdilik karar almak derdınden kurtuldu. Ama üçlerin kendi arala- rında bir anlaşmaya varması' her- halde, imkânsızdı. Eisenhower enin- de sonunda kendi kararım empoze etmek zorundaydı. Ike'ı yakından ta- nıyanlar suya sabuna dokunmiıyan bir kararla herkesi memnun etmeye kalkışmasından korkuyorlardı. — A- m bombasının kullanılması Mar- şal Plânı, Berlin Hava Köprü TO- arbı, Mc Arthur un azlı gibi nazik meselelerde hayati — kararları derhal alan eski Cumhurbaşkanı man, iyi niyetli selefinin karar- sızlıgıyla alay etmekten çekinmiyor- du. Yale Unıversıtesındekı bir talebe seminerinde işba oynamıyacağını de bocalamıyacağını söylüyordu. Bilhassa İngiltere'de bomba de- nemelerinin durdurulması hakındaki cereyan — gittikçe — kuvvetleniyordu. Yedi bin kişinin Atom — Araştırma Merkezine yaptığı protesto yürüyü- şünden sonra, geçen Pazar Partisi Trafalgar Sauare'de bir nümayiş tertipliyordu. Gaitskell gibi liderler — denemelerin erhal durdurulmasını istiyorlardı. Hiçbir ses şada çıkmıyan tek memleket Fransaydı. Eski presti- jini kazanmak için atom bombasına sahip olmayı şart sayan Fransa, iyi kötü bir bomba imali peşındeydı Bombayı yaptıktan sonra, elbette de- nemesi lâzımdı. 1945 tipi bir bom- banın ne işe yarıyaçağını anlamıyan- lar. Descartes'ın memleketinin — bu beyhude gayretini hayret içinde sey- retmekleydiler. Orta Doğu Sıra güzellik elçilerinde Geçen hafta Kahire'liler, yeni ve- rilen Rus denizaltılarından çok, Mısır pamuğundan yapılan elbiseleri teşhire gelen altı. Moskovalı kenih hikayesiyle meşguldüler. kenler sarışın, uzun boylu ve incey- di. Hepsinin son derece güzel bacak- lar Vardı Ama Kahire' lıler yine de diyorlardı. n ol- mak için sadece güzellik kân. değil- di. Yürümesini, kırıtmasını, — teshir etmesini de bilmek lâzımdı. Halbuki Moskovanın güzellik elcileri, kışla- daki askerler kadar dısıphnlıydıler Yüzleri gülmüyordu. Püriten ler, kapitalist hemcınslerıyle ara- larındaki - farkı göstermek için, bo- ya da kullanmıyorlardı. Çuval rop- lar Demir Perdeden içeri girmemişti, BİTENLER Mc Elroy dünya Umrunda mı Kahire'liler hükümlerini vermişlerdi: Ruslar ilmi ve askeri sahada belki Batıyı geçebilirdi. Hayat seviyesi koşusunda Amerika'y yakalıyabi- lirlerdi. Ama uzellık ve zerafet ya- rışında daha uzun üddet Batının fersah fersah gerisinde kalacaklardı. Salıncak oyunu Mısırllar mankenlerle — oyalanırken Cumhurbaşkanı Nasır, Rusya se- yahatinin arifesinde, duşuncelı görü- nüyordu. Onu iyice kendi tarafına çekmek için, Kruçef'in Moskova'da bütün maharetini kullanacağım, ik- tisadi, askeri, siyasi ikna — vasıtala- rım seferber edeceğini Kahire'li Al- bay çok iyi biliyordu. "Ne Doğu, ne Batı" siyasetine dört elle sarılan Na- sır, Rusya'ya doğru fazla kayma- ak azmındeydı Fakat kendi azmi tek başına kâfi değildi. Amerika anlayış gösterir, teklerse mümkündü. İşte bu sebeple, Moskova'daki | Mayıs şenlıklerınde hazır bulunmadan vvel olumbia Broadcastin Sys vasıtasiyle Amerika'ya hıtabedıyordu Kahire'li Albay, Mısır'ın "Amerika'nın düşma- nı olmak istemediğim" — söylüyordu. "Amerikayla Birleşik Arap Cumhu- riyeti arasındaki münasebetlerin iyi- leşmesini önliyen maddi engeller de ğildi. Ortada sadece moral engeller mevcuttu." Amerika, Mısır'ın istiklâ- line * daha fazla hurmet gösterir ve anlayışlı davranırsa bu engelleri kal- dırmak mümkün olacaktı. Mısır hiç bir emperyalist emel — beslemiyordu. Takibettiği siyaset "dünyada — tan- siyonu azaltmağa” yönetilmişti. Irak AKİS, 19 NİSAN 1958