25 Nisan 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

retlibir teşrii faaliyet ve yurt içi geziler programını tahakkuk ettirmeye çahşa— caktır. Yok eter, ara seçim leri her yıl oldugu gibi hu defa da geri bırakılır ve Meclis erken bir tatile gi- rerse -bu ihtimal şu günler- de pek. kuvvetlerim iştir- İnönünün- Berlin yolculuğu ıçın mâniler kalkmış ola- Ne konuşulacak? hönünün katılma — husu- sunda kati kararını alma- ya — çalıştığı şu gunlerde Berlinde yapılan ; Sekizinci mumi Heyet toplantısı i- çin, Beynelmilel Basın Ens- titüsü son hazırlıklarım ta- mamlamak üzeredir. yanın dört bucağındaki çe- şitli milletlerden bin kadar gazetecinin. üye bulunduğu Enstitünün meşgul olduğu EFisenhower Bir misal... mevzuların başında "Basın Hürriyeti" gelmektedir. Enstıtunun yaptığı ilmi; e- tüdler, bilhassa gazetecıler arasında büyük alaka uyan- dırmakta — ve — gazetecilik mesleğinin — gelişmesini te- min eden temel gıdanın hür- riyet olduğunu ortaya koy- maktadır. Enstitünün araş- tırmaları — göstermiştir ki, nerede hürriyet varsa ora- da basın gelişmekte, nerede hürriyetler kısılmışsa ora-- da da basın gerilemektedir. Enstitünün tarafsız ve sırf mesleki gayelerle araştırmalar sonunda var- dığı bazı neticeler, ifem memleketlerin idareci- leri arasında hoş karşılan- mamış, hattâ merhum So- muncuoğlu gibi — bunu içiş- 16 Milletlerarası Basın Enstitüsünden İsmet İnönüye Gelen İki Mektup . . 10 Şubat 1959 Ekselans İsmet İnönü Halk Partisi Lideri Malatya Milletvekili Ekselans Hü Dunya memleketlerindeki başyazarların hu- susı bir topluluğu olan Milletlerarası Basın Enstitü- 1959 yılının 28, 27, 28 Mayıs günleri Berlinde Se- kızıncı Umumi Heyet oplantısını yapacaktır. 1000 üyemizden 260 den faydasının toplantıya katılacağı- nı Uumuyoruz Toplantının yeri ve zamanı nazarı itibare alına- rak, Enstitünün İcra Komitesi, açılış gönünde basın hürriyetinin veçheleri üzerinde mühim bir münaka- şa açılmasına karar verdi. Bılhassa hurrıyet ve ni- zam arasındaki muvazenenin nasıl devanı ettirile- ceği meselesini münakaşa etmek arzusundayız. Modern Türkiyenin bu mevzuda uzun bir tecrü- besi olduğunu ve Ekselanslarının bu sahada başlıca rollerden birini. oynadığını düşünerek, 26 Mayısta Berime gelmeyi kabul buyurup Enstitümüzün Umu- mi Heyetini tecrübenizden faydalandırmanızı bizim için büyük bir şeref saydık. İcra Komitemizin üyesi ve Türk Milli Komite- sinin Başkanı Dr. Ahmet Emin Yalmanın, Enstitü ve Enstitünün Umumi Heyet toplantıları 'hakkında arzu ettiğiniz munzam malümatı memnuniyetle ve- receğinden eminiz. Davetimizi kabul etmenizin mümkün olacağın, son derece ümit etmekteyiz. En derin saygılarımla üdür » E. J. B. Rose | | 8 Nisan 1959 Ekselans İsmet İnönü Halk Partisi Lideri Malatya Milletvekili Ankara Ekselan Başkan Eısenhower in, Prens Bernhard'm ve di- ğer birçok mühim kimselerin evvelce yaptıkları gibi, zati âlilerinin de önümüzdeki. Mayıs ayında Berline gelerek Sekizinci Umumi Heyet toplantımızda bir konuşma yapmanız hususundaki davetimizin, Türk basınında suitefehhümlere sebep olduğunu uzuntuyle müşahede ettik. Türk basınının Treaksiyonlarından, — davetimizi, bazı meslekdaşlarımızın Türk basınının meselelerini Heyet toplantısında bahis, mevzuu etmek is- tediğiniz şeklinde tefsir ettiklerini ogre ndik. Daveti- mizin yanlış anlaşılması bir talihsizlik eseridir. Zira. Halk Partisi Lideri ve sabık Türk Cumhurbaş- kanı olarak, basın ve iktidar münasebetleri, yani âmme nizamı ve basın hürriyeti arasındaki muva- zenenin nasıl devam ettirileceği gibir UMUMİ bir meselede kanaatinizi işitmek ve seçkin bir milletle- rarası dinleyici topluluğunu tecrübelerinizden fayda- landırmak arzusundayız. Bu meselenin milletlerarası bir alâka mevzuu teşkil ettiğini sanmaktayız Hür Batı Dünyasının tarihinde en kritik bir za- manda ve en kritik bir mevkide yapılacak olan top- lantımızın muvaffakiyetinde huzurunuzun büyük bir rol oynıyacağından emin Olarak, Berlınde bize hitap etmeyi kabul ettiğinizi Dr. Ahmı min Tumandan işitmekle son derece bahtiyar olacagız En derin saygılarımla İcra Komitesi Başkanı Sdcwarz lerine bir müdahele — diye vasıflandıranlar da çıkmış- tır. Ama Enstitünün mem- leketlerin içişlerine müda- hale gibi bir gayesi yoktur. O kadar yoktur ki, İnönü- nün Sekizinci Umumi He- yete davetinin bazı Türk gazetelerinde, C. H. P. Ge- nel — Başkanının Berlinde Türk basınının meselelerin- den bahsedeceğine dair ha- berlerin çıkmasına sebe olması Enstitü idarecilerin- de Üüzüntü uyandırmıştır. Enstitü İcra Komitesi Baş» gönderdiği . bir —mektupta bu suitefehhümden duyulan üzüntüyü belirtmiş ve İnö- nünün tıpkı bundan evvelki kongrelerde birer konuşma yapan Eisenhower ve Hol- landa Prensi Bernhard gibi bir şeref misafiri oldugunu Prens Bernnard .. ve bir. daha!. ve Enstitünün — arzusunun, tecrübeli bir devlet adamı olan İnönünün basın ve ik- tidar münasebetleri gibi u- umumi bir meselede kana- atlarını işitmek bir milletlerarası topluluğunu onun tecrübele- rinden — faydalandırmaktan ibaret bulunduğunu belirt- miştir. Mektup, İnönünün memleket dışında da ne ka- dar iyi tanındığım göster- mektedir. Zira, — milletlera- rası bir toplantıda tutup da iç meselelerimizin münaka- şasını sapmak İnönüden beklenecek bir bereket, de- ğildir. O İnönü ki, daha bir hafta önce, sırf Başbakan yurt dışındadır diye karar- laştırılmış Ege gezisini ge- ri - bırakmıştır.